Bài văn nghị luận về bệnh lề mề năm 2024

Bài luận 'Nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống' số 3

Phần I: TÌM HIỂU BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT SỰ VIỆC HỆN TƯỢNG, ĐỜI SỐNG

Đọc đoạn văn (trang 20 SGK Ngữ văn 9 tập 2) và trả lời câu hỏi:

1. Trong văn bản trên, tác giả thảo luận về hiện tượng gì trong đời sống? Hiện tượng ấy có

những biểu hiện như thế nào? Tác giả có nêu rõ được vấn đề đáng quan tâm của hiện

tượng đó không? Tác giả đã làm thế nào để người đọc nhận ra hiện tượng ấy?

2. Có thể có những nguyên nhân nào tạo nên hiện tượng đó?

3. Bệnh lề mề có những tác hại gì? Tác giả phân tích những tác hại của bệnh lề mề như thế

nào? Bài viết đã đánh giá hiện tượng đó ra sao?

4. Bố cục của bài viết có mạch lạc và chặt chẽ không? Vì sao?

Trả lời:

a)

- Trong văn bản Bệnh lề mề, tác giả bàn luận về một hiện tượng thường thấy trong đời

sống: bệnh lề mề coi thường giờ giấc.

- Những biểu hiện của hiện tượng đó là sai hẹn, đi chậm, đi trễ, không coi trọng giờ giấc.

Tác giả đưa ra sự đối lập: những người đi họp chậm nhưng khi ra sân bay, lên tàu hỏa, đi

xem hát... kịch lại không đi chậm chút nào.

2. Tác giả chỉ rõ nguyên nhân tạo ra thói lề mề:

- Thiếu tự trọng, thiếu tôn trọng người khác.

- Chỉ biết quý thời gian của mình, coi thường thời gian của người khác.

- Thiếu trách nhiệm, coi thường việc chung.

c)

- Bệnh lể mề có tác hại làm phiền mọi người, làm mất thời gian, làm nảy sinh cách đối phó.

- Tác giả nêu rõ tai họa cúa bệnh lề mề: gây hại cho tập thể (đi họp chậm, nhiều vấn đề bàn

thiếu thâu đáo vì thiếu thì giờ).

4. Lời văn của bài viết ngắn gọn, chặt chẽ, bố cục mạch lạc. Đầu tiên là nêu hiện tượng, tiếp

đó phân tích nguyên nhân và tác hại, cuối cùng nêu giải pháp khắc phục.

Phần II: LUYỆN TẬP

Câu 1 (trang 21 SGK Ngữ văn 9, tập 2):

Thảo luận: Hãy nêu các sự kiện , hiện tượng tốt, đáng biểu dương của các bạn, trong nhà

trường , ngoài xã hội. Trao đổi xem sự việc, hiện tượng nào đáng để viết một bài nghị luận

xã hội và sự việc, hiện tượng nào thì không cần viết.

Trả lời:

Một số sự việc tốt đáng biểu dương của các bạn:

- Ham học hỏi, vượt khó tiến lên trong học tập.

- Hiếu thuận trong gia đình

- Đoàn kết thân ái với bạn bè trong lớp học

- Đúng hẹn, giữ lời hứa với mọi người

- Đi học đúng giờ, không ỷ lại, quay cóp...

\=> Các sự việc trên đều có thể viết thành một bài nghị luận xã hội.

Câu 2 (trang 21 SGK Ngữ văn 9, tập 2):

Một cuộc điều tra 2000 thanh niên nam ở Hà Nội năm 1981 cho thấy: từ 11 đến 25 tuổi:

25% các em đã hút thuốc lá; từ 16 đến 20 tuổi: 52%; trên 20 tuổi: 80%. Tỉ lệ này ngang với

các nước châu Âu. Trong số các em hút thốc lá, có đên 80% lâu lâu có triệu chứng như ho

hen, khạc đờm, đau ngực, còn trong số những em bé không hút có không đến 1% có các

triệu chứng ấy (theo Nguyễn Khắc Viện). Hãy cho biết đây có phải là hiện tượng đáng viết

một bài nghị luận không. Vì sao?

- Nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống xã hội là bàn về một sự việc, hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội, đáng khen, đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ.

- Yêu cầu về nội dung của bài nghị luận này là phải nêu rõ được sự việc, hiện tượng có vấn đề, phân tích mặt sai, mặt đúng, mặt lợi, mặt hại của nó; chỉ ra những nguyên nhân và bày tỏ thái độ, ý kiến nhận định của người viết.

- Về hình thức, bài viết phải có bố cục mạch lạc, có luận điểm rõ ràng, luận cứ xác thực, phép lập luận phù hợp; lời văn chính xác, sống động.

II. Soạn bài

1. Trong văn bản trên tác giác bàn về bệnh lề mề trong đời sống hàng ngày.

Biểu hiện của bệnh lề mề: sai giờ giấc, đi chậm, đi muộn, không coi trọng người khác.

Tác giả đã nêu ra vấn đề bệnh lề mề bằng cách đưa ra các trường hợp, các ví dụ về bệnh lề mề: đi họp muộn so với giấy mời, giấy hẹn. Tác giả đưa ra nguyên nhân của bệnh lề mề và tác hại của căn bệnh ấy với tập thể, cá nhân và xã hội.

2. Những nguyên nhân tạo ra bệnh lề mề:

+ Sự ích kỉ của cá nhân, thiếu trách nhiệm với công việc chung của tập thể.

+ Một số người thiếu tự trọng, tôn trọng người khác.

3. Bệnh lề mề là căn bệnh có nhiều tác hại:

+ Gây hại cho tập thể phải kéo dài thời gian họp hoặc vấn đề được đưa ra không được bàn bạc thấu đáo.

+ Gây hại cho những người biết tôn trọng giờ giấc, phải mất thời gian đợi người đến muộn.

+ Tạo ra một tập quán không tốt khi giờ họp trên giấy mời thường phải sớm hơn giờ họp trong thực tế.

4. Bố cục bài viết rõ ràng, mạch lạc: Trước hết, tác giả nêu hiện tượng, một số biểu hiện của bệnh lề mề, tiếp theo phân tích các nguyên nhân và tác hại của căn bệnh, cuối cùng tác giả đưa ra giải pháp khắc phục.

III. Luyện tập

Bài 1.

- Một số sự việc, hiện tượng tốt đáng được biểu dương của bạn, trong nhà trường, ngoài xã hội: Tôn sư trọng đạo, yêu mến và hòa đồng với bạn bè, trực nhật lớp tốt, chấp hành nội quy của nhà trường, làm bài kiểm tra được điểm cao, chấp hành luật lệ giao thông, hiếu thảo với ông bà, cha mẹ,…

- Các sự việc, hiện tượng, hiện tượng không cần viết thành một bài nghị luận xã hội: Yêu mến và hòa đồng với bạn bè, trực nhật lớp tốt, làm bài kiểm tra được điểm cao,…