Thị trường cà phê ở Việt Nam

Thị trường cà phê Việt Nam là một thị trường có quy mô và tiềm năng lớn để phát triển. Hãy cùng Babuki tìm hiểu thêm về thị trường này.

Quy mô, sức tăng trưởng thị trường cà phê và tình hình sản xuất

Diện tích trồng cà phê năm 2018 đạt 688.400 ha, tăng 10.800 ha so với năm 2017. Dù tổng diện tích cà phê tăng nhưng diện tích trồng cafe ở một số khu vực bị thu hẹp trong bối cảnh giá xuống thấp. Có thời điểm, giá cà phê chạm đáy 50 năm trong khi chi phí như xăng dầu và các dịch vụ, phân bón, thuốc trừ sâu tăng.

Giá bán có lúc giảm xuống thấp hơn cả giá thành sản xuất, khiến người nông dân không chú tâm vào chăm bón gây ảnh hưởng tới năng suất của mùa vụ. Do vậy, một số diện tích tái canh lại chuyển sang trồng sầu riêng, bơ, chanh leo và cây khác có giá trị cao hơn, dẫn tới diện tích cà phê giảm. Theo thống kê của Cục Trồng Trọt, diện tích bơ, sầu riêng lên 102.000 ha.

Về giá trị bán lẻ, năm 2018, thị trường cà phê đạt gần 8500 tỉ VNĐ, tăng trưởng 6%. Tốc độ tăng trưởng của thị trường này đang chững lại so với trước đây, chỉ trung 6.5% trong 3 năm gần nhất so với tốc độ tăng trưởng nóng 18% năm 2013.

Quy mô thị trường cà phê tại Viêt Nam

Phân khúc khách hàng thị trường cà phê

Thị trường cà phê thường được chia thành 2 phân khúc lớn là cà phê rang xay và cà phê hòa tan. Cà phê rang xay chiếm 1/3 thị trường, phần còn lại là của cà phê hòa tan. Trong phân khúc cà phê hòa tan cũng được chia làm hai phân khúc nhỏ là cà phê hòa tan nguyên chất và cà phê hòa tan trộn lẫn.

Về người tiêu dùng, những khách hàng của cà phê thường rất trung thành, 65% người tiêu dùng có sử dụng cà phê Việt Nam uống cafe 7 lần/tuần, nghiêng về nam giới (59%). Riêng cà phê hòa tan có 21% người tiêu dùng sử dụng cà phê hòa tan từ 3 đến 4 lần trong tuần, nghiêng về nhóm người tiêu dùng là nữ (52%).

Theo báo cáo Ngành Nông nghiệp Việt Nam quý III/2017 của BMI Research, trong giai đoạn 2005-2015, lượng tiêu thụ cà phê của Việt Nam tăng trưởng từ 0,43 kg/đầu người/năm, lên 1,38 kg/đầu người/năm. Đây là mức tăng trưởng cao nhất trong số các quốc gia xuất khẩu cà phê trên thế giới, và dự báo lên 2,6 kg/người/năm vào 2021.

Báo cáo cũng cho biết sản lượng tiêu thụ cà phê rang xay của Việt Nam niên vụ 2017-2018 ước khoảng 2,55 triệu bao, do sự phát triển nhanh chóng của các cửa hàng cafe.

Riêng với thị trường cà phê hòa tan, nếu trước đây chỉ xoay quanh 3 đại gia Vinacafe Biên Hoà, Nestlé và Trung Nguyên thì này thêm nhiều đối thủ như TNI (King coffee), Ajinomoto (Birdy), PhinDeli

Người chơi chính trong thị trường cà phê Việt Nam

Cà phê là một trong những ngành có sức hấp dẫn cao tại Việt Nam. Điều đó được thể hiện từ sự đấu đá tranh mua cà phê nhân của các doanh nghiệp FDI, đến sự tranh giành thị phần của 3 hãng cà phê Nestlé, Trung Nguyên, Vinacafé Biên Hòa và ngày càng nhiều các chuỗi cửa hàng cafe cao cấp của nước ngoài xuất hiện tại Việt Nam.

Việc mua cà phê của người tiêu dùng Việt Nam khá dễ dàng, họ có nhiều sự lựa chọn trong các cửa hàng cafe về chủng loại và giá được dự kiến ​​sẽ gặp phải sự cạnh tranh mạnh cửa hàng dịch vụ thực phẩm. Số lượng cửa hàng cafe liên tục tăng đáng kể vì nhiều người tiêu dùng coi đây là nơi gặp gỡ bạn bè và các thành viên gia đình và cho các cuộc họp kinh doanh.

Những người chơi chính dự kiến ​​sẽ tăng đầu tư vào các hoạt động tiếp thị để kích thích nhu cầu về cà phê, đặc biệt trong 2 năm trở lại đây cùng với sự phát triển của các chuỗi cafe là các chuỗi trà sữa, một loại thức uống khá thu hút giới trẻ.

