Nguyên nhân gây hạch ở cổ
|
Hạch (hạch bạch huyết) đóng vai trò như hàng rào bảo vệ cơ thể trước sự xâm nhập của các tác nhân gây bệnh. Hạch bình thường có kích thước từ vài mm, nhỏ dưới 1cm, mềm, dẹt, di động, nằm ở các vị trí như nách, cổ, ngực, bẹn… 1.Nguyên nhân nổi hạch ở cổ Khi bị bệnh, hạch sẽ sưng to. Nếu cơ thể bị nhiễm trùng, các hạch ngoại vi sẽ sưng, viêm và đau. Ví dụ, viêm họng, hạch ở cổ sẽ sưng đau. Nếu hạch sưng do nguyên nhân này chỉ cần dùng thuốc kháng viêm, kháng sinh để điều trị.
Nếu cơ thể bị nhiễm trùng, các hạch ngoại vi sẽ sưng, viêm và đau. Một nguyên nhân khác dẫn tới sưng hạch là cơ thể nhiễm siêu vi. Trường hợp này hay xảy ra ở trẻ dưới 12 tuổi. Trẻ đang độ tuổi phát triển, hàng rào bảo vệ cơ thể phải hoạt động tối đa để bảo vệ trẻ trước tác nhân gây bệnh. Khi trẻ nhiễm siêu vi, có thể hạch toàn thân bị phì đại, tự xẹp khi trẻ hết bệnh. Hạch ở cổ có nguy hiểm không là băn khoăn chung của nhiều người khi mắc bệnh Ung thư hạch có thể do chính khối hạch đó bị ung thư (ung thư nguyên phát) hoặc do ung thư ở bộ phận lân cận di căn tới. Khi bị sưng hạch ở cổ có thể là do ung thư vùng đầu, mặt, cổ (ung thư vòm họng, răng, tuyến giáp…). Khi hạch đã di căn, đa phần bệnh ung thư ở giai đoạn muộn. Tuy nhiên, để tìm ra chính xác nguyên nhân sưng hạch ở cổ thì người bệnh cần đi khám để tầm soát, chẩn đoán đúng bệnh. 2.Hạch ở cổ có nguy hiểm không?Nổi hạch vùng cổ có thể chỉ là dấu hiệu của tình trạng viêm nhiễm vùng mũi xoang, viêm loét amidan, viêm họng, viêm tấy nướu (lợi) răng, viêm loét lớp lót của miệng, viêm tuyến nước bọt hoặc viêm đặc hiệu do lao, giang mai… nhưng cũng có thể là hạch di căn đến từ khối ung thư như vòm mũi họng, hạ họng, thanh quản, phổi, dạ dày, buồng trứng, tinh hoàn… Hạch ở cổ có thể cảnh báo bệnh ung thư nên người bệnh cần đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời Việc chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời hạch ở cổ lúc này là rất cần thiết, một mặt tạo tâm lý an tâm, thoải mái khi hạch ở cổ không nguy hiểm, mặt khác điều trị sớm khi bị sưng hạch ở cổ gây khó chịu, vướng víu… Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
Nhiễm trùng Nhiễm trùng đường hô hấp trên Bệnh lý hạch vùng cổ có hạch đau ít hoặc thậm chí không đau Đau họng, chảy nước mũi, ho Đánh giá lâm sàng Bệnh lý hạch cổ (thường ấn đau) Nhiễm trùng hầu họng nhận thấy rõ trên lâm sàng Đánh giá lâm sàng Bệnh lý hạch đối xứng, thường là ở vùng cổ nhưng có thể gặp ở nách và/hoặc bẹn Sốt, đau họng, mệt mỏi Thường có lách to Thường gặp ở thanh niên hoặc thiếu niên Xét nghiệm kháng thể Heterophile Xét nghiệm huyết thanh học tìm Epstein-Barr Thông thường, hạch vùng cổ hoặc vùng dưới đòn sưng to có thể đi kèm tình trạng viêm hạch hoặc chảy dịch Thường gặp ở những bệnh nhân nhiễm HIV Làm test lẩy da hoặc xét nghiệm tìm gamma interferon Tiến hành chọc hút tế bào hoặc sinh thiết hạch Bệnh lý hạch lan tỏa Thường có sốt, mệt mỏi, phát ban, đau khớp Thông thường có tiền sử phơi nhiễm với HIV hoặc các hành vi nguy cơ cao Xét nghiệm kháng thể HIV Nếu nghi ngờ nhiễm trùng tiên phát giai đoạn sớm xét nghiệm HIV-RNA Ngoại trừ trong giang mai thứ phát, chỉ sưng hạch vùng bẹn (Hạch di động hay vỡ ra tạo đường rò gợi ý u hạt lympho sinh dục do Chlamydia) Thường có kèm các triệu chứng của hệ tiết niệu, hay chảy mủ vùng cổ tử cung Đôi khi có thương tổn ở bộ phận sinh dục Trong giai đoạn giang mai thứ phát, thương tổn màng nhầy (miệng, âm đạo, hậu môn) thường lan rộng, thường có sưng hạch Với herpes simplex cần tiến hành cấy dịch Đối với nhiễm