Thị trường thực phẩm sạch ở Việt Nam

(TN&MT) - Trong giai đoạn dịch Covid-19 bùng phát, ý thức về việc nâng cao sức khỏe của người dân ngày càng cao, thực phẩm sạch, an toàn đã được kiểm chứng đang là lựa chọn hàng đầu được nhiều gia đình hướng đến. 

Trước tình trạng thực phẩm kém chất lượng, hàng giả tràn lan trên thị trường, người tiêu dùng đang dần khắt khe hơn trong sự lựa chọn của mình. Trong vài năm trở lại đây, xu hướng thực phẩm an toàn, có nguồn gốc tự nhiên, thân thiện với môi trường trở nên phổ biến và trở thành một xu hướng mới trong ngành thực phẩm tại Việt Nam. Các cơ sở kinh doanh, chuỗi cửa hàng thực phẩm an toàn ngày càng nhiều với đủ mọi mặt hàng để phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng.

Báo cáo xu hướng tiêu dùng thực phẩm hữu cơ của AC Nielsen cho thấy có đến 86% người tiêu dùng Việt Nam ưu tiên lựa chọn sản phẩm organic cho những bữa ăn hàng ngày bởi tính an toàn, giàu dinh dưỡng và hương vị thơm ngon. Các chuyên gia cũng cho rằng, khi thu nhập của người dân tăng lên, nhu cầu về đời sống cao hơn, tỷ lệ dân số trẻ cao và tầng lớp trung lưu phát triển, người tiêu dùng sẽ dần trở thành những người tiêu dùng thông minh và hướng đến một lối sống xanh và lành mạnh thông qua việc sử dụng các thực phẩm có nguồn gốc hữu cơ và nguyên liệu sạch.

Kinh doanh thực phẩm sạch đã 3 năm nay, chị Vũ Thị Hà Anh (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết nhiều khi “cung không đủ cầu”, bởi nhu cầu của khách hàng rất cao mà nguồn thực phẩm chất lượng lại có hạn. Thực phẩm ở cửa hàng của của chị đều có xuất xứ rõ ràng, từ các vùng trên khắp cả nước và có cả thực phẩm nhập khẩu, chủ yếu là các mặt hàng như thịt, rau củ quả, hải sản… Theo chị Hà Anh, tuy giá của các loại thực phẩm hữu cơ, có nguồn gốc tự nhiên có giá thành cao hơn những thực phẩm thông thường nhưng khách hàng vẫn sẵn sàng chi trả để đảm bảo sức khỏe cho gia đình.

Thực phẩm sạch "lên ngôi"

Để khách hàng tin tưởng, chị Hà Anh đều công khai nguồn gốc xuất xứ, đồng thời dán tem QR code để có thể truy xuất nguồn gốc thực phẩm cùng những thông tin cơ bản. Mỗi ngày cửa hàng của chị nhận được hàng chục đơn hàng, lúc cao điểm có thể lên tới hàng trăm đơn.

Bỏ công việc văn phòng tại thủ đô về quê mở trang trại thực phẩm sạch, anh Vũ Anh Văn (Phú Thọ) nay đã trở thành ông chủ của một công ty chuyên cung cấp nông sản sạch ở tỉnh Phú Thọ. Anh Văn cho biết, tất cả các thực phẩm được sản xuất tại công ty anh luôn đảm bảo tiêu chuẩn VietGAP dựa trên 4 tiêu chí (Tiêu chuẩn về kỹ thuật sản xuất, An toàn thực phẩm, Môi trường làm việc, Truy tìm nguồn gốc sản phẩm) để tới tay người tiêu dùng.

Dọc quanh các con phố, không khó để bắt gặp hình ảnh các cửa hàng thực phẩm hữu cơ, hoa quả sạch. Không chỉ đẩy mạnh việc bán hàng trực tiếp, các cửa hàng này còn phát triển các kênh bán hàng online, quảng bá về sản phẩm.

Đặc biệt, trong thời gian dịch Covid-19 đang bùng phát vừa qua, người dân dần ý thức hơn trong việc lựa chọn thực phẩm cho gia đình, các loại thực phẩm sạch, có nguồn gốc được bán tại các cửa hàng như thịt bò, hoa quả được lựa chọn nhiều cho bữa ăn gia đình.

Theo khảo sát của hãng nghiên cứu thị trường Nielsen (Mỹ) cho thấy thói quen ăn uống của người tiêu dùng châu Á sẽ thay đổi sau khi đại dịch COVID-19 qua đi. Trong cuộc khảo sát hơn 6.000 người tại 11 nước và vùng lãnh thổ ở Đông Á từ ngày 6/3 – 17/3, 86% người Trung Quốc trả lời họ ăn cơm ở nhà thường xuyên hơn thời điểm trước đại dịch, tiếp theo là Hồng Kông (77%); Hàn Quốc, Malaysia, Việt Nam (62%).