Cà phê rang xay, hòa tan

Nescafe của Nestle, G7 của Trung Nguyên, Vinacafe và Wake up của Vinacafé Biên Hòa, Cafe Phố củaFood Empire Singapore là top 5 thương hiệu cà phê hòa tan có mức độ nhận biết cao nhất. Nestle dẫn đầu với 35%, tiếp theo là Vinacafe với 20,3% và Trung Nguyên 18.7%, cuối cùng là Food Empire chỉ với 3.6%.

Hơn 21% còn lại là những thương hiệu, công ty khác. Điều này cho thấy thị trường cà phê đã được định hình rất rõ, khó có cơ hội cho những tay chơi mới

Chuỗi cafe

Từ năm 2013, thị trường cà phê Việt Nam thực sự nóng lên khi Starbucks bắt đầu gia tăng sự hiện diện của mình và tiếp đến là chuỗi cafe đến từ Hàn Quốc Coffee Bene, thương hiệu đến từ Mỹ PJs Coffee cùng chuỗi trong nước như The Coffee House, Trung Nguyên, Highlands, Phúc Long, Passio

Tính đến hiện tại, hệ thống Highlands đang sở hữu số lượng quán nhiều nhất với gần 150 cửa hàng tại nhiều tỉnh thành. Starbucks có khoảng 30 cửa hàng, Trung Nguyên hơn 60 cửa hàng, The Coffee House 80 cửa hàng, . Chưa có chuỗi nào bày tỏ ý định dừng ở con số nhất định mà tiếp tục có kế hoạch đầu tư để mở rộng và phát triển.

Mức độ quảng cáo

Cà phê rang xay, hòa tan

Người tiêu dùng cho biết họ thường xuyên nhìn thấy quảng cáo của thươnghiệu Nescafe nhất chiếm đến 39.2%, giữ khoảng cách khá xa với các thươnghiệu còn lại trong top 5: G7 22.2%, Vinacafe 16.7%, Wake up 10.3%, Café Phố 8.0%.

Chuỗi cafe

Thời điểm Starbucks vào Việt Nam với ầm ĩ các hoạt động truyền thông thu hút khách hàng cũng là lúc 2 chuỗi cafe nội, là Phúc Long và The Coffee House ra mắt

Không ồn ào như Starbucks, nhưng Phúc Long Tea & Coffee lại khiến khách hàng, nhất là giới trẻ, mê mẩn với menu thức uống đa dạng, giá cạnh tranh nhưng cửa hàng hiện diện ở hầu hết vị trí đắc địa tại trung tâm TP.HCM. The Coffee House không đầu tư cửa hàng tại những vị trí vàng, mà ghi điểm bằng thiết kế quán trẻ trung, ấn tượng, phù hợp với giới trẻ. Giá thức uống cũng ở mức khách hàng trung cấp chấp nhận.

Xu hướng thị trường

Cà phê sạch, rang xay tại chỗ

Xu hướng cà phê sạch gần như đã thay thế các loại cà phê trộn trước đây. Các quán cafe nguyên chất xay tại chỗ ngày càng nhiều lên, nhiều chuỗi cafe lớn công bố chỉ bán cafe 100% không pha trộn.

Tất cả đều nhấn mạnh đến các yếu tố sạch, mộc, nguyên chất, organic, thậm chí nâng tầm lên thành triết lý cà phê nhằm đánh vào tâm lý ưa sạch, sợ bẩn của người tiêu dùng. Cuộc khủng hoảng cà phê bẩn đã khiến người tiêu dùng chuyển gu sang cafe sạch, nguyên chất nên tạo cơ hội cho nhiều doanh nghiệp tham gia thị trường này.

Cocacola vừa gia nhập thị trường cà phê lon với sản phẩm cà phê uống liền Georgia Coffee Max

Coca-Cola Việt Nam, một trong hai doanh nghiệp đứng đầu thị phần đồ uống có ga, vừa gia nhập thị trường cà phê lon với sản phẩm cà phê uống liền Georgia Coffee Max. Định vị thuộc dòng sản phẩm tầm trung với mức giá ngang một ly cafe vỉa hè, đại diện hãng đồ uống này cho biết mục tiêu là thay đổi thói quen của người tiêu dùng vào những sản phẩm tiện lợi hơn.

Tuy nhiên, đây có thể là bước đi khá khó khăn đôi với Cocacola khi thị trường cà phê bán lẻ tại Việt Nam luôn đạt đủ tiêu chí rẻ và tiện. Nếu không cẩn thận Coca có thể vấp phải cùng sai lầm với Macdo hay KingBurger.

Xu hướng lựa chọn cà phê đặc sản và cà phê có chứng nhận xuất xứ

Cà phê sạch, cà phê đặc sản của vùng luôn được ưa chuộng và lựa chọn làm sản phẩm quà tặng thay cho các loại cà phê bán tràn lan trong siêu thị hiện nay. Người tiêu dùng đang hình thành những thói quen mới, và những thói quen này góp phần tạo nên xu hướng tiêu dùng mới.

Tham khảo thêm các nội dung hữu ích về thông tin thị trường và case study ngành đồ uống: