Tài liệu nghiên cứu khoa học về môi trường

BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

CUỘC THI KHOA HỌC KỸ THUẬT TỈNH CÀ MAU

NĂM HỌC: 2017-2018

Đề tài: Ý THỨC VỂ MÔI TRƯỜNG CỦA HỌC SINH HIỆN NAY VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP NÂNG CAO Ý THỨC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG CHO HỌC SINH TẠI CÁC TRƯỜNG THCS

Đề tài thuộc Lĩnh vực: Khoa học xã hội và hành vi

PHẦN MỞ ĐẦU:

1. Lý do chọn đề tài:

Các bạn cũng đã biết, môi trường sinh thái tự nhiên và xã hội loài người đã cùng nhau tồn tại hàng vạn năm nay. Ai cũng rõ, môi trường quan trọng thế nào đối với chúng ta. Tổ tiên chúng ta đã nhờ vào thiên nhiên để sống và phát triển đến bây giờ. Nhưng khi xã hội phát triển, số lượng con người ngày càng tăng và do đó rác thải sinh hoạt và các nhu cầu khác của con người lại càng nhiều, làm cho môi trường sống ô nhiễm trầm trọng hơn, nhưng hơn tất cả là do chính là thái độ, ý thức của mỗi con người đã và đang tác động xấu đến môi trường sống, làm việc và học tập của chúng ta.

Hàng ngày, sáng sáng tôi vẫn thấy các bạn học sinh trong trường tôi học và các bạn ở các trường xung quanh mua thức ăn sáng được đựng bằng hộp xốp, các loại thức uống đóng chai, ,,, ăn xong các bạn vô tư vứt rác thải ra môi trường gồm vỏ hộp xốp, bọc, vỏ chai,

Có một câu nói thế này và nó sẽ nêu lên một phần những hậu quả, tác hại của hành động trên: 1 giây bằng 1000 năm. Chúng ta có thể thấy, giây và năm đều là hai đại lượng chỉ thời gian. Nhưng điều đáng nói ở đây chính là con số 1 và 1000, hai con số này được so sánh một cách khập khiểng với nhau, 1000 lớn 1 rất nhiều. Tại sao lại dùng từ bằng để nối hai vế này? Mọi chuyện đều có nguyên do của chúng và câu nói này đang cố gắng cảnh tĩnh chúng ta một vấn đề rất quan trọng thông qua việc nêu lên hậu quả của ô nhiễm môi trường. Hay nói một cách dễ hiểu là 1 giây ở hiện tại thì bằng 1000 năm tương lai: Chỉ bằng một hành động rất nhỏ ở hiện tại - 1 giây vứt rác ra môi trường thì nó sẽ tồn tại ở đó 100 năm, 200 năm hay 1000 năm sau. Nó không thể phân hủy hoàn toàn một cách nhanh chóng nên thế hệ con cháu chúng ta sau này phải gánh chịu hậu quả nặng nề chỉ từ một hành động nhỏ tưởng chừng đã thành thói quen của chính chúng ta.

Đó là những lý do mà em chọn đề tài này để mong muốn các bạn học sinh thay đổi thái độ với môi trường sống và học tập của mình, từ đó các bạn nâng cao ý thức bảo vệ môi trường tại gia đình, trường học và xã hội. Đồng thời mỗi bạn học sinh là một tuyên truyền viên nhằm tuyên truyền cho gia đình và mọi người cùng chung tay, góp sức bảo vệ môi trường một cách thiết thực và hiệu quả hơn.

2. Mục tiêu nghiên cứu:

Thông qua việc nghiên cứu đề tài em mong muốn đạt được mục tiêu nghiên cứu như sau:

- Tìm hiểu được sự hiểu biết, thái độ và ý thức của các bạn học sinh về môi trường, ô nhiễm môi trường.

- Tìm ra được các giải pháp cụ thể, hiệu quả hơn để nâng cao ý thức về bảo vệ môi trường cho các bạn học sinh.

- Tăng cường số lượng tuyên tuyền viên về bảo vệ môi trường cho từng gia đình, trường học và xã hội.

3. Phạm vi, đối tượng và phương pháp nghiên cứu

Đề tài nghiên cứu về môi trường, ô nhiễm môi trường và thực trạng ô nhiễm môi trường tại các trường học hiện nay trên địa bàn huyện Năm Căn.

Quan sát thực trạng ô nhiễm môi trường tại các trường học trên địa bàn huyện Năm Căn. Xây dựng kế hoạch nghiên cứu. Nhờ sự tư vấn, giúp đỡ của giáo viên và các bạn học sinh trong trường.

