Khi nào thay sách giáo khoa lớp 6

Khi nào thay sách giáo khoa lớp 6

Phụ huynh, học sinh chọn mua sách giáo khoa dụng cụ học tập tại nhà sách Phương Nam sáng 3-8 - Ảnh: MỸ DUNG

Sáng 3-8, rất nhiều phụ huynh dẫn con đi tìm mua sách giáo khoa và các dụng cụ học tập tại nhà sách Phương Nam trên đường 3 Tháng 2, quận 11, TP.HCM.

Thiếu sách nguyên bộ

Ghi nhận mặt hàng sách giáo khoa tại đây cho thấy nhà sách có bán đủ một số sách giáo khoa như lớp 1, lớp 2, lớp 5, lớp 6, lớp 9, lớp 11, lớp 12. Các loại sách khác như lớp 3, lớp 4, lớp 7, lớp 10 không có sách bộ.

Nhân viên bán hàng cho biết những sách năm nay mới có như sách giáo khoa lớp 3, lớp 7, lớp 10 chỉ có sách lẻ. Sách giáo khoa lớp 10 cũng chỉ có bộ Cánh diều lẻ chứ chưa có bộ khác.

Ngay cả một số sách giáo khoa đã xuất bản nhiều năm như sách lớp 4 cũng không còn nguyên bộ. Khi được hỏi lúc nào có những bộ sách nguyên bộ lớp 3, 7, 10 (theo chương trình giáo dục phổ thông 2018) nhân viên cho biết với sách giáo khoa của chương trình mới, nhà sách chỉ bán sách lẻ vì nhu cầu từng phụ huynh khác nhau theo từng trường.

Còn những sách theo chương trình hiện hành có thể bán nguyên bộ (ví dụ lớp 4) thì "có nhưng chưa biết khi nào mới về".

Có mặt tại nhà sách, chị Diệu - một phụ huynh tại quận 10, TP.HCM - cho biết chị đi tìm sách giáo khoa cho con nhưng chưa tìm được. Tương tự, chị Yến (quận 11, TP.HCM) cũng cho biết chị tìm sách giáo khoa lớp 4 và lớp 8 cho con nhưng không có. "Tôi muốn mua nguyên bộ sách lớp 4 và sách lớp 8 nhưng tìm hoài chưa ra.

Sách lẻ thì tìm được sách này lại thiếu sách kia. Chắc phải chạy đi chỗ khác mua xem có nguyên bộ không. Nếu không có lại phải nhặt nhạnh từng cuốn ở mỗi nhà sách khác nhau cho con học vì cũng sắp đến khi con vào học rồi" - chị Yến nói.

Ghi nhận tại nhà sách Fahasa ở quận 1, Phú Nhuận cho thấy tình trạng tương tự với sách lớp 3, 7, 10.

Đi 3 nhà sách vẫn mua không đủ

Tại Hà Nội, tình trạng không mua được trọn bộ sách giáo khoa ở một nhà sách cũng phổ biến, bao gồm cả sách theo chương trình cũ và mới.

"Không có đủ sách lớp 4 mặc dù tôi đã đi đến ba nhà sách. Người bán sách cho biết lớp 4 chỉ học nốt năm tới theo chương trình cũ, nên các nhà sách không nhập nhiều nữa sợ tồn đọng" - chị Ngọc Anh, ở bán đảo Linh Đàm (quận Hoàng Mai, Hà Nội), cho biết.

Theo chị Ngọc Anh, cùng tòa nhà chị có gia đình có con học lớp 7 và 10 là những lớp sẽ học chương trình mới vào năm tới cũng cho biết rất khó tìm mua trọn bộ sách. Trong đó, lớp 10 hiện vẫn đang chờ, chưa có sách.

"Trường chọn sách giáo khoa từ hai bộ sách khác nhau là bộ Cánh diều và Kết nối tri thức. Sau khi được thông báo, gia đình đi tìm sách cho con để nghiên cứu trước nhưng rất ngạc nhiên là không có nhà sách nào có trọn bộ lớp 3.

Để mua được đủ sách theo yêu cầu, phải đi nhiều nhà sách, mỗi nơi nhặt 1-2 cuốn" - một phụ huynh khác ở phường Yên Hòa (Cầu Giấy, Hà Nội) cũng chia sẻ.

