Cách làm bài văn miêu tả sáng tạo lớp 6

Văn miêu tả là dạng bài mà các em học sinh lớp 6 đã được làm quen trong chương trình Tiểu học thông qua những đề văn tả người thân, tả đồ vật, tả cây cối. Tuy nhiên, ở bậc Tiểu học, các em mới chỉ sử dụng thao tác miêu tả ở mức độ sơ lược qua những câu văn đơn giản, ngắn gọn. Bước vào chương trình Ngữ văn 6, các em sẽ phải miêu tả sự vật, hiện tượng một cách tỉ mỉ, tinh tế và sinh động hơn. Novateen sẽ hướng dẫn các em phương pháp làm bài văn miêu tả để tạo lập những câu văn, đoạn văn, bài văn miêu tả thật hay và sinh động.

Miêu tả là một trong những phương thức biểu đạt chính của văn học, bên cạnh các thao tác khác như tự sự, biểu cảm,…. Văn miêu tả là loại văn tái hiện lại những đặc điểm, tính chất của sự vật, hiện tượng để giúp người đọc hình dung về những yếu tố đó. Bởi vậy, qua những trang văn miêu tả, sự vật hiện tượng sẽ hiện lên một cách sinh động trước mắt người đọc.

Những yêu cầu đặt ra khi làm bài văn miêu tả

Khi miêu tả về một sự vật, hiện tượng, người viết cần:

– Quan sát và nắm bắt những đặc điểm của đối tượng cần miêu tả.

– Tái hiện những đặc điểm của sự vật, hiện tượng bằng ngôn từ phong phú và vận dụng những biện pháp tu từ như so sánh, nhân hóa để đối tượng được miêu tả hiện lên sinh động trước mắt người đọc.

Các dạng văn miêu tả

Dạng văn miêu tả phụ thuộc vào đối tượng mà đề bài yêu cầu miêu tả. Trong chương trình văn 6, có ba dạng văn miêu tả mà các em học sinh cần nắm rõ, cụ thể:

– Văn tả người.

– Văn tả cảnh.

– Văn miêu tả sáng tạo

Dàn ý của bài văn miêu tả

Mỗi một dạng văn miêu tả lại đặt ra những yêu cầu riêng về phương pháp và dàn ý: phương pháp tả cảnh hoàn toàn khác với phương pháp tả người, phương pháp tả người lại khác biệt với văn miêu tả sáng tạo và ngược lại,… Bởi vậy, đối với mỗi kiểu văn miêu tả, chúng ta lại có những dàn ý riêng

1. Dàn ý bài văn tả người

Mở bài

Giới thiệu về người được tả. Ấn tượng chung của em về người đó.

Thân bài

– Miêu tả về ngoại hình của người được tả:

+ Khuôn mặt (qua các yếu tố về mái tóc, làn da, đôi mắt, miệng,…)

+ Vóc dáng.

– Miêu tả về tính cách của người được tả thông qua:

+ Cử chỉ.

+ Hành động. (trong sinh hoạt, trong cách làm việc)

+ Lời nói.

– Từ việc miêu tả về ngoại hình và tính cách, nêu lên thái độ về người được tả.

Cách làm bài văn miêu tả sáng tạo lớp 6
Miêu tả người cần lột tả được khuôn mặt, tính cách, vóc dáng… của người đó

Kết bài

Nêu lên những cảm nhận, đánh giá về người được tả.

Dàn ý cho bài văn tả cảnh

Mở bài

Giới thiệu cảnh được tả. Ấn tượng chung về cảnh được miêu tả.

Thân bài

Miêu tả cảnh vật theo một trình tự nhất định:

– Tả cảnh từ bao quát đến chi tiết.

– Tả cảnh từ xa đến gần.

Kết bài

Nêu cảm nhận, đánh giá về cảnh được tả.

Bài văn mẫu

Tả một phiên chợ quê hương em

Mới tờ mờ sáng, vài ánh dương hồng le lói đang cố giương mình len sâu vào lớp sương đêm dày đặc. Vài bước chân người đi trên con đường đất làm phá tan bầu không khí tĩnh mịch bí ẩn của buổi đêm. Xa xa, lục tục vài bà hàng nước ngồi đun cái bếp lửa than để kịp nấu nước chè sớm.

Mấy bà hàng cá đã ra ngồi bến từ nửa đêm để chờ mẻ cá mới cho được giá. Trên phía mép đường đan, những hàng thịt với ê hề nào thịt heo, thịt bò, thịt gà,… đã được dọn từ rất sớm cho kịp tay mấy bà đi chợ sớm về kịp bữa cơm sáng.