chlamydia, test acid nucleic Đối với bệnh giang mai, xét nghiệm huyết thanh học Có thể nhìn thấy thương tổn tại chỗ (hoặc tiền sử mới xuất hiện tổn thương) cách xa vị trí hạch Đôi khi chỉ quan sát thấy hiện tượng sưng, đỏ một hạch riêng biệt (thường là ở vùng cổ) mà không thấy vị trí đường vào Đánh giá thông thường về lâm sàng Đối với bệnh mèo cào, tiến hành chuẩn độ kháng thể trong huyết thanh Bên cạnh đó, bệnh lý hạch vùng cổ và nách không có sưng Đôi khi có triệu chứng giống như cúm kèm gan lách to Thường kèm tiền sử tiếp xúc với phân mèo Xét nghiệm huyết thanh học Các nhiễm trùng khác (ví dụ, bệnh brucell
Bệnh Brucella Bệnh Brucellosis là do các loài vi khuẩn gram âm Brucella gây nên. Các triệu chứng bắt đầu như là một bệnh sốt cấp tính có ít hoặc không có dấu hiệu khu trú và có thể tiến triển đến giai... đọc thêm ,
nhiễm cytomegalovirus
Nhiễm Cytomegalovirus (CMV) Cytomegalovirus (CMV, herpesvirus người type 5) có thể gây nhiễm trùng có nhiều mức độ nghiêm trọng. Hội chứng tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn nhưng không kèm viêm họng nghiêm trọng thì thường... đọc thêm ,
nhiễm histoplasma
Bệnh histoplasmosis Bệnh histoplasmosis là một nhiễm trùng phổi và đường máu do Histoplasma capsulatum; bệnh thường mạn tính và không có triệu chứng tiên phát. Các triệu chứng bao gồm viêm phổi hoặc bệnh... đọc thêm
Lâm sàng đa dạng Thường có các yếu tố nguy cơ (ví dụ, vị trí địa lý, tiếp xúc) Thay đổi ở các mức độ khác nhau Ung thư Mệt mỏi, sốt, sút cân, lách to Với bệnh bạch cầu cấp, thường dễ bị bầm tím và/hoặc chảy máu Công thức máu, xét nghiệm phiến đồ máu ngoại vi, phân tích tế bào theo dòng chảy, xét nghiệm tủy đồ Hạch to không đau (tại chỗ hoặc toàn thân), sờ mền, đôi kết thành chùm Thường bị sốt, ra mồ hôi trộm, sút cân, lách to Sinh thiết hạch bạch huyết hoặc phân tích tế bào theo dòng chảy Ung thư di căn (thường là ung thư vùng đầu và cổ, tuyến giáp, vú hoặc phổi) Khám thấy một hoặc nhiều hạch tại chỗ, ấn không đau Hạch thường cứng, đôi khi dính với các mô xung quanh Đánh giá lâm sàng tìm khối u nguyên phát Bệnh mô liên kết Bệnh lý hạch lan tỏa Điển hình là biểu hiện viêm khớp hoặc đau khớp Đôi khi có ban cánh bướm hoặc các tổn thương da khác Chẩn đoán dựa trên tiêu chuẩn lâm sàng và xét nghiệm kháng thể tự miễn Hạch tại chỗ hoặc toàn thân, ấn không đau Thường có biểu hiện ho và/hoặc khó thở, sốt, mệt mỏi, yếu cơ, sút cân, đau khớp Chẩn đoán hình ảnh vùng ngực (XQ ngực thẳng hoặc CT) Nếu kết quả CĐHA dương tính, tiến hành sinh thiết hạch Sưng đau hạch vùng cổ xuất hiện trên đối tượng trẻ em Sốt (thường > 39°C), phát ban vùng thân mình, dấu hiệu lưỡi dâu tây, bong tróc quanh gốc móng tay, lòng bàn tay và bàn chân Tiêu chuẩn lâm sàng Các rối loạn mô liên kết khác (ví dụ như viêm khớp tự phát
thiếu niên Viêm khớp tự phát thiếu niên (JIA) Bệnh lý viêm khớp thiếu niên tự phát không hay gặp. Viêm khớp, sốt, phát ban, hạch to, lách to và viêm mống mắt là các triệu chứng đặc hiệu cho từng
thể. Chẩn đoán dựa vào lâm sàng. Điều trị... đọc thêm Lâm sàng đa dạng Thay đổi ở các mức độ khác nhau Các tình trạng khác Các thuốc Allopurinol, kháng sinh (như cephalosporins, penicillin, sulfonamid), atenolol, captopril, carbamazepine, phenytoin, pyrimethamine, và quinidine Tiền sử dùng thuốc gây nghiện Ngoại trừ phenytoin, các loại thuốc còn lại thường gây bệnh huyết thanh (biểu hiện: phát ban, viêm các khớp và/hoặc đau khớp, đau cơ, sốt) Đánh giá lâm sàng Cấy ghép vú Silicone Các bệnh nhân cấy ghép vú có hạch to cục bộ Chẩn đoán loại trừ các nguyên nhân gây hạch to khác |
