PHẦN III. TRẮC NGHIỆM LÍ THUYẾT HỮU CƠHIĐROCACBONCâu 1. Cho các ankan sau: Metan, propan, isobutan, 2, 2- đimetyl propan, 2- metylbutan, 2,3- đimetylpentan. Có bao nhiêu annkan khi tham gia phản ứng monoclo hóa chỉ thu được một sản phẩm thế?A. 1B. 3C. 4D. 2Câu 2. Chất nào sau đây không thể điều chế được metan bằng một phương trình hóa học trực tiếp?A. Al4C3B. CaC2C. CH3COONaD. C4H10Câu 3. Cho các anken sau: etilen [1], propen [2], but-2-en [3], 2-metylpropen [4], 2,3-đimetylbut-2-en[5].Các anken khi cộng nước [H+, t ] cho 1 sản phẩm duy nhất là:A. [1], [2], [3].B. [1], [3], [5].C. [1], [3], [4].D. [1], [4], [5].Câu 4. Chất nào sau đây không thể điều chế được etilen bằng một phương trình hóa họcA. C2H5OHB. C2H2C. C2H5BrD. CH3CHOCâu 5. Dãy các chất tác dụng được với etilen là:A. dung dịch brom, khí hiđro, khí oxi, khí hidroclorua, nước [H+], dung dịch kalipemanganatB. dung dịch natri hiđroxit, khí hiđro, dung dịch natriclorua, dung dịch kalipemanganat, nước vôi trongC. dung dịch brom, khí hiđro, nước vôi trong, dung dịch axit bromhiđric, khí oxiD. khí oxi, dung dịch axit clohiđric, nước [H+], dung dịch natrihiđroxit, dung dịch bromCâu 6. Một hiđrocacbon X có công thức phân tử là C4H8. Cho X tác dụng với H2O [H2SO4, t ] chỉ thuđược một ancol. Tên gọi của X là:A. But-3-enB. But-1-enC. 2-metylpropenD. But-2-enCâu 7. Khí axetilen có thể điều chế trực tiếp bằng một phản ứng từ chất nào sau đây:A. CH4B. CaC2C. CHBr2-CHBr2D. Cả A, B, CC. HNO3 đặcD. Dung dịch Br2Câu 8. Benzen không tác dụng với chất nào sau đây?A. Br2 khan.B. Khí Cl2.Câu 9. Có thể phân biệt 3 chất lỏng: benzen, stiren, toluen bằng một thuốc thử là:A. giấy quỳ tím.B. dung dịch Br2C. dung dịch KMnO4D. dung dịch HClCâu 10. Thành phần chính của khí thiên nhiên và khí mỏ dầu là:A. C2H4B. CH4C. C4H10D. C2H2Câu 11. Phát biểu nào sau đây là đúng:A. Tất cả các anken đều làm mất màu dung dịch Br2B. Khi cộng phân tử bất đối xứng như HBr, HCl, H2O... vào anken đều thu được 2 sản phẩm cộngC. Chỉ có các ank-l-in mới tác dụng với dung dịch AgNO3/NH3D. Khi cho các chất Al4C3 và CaC2 vào nước thì đều chỉ thu được một sản phẩm khí.Câu 12. Khi cho buta-l,3-đien tác dụng với HBr [tỉ lệ mol 1:1] thì có thể thu được tối đa bao nhiêu sảnphẩm [không tính đồng phân hình học]?A. 2B. 3C. 4D. 5Câu 13. Hiđrat hóa 2 anken chỉ tạo thành 2 ancol. Hai anken đó làA. eten và but-2-enB. 2-metylpropen và but-1-enC. propen và but-2-enD. eten và but-l-enCâu 14. Cho iso-pentan tác dụng với Cl2 theo tỉ lệ số mol 1:1, số sản phẩm monoclo tối đa thu được là.Trang 1A. 2B. 3C. 5D. 4Câu 15. Trong quá trình chế biến dầu mỏ người ta thường dùng phương pháp nào sau đây để biến cáchidrocacbon từ mạch cacbon không nhánh thành phân nhánh, từ không thơm thành