Đăng ký theo trường cũng chờ

Một phụ huynh ở Hà Đông (Hà Nội) có con bước vào lớp 7 năm học tới cho biết đã đăng ký với cô giáo chủ nhiệm lớp 6 từ cuối năm học trước mua cả bộ sách giáo khoa lớp 7.

"Bình thường tầm này các năm trước học sinh đã có sách để chuẩn bị cho năm học mới nhưng năm nay đến giờ vẫn chưa có sách. Vì đã đóng tiền đặt sách theo trường nên tôi phải chờ" - phụ huynh này cho biết.

Anh Nguyện (TP Thủ Đức, TP.HCM) có hai con năm nay vào lớp 3 và lớp 10 cho biết: "Tôi tới trường hỏi mấy lần rồi nhưng đều được nhà trường trả lời chưa có sách mà họ cũng bảo chưa biết bao giờ mới có".

"Nỗi buồn" của nhà sách

Trả lời Tuổi Trẻ, bà Ngô Kim Thủy - giám đốc kinh doanh sách quốc văn Công ty bán lẻ Phương Nam - cho biết việc sách giáo khoa khan hiếm trong thời điểm phụ huynh có nhu cầu tăng cao như đầu tháng 8 này là "nỗi buồn" của những công ty phát hành sách như Phương Nam.

"Nhu cầu hàng của chúng tôi chỉ được phía công ty sách thiết bị trường học đáp ứng khoảng 30-40%. Đặt nhiều nhưng họ chỉ giao cho mình một ít theo từng đợt. Chúng tôi cũng hiểu và thông cảm cho phía công ty vì họ cũng phải cân đối kế hoạch cung cấp cho các đối tác khác nhau" - bà Kim Thủy chia sẻ.

Bà Phạm Thị Hóa - phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Phát hành sách TP.HCM (Fahasa) - cho biết: "NXB Giáo Dục cam kết trong tuần này sẽ cung ứng đầy đủ sách giáo khoa lớp 3, 7, 10 cho Fahasa". Tuy nhiên cũng theo bà Hóa, sức mua sách giáo khoa năm nay tại các nhà sách không bằng so với các năm trước.

"Năm trước sách giáo khoa theo chương trình mới chỉ có lớp 1, 2, 6, năm nay có thêm 3, 7, 10. Sức mua sách giáo khoa tại các nhà sách của hệ thống hiện không bằng những năm trước.

Nguyên nhân có thể do nguồn hàng khó khăn, do quy định sách giáo khoa mới nên phụ huynh đăng ký mua ở trường hoặc thời điểm tháng 8 mới là thời điểm phụ huynh mua sách giáo khoa cho con em. Hoặc cũng có thể tháng 8 này hệ thống Fahasa sẽ bán tốt sách giáo khoa hơn trước" - bà Hóa nói.

Không "mạo hiểm" nhập theo bộ

Tại Hà Nội, các nhà sách như ADC Book, Tiền Phong cũng cho biết không "mạo hiểm" nhập theo bộ. Đặc biệt là sách lớp 10 do mỗi trường sẽ triển khai tổ hợp môn học khác nhau nên nhu cầu về sách theo môn, theo loại (đơn vị xuất bản) rất khác nhau, khó định lượng được nhu cầu.

Cam kết không để thiếu sách, sốt sách

Theo đại diện NXB Giáo Dục Việt Nam, năm nay việc công bố danh mục sách giáo khoa lớp 3, 7, 10 được lựa chọn sử dụng trong các nhà trường diễn ra chậm hơn nhiều so với thời gian quy định. Đây là thách thức rất lớn cho NXB trong việc cung ứng sách của chương trình mới, kịp phục vụ năm học.

Khi nào thay sách giáo khoa lớp 6

Chọn mua sách giáo khoa cho năm học mới tại TP.HCM - Ảnh: M.DUNG

"Khó khăn nhiều hơn đối với sách giáo khoa lớp 10, vì nhu cầu về sách lệ thuộc vào việc xây dựng tổ hợp môn học lựa chọn ở các nhà trường, tương ứng với lựa chọn của học sinh của từng trường, từng địa phương cụ thể" - đại diện NXB Giáo Dục Việt Nam, đơn vị có hai bộ sách lớp 10 được chọn sử dụng, chia sẻ.

Đây cũng là khó khăn mà một đại diện của đơn vị xuất bản sách Cánh diều cũng xác nhận.