Trời sáng dần, hương nếp từ chõ đồ sôi bay thoang thoảng từ đầu ngỏ chợ. Như lôi kéo mấy bà buôn hàng cá, hàng thịt ra từ buổi sớm chưa có gì lót dạ. Chợ bắt đầu đông và náo nhiệt, từ các xóm dưới nào rau, nào củ, nào quả… Các thứ hàng nằm trong mẹt, thúng các bà buôn chuyến đi vào chợ.

Cả khu chợ rộn lên, bắt đầu cuộc đầu tranh khẩu khí quyết liệt của người mua lẫn kẻ bán. Có khi bớt 1 thêm 2 đồng bạc. Cũng có mấy bà rộng tay vừa giá là lấy ngay không phải kì kèo. Cũng có những người xem hàng chậc lưỡi rồi bỏ đi. Để mặc sau lưng lời xầm xì chẳng rõ là mắng thầm hay nói nhảm của mấy bà buôn. Lũ trẻ nhỏ đi học sớm,được vài đồng bạc dắt nhau ùa vào chợ lựa mua các thứ quà bánh. Cũng có đứa chỉ đưa mắt nhìn thèm thuồng và tán vài câu rồi bỏ đi.

Cách làm bài văn miêu tả sáng tạo lớp 6
Một phiên chợ quê

Qua giữa buổi, chợ bắt đầu thong thả, người đi chợ sớm tản sang các ngã rời khỏi chợ. Những hàng cá, hàng thịt, hàng rau vừa sáng còn tươi rói và nhảy tanh tách trong mẹt giờ đã hết sạch. Đó là nhờ những đôi tay và đôi mắt lựa chọn kĩ tính của các bà nội trợ đảm đang. Trong chợ chỉ còn vài bà hàng ế phải ngồi lại cầu trời sao cho còn mấy bà nội trợ ngủ trễ mà phải chịu tay lấy mấy bó rau, con cá hàng ế cho vừa buổi chợ. Các bà hàng nước gôm mấy hòn than cháy tàn cố nhen nhúm cho được ngọn lửa nhỏ giữ cho nước âm ấm chờ các thực khách sang buổi trưa nắng ghé hàng làm ngụm nước.

Trưa mặt trời lên qua đỉnh đầu, nắng gắt, nóng bức và mùi ôi nồng làm cả khu chợ như đắm chìm trong bầu không khí đặc quánh. Hàng họ đã dẹp dần từ giữa buổi chợ tan.

Tả một bác nông dân đang cày ruộng

Nhắc đến bác nông dân, em nhớ đến bác Bảy ở gần nhà bà Ngoại. Bác là một nông dân cần cù, chất phác. Chuyên đi cày thuê kiếm cơm, nên bác là người sử dụng cày rất thành thạo. Em biết được bác là nhờ hôm Trung thu về thăm bà Ngoại.

Hôm ấy, trên đường về, em đi qua một cánh đồng rộng mênh mông. Em đang ngồi trên xe mà lòng nôn nao mong chóng về gặp bà Ngoại. Nhưng oái ăm thay, giữa đường xe bị hỏng nên em phải đi bộ qua con đường khá dài. Chính trên đoạn đường này, em được làm quen với bác Bảy.

Cách làm bài văn miêu tả sáng tạo lớp 6
Bác nông dân cày ruộng

Bác trạc năm mươi tuổi, thân hình cường tráng, vạm vỡ, rắn chắc. Gương mặt bác nông dân hơi khắc khổ, nước da sạm nắng, tay chân chắc nịch. Quần xắn tận đầu gối, đôi tay đang nhanh nhẹn điều khiển trâu. Một tay bác nắm sợi dây thừng và chuôi cày, còn tay kia nắm cái roi mây dài đánh vào mông trâu. Trời nắng to, mồ hôi ra đầm đìa. Miệng bác kêu “Ví thá, ví thá…” làm em thấy lạ tai quá. Con trâu đi chầm chậm vì phải kéo cả lưỡi cày lật bao nhiêu lớp bùn đất. Những đường cày thẳng tắp như kẻ sẵn, chạy dài từ bờ này sang bờ kia trông thật đẹp mắt.

Khi cày được gần một nửa đám ruộng, bác nghỉ giải lao bước đến dưới cây phi lao nằm gác chân lên tảng đá nhỏ. Đôi mắt lim dim nhìn trời. Con trâu được bác Bảy cởi ách ra đang tự do gặm cỏ ở góc ruộng. Nhìn bác nằm nghĩ thoải mái dưới bóng râm, lòng em dấy lên một niềm cảm phục. Một nắng hai sương bác và bao nhiêu những người nông dân như bác quanh năm phơi mình trên đồng ruộng để làm ra hạt gạo nuôi sống con người.