Tại sao đánh răng thường xuyên mà vẫn bị sâu răng

Hàng ngày bạn vẫn chải răng mỗi sáng và tối. Thế rồi, bạn thấy răng mình có lỗ thủng, ê buốt khi bị kích thích. Đó chính là dấu hiệu của bệnh sâu răng. Thật ngạc nhiên, tại sao lại như vậy?

Sâu răng là hiện tượng các vi khuẩn có sẵn trong khoang miệng phân hủy thức ăn, tạo nên các axit ăn mòn men răng, khiến răng bị thủng thành lỗ. Vi khuẩn, axit, thức ăn dư thừa trên mặt răng sẽ tạo thành mảng bám răng, không những gây sâu răng mà còn gây viêm lợi và viêm quanh răng. Có nhiều biện pháp để phòng ngừa sâu răng như không ăn vặt, không ăn nhiều đồ ngọt và thức ăn chứa nhiều axit, dùng chỉ nha khoa.

Chải răng thường xuyên là biện pháp đơn giản và tối ưu nhất để bảo vệ nụ cười của bạn. Tuy nhiên, chải răng đúng cách, đúng thời điểm, lựa chọn bài chải và kem đánh răng phù hợp…sẽ giúp bạn phòng ngừa sâu răng hiệu quả.

Chải răng đúng cách là phải chải sạch mọi ngóc ngách trong khoang miệng, nhất là bề mặt lưỡi, giữa răng và nướu.

Thông thường, các chuyên gia khuyên bạn nên chải răng sau mỗi bữa ăn để loại bỏ các thức ăn thừa. Tuy nhiên, bạn cũng có thể chải răng mỗi ngày 2 lần vào buổi tối trước khi đi ngủ và buổi sáng sau khi ngủ dậy. Thời gian chải răng ít nhất là 3 phút để đảm bảo tất cả các răng, nướu, và bề mặt lưỡi…đều được làm sạch.

Trước đây, người Việt Nam chúng ta có thói quen dùng bàn chải cứng và chải ngang nên cổ răng chân răng dễ bị mòn, làm lộ ngà chân răng. Khi ngà chân răng bị hở, răng rất dễ bị sâu. Kem đánh răng phù hợp là loại kem đánh răng có pha thêm chất fluor. Tuy nhiên, tùy từng đối tượng mà nên chọn loại kem đánh răng phù hợp.

Hãy chăm sóc răng miệng đúng cách để bảo vệ nụ cười của bạn nhé.

Thì ra, đánh răng nhiều hay ít chỉ là một trong nhiều yếu tố tạo nên nguy cơ làm cho răng bị sâu.

Nguyên nhân gây sâu răng thì có nhiều, nhưng có thể tạm chia thành hai nhóm chính: khách quan và chủ quan. Nguyên nhân khách quan bao gồm: cấu tạo của men răng, sinh lý và dòng chảy của nước bọt – có nghĩa là những yếu tố mà bệnh nhân “phải chịu”, không kiểm soát được; nguyên nhân chủ quan bao gồm: thói quen ăn uống, chế độ vệ sinh, trong đó bao gồm việc đánh răng hàng ngày – tức là những nguyên nhân mà bệnh nhân có thể chủ động phòng ngừa được.

Hai nhóm nguyên nhân này như một chuỗi liên hoàn tạo ra – hoặc hạn chế việc gây ra tình trạng sâu răng ở người bệnh.

Khả năng chống sâu của răng tùy thuộc vào trạng thái kết cấu của răng. Hàm răng không bị sứt mẻ, không khiếm khuyết, mọc thẳng hàng, thẳng lối, men răng trắng bóng, mức khoáng hóa răng cao là những yếu tố quan trọng chống lại các tác nhân gây sâu răng. Ngược lại, các yếu tố này không hoàn chỉnh thì nguy cơ sâu răng là rất lớn. Cụ thể ở những răng bị thiểu sản men, cấu tạo men răng bất hoàn, bị dư thừa flour làm cho men răng sần sùi; hoặc là ở những răng bị bể mẻ do tai nạn, do thói quen nghề nghiệp (ở thợ may hay sử dụng răng cắn chỉ, ở thợ điện hay dung răng tuốt dây điện,…); hoặc ở những răng mọc chen chúc, răng này chồng lấp lên răng kia làm cho thức ăn luôn luôn mắc kẹt trong đó…

Dòng chảy nước bọt và sinh lý của tuyến nước bọt được coi như một nguyên nhân quan trọng không thua kém gì cấu tạo của men răng.