Tuy vậy, đại diện NXB Giáo Dục Việt Nam khẳng định tới thời điểm hiện tại, NXB đã hoàn thành in, nhập kho 45,5 triệu bản sách lớp 3, 7, 10, đạt 96,8% sản lượng dự kiến.

NXB này cho biết đã cung ứng tới các địa phương hơn 69,3 triệu bản sách giáo khoa các lớp 1, 2, 3, 6, 7, 10, đạt tỉ lệ 85% so với kế hoạch đặt hàng sách giáo khoa của các địa phương.

Với sách giáo khoa theo chương trình hiện hành (chương trình cũ), NXB Giáo Dục Việt Nam cho biết hiện đã in, nhập kho 55 triệu bản, cam kết đủ cung ứng cho các nhà trường, học sinh, không để thiếu sách, sốt sách trước năm học mới.

Trao đổi về phản ảnh của các phụ huynh và nhà sách về tình trạng khan hiếm, khó mua đủ bộ sách, đại diện NXB Giáo Dục Việt Nam chia sẻ: Việc không có đủ bộ sách chỉ xảy ra ở các đại lý, cửa hàng sách nhỏ lẻ, hoặc không chuyên về sách giáo khoa, sách giáo dục.

Trong bối cảnh đang triển khai cuốn chiếu chương trình giáo dục phổ thông 2018, những nhà sách, đại lý này hạn chế nhập số lượng sách giáo khoa. Một phần do sợ tồn đọng, một phần chưa nắm được chính xác nhu cầu sử dụng trên địa bàn, nhất là đối với lớp 10 nên xảy ra tình trạng thiếu cục bộ một số đầu sách.

"Các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh, học sinh có thể mua sách tại địa chỉ thuộc hệ thống của NXB Giáo Dục Việt Nam để đáp ứng đủ nhu cầu", NXB Giáo Dục hướng dẫn và cho biết có đường dây nóng (số 0344181018) được duy trì từ 8h đến 22h hằng ngày trong khoảng thời gian từ ngày 15-6 đến 15-9-2022, kể cả thứ bảy, chủ nhật và ngày lễ để hỗ trợ.

NXB này cũng cho biết đã chi 10 tỉ đồng hỗ trợ 50.000 bộ sách các lớp 1, 2, 3, 6, 7, 10 cho học sinh ở các địa bàn khó khăn. (VĨNH HÀ - MỸ DUNG)

Khi nào thay sách giáo khoa lớp 6
'Mua một bộ sách giáo khoa mà quá nhiêu khê'

MỸ DUNG - VĨNH HÀ

Phụ huynh khó mua đủ sách trong 1 lần mua do chương trình có nhiều loại sách khác nhau

Khó mua đủ

Tại nhà sách Phú Nhuận (quận Phú Nhuận), quầy SGK của những khối lớp trên chủ yếu là bộ Chân trời sáng tạo. Các bộ sách Cánh diều và Kết nối tri thức với cuộc sống có rất ít trên kệ. Tương tự, tại Nhà sách Thăng Long và nhà sách Phan Văn Trị (quận Bình Thạnh), các nhân viên cho biết, nơi này chủ yếu bán bộ Chân trời sáng tạo, còn hai bộ kia có nhưng ít loại, do nhu cầu đặt mua quá ít. “Theo Chương trình giáo dục phổ thông mới, mỗi khối lớp thường có tối thiểu 2-3 loại SGK khác nhau và mỗi trường lại chọn các loại sách khác nhau nên phụ huynh, học sinh khi mua sách cũng rất vất vả trong chọn lựa và khó có ai mua đủ bộ theo yêu cầu tại một nhà sách”, một nhân viên bán sách ở Bình Thạnh nói. Cũng theo nhân viên này, từ khi có SGK mới, phần lớn phụ huynh đặt sách qua trường học. Tuy nhiên, vẫn có một số sách, đặc biệt là sách bài tập, tham khảo, phụ huynh phải tự đi tìm vì tùy thuộc nhu cầu của mỗi trường, giáo viên cũng như học sinh.