Thực trạng và giải pháp tăng trưởng làng nghề truyền thống cuội nguồn sản xuất bột ở thành phố Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp Thực trạng và giải pháp phòng tránh rủi ro đáng tiếc trong xuất khẩu mẫu sản phẩm hồ tiêu của Nước Ta Thực trạng và giải pháp cải tổ mạng lưới hệ thống lập dự trù ngân sách tại huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai Thực trạng và giải pháp hạn chế rủi ro đáng tiếc mạng lưới hệ thống kinh tế tài chính tại Nước Ta

TÓM TẮT:

Mức sống của người dân Việt Nam ngày càng tăng cao, đi kèm với đó là những đòi hỏi ngày càng khắt khe đối với sự an toàn của các loại thực phẩm phục vụ nhu cầu ăn uống hằng ngày. Nhận biết được nhu cầu đó, trong những năm gần đây, một loạt các thương hiệu thực phẩm sạch, thực phẩm an toàn, thực phẩm hữu cơ… ra đời để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Tuy nhiên, cũng chính sự ra đời ồ ạt của các thương hiệu này lại dẫn đến những tồn tại bất cập của thị trường thực phẩm an toàn, như: thật – giả khó phân biệt, sự hoài nghi liệu có an toàn như mong đợi, thông tin thực phẩm liệu có đáng tin cậy, chỉ dành cho người giàu… Từ thực trạng này, nghiên cứu chỉ ra một số phương hướng nhằm phát triển thị trường thực phẩm an toàn ở Việt Nam trong thời gian tới.

Đang xem: Nghiên cứu thị trường thực phẩm sạch

Từ khóa: Thị trường, thực phẩm an toàn, thực trạng, phát triển thị trường thực phẩm an toàn.

1. Thị trường thực phẩm an toàn ở Việt Nam

Thực phẩm bảo đảm an toàn là một khái niệm sinh ra khá lâu ở những nước phương Tây từ những năm 40 của thế kỉ trước ( Klonsky and Tourte, 1998 ). Theo đó, thực phẩm bảo đảm an toàn có nguồn gốc từ những mẫu sản phẩm hữu cơ. Mặc dù có nhiều nghiên cứu về thực phẩm bảo đảm an toàn nhưng vẫn chưa có một sự thống nhất cao giữa những nhà nghiên cứu về định nghĩa thực phẩm bảo đảm an toàn và thường được định nghĩa bởi những tín hiệu, đặc tính về mặt sinh học, như : được sản xuất tự nhiên, loại sản phẩm xanh, thân thiện với thiên nhiên và môi trường, loại sản phẩm bền vững và kiên cố và sử dụng hữu hạn những chất hóa học tự tạo.

Thị trường thực phẩm an toàn ở Việt Nam sau một giai đoạn phát triển tương đối nhanh,  nay đang có dấu hiệu chậm lại. Mặc dù, thực phẩm an toàn được đánh giá là sản phẩm an toàn cho sức khỏe, thân thiện với môi trường…, lẽ ra sẽ phải có những bước phát triển nhanh, mạnh và ổn định, nhưng thực tế diễn biến trên thị trường  lại không như mong đợi. Theo bà Đinh Thị Mỹ Loan – Chủ tịch Hiệp hội Bán lẻ Việt Nam, thực phẩm an toàn đang trải qua một giai đoạn khó khăn, chậm phát triển do một loạt các nguyên nhân, như: thiếu tiêu chuẩn sản xuất, người tiêu dùng và ngay cả các nhà bán lẻ khó truy xuất được nguồn gốc sản phẩm, khó tìm hiểu được quy trình sản xuất… (Thanh Giang, 2018). Để hiểu được nguyên nhân của những bất cập này, tác giả đã tiến hành tìm hiểu một cách cặn kẽ thị trường thực phẩm an toàn kể từ ngày đầu hình thành và phát triển cho tới nay.

2. Sự hình thành và phát triển của thị trường thực phẩm an toàn ở Việt Nam

Sự hình thành của thực phẩm an toàn đã bắt đầu từ giữa những năm 90 của thế kỉ trước, mang tính tự nhiên nhiều hơn là phù hợp với tiêu chuẩn của các tổ chức quốc tế về thực phẩm an toàn như IFOAM.., và không phải xuất phát từ thị trường trong nước, mà do phục vụ cho thị trường xuất khẩu. Hầu hết các sản phẩm an toàn đều là khai thác từ tự nhiên, với các sản phẩm như: gia vị các loại, mật ong, tinh dầu, thảo dược các loại… (Nguyễn Văn Bộ, 2017), chè và rau an toàn của Công ty Ecolink, Hanoi Oganic (theo Hiệp hội Nông nghiệp an toàn Việt Nam) (Nguyễn Văn Bộ, 2017). Sau đó, bắt nguồn từ sự “sợ hãi” của người tiêu dùng với tình trạng thực phẩm không đảm bảo an toàn ở thị trường Việt Nam, các nhà sản xuất đã phải tìm hướng mới cho thực phẩm là thực phẩm an toàn.