Nước bọt là dịch tự nhiên của cơ thể, gồm các chất lỏng có nguồn gốc từ các tuyến nước bọt chính (tuyến mang tai, tuyến dưới hàm, tuyến dưới lưỡi), từ các tuyến nước bọt phụ rải rác ở niêm mạc khẩu cái, môi, má và một ít từ dịch nướu.

Dòng chảy, tốc độ dòng chảy của nước bọt là yếu tố làm sạch tự nhiên để loại bỏ các mảng bám và vụn thức ăn còn sót lại sau ăn và vi khuẩn trên bề mặt răng. Cung cấp các ion Ca2 , PO43- và Fluor để tái khoáng hóa men răng, các Bicarbonate tham gia vào quá trình đệm. Tạo một lớp màng mỏng từ nước bọt có vai trò như một hàng rào bảo vệ men răng khỏi pH nguy cơ. Cung cấp các kháng thể IgG, IgM đề kháng vi khuẩn. Nếu các chỉ số sinh hóa này ở tuyến nước bọt không đạt yêu cầu thì đương nhiên, răng sẽ là “miếng mồi ngon” cho sâu răng phát triển mà nước bọt “không thể làm gì được” – có thể hình tượng như là “môi hở thì răng lạnh vậy”.

Nhiều kết quả nghiên cứu cho thấy, với cùng mức độ giữ vệ sinh răng miệng như nhau, các bệnh nhân có nước bọt đặc, quánh thường có tình trạng vệ sinh răng miệng kém hơn, các răng đọng nhiều mảng bám và có tỷ lệ sâu răng từ mức độ trên trung bình đến cao.

Có thể minh họa cho tác dụng chống sâu răng của nước bọt bằng ví dụ của những người bị chứng khô miệng, hoặc ở những bệnh nhân đang điều trị hóa trị, xạ trị vùng miệng – nguyên nhân làm khô miệng – thì tỉ lệ sâu răng rất cao, thậm chí là bị đa sâu răng (hầu hết răng trong miệng đều bị sâu).

Nhóm nguyên nhân này, nếu không có sự can thiệp điều trị chuyên khoa của nha sĩ thì bệnh nhân khó mà giữ được sự vẹn toàn của răng khi các vi khuẩn gây sâu răng thâm nhập và tấn công.

Ngược lại, nhóm nguyên nhân chủ quan thì lại do người bệnh tự giữ gìn và phát huy, chứ bác sĩ lại không thể làm thay được.

Sự gây ra sâu răng của thức ăn được nhắc đến nhiều nhất là đường, là cơ sở quan trọng để vi khuẩn bám vào đó sinh sôi nảy nở. Mà hầu hết trong thức ăn của con người đều ít nhiều liên quan đến đường: đó là tinh bột, kẹo bánh, nước ngọt,…Với một người có chế độ ăn uống lành mạnh, ăn nhiều chất xơ (động tác nhai chất xơ có tác dụng là sạch răng tương đương với bàn chải đánh răng), không ăn vặt nhiều lần trong ngày, không ăn vào ban đêm thì sâu răng rõ rang là khó có cơ hội hoành hành trong miệng.

Ăn xong rồi thì đương nhiên là các gợn thức ăn sẽ còn lưu luyến lại ở trên răng một thời gian dài, nếu không đánh răng thường xuyên – đặc biệt là đánh răng ngay sau mỗi bữa ăn và trước khi đi ngủ. Các gợn thức ăn là ngôi nhà lý tưởng để vi khuẩn gây sâu răng trú ngụ và phát triển, chỉ chờ thời cơ và thời gian để tung hoành, rồi tàn phá lớp men răng.

Bạn hãy thử tưởng tượng, buổi tối không đánh răng thì trong 8 tiếng buổi đêm vào lúc ngủ, lượng vi khuẩn sẽ có nhiều thời gian như thế nào để sinh sôi và phát triển!

Tuy nhiên, đánh răng không thôi vẫn chưa đủ. Bởi vì đánh răng không thể làm sạch các kẽ răng và ở những khu vực khuất của răng. Phải kết hợp sử dụng chỉ tơ nha khoa, và phải nhờ đến nha sĩ, với những dụng cụ chuyên dùng, lấy sạch đi những mảng vụn thức ăn, mảng bám, vôi răng đã hình thành ở những vùng khuất tối đó.

Phải nói nhiều như vậy chỉ để thấy được rằng, việc đánh răng chỉ là một nguyên nhân trong vô vàn nguyên nhân gây ra căn bệnh sâu răng. Và cũng để thấy được rằng, việc đánh răng, lấy vôi răng quan trọng như thế nào trước căn bệnh làm tổn hại đến “cái góc con người” này.