Điều tra, phỏng vấn và thống kê số liệu về thái độ, ý thức của học sinh tại các trường học trên địa bàn huyện Năm Căn

Tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến thái độ, ý thức vứt rác bừa bải ra môi trường, đặc biệt là trong trường học.

Xây dựng và thực nghiệm các giải pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong trường học.

Báo cáo kết quả nghiên cứu cho nhà trường.

PHẦN NỘI DUNG

1. Khái niệm môi trường và ô nhiễm môi trường

Môi trường là gì? Môi trường là khái niệm chỉ toàn bộ mọi thứ xung quanh chúng ta, được hiểu như tất cả điều kiện tự nhiên và vật chất mà Trái Đất có được. Môi trường gồm có môi trường tự nhiên và môi trường nhân tạo. Hiện nay, trên Trái Đất, môi trường nhân tạo ngày càng phát triển và nguyên nhân gây nên sự thoái hóa của môi trường sinh thái tự nhiên.

Ô nhiễm môi trường quen thuộc đến mức, con người đã dần cho rằng nó chỉ là hệ lụy tự nhiên mà quên đi nguyên nhân sơ khai nhất và sự nguy hiểm khủng khiếp từ nó. Vậy ô nhiễm môi trường là gì? Ô nhiễm môi trường là tình trạng ô nhiễm các vật chất tự nhiên xung quanh chúng ta. Nói đơn giản, nếu môi trường là tất cả những gì hiện hữu quanh ta thì ô nhiễm môi nhiễm đang từng bước hủy hoại những thứ đó Tất cả những gì đáng lẻ là của chúng ta. Ô nhiễm môi trường thực sự là một hiểm họa tiềm tàn bởi chẳng ai biết rõ lúc nào thì nó sẽ ập xuống đầu chúng ta. Nói vậy con người là nạn nhân ư? Không hẳn vậy, nếu ô nhiễm môi trường là một con dao thì ta chính là người sử dụng nó, nếu ô nhiễm môi trường là một trái bom thì ta chính là kẻ châm ngòi nổ. Vậy chắc các bạn cũng đã hiểu rằng con người mới chính là nguyên nhân lớn nhất, cơ bản nhất gây nên ô nhiễm môi trường và cũng là nạn nhân của hiện trạng khủng khiếp do chính chúng ta tạo nên.

Ô nhiễm môi trường có nhiều loại, trong đó cơ bản nhất là ô nhiễm nguồn đất, ô nhiễm nguồn nước và ô nhiễm không khí (tiếng ồn). Các loại ô nhiễm trên gây ảnh hưởng trực tiếp đến sự sống mọi loài sinh vật trên Trái Đất chứ không riêng gì con người. Thật vậy, ai trong chúng ta có thể sống thiếu đất, nước và không khí? Chẳng ai cả, dù thiếu một trong ba yếu tố trên thôi cũng không thể sống được. Ai cũng cần đất để ở, nước để uống, không khí để thở. Nhưng đến những nhu cầu sống đơn giản như vậy chúng ta cũng sắp đánh mất rồi, tất cả là do sự vô ý thức của con người đối với môi trường.

2. Thực trạng về ý thức, hiểu biết của học sinh về rác thải gây ô nhiễm môi trường

Ô nhiểm môi trường trong các trường học hiện nay chủ yếu là ô nhiễm đất do rác thải của các bạn học sinh. Trung bình mỗi ngày đi học các bạn học sinh sau khi ăn uống sẽ thải ra một túi nilon và một vỏ chai nước thì lượng chất thải sinh hoạt của 1200 học sinh của trường là con số không nhỏ. Nếu trong một gia đình thì một người dân ở thị trấn Năm Căn trung bình một ngày thải ra 0,3kg 0,8 kg rác thải sinh hoạt. Vậy thì một tháng sẽ thải khoảng 9kg 24kg rác thải, một năm sẽ thải khoảng 200kg rác thải. Đây là một con số không hề nhỏ. Tiếp theo, hãy trả lời câu hỏi sau: Hằng ngày bạn vứt rác thải sinh hoạt ở đâu?.Các bạn có bỏ rác đúng quy định không?. Tôi sẽ cho bạn biết điều này, số lượng rác thải được thu gom trên các thành phố lớn của nước ta chỉ đạt khoảng 60% - 65%. Vậy còn 35% - 40% rác thải còn lại chưa được thu gom ở đâu?. Người ta thu gom chỉ một phần của số rác thải ấy rồi chuyển đến các bãi rác công cộng, người ta sẽ chôn nó sâu dưới lòng đất ngày qua ngày tạo thành những hố rác khổng lồ không sao biến mất được.

3. Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường

Như tôi đã nói ở phần trên, phần lớn nguyên nhân ô nhiễm môi trường phần lớn chính là do bàn tay của con người, chỉ một phần nhỏ còn lại là do thiên nhiên gây ra, cụ thể là do thiên tai: bão lũ, hạn hán, Đây là hiện tượng xảy ra hằng năm, hậu quả không đáng kể so với tác động của con người. Điều này đã được xác thực không gây tranh cãi. Trong những nguyên nhân do tác động của bàn tay con người chia làm nhiều yếu tố nhỏ: nghiêm trọng nhất là do ý thức người dân; tiếp đến phải nói là do sự phát triển công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; cuối cùng là do sự quản lí hiện nay chưa thực sự chặt chẽ.

4. Hậu quả của việc thiếu ý thức gây ô nhiễm môi trường

Khi mỗi các bạn học sinh chúng ta ăn quà vặt, vứt rác ra môi trường chúng ta chưa tùng nghĩ đến hậu quả của việc làm đó, các bạn hãy xem bảng dưới đây:

Chúng ta có thể thấy rất rõ, tất cả những vật dụng trên đã quá quen thuộc với cuộc sống hằng ngày của chúng ta thậm chí có khi ta còn chẳng thể sống thiếu chúng. Chẳng hạn như túi nilon thường được sử dụng rất nhiều trong cuộc sống vì tính tiện lợi của chúng. Chúng ta dùng túi nilon để đựng và bảo quản các loại thực phẩm, hàng hóa, vật dụng sinh hoạt, mọi thứ kể cả chứa các loại rác thải hằng ngày đều dùng đến túi nilon. Nhưng những chiếc túi nilon lại không hề đảm bảo về tính vệ sinh và môi trường. Hình ảnh những chiếc túi nilon vươn vãi nhiều nơi trên đường phố ngay cả trong sân trường đã trở nên quen thuộc với rất người.Túi nilon độc hại thế nào thì phải xem người ta tạo ra chúng bằng thứ chất gì? Những chiếc túi nilon chủ yếu được làm từ hợp chất hóa học PolyEthylene (PE) và PolyPropilen (PP) rất bền, khó phân hủy trong môi trường tự nhiên và khó hòa tan với các chất khác ở nhiệt độ cao bởi vì vậy nên chúng cần rất nhiều thời gian để phân hủy hoàn toàn (30 - 40 năm) gấp nhiều lầnthời gian chế tạo ra chúng. Nếu ta chôn túi nilon xuống đất chúng không chỉ gây ô nhiễm nguồn đất mà thôi mà chúng sẽ cần đến 400 600 năm để phân hủy gấp 10 - 20 lần trong tự nhiên. Còn nếu ta đốt túi nilon thì chúng sẽ giải phóng khí Cacbonđiôxit , khí Mêtan và khí Điôxin cực độc gây tổn hại nghiêm trọng đến bầu không khí và sức khỏe của con người. Sẽ chẳng có một cách nào khiến những chất thải độc hại như túi nilon biến mất hoàn toàn.

5. Những giải pháp nâng cao ý thức để bảo vệ môi trường trong trường học hiện nay

Để hạn chế ô nhiễm môi trường, đặc biệt là trong từng gia đình, trong các trường học chúng ta cần phải có những biện pháp thiết thực, hiệu quả và mạnh mẽ hơn nữa. Thực sự, chúng ta đã có rất nhiều biện pháp để bảo vệ môi trường, bảo vệ thiên nhiên nhưng quả thật chúng chưa phát huy hết tính hiệu quả mình. Đối với tình trạng như hiện nay, chúng ta cần phải giữ gìn, bảo vệ những gì ta hiện đang có thật tốt trước rồi mới tính đến việc cải thiện tình hình môi trường sau.Ta sẽ cùng đưa ra các giải pháp cụ thể để giải quyết tình trạng về môi trường nói chung và các thành phần của môi trường nói riêng.