Trên trong thực tiễn, chỉ cần vào Google, đánh từ khóa “ thực phẩm bẩn ”, có tới hơn 17 triệu hiệu quả được trả về chỉ trong 0,47 giây. Những phát biểu của những chuyên viên, những người nổi tiếng về thực phẩm bẩn thậm chí còn còn trở thành câu cửa miệng của nhiều người tiêu dùng, như : “ con đường từ dạ dày đến nghĩa trang của mỗi người tất cả chúng ta chưa khi nào ngắn và thuận tiện thế ” … điều này được chứng tỏ bởi số vụ ngộ độc thực phẩm ở nước ta đang ở mức cao ( Hình 1 ).

Có thể thấy, số vụ ngộ độc thực phẩm ở nước ta có xu thế giảm, cả về số người mắc và số vụ, nhưng số người chết thì lúc tăng, lúc giảm. Thêm vào đó, tuy khuynh hướng giảm nhưng vẫn ghi nhận ở mức cao, với hơn 3.869 người mắc vào năm 2017. Đó là chưa kể, nhiều loại thực phẩm ô nhiễm, nhưng không phát tác ngay mà ngấm từ từ vào khung hình người tiêu dùng, tích góp và gây bệnh về sau, trong đó nổi bật nhất là ung thư, một loại bệnh được dự báo là sẽ sớm trở thành đại dịch của Nước Ta và có nguyên do chính xuất phát từ thực phẩm bẩn ( Dạ Thảo, 2017 ). Trước tình hình đó, người tiêu dùng đã phải tìm cách tự bảo vệ mình bằng việc tìm kiếm những thực phẩm bảo đảm an toàn cho bản thân và mái ấm gia đình. Những thuật ngữ mẫu sản phẩm bảo đảm an toàn, thực phẩm bảo đảm an toàn dần trở nên phổ cập hơn và những mẫu sản phẩm này ngày càng lôi cuốn được sự chú ý quan tâm của người tiêu dùng Nước Ta, đặc biệt quan trọng là người tiêu dùng thành thị. Từ khóa “ Thực phẩm bảo đảm an toàn ” được Google trả về với hơn 96 triệu hiệu quả trong 0,73 giây là một vật chứng cho điều này. Theo báo cáo giải trình của Ipsos Business Consulting, năm năm nay, khái quát về tình hình của thị trường thực phẩm bảo đảm an toàn ở Nước Ta hoàn toàn có thể chia làm 2 mục chính : Thứ nhất : Về tình hình sản xuất. Đến năm năm trước, Nước Ta đã có 43,01 nghìn ha đất sản xuất nông nghiệp bảo đảm an toàn ( Hình 2 ).

Với vận tốc tăng trưởng nhanh gọn, diện tích quy hoạnh đất nông nghiệp bảo đảm an toàn của Nước Ta đã đứng thứ 56/172 nước trên quốc tế, đứng thứ 3 trong khối những nước Khu vực Đông Nam Á ( Ipsos Business Consulting, năm nay ). Tuy nhiên, diện tích quy hoạnh đất nông nghiệp bảo đảm an toàn mới chiếm một tỉ lệ rất nhỏ trong tổng số 26,8 triệu ha đất nông nghiệp của Nước Ta, với tổng số 33/63 tỉnh, thành phố có sản xuất nông nghiệp bảo đảm an toàn. Việt Nam là nước nông nghiệp, có nền sản xuất nông nghiệp truyền kiếp, tiềm năng sản xuất loại sản phẩm bảo đảm an toàn nói chung và thực phẩm bảo đảm an toàn vẫn còn rất lớn. Thứ hai : Về thị trường thực phẩm bảo đảm an toàn. Thị trường loại sản phẩm bảo đảm an toàn của Nước Ta hiện vẫn ship hàng xuất khẩu là chính với hơn 550 triệu Euro ( năm năm trước ). Thị trường nội địa chủ yếu là thực phẩm, rau quả bảo đảm an toàn với lệch giá ước tính trên 2 triệu Euro ( năm năm trước ). Tổng giá trị thị trường thực phẩm bảo đảm an toàn của 2 tỉnh thành phố lớn là TP.HN và TP. Hồ Chí Minh khoảng chừng 400 tỷ đồng / năm ( Thanh Giang, 2018 ). Trong khi, tiêu tốn cho sức khỏe thể chất của người tiêu dùng Nước Ta đang có tín hiệu tăng, trung bình là trên 6 % thu nhập, đặc biệt quan trọng là có đến 47 % người tiêu dùng Việt ngày càng chăm sóc tới thực phẩm tươi và tự nhiên ( Nielsen, năm trước ). Như vậy, tiềm năng tăng trưởng thực phẩm bảo đảm an toàn ở Nước Ta còn rất lớn.

