Phân loại hàng hóa mậu dịch và phi mậu dịch năm 2024

Bạn đang muốn tìm hiểu về hàng hoá mậu dịch và phi mậu dịch? Hãy đọc bài viết của chúng tôi để hi...

Bạn đang muốn tìm hiểu về hàng hoá mậu dịch và phi mậu dịch? Hãy đọc bài viết của chúng tôi để hiểu rõ hơn về định nghĩa và sự khác biệt giữa hai loại hàng hoá này nhé.

Khái niệm hàng hoá mậu dịch

Hàng mậu dịch là loại hàng hóa có hợp đồng mua bán và không có giới hạn số lượng xuất nhập khẩu.

Doanh nghiệp nhập khẩu hàng mậu dịch phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chất của hàng hóa và giao dịch được xác nhận sẽ được xuất hóa đơn và đóng các khoản thuế tương ứng. Loại hàng này được xem là hàng xuất nhập khẩu chính ngạch và không phải hàng "tiểu ngạch" - mua bán không xuất hóa đơn.

Khái niệm hàng hoá phi mậu dịch

Hàng phi mậu dịch là một khái niệm mà nhiều người có thể hiểu theo nhiều cách khác nhau. Tuy nhiên, chúng tôi sẽ tóm tắt cho bạn đọc dễ hiểu nhất về hàng phi mậu dịch. Đó là các sản phẩm được xuất khẩu hoặc nhập khẩu mà không nhằm mục đích thương mại, buôn bán.

Chúng thường được sử dụng để tặng quà, quảng cáo, viện trợ hoặc giới thiệu sản phẩm. Khi nhập khẩu "hàng phi mậu dịch", không cần hợp đồng mà thay thế bằng thư thỏa thuận. Tuy nhiên, các chi phí hải quan khác vẫn phải được trả. Đây là một loại hàng hóa được coi là hợp pháp trong quá trình nhập khẩu và không bị kiểm soát bởi chính phủ.

Đâu là các để phân biệt hàng hoá mậu dịch và phi mậu dịch

Giống nhau

• Một là, cả hai loại hàng hoá phi mậu dịch và hàng hoá mậu dịch đều phải trả phí GTGT cho nhà nước và các khoản phí quốc tế có kèm theo quy định.
• Hai là, cả hai loại hàng này đều phải kèm theo hoá đơn để các cơ quản tổ chức có thể kiểm soát được giá trị và kiểm định tính chính xác. Tránh những trường hợp vận chuyển phi pháp giả danh làm các hàng hoá mậu dịch hay phi mậu dịch

Khác nhau

Bên cạnh những điểm giống nhau của hai loại hàng hoá này cũng có một số điểm khác nhau cơ bản, cụ thể:

Hàng phi mậu dịch và hàng mậu dịch là thuật ngữ được sử dụng trong lĩnh vực kinh doanh quốc tế, đặc biệt trong ngành xuất nhập khẩu và thương mại quốc tế. Hai khái niệm này có ý nghĩa như sau:

• Hàng mậu dịch: Hàng mậu dịch là những hàng hóa đang được vận chuyển từ một địa điểm đến một địa điểm khác thông qua các phương tiện giao thông như đường sắt, đường biển, đường hàng không hoặc đường bộ. Hàng mậu dịch thường không được coi là nhập khẩu hoặc xuất khẩu chính thức, cho đến khi nó đến nơi đích hoặc vượt qua biên giới quốc gia.
• Phi mậu dịch: Phi mậu dịch tức là những hàng hóa được vận chuyển qua biên giới quốc gia mà không phải trả bất kỳ thuế nhập khẩu nào. Ưu đãi thuế này thường áp dụng cho hàng hóa sử dụng cho mục đích cá nhân hoặc du lịch không liên quan đến hoạt động thương mại. Cửa khẩu phi mậu dịch thường được thiết lập để tạo điều kiện thuận lợi cho người mua sắm và du lịch mà không phải chịu các chi phí thuế nhập khẩu bổ sung.

\>>>> CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM: Mã loại hình A12 và mã loại hình xuất nhập khẩu hiện nay

2. So sánh điểm giống - khác của 2 loại hàng mậu dịch - hàng phi mậu dịch

Nhiều bạn chưa biết rõ về xuất nhập khẩu sẽ chưa biết cách phân biệt hàng mậu dịch và hàng phi mậu dịch. Sau đây hãy cùng Dolphin Sea Air giải đáp luôn nhé.

2.1 Điểm giống nhau

Các điểm tương đồng giữa hàng mậu dịch và hàng phi mậu dịch:

• Cả hai đều phải trả các khoản phí quốc tế theo quy định và thuế GTGT (VAT) cho nhà nước.
• Cả hai đều cần kèm theo với hóa đơn (bao gồm phí quốc tế, phí vận chuyển...) để cơ quan có thẩm quyền có thể kiểm soát giá trị và xác minh tính chính xác của hàng hóa.

2.2 Điểm khác nhau

Tiêu chí so sánh

Hàng hóa mậu dịch

Hàng hóa phi mậu dịch

Mục đích

✅Để mua bán, kinh doanh

✅Không dùng để phục vụ cho mục đích mua bán, kinh doanh mà dùng để biếu tặng, cứu trợ/viện trợ hoặc hàng mẫu, hàng để quảng cáo…

Thời gian giao nhận hàng hóa

✅Dài hơn

✅Ngắn hơn

3. Các câu hỏi thắc mắc về hàng hóa phi mậu dịch

Dưới đây là các câu hỏi được thắc mắc nhiều khi hỏi về hàng hóa phi mậu dịch. Mời bạn cùng giải đáp:

3.1 Đâu là những mặt hàng thuộc hàng hóa phi mậu dịch?

Các loại hàng hoá được xếp vào mục mặt hàng thuộc phi mậu dịch gồm:

• Quà biếu, quà tặng của các tổ chức, cá nhân nước ngoài gửi cho các tổ chức, cá nhân Việt Nam và ngược lại.
• Hàng hóa của cơ quan đại diện ngoại giao, tổ chức quốc tế tại Việt Nam và những người làm việc tại các cơ quan, tổ chức này.
• Hàng hóa viện trợ nhân đạo.
• Hàng hóa tạm nhập khẩu, tạm xuất khẩu của những cá nhân được Nhà nước Việt Nam cho miễn thuế.
• Hàng mẫu không thanh toán.
• Dụng cụ nghề nghiệp, phương tiện làm việc tạm xuất, tạm nhập có thời hạn của cơ quan, tổ chức, của người xuất cảnh, nhập cảnh.
• Tài sản di chuyển của tổ chức, cá nhân.
• Hành lý cá nhân của người nhập cảnh gửi theo vận đơn, hàng hóa mang theo người của người nhập cảnh vượt tiêu chuẩn miễn thuế.
• Các loại hàng hóa phi mậu dịch khác.

3.2 Hàng phi mậu dịch có bán được không?

Hàng phi nhập khẩu không được dùng với mục đích bán lại. Khi nhập khẩu hàng phi mậu dịch về, có thể không cần sử dụng hoặc đã được kiểm tra như hàng mẫu. Trong trường hợp này, cần xem xét cách xử lý hàng phi mậu dịch đó. Theo điều 6 của Luật đầu tư số 61/2020/QH14 ngày 17/06/2020, có quy định về các hoạt động kinh doanh bị cấm, trong đó không có quy định cấm bán hàng phi mậu dịch.

Nhập hàng phi mậu dịch có bán được không?

Tuy nhiên, khi bán hàng phi mậu dịch, nó sẽ được xem như tài sản thanh lý. Trong quá trình thanh lý, các loại thuế nhập khẩu và thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ. Đối với việc bán hàng phi mậu dịch, doanh thu được ghi nhận là doanh thu khác.

3.3 Các mặt hàng phi mậu dịch có được khấu trừ thuế đầu vào không?

Doanh nghiệp thường mong muốn được khấu trừ thuế GTGT, tuy nhiên không phải trường hợp nào cũng được áp dụng khấu trừ này. Hàng phi mậu dịch cũng không ngoại lệ, và tất cả các khoản thuế nhập khẩu áp dụng cho hàng phi mậu dịch sẽ được tính vào chi phí sản xuất kinh doanh.

Có thu thuế cho hàng phi mậu dịch không?

Về việc khấu trừ thuế GTGT cho hàng phi mậu dịch, Tổng cục Thuế đã đưa ra các hướng dẫn cụ thể thông qua các công văn sau:

• Công văn 1136/TCT-CS ngày 08/04/2010.
• Công văn 3271/TCT-KK ngày 14/08/2014.

Các công văn trên đã xác định rõ ràng hàng phi mậu dịch không được khấu trừ thuế GTGT. Điều này là do hàng phi mậu dịch nhập khẩu không phục vụ cho mục đích sản xuất kinh doanh. Do đó không được áp dụng khấu trừ thuế.

3.4 Tham khảo mẫu hóa đơn thương mại hàng phi mậu dịch

Hóa đơn thương mại hàng phi mậu dịch có một số đặc điểm khác biệt so với hóa đơn thương mại hàng mậu dịch. Cụ thể, điểm khác biệt duy nhất là hóa đơn hàng phi mậu dịch không có thông tin về thanh toán.

Cụ thể, hóa đơn thương mại hàng phi mậu dịch sẽ có những thông tin sau:

• Tiêu đề: Non-Commercial Invoice
• Không có thông tin về thanh toán

Các thông tin còn lại sẽ giống như hóa đơn thương mại thông thường. Bạn có thể tải mẫu hóa đơn thương mại trên mạng. Tuy nhiên để chuyển đổi mẫu hóa đơn thương mại hàng mậu dịch thành hóa đơn thương mại hàng phi mậu dịch, bạn vui lòng thay đổi các thông tin sau:

• Tiêu đề: Thay đổi "Commercial Invoice" thành "Non-Commercial Invoice"
• Thông tin thanh toán: Bỏ qua phần thông tin thanh toán
• Sửa các thông tin: seller, buyer, thông tin hàng hóa hoặc thông tin liên quan

3.5 Mã loại hình xuất nhập khẩu phi mậu dịch là mã nào?

Có các mã loại hình xuất nhập khẩu hàng phi mậu dịch được quy định trong Quyết định 1357/QĐ-TCHQ ngày 18/05/2021 như sau:

• Mã loại hình xuất khẩu hàng phi mậu dịch: H21 (Xuất khẩu hàng khác).
• Mã loại hình nhập khẩu hàng phi mậu dịch: H11 (Hàng nhập khẩu khác).

Khi thực hiện thủ tục nhập khẩu hàng phi mậu dịch, các doanh nghiệp cần chú ý áp đúng mã loại hình nhập khẩu. Nếu mã loại hình nhập khẩu bị áp sai, buộc phải hủy tờ khai báo hải quan. Đối với những tờ khai đã thông quan, việc hủy tờ khai sẽ gặp khó khăn.

Mã loại hình xuất nhập khẩu hàng phi mậu dịch

Do đó, khi nhập khẩu hàng hóa, bạn cần xác định rõ mục đích nhập khẩu là hàng hóa nhập khẩu được nhập làm mẫu hay nhập để kinh doanh, sản xuất. Trong trường hợp nhập khẩu hàng dưới dạng cá nhân, thông thường đơn vị chuyển phát nhanh sẽ mở tờ khai cho người nhập khẩu trực tiếp. Đáng chú ý, các đơn hàng xuất nhập khẩu có giá trị dưới 1.000.000 VND sẽ không chịu thuế nhập khẩu và thuế GTGT nhập khẩu theo Quyết định 78/2010/QĐ-TTg ngày 30/11/2010.

\>>>> TÌM HIỂU THÊM: Thủ tục nhập khẩu hàng phi mậu dịch hải quan - Dịch vụ chi tiết

3.6 Địa điểm nào hỗ trợ thực hiện thủ tục xuất nhập khẩu hàng phi mậu dịch?

Hàng hóa phi mậu dịch có thể được thực hiện thủ tục hải quan tại các Chi cục Hải quan cửa khẩu hoặc Chi cục Hải quan nơi hàng hóa nhập khẩu phi mậu dịch chuyển cảng đến theo quy định. Ngoài ra, hàng hóa xuất nhập khẩu phi mậu dịch còn có thể làm thủ tục hải quan tại các Chi cục Hải quan được thành lập theo quy định.

3.7 Quy trình làm thủ tục nhập khẩu phi mậu dịch là gì?

Hàng phi mậu dịch là hàng hóa xuất nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại. Về cơ bản, hàng phi mậu dịch vẫn phải tuân thủ các quy định về xuất nhập khẩu, tuy nhiên, một số mặt hàng phi mậu dịch sẽ được miễn kiểm tra chuyên ngành và áp dụng mức thuế suất ưu đãi.

