Cách chọn cành hoa hồng de chiết
|
Nếu nói về phương pháp nhân giống hoa hồng đơn giản nhưng mang lại hiệu quả thì cách chiết cành hoa hồng là sự lựa chọn số một dành cho dân nghiệp dư, với tỷ lệ thành công trên 90% mà không cần tới chất kích rễ và hầu như ai cũng có thể làm được. Show
Về mặt hiệu quả thì cách chiết cành mang lại hiệu quả cao hơn so với cách giâm cành nhưng nó lại tốn khá nhiều thời gian và “trông có vẻ” mất công hơn. Tuy nhiên, xét về độ khó thì nó cũng tương đương nhau thôi, mỗi phương pháp đều có ưu và nhược điểm riêng. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn cách chiết cành hoa hồng đơn giản nhưng mà hiệu quả cao.
I – Chiết cành là gì?Chiết cành là một trong những phương pháp nhân giống vô tính trên cây trồng. Bằng kỹ thuật chiết chúng ta làm cho cây trồng phát sinh rễ ngay trên cành, sau đó tách cành khỏi cây mẹ rồi đem đi trồng thành cây mới. Kỹ thuật này khác với giâm cành, có nghĩa là cắt hẳn cái cành đó xuống và cắm xuống đất rồi “thắp nhanh” ngồi chờ kết quả. II – Nguyên lý chiết cành hoa hồngMuốn làm cho cây ra rễ ngay trên thân bằng phương pháp chiết cành thì đầu tiên phải hiểu về dòng vận chuyển vật chất bên trong cây. Bởi khi ta khoanh vỏ và loại bỏ một lớp bên ngoài thì sẽ xảy ra hiện tượng gián đoạn vận chuyển “nhựa luyện” khiến cho cây buộc phải phát sinh rễ ngay chỗ khoanh để tồn tại.
Phần lớp vỏ bên ngoài bị loại bỏ chính là dòng mạch rây (dòng đi xuống), chúng có tác dụng vận chuyển các chất hữu cơ được tổng hợp từ trên xuống dưới như tinh bột, auxin,… Khi chất auxin (hóc-môn ra rễ) được vận chuyển tới chỗ bị cắt, chất dinh dưỡng và auxin này sẽ bị nghẽn lại tại đó. Chất auxin là một hoc-mon sinh ra rễ, nên các tế bào nơi vị trí cắt sẽ nguyên phân tạo thành rễ bào rễ, từ đó làm rễ được tạo ra ngay trên phần thân, cành bị khoanh vỏ đó. Chúng ta không bỏ đi phần bên trong cây, bởi đây chính là dòng mạch gỗ (dòng đi lên), chúng có tác dụng vận chuyển nước và ion khoáng từ đất lên để nuôi các bộ phận phía trên.
 Nếu chúng ta sử dụng bầu ươm cho vị trí cắt khoang này một lượng dinh dưỡng hợp lý thì phần rễ này sẽ phát triển nhanh và mạnh hơn, từ đó giúp rút ngắn quá trình chiết cành hoa hồng. Dựa theo nguyên lý thì có thể thấy rằng không nhất thiết phải sử dụng thêm chất kích rễ, mà nên lựa chọn những cành mập mạp, khỏe mạnh và càng có nhiều lá càng tốt. III – Kỹ thuật chiết cành hoa hồng1 – Lưu ý trước khi chiết cành
2 – Chuẩn bị dụng cụ
3 – Chuẩn bị nguyên liệu bó rễTừ nguyên lý trên chúng ta có thể “phát minh” ra hàng vạn cách để chiết hoa hồng, miễn sao đảm bảo được vị trí “gián đoạn vận chuyển” luôn giữ được độ ẩm và có độ tối nhất định. Do đó, bạn có thể sử dụng bất kì loại vật liệu nào để bó rễ từ xơ dừa, rễ bèo, rêu khô hoặc rong lấy từ ao hồ hoặc bất kì một loại vật liệu nào có khả năng giữ ẩm. Yêu cầu giá thể dùng để bó bầu phải là nguyên liệu sạch để tránh mang mầm bệnh cho cành ghép. 4 – Cách chiết cành hoa hồng
Chọn ra những cành khỏe mạnh, không bị sâu bệnh, không già không non, có nhiều lá và nên chọn những cành từ cấp 2 trở lên.
Đây là bước quan trọng vì nếu khoanh quá sâu làm đứt mạch dinh dưỡng sẽ khiến cành phía trên bị héo và chết. Chỉ nên khoanh và loại bỏ lớp mạch màu xanh phía ngoài cùng.
Dùng giá thể đắp xung quanh vị trí khoanh vỏ rồi bao một lớp vỏ bên ngoài bằng túi nylon có lỗ thoát nước.
