Formosa ở đâu
Nguồn tin của Tuổi Trẻ cho biết Bộ Tài nguyên - môi trường (TN-MT) đã hoàn tất báo cáo môi trường quốc gia 2016, theo đó tại danh mục các vụ gây ô nhiễm môi trường nổi cộm, sự cố môi trường biển miền Trung do nước thải công nghiệp của Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (công ty Formosa) gây ra được xếp đứng đầu. Thứ nhất, vụ gây ô nhiễm môi trường biển do công ty Formosa “lộ ra” từ hiện tượng các chết ngày 6-4-2016 trên vùng biển cảng Vũng Áng thuộc địa phận thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh. Hiện tượng thủy sản chết lan trên diện rộng, bắt đầu từ vùng ven biển Hà Tĩnh, lan tiếp dọc ven biển các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên-Huế. Sự cố này đã gây thiệt hại nặng nề về kinh tế, xã hội và môi trưởng, trong đó chịu ảnh hưởng nặng nhất là ngành thủy sản, tiếp đến là hoạt động kinh doanh, dịch vụ, du lịch và đời sống sinh hoạt của ngư dân. Nguyên nhân gây ra sự cố môi trường làm hải sản chết hàng loạt tại ven biển bốn tỉnh miền Trung được xác định do công ty Formosa gây ra trong quá trình vận hành thử nghiệm tổ hợp nhà máy, đã có những vi phạm và để xảy ra sự cố, dẫn tới nước thải có chứa độc tố phenol, xyanua chưa được xử lý đạt chuẩn xả ra môi trường. Công ty Formosa đã nhận trách nhiệm, xin lỗi Chính phủ, nhân dân và bồi thường 500 triệu USD. Thứ hai, vụ gây ô nhiễm môi trường trên sông Bưởi (Thanh Hóa) xảy ra từ tháng 3 và 4-2016 do nhà máy mía đường Hòa Bình (Hòa Bình) ở thượng nguồn sông Bưởi xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường, gây ô nhiễm hạ lưu sông Bưởi, làm cá sông và cá nuôi lồng bè chết hàng loạt ở huyện Thạch Thành (Thanh Hóa). Nước thải của nhà máy đã làm nước sông Bưởi ô nhiễm, đổi màu đục, nổi bọt và bốc mùi hôi thối. Nguồn nước sông ô nhiễm đã đe dọa đến nguồn nước sinh hoạt của người dân 15 xã huyện Thạch Thành (Thanh Hóa). Nhà máy mía đường Hòa Bình cũng đã nhận trách nhiệm và bồi thường 1,4 tỉ đồng cho người dân khu vực chịu thiệt hại. Thứ ba, vụ gây ô nhiễm bước sông Cẩm Đàn, Sơn Động (Bắc Giang) được xác định do nước thải trong quá trình tuyển luyện khoáng sản có chứa bùn thải và nhiều chất độc của Công ty cổ phần tập đoàn khoáng sản Á Cường chưa được xử lý, xả trực tiếp ra sông. Tháng 7-2016 Bộ TN-MT đã thanh tra toàn diện và yêu cầu UBND tỉnh Bắc Giang xử lý các vi phạm của công ty Á Cường, áp dụng biện pháp đình chỉ hoạt động, thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản, giấy phép xả nước thải, buộc công ty thực hiện đầy đủ các yêu cầu, quy định về bảo vệ môi trường. Thứ tư, vụ cá chết diện rộng tại hồ Tây, Hà Nội xảy ra từ cuối tháng 9, đầu tháng 10-2016, trong đó kết quả điều tra, xác minh cho thấy nguyên nhân làm cá chết là do nước hồ Tây bị ô nhiễm nặng chất hữu cơ. Quá trình ô xy hoá mạnh diễn ra trong nước hồ đã dẫn tới thiếu hụt oxy, đồng thời sinh ra khí độc HN3 là những yếu tố gây ra hiện tượng chết cá. Thứ năm, vụ ô nhiễm môi trường từ sự cố vỡ cống thoát nước thải ngầm dưới dáy hồ chứa bùn thải từ nhà máy tuyển nổi chì kẽm của Công ty TNHH CKC