Quy trình nhập khẩu mặt hàng phi mậu dịch gồm các bước sau:

Bước 1: Khai tờ khai hải quan

Người nhập khẩu cần chuẩn bị đầy đủ chứng từ xuất nhập khẩu theo quy định, bao gồm:

• Hợp đồng mua bán
• Hóa đơn thương mại
• Danh mục hàng hóa
• Vận đơn
• Giấy chứng nhận xuất xứ (nếu có)
• Giấy phép nhập khẩu (nếu có)

Sau khi có đầy đủ chứng từ, người nhập khẩu tiến hành khai báo thông tin trên tờ khai hải quan điện tử.

Bước 2: Mở tờ khai hải quan

Sau khi khai xong tờ khai hải quan, hệ thống hải quan sẽ trả về kết quả phân luồng. Tùy theo kết quả phân luồng, người nhập khẩu thực hiện các bước sau:

• Phân luồng xanh: Tờ khai hải quan được thông quan tự động. Người nhập khẩu chỉ cần in tờ khai hải quan và mang đến chi cục hải quan để đóng thuế nhập khẩu.
• Phân luồng vàng: Tờ khai hải quan cần kiểm tra hồ sơ. Người nhập khẩu mang hồ sơ đến chi cục hải quan để kiểm tra. Sau khi kiểm tra hồ sơ, nếu không có vấn đề gì, tờ khai hải quan sẽ được thông quan.
• Phân luồng đỏ: Tờ khai hải quan cần kiểm tra thực tế hàng hóa. Người nhập khẩu mang hàng hóa đến chi cục hải quan để kiểm tra. Sau khi kiểm tra thực tế hàng hóa, nếu không có vấn đề gì, tờ khai hải quan sẽ được thông quan.

Bước 3: Thông quan tờ khai hải quan

Sau khi kiểm tra hồ sơ hoặc kiểm tra thực tế hàng hóa, nếu không có vấn đề gì, tờ khai hải quan sẽ được thông quan. Người nhập khẩu thực hiện đóng thuế nhập khẩu cho tờ khai hải quan.

Bước 4: Mang hàng về kho bảo quản và sử dụng

Sau khi tờ khai hải quan được thông quan, người nhập khẩu mang hàng hóa về kho bảo quản và sử dụng.

Lưu ý:

• Đối với một số mặt hàng phi mậu dịch, người nhập khẩu cần thực hiện các thủ tục kiểm tra chuyên ngành trước khi nhập khẩu.
• Tùy theo từng loại mặt hàng, mức thuế nhập khẩu có thể khác nhau.

3.8 Ai là người khai hải quan với các loại hàng xuất nhập khẩu phi mậu dịch?

• Người khai hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu phi mậu dịch có thể là chủ hàng hóa (cá nhân, tổ chức, cơ quan) hoặc người được ủy quyền.
• Chủ hàng hóa chịu trách nhiệm chính trong việc khai báo thông tin về hàng hóa.
• Người được ủy quyền đại diện cho chủ hàng hóa và thực hiện thủ tục hải quan, được ủy quyền bằng văn bản hoặc các hình thức pháp lý khác.

4. Một số lưu ý khi nhập khẩu hàng hóa phi mậu dịch

Dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi nhập khẩu hàng phi mậu dịch, không trùng lặp với nội dung đã cho:

• Hàng phi mậu dịch cũng phải chịu thuế nhập khẩu, trừ trường hợp mặt hàng có giá trị dưới 1,000,000VND thì không cần đóng thuế.
• Nếu có chứng nhận xuất xứ (C/O), hàng phi mậu dịch cũng có thể được hưởng thuế ưu đãi.
• Thuế GTGT nhập khẩu hàng phi mậu dịch không được khấu trừ và sẽ được tính vào chi phí khác trong hồ sơ khai báo thuế.
• Hàng phi mậu dịch có thể được bán ra dưới dạng thanh lý tài sản, và doanh thu từ việc này sẽ được ghi nhận là doanh thu khác cho doanh nghiệp.
• Hàng phi mậu dịch có thể được thanh toán hoặc không thanh toán qua ngân hàng. Ví dụ, hàng mẫu và hàng viện trợ nhân đạo thường không cần thanh toán.
• Hàng phi mậu dịch thường không yêu cầu kiểm tra chuyên ngành hay các chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy hoặc công bố sản phẩm.

Trên đây là những lưu ý quan trọng khi làm thủ tục nhập khẩu hàng phi mậu dịch là gì. Những thông tin này giúp hiểu rõ hơn về khái niệm hàng phi mậu dịch, khả năng bán hàng và quy định liên quan. Hy vọng những nội dung mà Dolphin Sea Air cung cấp sẽ hữu ích đến các bạn đọc nhé!