Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

Upload - Home - Sách - Tải Video - Download - Mới đăng

Bản quyền (c) 2006 - 2024 Thư Viện Vật Lý

Các tài liệu thuộc bản quyền của tác giả hoặc người đăng tải.

Các hình ảnh, nội dung của các nhãn hàng hoặc các shop thuộc bản quyền các nhãn hàng và các shop đó.

Các Liên kết đại lý trỏ về các website bán hàng có bản quyền thuộc về các sàn mà nó trỏ đến. Chúng tôi từ chối trách nhiệm liên quan đến các nội dung này.

Chất lượng sản phẩm do nhãn hàng công bố và chịu trách nhiệm.

Các đánh giá, hình ảnh đánh giá, review, các gọi ý trong tài liệu chỉ mang tính chất tham khảo, không mang thêm ý nghĩa gì khác

Giải bài tập Vật lý lớp 9 bài 42 trang 135, 136 SGK

Giải bài tập Vật lý lớp 9 bài 42: Bài tập quang hình học

Giải bài tập Vật lý lớp 9 bài 42: Bài tập quang hình học. Được VnDoc.com sưu tầm nhằm giúp quá trình ôn tập và củng cố kiến thức chuẩn bị cho kì thi học kì mới môn Vật lý của các bạn học sinh lớp 9 trở nên thuận lợi hơn. Mời các bạn tham khảo

Bài 1 trang 135 sgk vật lý 9.

Một bình hình trụ tròn có chiều cao 8cm và đường kính 20cm. Một học sinh đặt mắt nhìn vào trong bình sao cho thành bình vừa vặn che khuất hết đáy (hình 51.1 SGK). Khi đổ nước vào khoảng xấp xỉ 3/4 bình thì bạn đó vừa vặn nhìn thấy tâm O của đáy. Hãy vẽ tia sáng từ tâm O của đáy bình truyền tới mắt.

Bài giải:

Tia sáng từ tâm O của đáy bình truyền tới mắt (hình dưới)

Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024
Bài 2 trang 135 sgk vật lý 9.

Một vật sáng AB có dạng mũi tên được đặt vuông góc với trục chính của thấu kính hội tụ, cách thấu kính 16 cm, A nằm trên trục chính. Thấu kính có tiêu cự 12 cm.

  1. Hãy vẽ ảnh của vật AB theo đúng tỉ lệ.
  1. Hãy đo chiều cao của ảnh và của vật trên hình vẽ và tính xem ảnh cao gấp bao nhiêu lần vật?

Bài giải:

Hướng dẫn học sinh chọn một tỉ lệ xích thích hợp, chẳng hạn lấy tiêu cự 3cm thì vật AB cách thấu kính 4cm, còn chiều cao của AB là một số nguyên lần milimet, ở đây ta lấy AB là 7cm.

  1. Xem hình vẽ dưới đây
    Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024
  1. Theo hình trên ta đo được chiều cao của vật AB = 7mm, chiều cao của ảnh A'B' = 21mm = 3AB.

- Nhìn vào hình để tính xem chiều cao của vật gấp mấy lần chiều cao của ảnh.

Hai tam giác OAB và OA'B' đồng dạng với nhau nên

)

Hai tam giác F'OI và F'A'B' đồng dạng với nhau nên

Từ (1) và (2) ta có:

Thay các giá trị số đã cho: OA = 16 cm, OF' = 12 cm thì ta tính được OA' = 48 cm hay OA' = 3OA, từ đó tính được A'B' = 3AB, ảnh cao gấp 3 lần vật.

Bài 3 trang 136 sgk vật lý 9

Hòa bị cận thị có điểm cực viễn Cv nằm cách mắt 40cm. Bình cũng bị cận thị có điểm cực viễn Cv nằm cách mắt 60cm.

  1. Ai cận thị nặng hơn?
  1. Hòa và Bình đều phải đeo kính để khắc phục tật cận thị. Kính được đeo sát mắt. Đó là thấu kính loại gì? Kính của ai có tiêu cự ngắn hơn?

Bài giải:

  1. Hòa bị cận thị nặng hơn.
  1. Đó là các thấu kính phân kì. Kính của Hòa có tiêu cự ngắn hơn (kính của Hòa có tiêu cự 40cm, còn kính của Bình có tiêu cự 60cm).

Chuyên đề Vật lý lớp 9: Bài tập quang hình học được VnDoc sưu tầm và giới thiệu tới các bạn học sinh cùng quý thầy cô tham khảo. Nội dung tài liệu sẽ giúp các bạn học sinh học tốt môn Vật lý lớp 9 hiệu quả hơn. Mời các bạn tham khảo.

A. Lý thuyết

  1. TÓM TẮT LÍ THUYẾT

Hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường được gọi là hiện tượng khúc xạ ánh sáng.

Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

Ghi chú:

f là tiêu cự của thấu kính

d là khoảng cách từ vị trí của vật đến thấu kính.

d’ là khoảng cách từ vị trí của ảnh đến thấu kính

1. Cách dựng ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ

  1. Cách dựng ảnh của điểm sáng S tạo bởi thấu kính hội tụ

- Từ S ta dựng hai tia (trong ba tia đặc biệt) đến thấu kính, sau đó vẽ hai tia ló ra khỏi thấu kính.

- Nếu hai tia ló cắt nhau thực sự thì giao điểm cắt nhau đó chính là ảnh thật S’ của S, nếu hai tia ló không cắt nhau thực sự mà có đường kéo dài của chúng cắt nhau, thì giao điểm cắt nhau đó chính là ảnh ảo S’ của S qua thấu kính.

Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

  1. Dựng ảnh của vật sáng AB tạo bởi thấu kính hội tụ

Muốn dựng ảnh A’B’ của AB qua thấu kính (AB vuông góc với thấu kính, A nằm trên trục chính), chỉ cần dựng ảnh B’ của B bằng hai trong ba tia sáng đặc biệt, sau đó từ B’ hạ vuông góc xuống trục chính ta có ảnh A’ của A.

Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

Chú ý: Khi dựng ảnh, ảnh ảo và đường kéo dài của tia sáng được vẽ bằng nét đứt

2. Cách dựng ảnh của vật qua thấu kính phân kì

  1. Cách dựng ảnh của điểm sáng S tạo bởi thấu kính phân kì

Từ S ta dựng hai tia (trong ba tia đặc biệt) đến thấu kính, sau đó vẽ hai tia ló ra khỏi thấu kính. Hai tia ló không cắt nhau thực sự mà có đường kéo dài của chúng cắt nhau, giao điểm cắt nhau đó chính là ảnh ảo S’ của S.

Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

  1. Cách dựng ảnh của vật sáng AB tạo bởi thấu kính phân kì

Muốn dựng ảnh A’B’ của AB qua thấu kính (AB vuông góc với thấu kính, A nằm trên trục chính), chỉ cần dựng ảnh B’ của B bằng hai trong ba tia sáng đặc biệt, sau đó từ B’ hạ vuông góc xuống trục chính.

Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

B. Trắc nghiệm & Tự luận

Câu 1: S' là ảnh của S qua thấu kính phân kì. Khi cho S tiến lại gần thấu kính theo đường song song với trục chính thì ảnh S' di chuyển theo những đường nào dưới đây?

Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

  1. Đường SI.
  1. Đường OS.
  1. Đường kẻ từ S' song song với trục chính.
  1. Đường FI.

Khi cho S tiến lại gần thấu kính theo đường song song với trục chính thì ảnh S' di chuyển theo đường FI

→ Đáp án D

Câu 2: Thể thủy tinh khác với vật kính máy ảnh vì thể thủy tinh là:

  1. Thấu kính phân kì.
  1. Thấu kính hội tụ.
  1. Thấu kính hội tụ có tiêu cự thay đổi.
  1. Cả 3 phương án đều sai.

Thể thủy tinh khác với vật kính máy ảnh vì thể thủy tinh là thấu kính hội tụ có tiêu cự thay đổi

→ Đáp án C

Câu 3: Khi sử dụng kính lúp để quan sát, người ta cần điều chỉnh cái gì để việc quan sát được thuận lợi? Chọn phương án trả lời đúng nhất trong các phương án sau:

  1. Điều chỉnh cả vị trí của vật, của kính và của mắt.
  1. Điều chỉnh vị trí của kính.
  1. Điều chỉnh vị trí của vật.
  1. Điều chỉnh vị trí của mắt.