tại Lạng Cá, thị trấn Pác Miêu, huyện Bảo Lâm (Cao Bằng) vào tháng 1-2016 làm khoáng 2.000m3 bùn thải thoát ra môi trường, chảy vào khu vực canh tác và chảy ra sông Gâm qua suối Bản Khun. Sự cố gây ô nhiễm môi trường đất của người khu vực sản xuất nông nghiệp lân cận và nước sông Gâm cũng đã bị ô nhiễm nặng, không sử dụng được cho sinh hoạt và sản xuất, làm chết một số lượng lớn cá tự nhiên, cá lồng nuôi. Thứ sáu, vụ gây ô nhiễm môi trường khu công nghiệp Tằng Loỏng (Lào Cai) được xác định kéo dài từ năm 2011 đến 2016 gây bức xúc với người dân. Theo Bộ TN-MT, các khu vực quanh khu công nghiệp đã chịu nhiều thiệt hại do chất thải của nhà máy trong khu công nghiệp thải ra, làm cây trồng, hoa màu của các hộ gia đình bị héo táp, cháy lá trên diện tích rộng. Cá nuôi trong ao của các hộ gia đình trong thôn Khe Khoang cũng bị chết hàng loạt. Thứ bảy, vụ ô nhiễm môi trường do vỡ hồ chứa nước và bùn thải từ khai thác titan của công ty Tân Quang Cường, huyện Hàm Thuận Nam (Bình Thuận) xảy ra tháng 6-2016 đã làm tràn một lượng bùn thải lớn ra môi trường, chảy tràn qua đường nhựa ven biển khoảng 2km dọc bờ biển xã Thuận Quý tạo thành dòng nước đỏ ven bờ. Nguyên nhân được xác định là do hồ chứa nước khai thác titan có sức chứa khoảng 180.000m3 nhưng bờ hồ chỉ đắp bằng đất cát, không kiên cố nên đã xảy ra sự cố bị vỡ hồ chứa.
XUÂN LONG TT - Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (Đài Loan) được Chính phủ cho nhiều ưu đãi ở mức rất cao nhưng họ chưa thỏa mãn, còn đề xuất đòi thành lập đặc khu của doanh nghiệp này tại Khu kinh tế Vũng Áng (Hà Tĩnh).
Không đồng ý lập đặc khu riêng cho Formosa Hà TĩnhKhởi công nhà máy thép Hà Tĩnh
Trao đổi với Tuổi Trẻ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - đầu tư Bùi Quang Vinh khẳng định Bộ Kế hoạch - đầu tư và Chính phủ không đồng ý đề xuất thành lập đặc khu của Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (gọi tắt là Formosa Hà Tĩnh). Xin nhiều và được cho nhiều
Từ khi đến VN đầu tư, Formosa Hà Tĩnh có rất nhiều văn bản kiến nghị, đề xuất và hầu hết đều được giải quyết hoặc trả lời cặn kẽ. Đáng lưu ý và được dư luận đề cập nhiều là việc Formosa Hà Tĩnh cho rằng nhà máy của hãng này sẽ là tầm cỡ quốc tế, dự kiến sẽ có số lượng nhân viên lên tới 15.000 người, tính cả nhân viên và gia quyến là 60.000 người. Với lý do để “giữ nhân tài, khuyến khích nhân viên sinh sống tại địa phương, phụng dưỡng cha mẹ”, Formosa Hà Tĩnh đề nghị cho tập đoàn này được xây nhà để bán cho người nước ngoài cũng như người trong nước là nhân viên công ty. Với những nhân viên người VN, Formosa Hà Tĩnh sẽ bán nhà và được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâu dài. Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải đã cho phép Formosa Hà Tĩnh hoàn tất các thủ tục theo quy định để thực hiện đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân và hộ gia đình công nhân thuê hoặc mua. Nhiều đề xuất khác của Formosa Hà Tĩnh cũng được giải quyết. Cụ thể, Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải chỉ đạo Bộ Lao động - thương binh và xã hội kịp thời áp dụng cơ chế, tiêu chuẩn đặc thù, linh hoạt để giải quyết nhanh gọn, đáp ứng nhu cầu bổ sung lao động người nước ngoài và trong nước của dự án Formosa Hà Tĩnh. Tỉnh Hà Tĩnh được yêu cầu đơn giản hóa thủ tục như miễn hợp pháp hóa lãnh sự bằng dịch chứng thực (hoặc công chứng) trong thủ tục cấp phép lao động nhằm “đáp ứng yêu cầu về lao động xây lắp” của các nhà thầu dự án Formosa Hà Tĩnh. Formosa muốn hơn thế Sau khi nhận được văn bản giải quyết cho nhiều việc kể trên, ngày 10-6 ông Dương Hồng Chí - tổng giám đốc Formosa Hà Tĩnh - có văn bản gửi Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải cảm ơn và nêu thêm nhiều kiến nghị khác. Văn bản này dài tới hơn 20 trang và “nhắc” sau vụ bạo động ngày 14-5-2014 tại Vũng Áng, tất cả lao động kỹ thuật nước ngoài đã rút và theo Formosa Hà Tĩnh thì “ngày phục hồi trở lại khó có thể dự đoán trước”, đồng thời cho rằng Chính phủ VN sẽ là mấu chốt quyết định dự án có tiếp tục hay không. Formosa Hà Tĩnh không nói đến “khu kinh tế đặc thù riêng cho dự án Formosa” mà nêu kiến nghị thành lập “đặc khu kinh tế gang thép Vũng Áng”. Formosa Hà Tĩnh cũng nộp bản thuyết minh về “Điều lệ quản lý thiết lập đặc khu kinh tế gang thép Vũng Áng” với rất nhiều điểm đặc thù như: xin đưa nhân viên kỹ thuật nước ngoài vào làm việc, được xây bệnh viện, trường học với lớp học song ngữ... Formosa Hà Tĩnh còn nêu ý tưởng thiết lập vành đai xanh cách ly giữa người dân xung quanh với đặc khu. Formosa Hà Tĩnh còn cho biết đã quy hoạch riêng khu sinh hoạt cho nhân viên nước ngoài. Trong văn bản ngày 10-6, Formosa Hà Tĩnh nhắc lại việc Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải đồng ý cho họ hoàn thành thủ tục đầu tư xây dựng nhà ở để bán, cho nhân viên thuê. Formosa Hà Tĩnh đề nghị Chính phủ VN cần miễn tiền thuê đất để xây dựng dạng ký túc xá gia đình này. Formosa Hà Tĩnh cũng nhắc lại năm 2008 Chính phủ VN đề nghị Formosa Hà Tĩnh tự bỏ vốn hút cát, tạo cảng, san nền để giảm gánh nặng. Sau đó, năm 2013 VN lại có quy định mới thu thuế môi trường khiến họ phải nộp trên 8 triệu USD thuế tài nguyên, 9 triệu USD phí môi trường... Công nhận vấn đề này đã được tháo gỡ một phần nhưng Formosa Hà Tĩnh vẫn đề nghị cần miễn luôn thuế tài nguyên và môi trường. Sau nhiều kiến nghị, Formosa Hà Tĩnh không quên nêu vụ việc các đối tượng quá khích đã phá hoại, gây tổn thất nặng nề cho dự án. Formosa Hà Tĩnh đề nghị phía VN cần định rõ phương thức và thời hạn bồi thường. Tại văn bản gửi Văn phòng Chính phủ ngày 18-6 do Thứ trưởng Nguyễn Văn Trung ký, Bộ Kế hoạch - đầu tư chính thức thể hiện quan điểm về đề xuất lập đặc khu kinh tế đặc thù của Formosa Hà Tĩnh. Bộ Kế hoạch - đầu tư nhấn mạnh Formosa Hà Tĩnh đang được hưởng những ưu đãi cao nhất theo quy định hiện hành cả về đầu tư, thuế, đất đai... áp dụng cho dự án trong khu kinh tế. Bộ Kế hoạch - đầu tư cho rằng Formosa Hà Tĩnh đề xuất lập đặc khu đặc thù là chưa có tiền lệ và cũng “không cần thiết”. Lý do: hiện có Ban quản lý khu kinh tế Vũng Áng có thẩm quyền giải quyết các vấn đề theo cơ chế một cửa, tại chỗ.
|