Quay trở lại chị bệnh nhân đã than phiền ở trên, chị đánh răng đến 5 lần một ngày mà răng vẫn bị sâu thì xin chị thử làm ngược lại, không đánh răng hoặc hai ngày mới đánh răng như ông xã chị - tôi đồ rằng, sẽ đến lúc chị… không còn răng để mà chăm chút nữa; ông xã của chị - có thể coi là một trong những trường hợp hy hữu trong xã hội khi mà ai cũng ít nhất một ngày đánh răng hai lần – có thể cũng là hy hữu khi được trời phú cho một hàm răng có sự đề kháng tự nhiên tốt đến vậy với vi khuẩn gây sâu răng…

Không phải chỉ mỗi khi còn bé mới có thể bị sâu răng, bạn hoàn toàn có thể gặp tình trạng này khi đã lớn. Những thói quen hàng ngày như để mảng bám thức ăn trong kẽ răng, làm sạch răng sai cách… là nguyên nhân gây ra tình trạng này. Nếu thường xuyên mắc phải thì bạn hãy thay đổi ngay từ hôm nay để bảo vệ sức khỏe răng miệng tốt hơn nhé.

Để mảng bám kẹt trong kẽ răng

Mảng bám còn sót lại là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng sâu răng. Đặc biệt là phần thức ăn thừa như rau, thịt... bị kẹt lâu trong các kẽ răng. Chỉ đánh răng thôi thì đôi khi không đủ để loại bỏ hoàn toàn chúng. Lúc này, chỉ nha khoa sẽ giúp bạn xử lý mảng bám dễ dàng và hiệu quả hơn. Ngoài việc đánh răng 2 lần/ngày, bạn hãy dùng chỉ nha khoa để loại bỏ mảng bám sau khi ăn.

Dùng bàn chải quá cứng

Chải răng bằng bàn chải quá cứng là thói quen gây hại men răng và tổn thương nướu. Thường xuyên mắc thói quen này sẽ khiến răng dễ bị vi khuẩn tấn công và gây sâu răng. Việc lựa chọn bàn chải phù hợp là rất cần thiết để bảo vệ sức khỏe răng miệng. Bạn nên chú ý lựa chọn những sản phẩm có kích thước vừa vặn với khuôn miệng. Bên cạnh đó, bạn cũng nên dùng những chiếc bàn chải có đầu lông mềm mại để vệ sinh chúng tốt hơn.

Đánh răng sai cách

Đánh răng đúng cách mới có thể làm sạch hiệu quả và không gây hại cho răng. Việc chải quá mạnh sẽ làm mòn men răng và khiến chúng dễ bị sâu hơn, còn chải quá mạnh đôi khi còn không làm sạch được hoàn toàn mảng bám. Khi đánh răng, bạn hãy chú ý chải theo chuyển động tròn, từ trong ra ngoài và chải đều các mặt. Thực hiện thao tác nhẹ nhàng lúc này sẽ giúp hạn chế tối đa những tổn thương đến men răng.

Không đánh răng sau khi ăn đêm

Sau khi ăn vặt vào tối muộn, nhiều người thường quên vệ sinh răng miệng. Thói quen này sẽ làm gia tăng mảng bám sót lại trong khoang miệng và gây sâu răng. Do đó, việc đầu tiên bạn cần nhớ là đánh răng sau khi ăn vào thời điểm này. Đừng quên dùng nước súc miệng và chỉ nha khoa để loại bỏ hoàn toàn mảng bám. Ngoài ra, hạn chế ăn vặt quá muộn cũng làm giảm nguy cơ gây sâu răng.

Ăn nhiều đồ chứa đường, axit

Những loại thực phẩm chứa nhiều đường là nguyên nhân chủ yếu gây sâu răng. Việc nạp quá nhiều đồ ngọt sẽ khiến men răng bị ảnh hưởng. Những đồ ăn chứa nhiều axit như trái cây chua cũng dễ khiến men răng bị bào mòn. Bạn nên chú ý dùng những thực phẩm này với lượng vừa phải. Ngoài ra, bạn cũng nên nhớ đánh răng sau khi ăn những loại đồ ăn này.

Dùng răng cắn đồ cứng

Thói quen dùng răng tách hạt, cắn móng tay hay những đồ vật cứng không chỉ làm tổn hại đến hình dáng răng. chúng còn là nguyên nhân khiến cấu trúc hàm bị thay đổi. Bên cạnh đó, cắn các vật cứng khiến răng dễ bị tổn thương và gây ra các vấn đề về răng miệng. Bạn nên tránh dùng răng để cắn các đồ vật này sẽ không gây hại cho răng nữa.