3. Một số tồn tại của thị trường thực phẩm an toàn ở Việt Nam hiện nay

3.1. Thực phẩm bảo đảm an toàn thật giả khó phân biệt Có một trong thực tiễn là người tiêu dùng rất khó phân biệt được đâu là thực phẩm bảo đảm an toàn thật, đâu là thực phẩm đội lốt thực phẩm bảo đảm an toàn. Mặc dù người tiêu dùng sẵn sàng chuẩn bị trả một mức giá cao hơn để hy vọng vào một loại sản phẩm có chất lượng tốt hơn, bằng cách tìm đến những nơi bán thực phẩm với giá cao, như nhà hàng siêu thị, nhưng vẫn chưa chắc như đinh vì trong thực tiễn đã có nhiều vấn đề trà trộn rau không bảo đảm an toàn vào ẩm thực ăn uống đã bị phanh phui mặc dầu những loại sản phẩm đó đều có gắn mác là bảo đảm an toàn ( Lan, năm nay ). Gần đây nhất, hoàn toàn có thể kể đến những vấn đề của ẩm thực ăn uống Fivimart, một trong những mạng lưới hệ thống siêu thị nhà hàng lớn và đã sống sót khá lâu ở Nước Ta. Sau sự phản ánh của người tiêu dùng, phóng viên báo chí Báo Người tiêu dùng đã đến trực tiếp những siêu thị nhà hàng Fivimart để tác nghiệp, hiệu quả là hầu hết những loại sản phẩm hoa quả, thực phẩm và một số ít đồ gia dụng trọn vẹn không có tem mác nguồn gốc, một số ít khay thực phẩm còn không có cả thời hạn sử dụng … ( Thanh, 2018 ). Một loạt những ẩm thực ăn uống lớn khác như Metro, BigC, Ocean Mart, Citimart … đều đã bị phát hiện những vấn đề tương tự như từ nhiều năm trước, như : Coop Mart, Metro, chợ giao thương Big C bán chả cá tên thương hiệu “ Hai chị em ” bị nhiễm khuẩn ; nhà hàng siêu thị BigC bán thịt lợn gạo ; nhà hàng Minh Hoa, ẩm thực ăn uống Citimart, Le’s Mart bán rau với giá rất cao, được gắn mác là rau bảo đảm an toàn, nhưng thực tiễn là do một công ty mua rau “ trôi nổi ” trên thị trường về gắn mác rau bảo đảm an toàn, thậm chí còn còn mua cả rau củ Trung Quốc trái vụ, cũng về gắn mác rau bảo đảm an toàn rồi cấp vào mạng lưới hệ thống những ẩm thực ăn uống trên. Sự nhập nhằng của những nhà hàng một phần là do người tiêu dùng không hề phân biệt được đâu là thực phẩm “ sạch ” và đâu là thực phẩm “ bẩn ”, họ chỉ còn biết trông mong vào uy tín và lương tâm của người bán, nhưng đứng trước mức doanh thu khủng do những hành vi gian dối mang lại, những siêu thị nhà hàng vẫn “ sẵn sàng chuẩn bị ” lừa dối người mua. Điều đó làm cho thị trường thực phẩm sạch, thực phẩm bảo đảm an toàn ở Nước Ta thực sự gặp nhiều khó khăn vất vả khi niềm tin của người tiêu dùng với những mẫu sản phẩm này không còn nhiều. 