Sau một thời gian chỗ cành chiết ra rễ khỏe, cành chiết phát triển tốt bình thường thì cắt phần bầu rễ rồi đem đi trồng.
Cua Gạo Garden Team Video thực tế hướng dẫn chiết cành mà không cần dùng thuốc
Hoa hồng là loại thực vật đặc biệt rất khó nhân giống bằng cách gieo hạt bởi hạt hoa thường khó đậu, tỷ lệ nảy mầm thấp cũng như thời gian sinh trưởng, phát triển kéo dài nhiều năm. Hiện nay, để nhân giống các loại hoa hồng, phương pháp đơn giản, nhanh chóng và phổ biến hơn cả là giâm hoặc chiết cành. Những cách giâm cành, cách chiết hoa hồng sau đây rất đáng tham khảo vì có tỷ lệ thành công cao. 1. Cách giâm cành hoa hồngGiâm cành hoa hồng là phương pháp cắm 1 đoạn thân hoa vào đất và chăm sóc để rễ mới mọc ra tại mấu mắt tiếp xúc với đất từ đó hình thành cây mới. Hồng có thể nhân giống bằng cách giâm bởi trong thân có chứa 1 lượng dinh dưỡng. Trong điều kiện thích hợp, chúng khả năng duy trì sự sống, đồng thời tiếp tục quá trình hút nước và dinh dưỡng từ đất để phát triển rễ thành cây mới. 1.1. Thời vụBạn có thể giâm cành hoa hồng quanh năm. Tuy nhiên, nên tránh thực hiện khi thời tiết nắng nóng, cành giâm rất dễ mất nước, khô héo, tỉ lệ ra rễ rất thấp. Thời điểm phù hợp hơn cả là khi trời mát mẻ thường là tháng 2 – 4 và tháng 8 – 10 hàng năm. Theo kinh nghiệm của người trồng hoa, nên chọn những ngày trời râm mát, có mưa hoặc giâm vào mùa mưa để đất ẩm tự nhiên và cành giâm có sức sống mạnh hơn. Nếu thực hiện trong ngày nắng nên giâm vào nơi đất mát mẻ, có bóng râm hoặc giàn che. 1.2. Chuẩn bị đấtĐất giâm phù hợp là đất thoát nước tốt. Bạn có thể dùng giá thể hoặc cát để giâm. Nếu dùng cát chọn loại ít sỏi, sạch sẽ. Đất trồng về sau cần đảm bảo dinh dưỡng, thoát nước nhưng vẫn giữ ẩm hiệu quả. Bạn có thể sử dụng các loại đất trồng cây chuyên dụng hoặc dùng trấu hun trộn với đất và phân hữu cơ (trùn quế hoặc phân bò hoai mục). 1.3. Chọn giống giâmVề cơ bản, bạn có thể giâm bất cứ giống hoa hồng nào. Tuy nhiên, mỗi giống hoa có tỷ lệ thành công khác nhau. Những giống hồng khoẻ, thuần khí hậu thường dễ giâm hơn so với hồng ngoại. Bạn có thể giâm cành: Hồng nhung, hồng rừng, cổ Hải Phòng hoặc hồng leo, hồng cổ Sa Pa, … Tuy nhiên, vẫn có 1 số giống hồng gần không thể giâm được vì tỷ lệ tinh bột và dinh dưỡng sẵn có trong thân quá thấp, không đủ duy trì và kích thích mọc rễ hình thành cây mới. 1.4. Chọn cành giâmViệc chọn cành hết sức quan trọng vì quyết định thành bại của việc nhân giống. Bạn có thể chọn cành ở gốc hoặc ngọn nhưng tốt nhất là cành bánh tẻ, tươi khoẻ, thẳng, mới mọc trong 1 năm trở lại để đảm bảo không quá già hoặc quá non. Thông thường, người trồng hoa ban công hay chọn tận dụng giâm cành mới tàn hoa sau khi tỉa bỏ chúng với mục đích dưỡng cây. 1.5. Cắt cành giâmCành giâm thường được cắt với chiều dài 15 – 20 cm. Để cành giâm không bị gãy, dập, bạn cần dùng dao hoặc kéo sắc cắt vát 45 độ để tăng diện tích tiếp xúc và khả năng hút nước của cành. Tỉa bỏ nụ hoa tàn và phần lá ở 1 – 3 mắt cuối cùng; phần trên tỉa bớt 1 phần hoặc giữ nguyên để giảm bớt sự thất thoát nước của cành qua lá. Để tăng khả năng ra rễ, nên ngâm cành giâm vào dung dịch kích mọc rễ theo hướng dẫn sử dụng của dung dịch (thường ngâm 30 – 45 phút). 