Bao tử nằm ở đâu trên cơ thể

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ nội tiêu hóa, Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng và Thạc sĩ. BSCK II Phan Thị Minh Hương - Bác sĩ Nội tiêu hóa - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Đau bao tử hay còn gọi là đau dạ dày, bệnh do lớp niêm mạc dạ dày bị tổn thương trong thời gian dài không được phát hiện và chữa trị dẫn đến viêm, loét. Những biểu hiện đặc trưng của đau bao tử như đau tức thượng vị, đầy bụng, khó tiêu, ợ chua, ợ hơi, chán ăn,... Đau bao tử ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống sinh hoạt của người bệnh, nếu không điều trị kịp thời có thể gây nên những biến chứng nguy hiểm.

Một số nguyên nhân gây đau bao tử được liệt kê dưới đây:

• Nhiễm khuẩn HP: Theo như thống kê thì khoảng 80% bệnh nhân bị đau bao tử là do nhiễm khuẩn HP ( Helicobacter Pylori).
• Hút thuốc lá: Hút thuốc lá thường xuyên gây nên tình trạng kích thích bài tiết Pepsin và HCl (nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng lớp niêm mạc dạ dày bị bào mòn). Không những thế hút thuốc lá thường xuyên còn ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác trong cơ thể.
• Sử dụng đồ uống kích thích, rượu bia quá nhiều: Hầu hết các chất có trong bia rượu đều làm tổn thương lớp niêm mạc dạ dày, sử dụng trong một thời gian dài sẽ gây đau bao tử.
• Chế độ ăn uống không lành mạnh: Việc ăn uống không lành mạnh là nguyên nhân chính gây nên các bệnh lý về đường tiêu hóa và đau dạ dày là một trong số đó. Ăn uống không đúng giờ giấc, sử dụng đồ ăn thức uống không đảm bảo trong thời gian dài khiến khả năng mắc bệnh đau bao tử của bạn cao hơn.
• Căng thẳng kéo dài: Việc bạn căng thẳng sẽ khiến bao tử bị co thắt từ đó kích thích quá trình nhu động của ruột khiến tình trạng đau trở nên nghiêm trọng. Do vậy việc giữ một tâm lý thoải mái giúp bạn hồi phục nhanh hơn trong quá trình điều trị đau bao tử.

Một số vị trí đau bao tử thường thấy như sau:

2.1 Vùng thượng vị

Phần bụng dưới xương ức và trên rốn được gọi là thượng vị, đau vùng thượng vị gây cho người bệnh cảm giác đau âm ỉ, căng tức và rất khó chịu. Những cơn đau có mức độ lây lan rất nhanh, chủ yếu là sang khu vực ngực và lưng.

2.2 Vùng bụng giữa

Vùng bụng giữa là khu vực tập trung nhiều cơ quan tiêu hóa, chính vì thế nếu cảm thấy đau vùng bụng giữa trong thời gian dài không thuyên giảm thì cần đi kiểm tra để biết được kết quả chính xác nhất. Tuy nhiên, đau bụng giữa kết hợp với những hiện tượng như ợ chua, đầy hơi, khó tiêu thì khả năng bạn bị đau bao tử là rất cao.

2.3 Vùng thượng vị chếch trái

Khi đói, nếu cảm thấy đau vùng dạ dày trên bên trái, những cơn đau âm ỉ thì rất có khả năng bạn đã bị đau bao tử. Hãy theo dõi thật cẩn thận những cơn đau dạng này để đi khám chữa kịp thời.

Căng thẳng kéo dài cũng là nguyên nhân khiến bạn bị đau dạ dày

Dấu hiệu đầu tiên cần kể đến là những cơn đau, cơn đau có thể xảy ra ngay sau khi ăn hoặc khi bụng đói sau khi ăn khoảng 2 đến 3 tiếng, nhiều trường hợp cơn đau xuất hiện vào ban đêm. Cơn đau có thể thuyên giảm khi sử dụng những chất có tác dụng trung hòa acid hoặc sau khi ăn. Ngoài ra còn một số dấu hiệu nhận biết đau bao tử như sau:

• Nôn, buồn nôn vào thời điểm đánh răng buổi sáng, đối với phụ nữ mang thai cũng cần lưu ý đến biểu hiện này;

Đau dạ dày khiến người bệnh thường có cảm giác buồn nôn vào buổi sáng

• Đầy hơi khó tiêu, hay ợ chua sau khi ăn 3 - 4 tiếng hoặc vào mỗi buổi sáng;
• Cơ thể mệt mỏi, chán ăn, sụt cân;
• Nếu bị đau bao tử ở mức độ nặng ( loét, u ) có thể biễn chứng chảy máu, do vậy đôi lúc cũng cần chú ý đến màu phân của mình để phòng ngừa nguy cơ bị đau bao tử nặng.

Phương pháp điều trị đau bao tử tốt nhất là đến những bệnh viện chuyên khoa để được thăm khám và điều trị. Khi bản thân xuất hiện những dấu hiệu mà chúng tôi đã liệt kê ở những mục trên thì nên đi khám ngay để biết chính xác tình trạng bệnh.

Việc phát hiện sớm đau bao tử giúp việc điều trị dễ dàng hơn, trong trường hợp đau bao tử nặng, bác sĩ chuyên khoa sẽ có phác đồ điều trị thích hợp nhất. Thường là sử dụng thuốc kháng sinh, kháng tiết axit, kết hợp thuốc trung hòa acid tùy trường hợp cụ thể sau khi được tham khám lâm sàng và nội soi dạ dày. Bên cạnh đó cũng cần kết hợp với chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý để nâng cao hiệu quả điều trị.

Một số lời khuyên hữu ích cho bệnh nhân đau bao tử trong chế độ ăn uống:

• Không bỏ bữa, ăn những thực phẩm đảm bảo vệ sinh, không ăn quá no, việc này có tác dụng làm giảm áp lực lên bao tử;
• Ăn chậm nhai kỹ để tăng sự bài tiết của nước bọt, giúp ích cho việc trung hòa acid trong dạ dày làm giảm đi những cơn đau;
• Không nên ăn đồ ăn lạnh sẽ khiến dạ dày co bóp nhiều dẫn đến những ảnh hưởng xấu, nên ăn và uống nước ấm nóng để hệ tiêu hóa có thể hấp thu tốt hơn;
• Sau khi ăn không nên hoạt động mạnh như chạy nhảy, tập thể dục,...;
• Không sử dụng đồ uống có cồn, chất kích thích, đồ ăn dầu mỡ, cay nóng;
• Một số loại thực phẩm nên dùng có tác dụng rất tốt trong quá trình điều trị đau dạ dày: táo, gừng, sữa chua, bánh mì nướng, nước dừa, đậu bắp, cây bạc hà,...

Bổ sung các thực phẩm tốt cho dạ dày vào khẩu phần ăn mỗi ngày

Một số biện pháp khi cơn đau dạ dày xuất hiện:

• Nếu cơn đau xuất hiện thì hãy nằm yên nghỉ ngơi, dừng mọi hoạt động đang làm. Nếu đau khi đói thì không nên uống bất kỳ thứ gì để dạ dày có thời gian nghỉ ngơi tốt nhất.
• Có thể áp dụng một số biện pháp làm giảm cơn đau như chườm bụng, uống nước gừng ấm, nhai cam thảo,... Nếu cơn đau kéo dài và dữ dội thì hãy đến ngay trung tâm y tế để kiểm tra và thăm khám kịp thời.

Đau bao tử có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu được phát hiện sớm, để bệnh phát triển nặng không chỉ gây khó khăn cho việc khám chữa mà còn ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Kiểm tra sức khỏe tổng quát định kỳ là một trong những cách phát hiện bệnh sớm hiệu quả nhất.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để được giảm ngay 20% phí khám bệnh lần đầu trên toàn hệ thống Vinmec (áp dụng từ 1/8 - 30/9/2022). Quý khách cũng có thể quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn tư vấn từ xa qua video với các bác sĩ Vinmec mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Bạn đã nhìn thấy dạ dày qua nội soi bao giờ chưa?

XEM THÊM:

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Vũ Huy Bình - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Bất cứ tổn thương nào xảy ra ở các cơ quan vùng bụng đều có thể gây đau dữ dội, đặc biệt là đau dạ dày. Tuy nhiên để chẩn đoán và điều trị bệnh thì cần phải xác định được người bệnh đau dạ dày ở vị trí nào?

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng đau dạ dày hay đau bao tử chủ yếu là do nhiễm khuẩn đường ruột, do stress, lạm dụng kháng sinh và do sử dụng quá nhiều rượu bia. Ngoài ra, một số nguyên nhân gây đau dạ dày như sau:

• Chế độ ăn uống không lành mạnh: Là một trong các nguyên nhân chính gây đau dạ dày, người bị đau bao tử do nguyên nhân này thường là người thích ăn đồ ăn cay nóng. Việc thường xuyên ăn đồ cay, nóng sẽ khiến niêm mạc dạ dày bị tổn thương, lâu dần, acid dạ dày sẽ gây ra các vết loét ở vùng niêm mạc bị tổn thương, gây ra các cơn đau bao tử khó chịu.
• Do vi khuẩn HP: Đây là nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng đau bao tử. Khi bị nhiễm vi khuẩn Hp, bao tử sẽ không được an toàn, thành bao tử sẽ luôn bị vi khuẩn tấn công, gây ra những vết loét đau đớn, nặng hơn có thể dẫn tới chảy máu và ung thư dạ dày.