3.2. Thực phẩm bảo đảm an toàn có thực sự tốt như mong đợi Một trong những do dự lớn nhất của người tiêu dùng là loại sản phẩm thực phẩm bảo đảm an toàn đó có thực sự là tốt ? Bên cạnh rất nhiều những thông tin thực phẩm bảo đảm an toàn là tốt cho sức khỏe thể chất, nhiều chất dinh dưỡng, bảo đảm an toàn … thì vẫn còn nhiều chuyên viên lên tiếng cảnh báo nhắc nhở “ chưa có chứng cứ khoa học rõ ràng để chứng tỏ thực phẩm bảo đảm an toàn tốt hơn thực phẩm thường thì ” ( Thoại, năm ngoái ) ( dẫn theo phát biểu của John Krebs quản trị Food Standard Agency ). Cũng theo Thoại ( năm ngoái ), những nghiên cứu mang tính “ dài hơi ” của nhiều viện nông nghiệp ở Anh và Mĩ, đều khẳng định chắc chắn là “ không có gì độc lạ ” giữa thực phẩm bảo đảm an toàn và thực phẩm thường thì ( Thoại, năm ngoái ). Tuy nhiên, thuật ngữ “ thường thì ” ở Nước Ta và ở những nước phương Tây như Anh, Mĩ là khác nhau. Thực phẩm “ thường thì ” ở những nước phương Tây được hiểu là thực phẩm được sản xuất bằng những phương pháp sản xuất có sử dụng thuốc trừ sâu nhưng vẫn bảo đảm an toàn ( thường thì là cách sản xuất thường thì ), còn thực phẩm “ thường thì ” theo cách hiểu của người tiêu dùng Nước Ta thì đó là thực phẩm được bày bán ở chợ ( thường thì là cách phân phối thường thì ). Và với cách hiểu thực phẩm “ thường thì ” theo nghĩa của người tiêu dùng phương Tây, Bích Hiền ( 2017 ) dẫn lời của chuyên viên dinh dưỡng Vũ Thế Thành “ Thực phẩm bảo đảm an toàn chẳng bổ béo gì hơn thực phẩm thường thì cả ” ( Hiền, 2017 ). Theo chuyên viên Thành thì thực phẩm “ thường thì ” ở những nước phương Tây được lao lý rất ngặt nghèo về hàm lượng những chất có ích ( hàm lượng đạm, những axit amin 3,6,9 của sữa … ) ; đồng thời là hàm lượng những chất có hại ( hàm lượng nitrat, nitrit, sắt kẽm kim loại nặng … ), nên những thực phẩm “ thường thì ” đã đạt được tiêu chuẩn này tức là đã đủ điều kiện kèm theo làm thức ăn cho con người. Thực phẩm bảo đảm an toàn được sản xuất một cách “ tự nhiên ” cũng chỉ hoàn toàn có thể cung ứng được những chất dinh dưỡng và hạn chế những chất có hại tương tự như như thực phẩm “ thường thì ” mà thôi. Thậm chí, thực phẩm bảo đảm an toàn còn “ có phần ” kém hơn do khó dữ gìn và bảo vệ hơn nên hàm lượng dinh dưỡng kém đi trong quy trình tồn trữ, luân chuyển … ( Hiền, 2017 ). Như vậy, theo những chuyên viên thì thực phẩm bảo đảm an toàn không hẳn là chất lượng dinh dưỡng của thực phẩm bảo đảm an toàn thôi thúc hành vi mua của người tiêu dùng. Bên cạnh đó, nguyên do chính người tiêu dùng Nước Ta chuộng thực phẩm bảo đảm an toàn còn do xuất phát từ nỗi “ sợ hãi ” với thực phẩm bẩn tràn ngập. Thực tế này đã làm Open một số ít người mua thiếu tín nhiệm về chất lượng của thực phẩm bảo đảm an toàn, qua đó thiếu tín nhiệm về những công bố dinh dưỡng của người bán hàng, cũng như nhà phân phối thực phẩm bảo đảm an toàn. 3.3. Thực phẩm bảo đảm an toàn thông tin còn thiếu và không đúng mực

