Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm

Trong chương trình toán phổ thông việc giải bài toán tìm m để bất phương trình, phương trình thỏa mãn điều kiện cho trước là tương đối khó khăn đối với nhiều học sinh. Vì vậy chuyên đề này sẽ hướng dẫn học sinh giải quyết bài toán "tìm m để bất phương trình vô nghiệm"

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm

Xét bất phương trình 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
.

+ Nếu 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 thì bất phương trình luôn có nghiệm 
Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
.

+ Nếu 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 thì bất phương trình luôn có nghiệm 
Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm

+ Nếu 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 và 
Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 thì bất phương trình (1) luôn đúng với mọi 
Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm

+ Nếu  và 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 thì 
Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 nên bất phương trình vô nghiệm.

Từ những nhận xét trên ta có phương pháp tìm m để bất phương trình vô nghiệm như sau : 

* Phương pháp : 

+ Nếu 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 thì các bất phương trình trên là bất phương trình bậc nhất nên chúng luôn có nghiệm.

+ Nếu  thì :

  • Bất phương trình 
    Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
     vô nghiệm khi 
    Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
  • Bất phương trình 
    Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
     vô nghiệm khi 
    Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
  • Bất phương trình 
    Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
     vô nghiệm khi 
    Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
  • Bất phương trình 
    Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
     vô nghiệm khi 
    Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm

* Ví dụ minh họa :  

Ví dụ 1 . Tìm  để bất phương trình 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 vô nghiệm.

Lời giải :

Ta có 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
. Bất phương trình vô nghiệm khi 
Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
Chọn B.

Ví dụ 2 . Tìm  để bất phương trình 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 vô nghiệm.

Lời giải :

Ta có : 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 
Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm

Bất phương trình vô nghiệm khi 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
. Chọn A.

2. Tìm m để bất phương trình dạng bậc hai vô nghiệm.

Xét bất phương trình 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 :

Khi đó bất phương trình vô nghiệm khi 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm

Mặt khác theo định lý về dấu của tam thức bậc hai thì 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
.

Từ đây ta có thể rút ra phương pháp để bất phương trình bậc hai vô nghiệm như sau : 

Phương pháp : 

  • Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
     vô nghiệm khi 
    Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
  • Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
     vô nghiệm khi 
    Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
  • Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
     vô nghiệm khi 
    Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
  • Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
     vô nghiệm khi 
    Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm

* Ví dụ minh họa : 

Ví dụ 1. Tìm  để bất phương trình 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 vô nghiệm.

Lời giải : 

Bất phương trình đã cho vô nghiệm khi
 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 Chọn D.

Ví dụ 2. Tìm  để bất phương trình 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 vô nghiệm.

Lời giải : 

 Vì hệ số của  còn phụ thuộc  nên ta xét hai trường hợp sau :

+ Trường hợp 1: 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 bất phương trình đã cho trở thành 
Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 Vậy bất phương trình có  nghiệm 
Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 Do đó 
Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 không tỏa mãn yêu cầu bài toán.

+ Trường hợp 2 : 

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
.Bất phương trình đã cho vô nghiệm khi
 
Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm

Công thức tìm m de bất phương trình có nghiệm
 Chọn C.

{{ title }}