Nguyên nhân tại sao gen nằm ngoài nhân dẫn đến hiện tượng di truyền theo dòng mẹ
Mức ngoại hiện là tần suẩt một gen được biểu hiện. Nó được định nghĩa là tỷ lệ phần trăm những người biểu lộ thành kiểu hình tương ứng trên những người có gen (xem Hình: Mức ngoại hiện và độ biểu hiện Mức ngoại hiện và độ biểu hiện Show
Độ biểu hiện là miền tính trạng có thể có của một gen được thể hiện ở một cá thể. Dộ biểu hiện có thể được phân loại theo phần trăm; ví dụ, khi một gen có độ biểu hiện là 50%, chỉ có một nửa các đặc trưng có mặt hoặc mức độ nghiêm trọng chỉ là một nửa so với những gì có thể xảy ra với biểu hiện đầy đủ. Độ biểu hiện có thể bị ảnh hưởng bởi môi trường và các gen khác, vì vậy những người có cùng gen vẫn có thể có kiểu hình khác nhau. Thậm chí, độ biểu hiện có thể thay đổi ngay cả trong các thành viên của cùng một gia đình.
I. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM 1. Gen trong tế bào chất. a. Đặc điểm của gen trong tế bào chất. - Gen trong tế bào chất (gen ngoài nhân, ngoài NST) là các gen nằm trên phân tử ADN của plasmid (vi khuẩn) hoặc ADN mạch kép dạng vòng ở ty thể hoặc lục lạp của tế bào nhân thực. - Các gen nằm trong tế bào chất đều có bản chất là 1 đoạn ADN mạch kép dạng vòng, cũng có khả năng đột biến, di truyền đột biến cho các thế hệ tế bào sau. b. Chức năng của gen trong ty thể (mt ADN: mitochondrial DNA) - Mã hóa nhiều thành phần của ti thể như rARN: 2 loại, tất cả các loại tARN ở trong ti thể và nhiều loại protein có thành phần của màng trong ti thể. - Mã hóa cho 1 số loại protein đặc hiệu tham gia vào chuỗi truyền electron hô hấp. c. Chức năng của gen trong lục lạp (cp ADN: chloroplast DNA) - Mã hóa rARN và nhiều tARN của lục lạp. - Mã hóa 1 số protein của riboxom, của màng lục lạp, cần cho việc truyền electron trong quá trình quang hợp. 2. Đặc điểm di truyền của gen trong tế bào chất. - Kết quả lai thuận nghịch khác nhau, trong đó con lai thường mang tính trạng của mẹ, nghĩa là tính trạng được di truyền theo dòng mẹ. - Các tính trạng di truyền không tuân theo các quy luật di truyền chặt chẽ như gen trong NST. Vì tế bào chất không được phân phối đều cho tế bào con như đối với sự di truyền của NST. - Tính trạng do gen trong tế bào chất quy định vẫn tồn tại khi được thay thế nhân tế bào bằng 1 nhân có cấu trúc di truyền hoàn toàn khác. 3. Nguyên nhân của hiện tượng di truyền theo dòng mẹ. Khi thụ tinh, giao tử đực chủ yếu chỉ truyền nhân, hầu như không truyền tế bào chất cho trứng, do vậy, các gen nằm trong tế bào chất chỉ được mẹ truyền cho thông quan tế bào chất của trứng. II. CÁC DẠNG BÀI TẬP Bài 1: Cho hai phép lai có kết quả sau: Phép lai 1: P1: Phép lai 2: P2: 1) Trình bày một thí nghiệm khác tương tự. 2) Giải thích về đặc điểm di truyền của qui luật chi phối thí nghiệm trên. Hướng dẫn giải 1) Thí nghiệm tương tự: Ở hoa loa kèn. Phép lai 1: P1 Phép lai 2: P2 2) Giải thích: Các tính trạng trong thí nghiệm do gen trong tế bào chất qui định. Tính trạng được di truyền theo dòng mẹ, nghĩa là 100% con mang tính trạng mẹ. Sở dĩ vậy bởi vì giao tử cái có kích thước rất lớn trong lúc giao tử đực có kích thước bé hơn rất nhiều, do vậy khi thụ tinh, lượng tế bào chất của hợp tử chủ yếu do mẹ đóng góp còn của bố xem như không đáng kể, do vậy tính trạng được di truyền theo dòng mẹ. Bài 2: So sánh những điểm giống nhau và khác nhau giữa gen trong nhân và gen trong tế bào chất. Hướng dẫn giải 1) Giống nhau: + Đều mang thông tin di truyền qui định cấu trúc của prôtêin từ đó qui định các tính trạng theo sơ đồ: Gen → ARN → prôtêin → tính trạng. + Đều có khả năng tái sinh phiên mã và dịch mã. + Đều có thể bị đột biến dẫn đến thay đổi các tính trạng ở thế hệ sau. 2) Khác nhau:
Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng di truyền theo dòng mẹ là do
A.Gen trên nhiễm sắc thể của mẹ nhiều hơn của bố B.Trứng to hơn tinh trùng C.Khi thụ tinh, giao tử đực chỉ truyền nhân mà hầu như không truyền tế bào chất cho trứng D.Tinh trùng của bố không có gen ngoài nhân
Đáp án và lời giải
Đáp án:C Lời giải:Do khi chỉ truyền nhân như vậy, các gen ngoài nhân nằm trong tế bào chất không được truyền cho trứng, do đó khi phôi hình thành chỉ chứa gen ngoài tế bào chất của mẹ <=> kiểu hình do gen trong tế bào chất chỉ do mẹ quyết định
Câu hỏi thuộc đề thi sau. Bạn có muốn thi thử? Bài tập trắc nghiệm 60 phút Di truyền liên kết với giới tính - Sinh học 12 - Đề số 6Làm bài
Chia sẻ
Một số câu hỏi khác cùng bài thi.
Một số câu hỏi khác có thể bạn quan tâm.
|