Mặc dù thực phẩm an toàn đã trở thành một phong trào tiêu dùng trong thời gian gần đây, nhưng theo ý kiến của chuyên gia về vấn đề này, một trong các nguyên nhân làm thị trường thực phẩm an toàn kém phát triển là do người tiêu dùng còn chưa hiểu biết một cách thấu đáo về thực phẩm an toàn, thiếu các thông tin để truy xuất nguồn gốc, khó tìm hiểu và không hiểu về quá trình sản xuất. Các bước trong quá trình cung cấp thực phẩm an toàn đến tay người tiêu dùng như: sản xuất, thu hoạch, sơ chế, bảo quản, vận chuyển… người tiêu dùng cũng không nắm được, thiếu các thông tin (Thanh Giang, 2018).

Xem thêm: Nghiên cứu – Wikipedia tiếng Việt

Khi sử dụng công cụ tìm kiếm Google, trong 0,73 giây có hơn 96 triệu tác dụng trả về cho nội dung “ thực phẩm bảo đảm an toàn ”. Tuy nhiên, những thông tin trên internet cũng ở trong thực trạng “ không hề trấn áp ”, thật giả khó phân biệt, từ thông tin 1 số ít đơn vị sản xuất không tuân thủ lao lý sau đó những báo chí truyền thông làm trầm trọng hóa yếu tố, người tiêu dùng trở nên sợ hãi sợ hãi ( Hiền, 2017 ). Lợi dụng tâm ý đó, những đơn vị sản xuất thực phẩm, trong đó có thực phẩm bảo đảm an toàn, ra sức thổi phồng thực sự về thực phẩm mà họ sản xuất, cung ứng những thông tin không đúng thực sự về những loại thực phẩm, như thực phẩm bảo đảm an toàn là sạch nhất, là dinh dưỡng tốt nhất, bảo đảm an toàn nhất cho sức khỏe thể chất … Trong khi đó, theo những chuyên viên thì chỉ cần thực phẩm bảo đảm an toàn phân phối đủ những tiêu chuẩn về dinh dưỡng là đủ ( Hiền, 2017 ). 3.4. Thực phẩm bảo đảm an toàn chỉ dành cho người giàu Hiện nay, những loại thực phẩm đang được dán nhãn bảo đảm an toàn ở Nước Ta hiện có giá cao gấp nhiều lần thực phẩm thường thì, những mẫu sản phẩm rau, củ, nấm có giá đắt hơn khoảng chừng 4 đến 5 lần, thịt lợn đắt hơn khoảng chừng 3 lần … ( Kim Ngân, 2017 ). Do đó, thực phẩm bảo đảm an toàn thường chỉ dành cho những mái ấm gia đình có mức thu nhập từ khá, thậm chí còn giàu có trở lên. Những đặc thù thường gắn với nhóm người mua tiêu dùng này là : học vấn cao, thường sống ở thành phố lớn, thường là người có chức vụ hoặc nhân viên cấp dưới văn phòng, họ không phải là người lao động tự do … 3.5. Thực phẩm bảo đảm an toàn không biết mua ở đâu Theo báo cáo giải trình của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn năm năm nay, hiện mới chỉ có 19 shop ở Thành Phố Hà Nội và 11 shop ở TP. Hồ Chí Minh là đã ĐK với Bộ về thực phẩm bảo đảm an toàn. Số lượng shop thực phẩm bảo đảm an toàn hoàn toàn có thể lên gấp vài lần so với số ĐK, nhưng vẫn còn quá ít so với nhu yếu của người tiêu dùng. Không những thế, không ít những shop bán những mẫu sản phẩm thực phẩm bảo đảm an toàn “ tự xưng ” ( Khánh Vũ, 2017 ), tức là họ tự bán những loại sản phẩm mà họ nói là thực phẩm bảo đảm an toàn, trong khi không có bất kể một cơ quan tổ chức triển khai nào ghi nhận. Như vậy, người tiêu dùng rất khó khăn vất vả mới hoàn toàn có thể mua được một loại sản phẩm thực phẩm bảo đảm an toàn, khi mà tìm shop treo biển thực phẩm bảo đảm an toàn đã khó, tìm được rồi thì shop đó đúng là có bán thực phẩm bảo đảm an toàn, chứ không phải thực phẩm bảo đảm an toàn “ tự xưng ”, càng khó khăn vất vả hơn. 3.6. Thực phẩm bảo đảm an toàn nghèo nàn về chủng loại Theo An Nhiên ( năm nay ), lúc bấy giờ, thực phẩm bảo đảm an toàn tuy được nhiều nhà phân phối chăm sóc, nhưng cũng mới chỉ dừng ở những loại sản phẩm thường thì, như : gạo, rau củ, thịt, cá … Các loại sản phẩm thiết yếu khác, như : gia vị, mắm, muối … vẫn còn thiếu, gây khó khăn vất vả cho người tiêu dùng khi họ phải đi vài nơi mới mua được rất đầy đủ nguyên vật liệu cho bữa cơm của mái ấm gia đình ( Nhiên, năm nay ). Hơn thế nữa, những loại sản phẩm thiết yếu này không chỉ thiếu mà còn không được những đơn vị sản xuất để tâm và sản xuất, nên người tiêu dùng nhiều lúc buộc phải mua những loại sản phẩm này ở những shop bán thực phẩm thường thì. Điều này gây tâm ý tiêu dùng nửa vời, thức ăn chính là thực phẩm bảo đảm an toàn, còn gia vị và những nguyên vật liệu phụ lại là thực phẩm thường, cản trở người tiêu dùng mua thực phẩm bảo đảm an toàn. Theo hạng mục mẫu sản phẩm thực phẩm bảo đảm an toàn mà Siêu thị TP HCM Co. opmart công bố năm 2017, mới có 4 nhóm chủng loại thực phẩm bảo đảm an toàn được đưa vào mạng lưới hệ thống của siêu thị nhà hàng này, gồm gạo và những loại rau, củ, quả, cá và tôm. Ví dụ như : gạo Jasmine, gạo Japonica, dưa leo, bí đao, cà chua, cải ngọt, cải xanh, rau muống, phi lê cá basa và tôm hùm ( Mai Trang, 2017 ). Như vậy, hạng mục loại sản phẩm này gần như không hề cung ứng được nhu yếu, yên cầu của người tiêu dùng. Khảo sát của tác giả tại những shop, nhà hàng khác bán thực phẩm bảo đảm an toàn tại Thành Phố Hà Nội cũng ghi nhận mức độ hạn chế về chủng loại của những loại sản phẩm thực phẩm bảo đảm an toàn.