1.6. Giâm và chăm sóc cành giâmSau khi cắt và ngâm cành, bạn nên tiến hành giâm ngay sau đó. Kỹ thuật thực hiện rất đơn giản, chỉ cần đào lỗ hoặc cắm trực tiếp cành cây xuống đất/cát, chú ý nên cắm hơi nghiêng nhẹ để hạn chế lung lay hoặc đổ. Bạn có thể cắm vào bầu ươm riêng hoặc cát hoặc cắm trực tiếp vào đất trồng đều được. Chú ý độ sâu cành giâm là 1, 5 – 2cm đồng thời vun và nén đất để cành cắt chặt. Tưới đủ tưới thêm nước cho đủ ẩm hàng ngày. Như đã nói ở trên, khả năng thành công của việc giâm cành phụ thuộc rất nhiều vào nhiệt độ, độ ẩm. Trong đó, độ ẩm cần đảm bảo để cành không bị mất nước khô héo. Tuy nhiên, đất cũng không được ngập úng rất dễ thối và đen thân. Khi cành ra rễ, nếu vùi cát có thể chuyển sang chậu để trồng và chăm sóc. Nhìn chung, nếu duy trì được nhiệt độ, độ ẩm lý tưởng, cành hồng giữ được độ tươi sau thời gian 3 – 4 tuần cắm đất nghĩa là đã rễ mới đã hình thành và có thể bắt tay và chăm bón như 1 cây non. 2. Cách chiết hoa hồngChiết là dùng bầu đất hoặc giá thể bó xung quanh thân cành đã được xử lý. Tại vị trí bó bầu chiết, cây hoa vẫn truyền dinh dưỡng theo mạch trong thân, tuy nhiên do điều kiện bầu đất xung quanh, phần thân này sẽ phát triển thành rễ và hình thành cây mới. Khi lượng rễ phát triển đủ nhiều, người ta cắt bỏ cành chiết và đem trồng xuống đất như 1 cây non bình thường. So với giâm, phương pháp chiết có tỷ lệ thành công cao, cho cây khoẻ hơn, số lượng cây con thu được không nhiều. 2.1. Thời vụTương tự như giâm, bạn có thể tiến hành chiết cành hoa hồng quanh năm. Tuy nhiên, thời điểm thực hiện lý tưởng nhất vẫn là vụ xuân tháng 2 – 4 hoặc cụ thu tháng 9 – 10. 2.2. Chuẩn bị2.2.1. Dao chiết cành hoặc dao lamLà loại dao chuyên dụng để bóc vỏ ngoài thân cây phục vụ cho quá trình chiết cây. Bạn cũng có thể dùng dao lam để thay thế. 2.2.2. Đất bó bầuCó thể sử dụng nhiều loại vật liệu khác khác nhau, đặc tính của chúng là giữ ẩm, thông thoáng, có khả năng bám dính, cung cấp dinh dưỡng. Bầu chiết thông thường Trước đây, người ta thường sử dụng đất bùn ao trộn phân hữu cơ (tỷ lệ 50 – 50), đất phù sa, đất mùn mặt vườn. Bạn cũng có thể dùng giá thể hữu cơ trồng cây để làm đất bó bầu vì loại đất này sạch, dinh dưỡng và thoát ẩm cũng rất tốt. Ngày nay, việc sử dụng xơ dừa, rễ lục bình khô … được sử dụng nhiều hơn bởi dễ tình, thoát nước tốt, khả năng thành công cao. Bầu chiết bằng rễ bèo tây Đối với cách chiết hoa hồng bằng rễ bèo, bạn tìm rễ bèo tây (cây lục bình), loại bỏ phần lá, rửa sạch, phơi khô để diệt hết nấm bệnh. Trước khi chiết thấm ẩm rễ, kiểm tra độ ẩm bằng cách bóp chặt vật liệu nếu thấy nước hơi rịn ra tại ngón tay là tốt nhất. Nếu nước chảy thành dòng nên bóp cho bớt nước. Bầu chiết bằng vỏ chuối Bạn cũng có thể áp dụng cách chiết hoa hồng bằng vỏ chuối. Trong kỹ thuật này, vỏ chuối có tác dụng bọc ngoài thân chiết để tạo nên môi trường và dinh dưỡng lý tưởng tăng tỷ lệ thành công của quá trình. Vỏ chuối sử dụng là loạ vỏ chuối tươi. Cùng với đó, bạn vẫn chuẩn bị thêm đất hoặc giá thể trồng cây để bọc bầu. Bầu chiết bằng vật liệu khác Ngoài các vật liệu trên, bạn cũng có thể sử dụng xơ dừa hoặc áp dụng cách chiết cành hoa hồng bằng khoai tây – nghĩa là chuẩn bị khoai tây bọc ngoài cành chiết. 2.2.3. Vật liệu khácNilon, dây buộc hoặc chai nhựa để dùng làm vật liệu bọc bên ngoài cố định đất hoặc giá thể bó bầu.