Vi khuẩn HP gây ra bệnh lý dạ dày

• Hút thuốc thường xuyên: Thuốc lá được biết đến là thói quen xấu, ảnh hưởng lớn tới hệ hô hấp. Trong thuốc lá có chứa nhiều nicotine, chất này ảnh hưởng trực tiếp đến bài tiết acid HCl và pepsin trong dạ dày. Sử dụng thuốc lá dẫn tới tình trạng niêm mạc bao tử dễ dàng bị bào mòn và tổn thương nghiêm trọng, dẫn tới các cơn đau mãn tính cho người bệnh.
• Uống nhiều bia rượu: Việc thường xuyên uống rượu bia sẽ khiến lớp nhầy phủ ngoài niêm mạc bao tử bị phá hủy. Tạo cơ hội cho các vi khuẩn và acid tấn công trực tiếp vào niêm mạc, gây ra các vết loét đau đớn.
• Stress, căng thẳng lâu ngày: Hoạt động co thắt của bao tử có thể bị ảnh hưởng lớn bởi tình trạng tâm lý của con người, nếu bị stress và căng thẳng kéo dài, có thể ảnh hưởng tới bao tử.
• Không dung nạp gluten: Việc không dung nạp gluten có thể khiến gây ra tình trạng rối loạn tự miễn dịch. Tình trạng này ảnh hưởng lớn tới ruột non, khiến nó hoạt động không bình thường, làm mất đi khả năng hấp thu các loại các chất dinh dưỡng trong thức ăn. Bệnh có thể gây ra các cơn đau bao tử từ nặng đến nhẹ, và thường xuất hiện cùng một số triệu chứng như mệt mỏi, đầy bụng...
• Vấn đề về tuyến giáp: Tuyến giáp là cơ quan tác động nhiều đến chức năng của cơ thể người, đặc biệt là phần dưới cơ thể. Tuyến giáp có vai trò điều chỉnh các chức năng của hệ tiêu hóa, chính vì thế nếu tuyến giáp gặp vấn đề có thể dẫn tới việc rối loạn chức năng của hệ tiêu hóa, dẫn tới các cơn đau bao tử khó chịu.

Đau dạ dày ở vị trí nào phụ thuộc rất nhiều vào nguyên nhân và tình trạng bệnh đang gặp phải. Không được chủ quan khi gặp phải các cơn đau bụng ở bất kỳ vị trí nào, nên tới gặp bác sĩ sớm nhất để được chẩn đoán và đưa ra phương pháp điều trị hợp lý nhất.

2.1. Vị trí của đau bao tử

Đau bao tử là đau vùng bụng, tuy nhiên đây cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh liên quan đến đại tràng, mật, tụy, thận và đường tiết niệu. Để tránh nhầm lẫn trong việc phát hiện và điều trị, bệnh nhân có thể căn cứ vào các vị trí đau bao tử.

Vùng bụng được chia làm hai vùng chính, vùng trên rốn được gọi là thượng vị, vùng dưới rốn gọi là vùng hạ vị. BSCKI. Hoàng Thị Lan Hương (Giảng viên Học viện YHCT Tuệ Tĩnh) chia sẻ về các vị trí đau bao tử như sau:

• Đau vùng thượng vị: là triệu chứng điển hình nhất của người bị đau dạ dày. Cơn đau sẽ tập trung ở vùng phía trên rốn và dưới xương sườn. Chứng đau vùng thượng vị dạ dày thường xuất hiện sau khi ăn và có thể kéo dài âm ỉ nhiều giờ. Thực tế, đau bụng vùng thượng vị cũng có thể là dấu hiệu của một số bệnh như sỏi túi mật, viêm tụy... Tuy nhiên trong trường hợp người bị đau vùng thượng vị có kèm theo triệu chứng đầy bụng, ợ hơi, nóng rát, chán ăn và giảm cân đột ngột thì chắc chắn, đau dạ dày chính là thủ phạm phía sau.

Đau vùng thượng vị cảnh báo đau dạ dày

• Đau bao tử phía trên bên trái và bên phải: Các cơn đau sẽ thường xuất hiện ở vùng thượng vị trước, rồi sau đó lan rộng ra hai bên và ra cả khu vực sau lưng, đặc biệt là đau nhiều ở vùng bụng phía trên bên trái. Đôi lúc, người bệnh chỉ đau một hoặc hai bên cạnh sườn, kèm theo là cảm giác đói, xót ruột và nóng bụng. Khác với trường hợp đau vùng thượng vị, người bệnh lại cảm thấy các triệu chứng thuyên giảm khi ăn no.
• Đau bao tử ở giữa vùng bụng: Phần rốn là nơi tập trung rất nhiều cơ quan nội tạng, đây cũng là một vị trí đau bao tử phổ biến. Để tránh hiểu lầm với một số bệnh viêm tụy, thoát vị rốn, sỏi thận và viêm ruột thừa, người bệnh cũng có thể căn cứ vào các biểu hiện đau ở vùng thượng vị và vùng phía trên bên trái, phải.