Có con năm nay học lớp 10 ở Trường THPT Phú Nhuận, chị Quỳnh Thi (ngụ quận Gò Vấp) cho hay, mấy hôm nay chị phải chạy đôn chạy đáo để mua sách cho con. Theo chị Quỳnh Thi, nhà trường không có chủ trương mua sách giúp phụ huynh mà chỉ đưa danh sách các loại sách do trường chọn để phụ huynh tự mua. “Theo danh sách nhà trường cung cấp, năm nay con học 15 cuốn sách nhưng trong đó có 13 cuốn thuộc bộ Chân trời sáng tạo và 2 cuốn thuộc bộ Cánh Diều. Để mua đủ các loại sách này, tôi phải đi 2 nhà sách ở Gò Vấp và Phú Nhuận mới mua đủ, có một số nơi có sách này lại thiếu sách kia…”, chị Quỳnh Thi nói.

Trong khi đó, một số phụ huynh khác dù đã đăng ký mua sách ở trường nơi con mình theo học, nhưng đến giờ vẫn chưa biết khi nào mới nhận được sách hoặc có nhận thì cũng thiếu cuốn này cuốn kia.

Lời khuyên của nhà trường

Tại buổi tập huấn mới đây về SGK cho chương trình mới của lớp 7, 10, ông Lê Duy Tân, Trưởng phòng Giáo dục trung học, Sở GD&ĐT TPHCM, cho hay, các trường cần có trách nhiệm kết nối với các nhà xuất bản cung cấp SGK đầy đủ, kịp thời đến tay học sinh trước khi năm học mới bắt đầu. Các trường học cần xác định rõ nhu cầu, số lượng đặt mua từng loại sách đối với từng môn học của học sinh trong đơn vị, rồi làm việc với các nhà xuất bản, đơn vị phát hành để kịp thời có nguồn cung ứng sách cho học sinh học.

Theo ông Tân, nhà trường cần giải thích cho phụ huynh hiểu rằng, năm nay là năm đầu tiên, nhiều khối lớp học theo chương trình mới, nên việc mua sách ở bên ngoài có thể gặp khó khăn. Trường học sẽ giúp phụ huynh tiếp cận nguồn cung ứng SGK đảm bảo 3 tiêu chí là đúng giá quy định, đầy đủ và kịp thời cho học sinh sử dụng trong đầu năm học mới sắp đến.

Theo đại diện Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam tại TPHCM, đến ngày 3/8 đã in, nhập kho hơn 77 triệu bản sách, trong đó có hơn 49 triệu bản là sách mới theo Chương trình mới cung ứng SGK cho 17 tỉnh, thành phố phía Nam.

Ông Cao Đức Khoa, Hiệu trưởng Trường THCS Huỳnh Khương Ninh (quận 1), cho hay, các trường THCS trong quận 1 thống nhất với nhau, sách lớp 7 theo chương trình mới chủ yếu vẫn là bộ Chân trời sáng tạo, một số môn có sử dụng sách của bộ Kết nối tri thức với cuộc sống hoặc Cánh diều. Theo đúng quy định của quận và thành phố, học sinh lớp 7 sẽ đăng ký mua sách ở trường trên tinh thần tự nguyện, rồi trường gửi danh sách qua Phòng GD&ĐT, để chuyển yêu cầu tới nhà xuất bản, và sách sau đó sẽ được chuyển về tận trường.

Ông Huỳnh Thanh Phú, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Du (quận 10), cho hay, ở cấp tiểu học và trung học cơ sở, gần như tiền lệ, cứ cuối năm, hội phụ huynh mua tặng cho các bé một bộ SGK của năm sau. Phụ huynh quen rồi, cảm thấy an tâm. Tuy nhiên, năm nay phụ huynh tìm mua SGK theo chương trình mới rất khó. “Không phải hết sách, phụ huynh đừng vội vì hiện có rất nhiều bộ sách đã được Bộ GD&ĐT cho xuất bản và ở mỗi tỉnh thành cũng đã chọn giới thiệu cho Sở GD&ĐT. Từ đó, mỗi trường sẽ có kế hoạch chọn bộ sách riêng cho từng môn. Như vậy, nếu ra nhà sách mua trọn bộ thì sẽ có những sách không trùng với thầy cô chọn. Tốt nhất để khi đi học, thầy cô sẽ giới thiệu tài liệu học tập cho các em. Khi đó, phụ huynh mua sách cho đúng”, ông Phú khuyên.

Hà Nội: Phụ huynh "khóc ròng"

Tại Hà Nội, năm học mới chỉ còn 2 tuần nữa bắt đầu nhưng nhiều phụ huynh có con năm nay học chương trình giáo dục phổ thông mới "khóc ròng" vì chạy khắp các cửa hàng sách, nhà sách vẫn không mua đủ sách giáo khoa (SGK) cho con.

