Chiếc váy màu sắc gây tranh cãi là màu gì năm 2024

Chuyên gia về khoa học thần kinh, tiến sỹ Pascal Wallisch thuộc trường đại học New York đã tiến hành một nghiên cứu với 13000 người tham gia.

Từ những câu hỏi liên quan, tiến sỹ Pascal Wallisch cho rằng nhịp điệu sinh học của cơ thể hay còn gọi là đồng hồ sinh học và việc cơ thể tiếp xúc với ánh sáng đến mức độ nào chính là yếu tối quyết định màu sắc của chiếc váy mà bạn nhìn thấy.

Cuối cùng bí ẩn cho chiếc áo đổi màu đã có lời giải

Theo đó những người đi ngủ sớm và thức dậy sớm, dành nhiều thời gian dưới ánh sáng mặt trời có khuynh hướng nhìn chiếc váy màu trắng vàng. Trong khi đó những "con cú đêm" – những người dành khá ít thời gian dưới sáng ban ngày và chủ yếu sống về ban đem sẽ có khuynh hướng nhìn ra chiếc váy màu xanh đen.

Nghiên cứu này nhằm trả lời cho câu hỏi "màu sắc mà bạn nhìn thấy có cùng màu sắc mà tôi nhìn thấy?"

Và câu trả lời theo tiến sỹ Pascal Wallisch là "không nhất thiết".

"Nếu điều kiện chiếu sáng không rõ ràng, giả thuyết của bạn về nguồn chiếu sáng sẽ có vấn đề", tiến sĩ Wallisch nói.

"Hình ảnh ban đầu đã quá sáng, khiến nguồn chiếu sáng trở nên không chắc chắn", ông nói thêm.

Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam tại TV Online!

Đặc điểm của bộ phận tiếp nhận kích thích ánh sáng trong mắt người có thể khiến chúng ta nhận thức cùng một màu sắc theo nhiều cách khác nhau.

Vài ngày sau lễ cưới cuối tuần trước tại đảo Colonsay ở Scotland, Caitlin McNeill đăng bức ảnh này lên Tumblr và hỏi ý kiến phản hồi của những người bạn. NY Times hôm qua cho hay, bức ảnh kèm câu hỏi "chiếc váy này có màu gì" đang trở thành đề tài tranh luận sôi nổi trên các trang mạng xã hội. Nhiều người cho rằng chiếc váy có màu trắng và vàng, trong khi một số cho đây là chiếc váy có màu xanh và đen.

Chiếc váy gây tranh cãi về màu sắc. Ảnh: CNN

David Williams, một nhà khoa học chuyên về thị lực con người của Đại học Rochester, Mỹ, cho biết ánh sáng được tạo thành từ các bước sóng khác nhau và não bộ nhận thức chúng dưới dạng màu sắc. Ánh sáng đi vào võng mạc, bộ phận nhạy cảm với ánh sáng, kích hoạt các tế bào nón nhạy cảm với bước sóng đỏ, xanh lá cây hoặc xanh dương. Tuy nhiên, bước sóng mà mắt bạn phát hiện có thể không phải bước sóng của đối tượng mà bạn đang nhìn.

Duje Tadin, một chuyên gia về não bộ của Đại học Rochester, cho rằng điều này có thể do sự thay đổi số lượng tế bào cảm quang trong võng mạc. Mắt người có khoảng 6 triệu tế bào nhạy cảm với màu sắc và tín hiệu từ các tế bào đến não bộ sẽ giải mã màu sắc đó là gì.

"Khi nhìn vào một vật thể, ánh sáng mà mắt nhìn thấy tùy thuộc vào hai yếu tố: vật thể đó được chiếu sáng như thế nào và các đặc tính bên trong của nó là gì. Do đó, bộ não luôn phải xử lý để nhận diện màu sắc thực sự của đối tượng", Live Science dẫn lời Williams nói.

Quá trình chiếu sáng lên vật thể có thể tùy thuộc vào thời điểm trong ngày, hoặc sự khác biệt giữa ánh sáng đèn sợi đốt hoặc huỳnh quang. Tuy nhiên, não gần như có thể xác định màu sắc đúng của một đối tượng một cách chính xác.