2.3. Chọn giống chiếtVì chiết có tỉ lệ thành công cao nên bạn có thể áp dụng với tất cả các giống hồng nội và ngoại hiện nay. 2.4. Chọn cành chiếtChọn những cành hoa bánh tẻ, mập tươi, khỏe mạnh, dài không quá 25cm, đường kính 5 – 6 mm là tốt nhất 25cm. Chú ý không chọn cành quá già hoặc quá non hoặc sâu bệnh. 2.5. Cách chiết cành hoa hồngDùng dao chiết cành khía và bóc bỏ 1 khấc vỏ 15 – 20mm xung quanh thân cây. Vị trí khía nằm trong khoảng thân không quá 25cm tính từ ngọn cành chiết xuống. Sau khi bóc vỏ, dùng lưỡi dao cạo sạch lớp nhớt trên bề mặt gỗ. Lúc này, bạn không tiến hành bó bầu luôn mà cần chờ 1 – 2 ngày để vết cắt khô nhựa, hạn chế tối đa sự xâm nhập của vi khuẩn vào thân gây hỏng cành chiết. Trước khi bó bầu, bôi quanh khu vực thân bóc vỏ 1 chút thuốc kích thích ra rễ. Lúc này, chúng ta tiến hành bó bầu theo từng loại vật liệu như sau: 2.5.1. Cách chiết hồng bó bầu đấtDùng lá hoặc 1 vật liệu tự nhiên như vỏ chuối, lát khoai tây quấn phủ kín khấc cành chiết. Công đoạn này nhằm hạn chế sự mất nước ở cành. Làm ẩm đất, nắm 1 nắm lớn bằng quả trứng vịt, đắp đều xung quanh cành chiết. Cố định đất bằng cách bọc nilon cột chặt 2 đầu. Bạn cũng có thể cắt và lồng chai nhựa lồng xung quanh cành cây, từ đó cho đất và trong và bó lại sao cho đất không bị rơi ra ngoài. 2.5.2. Cách chiết hoa hồng bằng rễ bèo tâyTương tự như bó bầu đất nhưng thay vì sử dụng đất thì bọc ngoài khấc chiết rễ bèo tây với độ ẩm thích hợp. Nếu áp dụng cách này, bạn chỉ cần bọc và buộc xung quanh bằng nilon là đủ chắc chắn. 2.5.3. Cách chiết hoa hồng bằng rễ vỏ chuốiNhư đã nói phía trên, vỏ chuối thực chất chỉ là 1 phần vật liệu bọc ngoài để gia tăng tỷ lệ thành công. Bạn sử dụng 1 mẩu vỏ chuối tươi, có kích thước lớn bằng phần vỏ cây bị loại bỏ khi tạo khấc chiết cành. Sử dụng phần vỏ chuối này bọc ngoài trước khi bổ sung thêm đất, giá thể xung quanh và bọc kín bầu chiết sau đó. 2.6. Cách trồng hoa hồng chiết cànhCây hoa hồng có nuôi cành chiết các bạn chăm bón bình thường. Để cây có sức bật rễ mới có thể tưới thêm các loại nước dinh dưỡng hữu cơ như nước dịch chuối, nước vo gạo hoặc đậu tương sao cho hợp lý. Sau 1 thời gian áp dụng cách chiết hoa hồng với kỹ thuật bó bầu, rễ non sẽ mọc ra từ bầu đất, bạn sẽ thấy rễ bám vào phần đất và giá thế khá rõ. Khi rễ có màu hơi vàng nâu nghĩa là cây đã khá khoẻ và có thể cắt bầu. Hồng sau khi cắt bầu có thể được coi như 1 cây non nhưng còn khá yếu. Bạn trồng cây vào đất dinh dưỡng với độ thoát ẩm hợp lý, đặt chậu ở nơi râm mát, chăm sóc và tưới nước cẩn thận để rễ tiếp tục phát triển và cây khoẻ mạnh. Khi trồng chú ý nhẹ tay, cắm thêm que chống để tránh cây lung lay, động hoặc đứt rễ. Kỹ thuật cách chiết hoa hồng và giâm trên đây được những nhà vườn bán hoa hồng chiết cành, hồng giâm cành sử dụng nhiều để cung cấp cây giống ra thị trường. Trong đó, các bước thực hiện nói trên cũng chính là cách chiết cành hoa hồng cổ Sapa, cách chiết cành hoa hồng leo và nhiều loại hồng khác. Bạn có thể thực hiện với những cây hoa lớn, khoẻ trong vườn nhà. Dù thực hiện theo phương pháp giâm hay chiết, hãy luôn nhớ: Điều kiện thời tiết, nhiệt độ, độ ẩm là những yếu tố quan trọng nhất để thành công.
|