Như đã làm rõ ở các phần trên, ta có thể thấy môi trường đất bị ô nhiễm phần lớn là do rác thải, trong đó rác thải sinh hoạt chiếm nhiều nhất. Mà loại rác thải được xả ra môi trường nhiều nhất cũng khó phân hủy nhất chính là túi nilon.Vì vậy, việc đầu tiên cần làm để bảo vệ môi trường đất là phải cải thiện vấn đề này thật hiệu quả để giảm áp lực đè nặng lên nguồn đất đang bị ô nhiễm. Lại nói tiếp về vấn đề xử lí túi nilon, chúng ta hẳn là không thể cấm tất cả mọi người sử dụng túi nilon nhưng ta hoàn toàn có thể dừng việc sản xuất chúng. Chúng ta sẽ thay thế chúng bằng các loại vật liệu thân thiện với môi trường như giấy, túi giấy hoàn toàn phù hợp với các tiêu chuẩn về bảo vệ môi trường. Túi giấy có nhiều ưu điểm như chúng đẹp, có thể sử dụng lại nhiều lần và có thời gian phân hủy trong tự nhiên rất ngắn. Một số nước tiến bộ hiện nay như Mĩ, Anh, Nhật Bản, đã có những bước tiến lớn về bảo vệ môi trường bởi vì họ khuyến khích được người dân sử dụng các sản phẩm làm từ giấy chẳng hạn túi giấy, hộp giấy các loại, cốc giấy,...

Thêm nữa là Nhà nước xử phạt chưa thực sự nghiêm minh, ta hoàn toàn có thể đưa ra các mức xử phạt nghiêm trọng cho các hành vi của cá nhân, cơ quan, tổ chức cố tình xả rác bừa bãi để răn đe như nước Xin-ga-po. Tuy trong những năm gần đây, tại một số các trung tâm mua sắm, siêu thị lớn trên toàn quốc đã bắt đầu chú trọng hơn vấn đề này, một số nơi đã chuyển sang sử dụng túi giấy để đựng các mặt hàng mua sắm hoặc gói quà, đồng thời treo những tấm băngrôn, khẩu hiệu lớn có nội dung kêu gọi cùng chung tay bảo vệ môi trường. Việc làm trên rất đúng, rất thiết thực, góp phần cải thiện ý thức của người dân và chúng ta cần phải đẩy mạnh thực hiện chúng trên quy mô toàn quốc.

Bên cạnh đó, cũng cần giáo dục nâng cao ý thức cho người dân thông qua các hình thức tuyên truyền, cổ động và qua các phương tiện truyền thông tin đại chúng và đặc biệt là qua các bạn học sinh là các tuyên truyền viên xuất sắc đến với mỗi gia đình và cộng đồng.

Đặc biệt nhất là việc quan tâm đến các đối tượng là học sinh, nhất là học sinh từ độ tuổi mầm non, tiểu học bởi vì các em là tương lai của Tổ quốc, ngày hôm nay các em có cái nhìn đúng đắn về môi trường thì mai sau đất nước mới có thể phát triển phồn vinh. Để được như vậy, ngay bây giờ ta phải có biện pháp giáo dục phù hợp đối với nhận thức của các em. Chẳng hạn, cần đưa những bài viết hay về môi trường vào sách giáo khoa các em được học hằng ngày, từ đó giúp các em học sinh có thái độ và cách nhìn nhận đúng đắn về vấn đề môi trường, biết rõ các việc làm sai trái đang tổn hại đến môi trường nghiêm trọng thế nào. Cần cho các em nhỏ thấy được môi trường là người bạn thân thiết của các em để các em biết yêu thương và bảo vệ người bạn này. Khi đã giúp các em có nhận thức chính xác rồi, cần phải cho các em có cơ hội hành động, thực hiện những gì các em được học trong nhà trường, cần tạo cơ hội cho các em bảo vệ môi trường bằng cách tổ chức, phát động các phong trào tình nguyện bắt đầu từ những điều nhỏ nhặt trước như dọn vệ sinh trường học, khu phố, công viên,rồi đến trồng cây xanh, chăm sóc cây, làm sạch bãi biển,cứ theo một khoảng thời gian nhất định chẳng hạn mỗi cuối tuần một lần để giúp các em hình thành và biết duy trì thói quen tốt đẹp này.

Các nhà trường thông qua các tiết học chính khóa, ngoại khóa mà trang bị kiến thức về rác thải, sự phân hủy, tác hại của từng loại rác thải đối với môi trường cho học sinh trong các nhà trường để các bạn ý thức được mỗi khi bỏ rác ra môi trường sống cũng như trong nhà trường.

Tiếp theo là chuẩn bị cơ sở vật chất tại các trường học tạo điều kiện thuận lợi cho mọi người bỏ rác đúng nơi quy định. Mỗi nơi bỏ rác cần có hai thùng rác để phân loại rác hữu cơ và rác vô cơ, có hướng dẫn để mọi người dễ thực hiện.

Hãy cùng nhau hành động thôi!