Phụ huynh “mướt mồ hôi” tìm mua SGK cho con. Ảnh: Như Ý

Chị Lê Hữu Hậu có con năm nay vào lớp 10 Trường THPT Phương Nam (quận Hoàng Mai) cho biết, trường không mua SGK giúp phụ huynh nên sau khi con đăng ký lớp theo tổ hợp tự chọn, gia đình tự mua. Để mua đủ SGK cho con học lớp 10, chị Hậu đi 4-5 hiệu sách quanh khu vực quận Hoàng Mai, huyện Thanh Trì đến giờ vẫn còn thiếu cuốn bài tập tiếng Anh. Ban Khoa học Xã hội của Trường THPT Phương Nam chọn học bộ SGK Cánh diều nhưng không hiểu sao đi mỗi hiệu sách chỉ có 1-2 môn, thậm chí có môn không có với lí do sách chưa về.

Chị Nguyễn Thị Phương, nhà ở quận Hai Bà Trưng, chia sẻ, năm nay chị có hai con đều học chương trình giáo dục phổ thông mới, nhà trường không mua SGK giúp nên chị phải tự đi tìm sách cho con. Con gái lớn năm nay học lớp 3 và nhà trường chỉ chọn bộ sách của NXB Giáo dục Việt Nam nên tìm mua khá dễ dàng. Nhưng bé lớp 1, trường dạy hai bộ sách nên đi tìm rất mất thời gian.

Do chưa quen với chủ trương một chương trình nhiều SGK nên khi phải mua SGK từ nhiều bộ sách khác nhau, nhiều phụ huynh không ít khó khăn. Vì vậy, khi trường THCS Văn Yên (quận Hà Đông) dùng 4 bộ sách cho học sinh khối lớp 7, nhiều phụ huynh choáng váng khi đi tìm mua SGK.

Cung cấp nhỏ giọt

Sở dĩ nhiều phụ huynh phản ứng về việc một trường sử dụng nhiều bộ sách là do SGK trên thị trường hiện nay được cung cấp nhỏ giọt. Đại diện Nhà sách Tiền Phong cho hay, thiếu sách là câu chuyện “thường ngày” mỗi đầu năm học, nhất là trong bối cảnh đang thay SGK như hiện nay. Những lớp thiếu nhiều của năm nay là các lớp năm sau sẽ thay sách như lớp 4, lớp 8, lớp 11 hay các lớp năm nay thay sách như lớp 3, lớp 7, lớp 10. Từ khi thay sách thực hiện một chương trình nhiều SGK, mỗi năm nhu cầu lại khác, nên các nhà sách đều chỉ đăng ký lấy SGK rất cầm chừng, chứ không dự trù như những năm trước.

SGK đã được xã hội hóa. Vì vậy, lợi nhuận sẽ được các NXB quan tâm đầu tiên. Những năm sau, chuyện thiếu SGK chắc chắn sẽ còn tiếp diễn, vì các NXB vừa xuất bản vừa dò thị trường. Và phụ huynh đến hẹn lại nháo nhào đi tìm mua sách.

Theo vị đại diện này, năm nay thiếu SGK nhất là lớp 10 còn do các Sở GD&ĐT chậm ban hành kế hoạch dạy và học vì liên quan đến điều chỉnh môn Lịch sử. Giữa tháng 7, SGK lớp 10 mới về đến hệ thống của nhà sách Tiền Phong. Đối với những lớp năm sau thay sách, lượng sách phát hành của NXB Giáo dục Việt Nam cũng rất ít, đi mua muộn sẽ không còn sách.

Ông Lê Hoàng Bách, Giám đốc NXB Giáo dục Việt Nam, thừa nhận, trên thực tế, việc công bố danh mục SGK lớp 3, 7, 10 lựa chọn sử dụng trong nhà trường diễn ra chậm hơn nhiều so với thời gian quy định. Đây là một thử thách lớn đối với NXB Giáo dục Việt Nam trong việc cung ứng SGK theo chương trình mới để kịp phục vụ khai giảng.

Đặc biệt đối với SGK lớp 10, ở nhiều môn học, học sinh sẽ lựa chọn từ các tổ hợp môn học khác nhau nên các tên sách cụ thể và số lượng tương ứng phụ thuộc rất nhiều vào sự lựa chọn của học sinh tại từng nhà trường, từng địa phương cụ thể.