4. Phương hướng phát triển của thị trường thực phẩm an toàn

Thực phẩm bảo đảm an toàn trong thời hạn tới vẫn sẽ là loại sản phẩm được người tiêu dùng, đặc biệt quan trọng là người tiêu dùng thành thị Nước Ta chăm sóc. Sự tăng trưởng mẫu sản phẩm này là một xu thế rất khó đảo ngược, tuy nhiên vận tốc tăng trưởng của thị trường này vẫn còn nhiều điều đáng bàn. Với sự Open của Nghị định 109 và bộ tiêu chuẩn Nước Ta về thực phẩm bảo đảm an toàn, hiên chạy pháp lý cho sự tăng trưởng của thị trường đã dần được triển khai xong. Song, để thị trường thực phẩm bảo đảm an toàn tăng trưởng nhanh và lành mạnh còn rất nhiều việc phải làm. Xem thêm : Thị Trường Chung Cư Thành Phố Bắc Ninh, Bất Động Sản Nhà Đất TP Bắc Ninh Và Sức Hấp Dẫn Từ Quy Hoạch Thứ nhất là, phải làm tốt công tác làm việc tuyên truyền cho người dân hiểu biết hơn về thực phẩm bảo đảm an toàn. Khi sự hiểu biết của người tiêu dùng về thực phẩm bảo đảm an toàn tăng lên, người tiêu dùng sẽ trở thành người tiêu dùng “ uyên bác ”, họ sẽ sáng suốt hơn trong việc lựa chọn thực phẩm bảo đảm an toàn, từ đó tạo ra một ảnh hưởng tác động kép là ủng hộ những nhà phân phối làm ăn chân chính và hạn chế những nhà phân phối làm ăn chụp giật, lừa đảo, gian dối. Những hành vi “ nhập nhèm ”, “ tự xưng ”, “ tự phong ”, “ trà trộn ”, “ đội lốt ” trong thị trường thực phẩm bảo đảm an toàn của những nhà phân phối, nhà phân phối thời cơ, không đàng hoàng sẽ bị đào thải, thị trường thực phẩm bảo đảm an toàn sẽ trở lên lành mạnh hơn. Thứ hai là, Nhà nước sớm phát hành bộ hành lang pháp lý khá đầy đủ, ngặt nghèo tạo điều kiện kèm theo cho thị trường thực phẩm bảo đảm an toàn hoạt động giải trí. Phải nghiên cứu kĩ những điều kiện kèm theo tương hỗ, khuyến khích những đơn vị sản xuất làm ăn chân chính tăng trưởng ; đồng thời phải thiết kế xây dựng bộ công cụ kiểm tra, giám sát thật mạnh, nhằm mục đích sớm phát hiện và ngăn ngừa những hành vi vi phạm ; cùng với đó là những chế tài đủ mạnh, đủ sức răn đe để những người có ý đồ không tốt, tận dụng sự thiếu hiểu biết của người tiêu dùng về thực phẩm bảo đảm an toàn, sự buông lỏng quản trị của cơ quan hữu quan mà triển khai những hành vi vi phạm. Thực phẩm là một ngành hàng quan trọng, có sức tác động ảnh hưởng lớn tới không chỉ sức khỏe thể chất của một người, mà của cả một thế hệ, một dân tộc bản địa. Vì vậy, những chủ trương đưa ra phải khá đầy đủ để khuyến khích, thôi thúc khát khao làm giàu chính đáng của những cá thể, tổ chức triển khai tham gia vào kênh phân phối, đồng thời ngăn ngừa những người có mong ước làm ăn bất chính, họ có muốn cũng không dám làm.