Đau bao tử đại diện cho một loạt vấn đề sức khỏe. Các cơn đau này thường phát sinh kèm theo những triệu chứng như:

• Vùng thượng vị đau: Cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội tùy theo tình trạng của bệnh. Thời gian đầu, cơn đau chỉ xuất hiện khi bạn quá đói hoặc quá no.
• Khó tiêu, đầy hơi, chướng bụng: Theo các chuyên gia, phần lớn trường hợp đầy hơi chướng bụng biểu hiện bạn đã bị đau bao tử, nhưng ở mức độ nhẹ. Vì vậy, hãy thường xuyên chú ý quan sát tình trạng cơ thể mình để sớm phát hiện bệnh kịp thời. Đau bao tử kéo dài có nguy cơ dẫn đến nhiều biến chứng khó lường sau này.
• Ợ chua hoặc ợ nóng: Sự rối loạn chức năng ở bao tử có thể cản trở quá trình tiêu hóa thức ăn, dẫn tới tình trạng thức ăn lên men, sinh ra nhiều hơi và gây ợ chua, ợ hơi. Đây cũng là một trong nhiều triệu chứng đau bao tử phổ biến.

Người bệnh xuất hiện ợ chua

• Buồn nôn và nôn: Đau bao tử nhẹ có khả năng gây ra cảm giác buồn nôn và nôn. Điều này có thể bắt nguồn từ việc thức ăn bị đẩy ngược lên miệng do bao tử mất dần khả năng hoạt động bình thường. Bạn cần phải quan tâm nhiều hơn về tình trạng sức khỏe của mình nếu thường xuyên cảm thấy buồn nôn hoặc nôn. Trào ngược dạ dày lên miệng có nguy cơ cao gây: Rách thực quản, tổn thương thương niêm mạc bao tử, khiến cơn đau trầm trọng hơn.
• Chảy máu đường tiêu hóa: Khi tình trạng đau bao tử trở nặng, bệnh có nguy cơ dẫn đến chảy máu đường tiêu hóa. Trường hợp này có nguy cơ trực tiếp đe dọa tính mạng của người bệnh nếu không được cấp cứu kịp thời. Những dấu hiệu phổ biến của vấn đề này bao gồm: Nôn ra máu, máu lẫn trong chất thải đi ngoài, phân có màu hắc ín, suy nhược cơ thể, chóng mặt, thường xuyên choáng váng do thiếu máu.

Sau khi biết rõ được đau bao tử là đau ở đâu? Đau bao tử bên nào? Để phòng tránh chứng đau bao tử gây khó chịu thì bạn cần thực hiện theo những quy tắc sau, bao gồm:

• Ăn chậm, nhai kỹ, chia nhỏ ba bữa chính thành nhiều bữa phụ trong ngày
• Tuân thủ các quy tắc dinh dưỡng, lưu ý thực phẩm chọn mua
• Để ý những thay đổi của cơ thể sau khi dùng bất kỳ thực phẩm nào
• Uống nhiều nước lọc, hạn chế thức uống chứa cồn hoặc nước ngọt
• Rửa tay kỹ trước khi ăn
• Kiểm soát những vấn đề căng thẳng

Rửa sạch tay trước khi ăn giúp phòng bệnh

Trên đây là những thông tin hữu ích giúp bạn đọc nắm rõ được vấn đề đau bao tử hay đau dạ dày ở vị trí nào. Từ đó biết được cách phòng tránh hiệu quả nhất cho bản thân và gia đình để luôn có được sức khỏe tốt nhất.

Để thăm khám và điều trị bệnh dạ dày các bạn có thể đăng ký khám tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec. Tại đây có đội ngũ bác sĩ có trình độ chuyên môn cao cùng trang thiết bị hiện đại sẽ đưa ra phác đồ điều trị tốt nhất cho bệnh nhân.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để được giảm ngay 20% phí khám bệnh lần đầu trên toàn hệ thống Vinmec (áp dụng từ 1/8 - 30/9/2022). Quý khách cũng có thể quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn tư vấn từ xa qua video với các bác sĩ Vinmec mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách phòng ngừa nhiễm vi khuẩn HP

Bị viêm loét dạ dày nên ăn gì? Ăn thế nào là đúng cách để tốt cho dạ dày?

XEM THÊM: