Cơ Muller là gì
09:48 AM 22/09/2015 Tại Khoa Mắt - Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, trong nhiều năm qua, chúng tôi thường xuyên tiếp nhận các trường hợp sụp mi do các nguyên nhân khác nhau (kể cả các trường hợp đã phẫu thuật chưa đạt yêu cầu, có biến chứng) và đã ứng dụng các tiến bộ của y học trong chẩn đoán và điều trị sụp mi với chất lượng cao, đem lại niềm vui và sự tin tưởng của bệnh nhân. Sụp mi (blepharoptosis, ptosis, drooping eye) là sự sa của mi trên xuống thấp hơn vị trí bình thường ở tư thế nhìn thẳng. Mi có thể bị sụp với các mức độ khác nhau, 1 bên hoặc cả 2 bên với độ sụp cân xứng hoặc không cân xứng.
Sụp mi bẩm sinh có thể gây ra những hậu quả: Nhược thị nếu mi sụp che diện đồng tử (khoảng 19% có thị lực kém), tật khúc xạ do áp lực của mi mắt lên nhãn cầu (63,1% số mắt nhược thị do sụp mi có kèm theo tật khúc xạ), hạn chế thị trường, cong lệch cột sống do cố ngửa cổ để nhìn, ảnh hưởng đến thẩm mỹ gây tâm lý mặc cảm, hạn chế giao tiếp của trẻ. Có nhiều cơ chế sụp mi bẩm sinh:
Hiện tượng Marcus Gunn + Hội chứng chít hẹp mi (Blepharophimosis) hay hội chứng mi góc (Blepharocanthal syndrom): Là một phức hợp dị tật bẩm sinh có tính di truyền, bao gồm sụp mi, ngắn khe mi, nếp quạt ngược, khoảng cách 2 mắt xa nhau, sống mũi thấp.
Sụp mi do chấn thương + Sụp mi do tuổi già (senile ptosis): Phối hợp nhiều cơ chế mà chủ yếu do cân cơ nâng mi bị dãn đứt, tuột điểm bám, mi trên chùng dãn, thừa da, thừa mỡ, sa tuyến lệ,...
Giả sụp mi do chùng dãn mi Sụp mi cơ năng - Mục đích điều trị: + Cải thiện chức năng: Giải phóng diện đồng tử, hạn chế các biến chứng. + Cải thiện thẩm mỹ. - Nội dung điều trị: Cần điều trị toàn diện, bao gồm: + Điều trị nguyên nhân: Một số sụp mi mắc phải khi nguyên nhân được giải quyết sẽ hết sụp mi như đái đường, nhược cơ, u chèn ép, + Nâng mi sụp bằng phẫu thuật. + Điều trị biến chứng của sụp mi: Nhược thị, cong vẹo cột sống, + Điều trị các tổn thương kèm theo: tổn thương nhãn cầu, rối loạn vận nhãn, - Phẫu thuật điều trị sụp mi: + Lựa chọn phương pháp phẫu thuật: căn cứ vào cơ chế gây sụp mi, mức độ sụp mi, chức năng của cơ nâng mi và các yếu tố ảnh hưởng khác. + Thời điểm phẫu thuật: Với sụp mi bẩm sinh: thường khi trẻ 5 - 6 tuổi, nếu sụp mi nặng có nguy cơ nhược thị hoặc lệch vẹo đầu thì cần phải mổ sớm hơn, có thể từ lúc 1 tuổi. Với sụp mi mắc phải: khi độ sụp mi và nguyên nhân đã ổn định. + Mức độ điều chỉnh: nâng mi đến mức tốt nhất (cả chức năng và thẩm mỹ, ưu tiên tư thế nhìn thẳng) nhưng vẫn bảo đảm chức năng che phủ nhãn cầu của mi mắt (không hở giác mạc khi nhắm). + Các phương pháp phẫu thuật: Đã có nhiều phương pháp được đề xuất, bao gồm 2 nhóm chính: Làm ngắn mi trên và dùng sự hỗ trợ của các cơ lân cận. Tuy nhiên, hiện nay chỉ còn một số phương pháp được ưa chuộng. Các phương pháp phẫu thuật làm ngắn mi trên được chỉ định khi chức năng cơ nâng mi trên còn ở mức khá hoặc tốt. Ưu điểm là bảo tồn được chức năng còn lại của cơ nâng mi, còn đồng vận mi mắt nhãn cầu nên thẩm mỹ khá hơn. Nhược điểm là hiệu quả kém với sụp mi nặng và chức năng cơ nâng mi yếu, thường điều chỉnh thiếu, dễ tái phát. Có nhiều cách làm ngắn mi trên, thực hiện bằng đường từ phía trước qua da hoặc đường từ phía sau qua kết mạc. Phổ biến nhất là phương pháp Berke (cắt ngắn cân nâng mi qua da) và phương pháp Fassanella Servat (cắt sụn - cơ Muller qua kết mạc). Với sụp mi tuổi già thường chỉ cần cắt da mỡ thừa, đính lại điểm bám của cân nâng mi vào sụn mi. Các phương pháp phẫu thuật dùng sự hỗ trợ của các cơ lân cận đươc chỉ định khi chức năng cơ nâng mi trên yếu hoặc không còn, nhưng có nhược điểm là mi mất đồng bộ vận động với nhãn cầu, dễ bị hở mi. Có nhiều phương pháp nhưng phổ biến nhất là treo mi vào cơ trán bằng các chất liệu tự thân (cân đùi, cân cơ thái dương nông, bó cơ vòng mi, dải cơ trán, vạt cơ trán,...) hoặc nhân tạo (chỉ không tiêu, silicon,...).
Trước phẫu thuật Sau phẫu thuật Có thể gặp một số biến chứng trong các phẫu thuật điều trị sụp mi như: Điều chỉnh quá mức hoặc chưa đủ, không cân xứng 2 bên, hở mi đẫn đến viêm loét giác mạc, lật mi hoặc quặm mi, bờ mi gập góc (cong không bình thường), nếp mi không đẹp,... TS.BS. Đinh Viết Nghĩa |