Khi sử dụng kính lúp để quan sát, người ta cần điều chỉnh cả vị trí của vật, của kính và của mắt để việc quan sát được thuận lợi

→ Đáp án A

Câu 4: Khi quan sát một đồng xu trong chậu đựng nước thì ta nhận thấy đồng xu:

  1. Cả 3 phương án đều sai.
  1. Xa mặt thoáng hơn.
  1. Gần mặt thoáng hơn.
  1. Vẫn bình thường.

Khi quan sát một đồng xu trong chậu đựng nước thì ta nhận thấy đồng xu gần mặt thoáng hơn

→ Đáp án C

Câu 5: Muốn ảnh A'B' của AB cho bởi kính lúp là ảnh ảo thì phải đặt vật AB ở vị trí nào trước thấu kính? (d là khoảng cách từ vật đến thấu kính)

  1. f > d > 0 B. d > 2f
  1. 2f > d > f D. d > f

Muốn ảnh A'B' của AB cho bởi kính lúp là ảnh ảo thì phải đặt vật AB trong khoảng từ tiêu điểm đến thấu kính f > d > 0

→ Đáp án A

Câu 6: Một vật sáng AB đặt vuông góc với trục chính của thấu kính hội tụ, cho ảnh thật A’B’. Biết A’B’ = 3AB.

  1. Xác định quang tâm O, các tiêu điểm chính của thấu kính.
  1. Biết khoảng cách AA’ = 80 cm. Xác định vị trí của vật, của ảnh.
  1. Biết khoảng cách từ vật đến ảnh không đổi. Tìm vị trí của thấu kính để ảnh của vật vẫn là ảnh thật và cao bằng vật.

Đáp án

  1. Hình vẽ

Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

Mà OA + OA’ = 80 (2)

Từ (1) (2) ⇒ OA + 3OA = 80 ⇒ OA = 20 cm ⇒ OA’ = 60 cm

  1. AB = A’B’ ⇒
    Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

Vậy phải đặt thấu kính cách vật một đoạn bằng 40 cm thì AB = A’B’

Câu 7: Vật AB cách thấu kính hội tụ 55 cm thì ảnh A’B’ cách thấu kính 20 cm.

  1. Hỏi ảnh A’B’ là ảnh thật hay ảnh ảo? Tính tiêu cự của thấu kính.
  1. Dịch vật lại gần thấu kính thêm 15 cm. Tìm độ dịch chuyển của ảnh.

Đáp án

  1. Vì A’B’ < AB => ảnh A’B’ là ảnh thật

Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

  1. Khi dịch chuyển vật lại gần thấu kính thì khoảng cách giữa vật và thấu kính lúc này là: OA1 = 55 – 15 = 40 cm

Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

OA1 > 2OF’ ⇒ ảnh nhỏ hơn vật

Ta có:

Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

Vậy ảnh dịch chuyển khoảng 23,17 – 20 = 3,17 cm

Câu 8: Một vật AB cao 4cm đặt trước một thấu kính phân kì cách thấu kính 30 cm. Ta thu được một ảnh cách thấu kính 15 cm như hình vẽ. Ảnh đó là ảnh ảo hay ảnh thật? Ảnh đó cao bao nhiêu?

Đáp án

Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

Ảnh A’B’ là ảnh ảo

Xét có:

AB //A’B’

Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

⇒ A’B’ là đường trung bình trong

Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

Câu 9: Biết rằng khoảng cách từ thể thủy tinh đến màng lưới của mắt một người là không đổi và bằng 2 cm. Khi nhìn một vật ở rất xa thì mắt không phải điều tiết và tiêu điểm của thể thủy tinh nằm đúng trên màng lưới. Hãy tính độ thay đổi tiêu cự của thể thủy tinh khi chuyển từ trạng thái nhìn một vật ở rất xa sang trạng thái nhìn một vật cách mắt 100 cm.

Đáp án

- Khi nhìn một vật ở rất xa thì mắt không phải điều tiết và tiêu điểm của thể thủy tinh nằm đúng trên màng lưới, lúc đó tiêu cự của thể thủy tinh là f1 = 2cm.

- Khi nhìn một vật ở cách mắt 100cm, ảnh của vật hiện rõ trên võng mạc.

Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

Câu 10: Một vật sáng AB cách màn một khoảng L, khoảng giữa vật và màn đặt một thấu kính hội tụ có tiêu cự f, quang tâm O. Biết AB và màn vuông góc với trục chính của thấu kính, A nằm trên trục chính của thấu kính với OA > f, ảnh A’B’ hiện rõ trên màn.

  1. Tìm điều kiện để có được ảnh rõ nét trên màn.
  1. Đặt l là khoảng cách giữa hai vị trí của thấu kính cho ảnh rõ nét trên màn. Hãy chứng minh công thức
    Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

Đáp án

Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

Giải bài tập quang hình học lớp 9 năm 2024

Vậy hai vị trí của thấu kính cho ảnh thật rõ nét đối xứng với nhau qua mặt trung trực giữa vật và màn