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

Chuyên, Đ. năm ngoái. Năm năm ngoái cả nước xảy ra 171 vụ ngộ độc thực phẩm. Báo Công lý, http://congly.vn/xa-hoi/suc-khoe/nam-2015-ca-nuoc-xay-ra-171-vu-ngo-doc-thuc-pham-134052.html. Dạ Thảo 2017. Thực phẩm bẩn là rủi ro tiềm ẩn số 1 của nhiều bệnh ung thư. Báo Điện tử Một quốc tế, https://motthegioi.vn/suc-khoe-c84/thuc-pham-ban-la-nguy-co-hangdau-cua-nhieu-benh-ung-thu61460.html. HẠNH, H. năm trước. Metro, chợ giao thương Big C, Ocean Mart … thi nhau bán thực phẩm “ bẩn ”, dân lo ngại. Báo Mới, https://baomoi.com/metro-big-cocean-mart-thi-nhau-ban-thuc-phamban-dan-lo-lang/c/14578292.epi. Hiền, B. 2017. “ Tôi nói thẳng, thực phẩm hữu cơ chẳng bảo đảm an toàn, bổ béo hơn so với thực phẩm thường thì ”. Soha, http://soha.vn/toi-noi-thang-thuc-pham-huu-co-chang-an-toan-bo-beo-hon-so-voi-thuc-pham-thong-thuong-2017111000301005.htm. Khánh Vũ 2017. Loạn thực phẩm hữu cơ “ tự xưng ” – Ai quản trị ? Báo Lao động, http://cafef.vn/loan-thuc-pham-huu-co-tu-xung-aiquan-ly-20171215135536857.chn. Kim Ngân 2017. “ Bát quái trận đồ ” thực phẩm “ tự xưng ” organic. Báo Phụ nữ, https://www. phunuonline.com.vn/thitruong/bat-quai-tran-do-thuc-pham-tu-xungorganic-96668/. Klonsky, K. và Tourte, L. 1998. Organic agricultural production in the United States : Debates and directions. American Journal of Agricultural Economics, 80, 6. Lan, N. năm nay. Người tiêu dùng hoang mang lo lắng trước ma trận thực phẩm bẩn. News. zing.vn, https://news.zing.vn/nguoi-tieu-dunghoang-mang-truoc-ma-tran-thuc-phamban-post620445.html Mai Trang 2017. 4 nhóm thực phẩm hữu cơ Open tại Nước Ta. VOV, https://vov.vn/an-sach-song-khoe/4-nhom-thuc-pham-huu-co-xuat-hien-tai-viet-nam-622147.vov. Nguyễn Văn Bộ 2017. Sản xuất nông nghiệp hữu cơ ở Nước Ta : Cơ hội, thử thách và những yếu tố cần chăm sóc. Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Vĩnh Phúc. Nhiên, A. năm nay. Thực phẩm hữu cơ : Cần nhiều hơn những loại sản phẩm thông dụng. Báo điện tử Tri thức Trẻ, http://soha.vn/thuc-pham-huu-co-can-nhieu-hon-nhung-san-pham-thong-dung-20161103171652375.htm. Thanh Giang 2018. Thị trường thực phẩm hữu cơ : Cung – Cầu chưa gặp nhau. Báo Đại Đoàn Kết, http://daidoanket.vn/thi-truong/thi-truong-thuc-pham-huu-co-cung-cau-chua-gap-nhau-tintuc412699. Thanh Nhân 2017. Thực phẩm hữu cơ đang gây “ sốt ”. Người Lao động, https://nld.com.vn/kinh-te/thuc-pham-huu-co-dang-gay-sot-20171210212610605.htm. Thanh, T. 2018. Siêu thị FiviMart bán hàng không rõ nguồn gốc, không hạn sử dụng khiến người tiêu dùng sợ hãi ? Báo Điện tử Người Tiêu dùng, http://www.nguoitieudung.com.vn/sieu-thifivimart-ban-hang-khong-ro-nguon-gockhong-han-su-dung-khien-nguoi-tieu-dunghoang-mang-d70550.html. Thế Công 2017. Năm 2017, số vụ ngộ độc thực phẩm giảm nhưng số người tử trận tăng gấp đôi. Báo Mới, https://baomoi.com/nam-2017-so-vungo-doc-thuc-pham-giam-nhung-songuoi-tu-vong-tang-gapdoi/c/24294739.epi. Thoại, T. B. năm ngoái. Thực phẩm hữu cơ : Xu hướng mới ? Báo Dân Trí, https://dantri.com.vn/suc-khoe/thuc-pham-huu-co-xu-huong-moi-20151105215416455.htm. Vân, H., Vũ, H. và Trà, T. năm nay. Nhức nhối nỗi lo mất bảo đảm an toàn thực phẩm. Kỳ 1 : Tràn lan thực phẩm bẩn. Nhân Dân, http://nhandan.com.vn/xahoi/tin-tuc/item/31669602-nhuc-nhoi-noi-lo-matan-toan-thuc-pham-ky-1.html.

CURRENT SITUATION AND DEVELOPMENT DIRECTION OF VIETNAM FOOD SAFETY MARKET TODAY

MA. NGUYEN TUONG MINH Thang Long University

ABSTRACT:

The living standard of Vietnamese people is improving along with the increasingly strict requirements for the safety of foods. Recognizing that needs, in recent years, a series of brands of clean food, safe food, organic food, etc. have been born to meet the needs of consumers. However, it is also the massive advent of these brands that lead to the various issues such as the credibility, safety, realibility, etc. Under this situation, research shows a number of directions to develop a safe food market in Vietnam in the near future.

Xem thêm: Khái niệm và phân loại các phương pháp nghiên cứu khoa học

Xem thêm : Cặp Thả Thính Liên Quân Mobile Được “ Thả Thính ” Các Nhân Vật Trong trò chơi

Keywords: Safe food market, situation, safe food market development.