Trong trường hợp của chiếc váy này, mọi người nhìn thấy nó thành hai nhóm màu sắc khác nhau không phải vì họ mù màu. Williams cho rằng não bộ của mỗi người có thể có những giả định khác nhau về việc chiếc váy đó được chiếu sáng như thế nào.

Ví dụ, nếu não bộ giả định ánh sáng trên chiếc váy rất mờ, nó sẽ cho rằng đối tượng có độ phản chiếu cao, hay biểu hiện ở màu vàng và trắng. Nếu giả định điều ngược lại (sáng hơn chứ không phải mờ), nó sẽ quyết định đây là chiếc váy tối màu, hay màu xanh và đen.

Trong đời sống hàng ngày, nhiều vật thể khác cũng được chiếu sáng theo cách tương tự. Não bộ của chúng ta có thể phân biệt được ánh sáng từ một bộ trang phục từ màu sắc thực của nó. Đây là vấn đề liên quan đến bối cảnh xung quanh.

Trong bức ảnh của Caitlin McNeill, chiếc váy chiếm gần như toàn bộ hình ảnh, và người nhìn khó nhận biết cách thức nó được chiếu sáng. "Nhiều ý kiến giải thích khác nhau về việc nó được chiếu sáng như thế nào đồng thời tạo ra một loạt cách diễn giải về màu sắc thực của nó", Williams cho hay. Ông nhận định trường hợp này là một ví dụ điển hình về hiện tượng ảo ảnh quang học.

Một giả thuyết khác có thể là khả năng nhận thức màu sắc của con người. Khi tín hiệu về ánh sáng xung quanh biến mất, có người có thể nhận thức cùng một màu theo nhiều cách khác nhau.

Mạng Internet toàn thế giới đang “nóng ran” vì một chiếc váy mà người này thì nhìn ra màu xanh và đen, người khác lại nhìn ra màu vàng và trắng, thậm chí có người lại nhìn ra màu xanh và vàng.

Tranh cãi bắt đầu khi một nickname BradTheLadLong trên mạng xã hội Tumblr đăng tải hình ảnh một chiếc váy với đề nghị mọi người giúp mình xác nhận màu sắc của chiếc váy là đen và xanh hay là vàng và trắng.

Bức ảnh gốc của chiếc váy gây tranh cãi về màu sắc. Bạn nhìn thấy màu xanh đen hay vàng trắng?

Ngay lập tức, cả trang Tumblr và sau đó là Twitter, Facebook đã nổ ra những cuộc tranh cãi nảy lửa về màu của chiếc váy này. Ngay cả những người nổi tiếng như Kim Kadashian hay Taylor Swift cũng bị lôi vào cuộc tranh luận.

Một số người khẳng định chiếc váy màu đen và xanh. Một số người khác nói nó màu vàng và màu trắng. Một số khác lại cho rằng nó là sự kết hợp giữa màu xanh và màu vàng.

Nữ ca sĩ Taylor Swift viết trên Twitter của mình: "Tôi không hiểu gì về cuộc tranh cãi chiếc váy kỳ lạ này và tôi thấy nó như một trò lừa bịp. Tôi thấy bối rối và sợ hãi. Rõ ràng, nó màu xanh và đen".

Trong khi đó, biên tập viên thời trang Kate Midena của trang News.com.au tin rằng cô hoàn toàn đúng và chiếc váy của màu xanh và vàng. "Rõ ràng chiếc váy này có màu xanh và vàng. Thoạt nhìn, tôi nghĩ rằng như thế. Nhìn lại, và sau khi nghe mọi người tranh luận, tôi vẫn nghĩ là màu xanh và vàng", cô này nói.

Thông điệp xác nhận chiếc váy có màu vàng trắng được cho là từ chủ nhân chiếc váy.

Sau đó, một tài khoản trên Twitter cũng có tên là BradTheLadLong đã gửi thông điệp được cho là của chủ nhân của chiếc váy, khẳng định “màu gốc” của chiếc váy là màu vàng và trắng.

Tuy nhiên, xác nhận được cho là của chủ nhân chiếc váy chỉ như “đổ thêm dầu vào lửa” khiến cuộc tranh cãi lan rộng và bùng lên mạnh mẽ hơn. Nhiều người coi đây là một trò lừa của nickname BradTheLadLong và chiếc váy thực sự có màu xanh và đen.

Nhiều trang tin còn truy lùng nguồn gốc chiếc váy và khẳng định chiếc váy này được bán tại một cửa hàng của Anh với màu gốc là màu xanh và đen. Trong các màu sắc khác của chiếc váy được bán, chỉ có màu đỏ đen, trắng đen và hồng đen chứ không có màu trắng và vàng.

Trên website bán, chiếc váy không có màu vàng-trắng.

Giải thích của khoa học

Chắc chắn rằng màu sắc của chiếc váy chỉ có một, hoặc đen-xanh hoặc vàng - trắng. Vấn đề là tại sao có người lại nhìn thành đen-xanh, và những người khác lại nhìn thành màu vàng-trắng?

Chúng ta biết rằng, có hàng triệu tế bào nhạy cảm ánh sáng bao lấy trong võng mạc. Chúng có hai loại khác nhau: tế bào hình que và tế bào hình nón. Tế bào hình que cho phép nhìn sự vật trong điều kiện thiếu ánh sáng trong khi đó tế bào hình nón được dùng phân biệt các màu sắc.

Con người có 3 loại tế bào nón giúp phân biệt và nhận thức được nhiều màu sắc khác nhau, nhìn rõ nhất ở màu đỏ, xanh lá và xanh dương. Nhưng tỷ lệ nhìn nhận sắc thái màu ở mỗi người là khác nhau.

Cedar Riener - giáo sư tâm lý học tại trường Cao đẳng Randolph-Macon (Mỹ) cho biết: "Mỗi người có độ nhạy cảm màu sắc giữa các màu khác nhau nhưng độ nhạy lại tương tự nhau. Với tôi, tỷ lệ nhận biết sắc thái màu đỏ và xanh lá cây là 5:1 nhưng với bạn có thể chỉ là 2:1 mà thôi".

Do vậy, nếu như những ai nhìn thấy chiếc váy có màu xanh và đen thì nghĩa là các tế bào nón trong võng mạc của họ hoạt động mạnh mẽ. Trong khi đó, những ai nhìn thấy chiếc váy có màu trắng và vàng thì nghĩa là đôi mắt của họ không hoạt động tốt trong điều kiện ánh sáng mờ, vì thế các tế bào que của võng mạc nhìn ra màu trắng, và điều này khiến chúng ít nhạy cảm hơn với ánh sáng, gây ra sự pha trộn màu sắc (màu xanh lá cây và đỏ), tạo thành màu vàng.

Tuy nhiên, sự nhận biết màu sắc còn phụ thuộc nhiều vào độ sáng. Điều này đã được nhắc đến nhiều trong những thí nghiệm ảo ảnh thị giác.

Nhìn vào hình ảnh dưới đây, bạn có thấy rằng những hình chữ nhật màu xám nằm giữa các thanh đen có màu tối hơn hình nằm giữa thanh trắng không?

Nhưng thực chất, chúng có màu giống nhau. Lý do là bởi độ tương phản màu của ngoại cảnh xung quanh càng lớn thì độ tương phản của vật thể càng nhỏ. Điều này đã khiến mắt chúng ta cảm giác đó là những hình chữ nhật có màu sắc tương phản nhau.

Điều này tương tự như việc bạn nhìn thấy chiếc váy có màu sắc khác nhau vậy. Nhà nghiên cứu đến từ Đại học Washington ở Seattle đưa ra lời lý giải rằng, nhãn cầu mắt của bạn có thể thay đổi trong suốt tuổi thọ của một người.

Ở mỗi độ tương phản khác nhau, chiếc váy có màu khác hẳn nhau.

Càng lớn tuổi, bạn càng ít nhạy cảm với ánh sáng màu xanh hơn. Điều đó đồng nghĩa với việc, bạn sẽ nhìn thấy nhiều màu trắng và vàng hơn.