thơm:A. CrăckinhB. Trùng hợpC. RifominhD. Chưng cấtCâu 16. Hiđrocacbon X tác dụng với H2 [Ni, t ] theo tỉ lệ mol 1: 4, tham gia phản ứng cộng Br2 theo tỉ lệmol 1:1. Tên gọi của X là:A. ToluenB. BenzenC. StirenD. CumenCâu 17. Cho CaC2, Al4C3, C3H8, CH3COONa, C, KOOCCH2COOK, C2H5COONa. Số chất có thể tạo raCH4 bằng 1 phản ứng trực tiếp là:A. 6B. 4C. 5D. 3Câu 18. Cho các chất sau: etan, etilen, axetilen, benzen, stiren, toluen lần lượt tác dụng với Cl2 [ánhsáng]. Số phản ứng xảy ra thuộc loại phản ứng thế và phản ứng cộng lần lượt làA. 2 và 3.B. 3 và 3.C. 2 và 4.D. 2 và 1.Câu 19. Cho các chất: benzen, toluen, stiren, propilen, axetilen. Số chất làm mất màu thuốc tím ở nhiệtđộ thường là:A. 2B. 5C. 3D. 4Câu 20. Cho các chất sau: propen; isobutilen; propin, buta-1,3 đien; stiren và etilen. Hãy cho biết có baonhiêu chất khi tác dụng với HBr theo tỷ lệ 1:1 cho 2 sản phẩm?A. 5B. 6C. 3D. 4Câu 21. Anken X có công thức phân tử là C5H10. X không có đồng phân hình học. Khi cho X tác dụngvới KMnO4 ở nhiệt độ thấp thu được chất hữu cơ Y có công thức phân tử là C5H12O2. Oxi hóa nhẹ Ybằng CuO dư thu được chất hữu cơ Z. Z không có phản ứng tráng gương. Vậy X là.A. But-2-enB. But-1-enC. 2-metyl but-2-en.D. 2-metyl but-1-en.Câu 22. Hiđro hóa toluen thu được xiclo ankan X. Hãy cho biết khi cho X tác dụng với clo [ánh sáng] thuđược bao nhiêu dẫn xuất môn clo?A. 4B. 5C. 6D. 3Câu 23. Chất X mạch hở là chất khí ở điều kiện thường có công thức đơn giản là CH. X tác dụng với ddAgNO3/NH3 thu được kết tủa. Hãy cho biết X có bao nhiêu công thức cấu tạo.A. 2B. 4C. 1D. 3Câu 24. Hai hiđrocacbon X, Y có công thức phân tử C4H8. Khi phản ứng với brom, từ X thu được mộtdẫn xuất l,2-đibrom-2-metylpropan; từ Y thu được hai dẫn xuất 1,3-đibrobutan và 1,3 đibrom-2metylpropan. Tên gọi của X và Y tương ứng là.A. 2-metylpropen và but-2-en.B. 2-metylpropen và metylxiclopropan.C. but-1-en và but-2-en.D. but-2-en và xiclobutan.Câu 25. Để tách butin-1 ra khỏi hỗn hợp với butin-2, nênA. Dùng phương pháp chưng cất phân đoạn.B. Dùng dung dịch brom.C. Dùng dung dịch AgNO3/NH3, sau đó dung dung dịch HCl.D. Dùng dung dịch KMnO4.Trang 2Câu 26. Hidrat hóa hoàn toàn propen thu được hai chất hữu cơ X và Y. Tiến hành oxi hóa X và Y bằngCuO thu được hai chất hữu cơ E và F tương ứng. Trong các thuốc thử sau: dung dịch AgNO3/NH3 [1],nước brom [2], H2 [Ni, t ] [3], Cu[OH]2 ở nhiệt độ thường [4], Cu[OH]2 / NaOH ở nhiệt độ cao [5] vàquỳ tím [6]. Các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Số thuốc thử dùng để phân biệt được E và F đựng trong hailọ mất nhãn khác nhau là:A. 5B. 2C. 4D. 3Câu 27. Từ các chất nào sau đây có thể điều chế được etyl metyl xeton bằng phản ứng cộng hợp nước?A. CH3CH2CH = CH2B. CH3CH2C = CCH3C. CH3CH2CH = CHCH3 D. CH3CH2C = CH H2t ,xt X Y ZCâu 28. Cho sơ đồ phản ứng: C2 H 2 Pd/PbCO3 ,t 80 CHBr 1:1Trong đó X, Y, Z đều là các sản phẩm chính. Công thức cấu tạo thu gọn của Z làA. CH2=CH–CHBr–CH3B. CH2=CH–CH2–CH2BrC. CH3–CH=CH–CH2BrD. CH3–CBr=CH–CH3Câu 29. Chất X có công thức: CH3 – CH[CH3] – CH = CH2. Tên thay thế của X làA. 2-metylbut-3-inB. 2-metylbut-3-enC. 3-metylbut-1-inD. 3-metylbut-1-enCâu 30. Cho thí nghiệm như hình vẽ sau:Trong quá trình phản ứng, lò xo trong hình vẽ sẽ:A. Nén lại [bình trên lò xo chuyển động xuống dưới].B. Dãn ra [bình trên lò xo chuyển động lên trên].C. Không thay đổi.D. Chưa xác định được.Câu 31. Cho thí nghiệm như hình vẽ sau:Hiện tượng quan sát được ở ống nghiệm chứa dung dịch brom là:A. Dung dịch trong ống nghiệm chuyển từ màu vàng cam sang màu đỏ.B. Dung dịch brom nhạt màu.C. Dung dịch brom có màu không đổi.D. Ống nghiệm xuất hiện bọt khí.Câu 32. Công thức cấu tạo CH3-CH[CH3]-CH2-CH2-CH3 ứng với tên gọi nào sau đây?A. NeopentanB. 2-metylpentanC. IsobutanD. 1,2-đimetylbutanCâu 33. Khí thiên nhiên được dùng làm nhiên liệu và nguyên liệu cho các nhà máy sản xuất điện, sứ,đạm, ancol metylic,... Thành phần chính của khí thiên nhiên là metan. Công thức phân tử của metan là:A. CH4B. C2H4C. C2H2D. C6H6Câu 34. Ở điều kiện thường Anken ở thể khí có chứa số cacbon:A. Từ 2 đến 3.B. Từ 2 đến 4.C. Từ 2 đến 5.D. Từ 2 đến 6.Câu 35. Trong số các Ankin có công thức phân tử C5H8 có mấy chất tác dụng được với dung dịchAgNO3/NH3?A. 1B. 2C. 3D. 4Câu 36. Dãy đồng đẳng của axetilen có công thức chung là:A. CnH2n+2 n 2 B. CnH2n-2 n 1C. CnH2n-2 n 3D. CnH2n-2 n 2 Trang 3Câu 37. Tìm ra định nghĩa đúng về hiđrocacbon:A. Là hợp chất hữu cơ khí cháy chỉ tạo ra CO2 và H2O.B. Là hợp chất hữu cơ mà phân tử chỉ chứa hai nguyên tử cacbon và hiđro.C. Là hợp chất hữu cơ không chứa các nguyên tố oxi, nitơ trong phân tử.D. Là hợp chất hữu cơ chỉ chứa nguyên tố cacbon và hiđro trong thành phần phân tử.Câu 38. Cho các chất metan [1], etan [2], propan [3]. Câu khẳng định chính xác là:A. [1],[2],[3] đều tham gia phản ứng thế Clo và tách hiđro tạo anken.B. [3] cho phản ứng thế với Clo, tách hiđro và cracking.C. [2] cho phản ứng thế với Clo, tách hiđro và cracking.D. [2], [3] cho phản ứng thế với Clo, tách hiđro và cracking.Câu 39. Chất nào sau đây khi phản ứng với HCl thu được sản phẩm chính là 2-clobutan?A. But-l-enB. Buta-1,3-đienC. But-2-inD. But-1-inCâu 40. Hidrat hóa hai anken chỉ tạo thành 2 ancol [rượu]. Hai anken đó làA. 2-metylpropen và but-l-enB. Propen và but-2-enC. Eten và but-2-enD. Eten và but-l-enCâu 41. Đivinyl có công thức là:A. CH2=CH-CH=CH2B. CH2=CH[CH3]-CH=CH2C. CH2=C=CH-CH3D. CH3-CH=C=CH-CH3Câu 42. Đun sôi hỗn hợp gồm propyl bromua, Kali hiđoxit và ethanol thủ được sản phẩm hữu cơ là:A. PropanB. PropinC. Propan-2-olD. PropenC. IsopropylbenzenD. XilenCâu 43. Cumen còn có tên là:A. Propyl benzenB. EtylbenzenCâu 44. Cho các chất: vinyl axetilen, đivinyl, etilen, axetilen, fomandehit, but-l-in và but-2-in. Số chất tácdụng được với AgNO3/NH3 là:A. 6B. 3C. 4D. 5Câu 45. Chất nào sau đây làm mất màu dung dịch KMnO4 ở điều kiện thường?A. BenzenB. MetanC. TolueneD. AxetilenCâu 46. Điều nào sau đây sai khi nói về stiren C6H5-CH=CH2A. Là một hiđrocacbon thơmB. Là một hiđrocacbon thơm không noC. Là một đồng đẳng của benzenD. Có thể làm mất màu dung dịch thuốc tímCâu 47. Etylic benzen được điều chế và một phản ứng giữa các chất nào sau đây:A. Butadiene và butanB. Benzen và etilenC. Benzen và axetilenD. Vinyl axetilen và butadienCâu 48. Để phân biệt benzen và toluene, stiren có thể dùng 1 thuốc thử nào sau đây:A. Dung dịch KMnO4B. Dung dịch BromC. Dung dịch HClD. Dung dịch NaOHCâu 49. Nhận xét nào sau đây là saiA. Trong các phân tử hiđrocacbon, số nguyên tử H luôn là số chẵn.B. Các hiđrocacbon có số nguyên tử C nhỏ hơn 5 thì có trạng thái khí ở điều kiện thường.Trang 4C. Hiđrocacbon no là hiđrocacbon mà trong phân tử chỉ có liên kết đơn.D. Hiđrocacbon mà khi đốt cháy cho số mol CO2 và nước bằng nhau là anken.Câu 50. Cho các phát biểu sau:[1] Các chất đồng phân đều có cùng khối lượng phân tử.[2] Đồng đẳng là hiện tượng các chất có phân tử hơn hoặc kém nhau 1 hay nhiều nhóm CH2[3] Các chất có cùng khối lượng phân tử đều là đồng phân của nhau.[4] Đồng phân là hiện tượng các chất có cùng công thức phân tử.[5] Trong phân tử chất hữu cơ các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hoá trị và một trật tự nhất định,sự thay đổi thứ tự này không tạo ra chất mới.Số phát biểu đúng là:A. 4B. 1C. 2D. 3Câu 51. Cho các phát biểu sau:[1] Khi đốt cháy hoàn toàn hiđrocacbon X, nếu được số mol CO2 bằng số mol H2O thì X là anken.[2] Trong thành phần hợp chất hữu cơ nhất thiết phải có cacbon.[3] Liên kết hoá học chủ yếu trong hợp chất hữu cơ là liên kết cộng hoá trị.[4] Những hợp chất hữu cơ khác nhau có cùng phân tử khối là đồng phân của nhau.[5] Phản ứng hữu cơ thường xảy ra nhanh và không theo một hướng nhất định.[6] Hợp chất C9H14BrCl có vòng benzen trong phân tử.Số phát biểu đúng là:A. 4B. 3C. 2D. 5Câu 52. Khi điều chế C2H4 từ C2H5OH và H2SO4 đặc ở 170°C thì C2H4 bị lẫn tạp chất CO2 và SO2. Cóthể tinh chế C2H4 bằngA. dd KMnO4B. dd BromC. dd KOHD. dd NaClCâu 53. Số đồng phân cấu tạo thuộc loại ankađien ứng với công thức phân tử C5H8 làA. 4B. 5C. 6D. 7Câu 54. C5H8 có bao nhiêu đồng phân ankađien liên hợp ?A. 2B. 3C. 4D. 5Câu 55. Cho phản ứng giữa buta-l,3-đien và HBr ở 80C [tỉ lệ mol 1:1], sản phẩm chính của phảnứng làA. CH3CHBrCH=CH2.B. CH2BrCH2CH=CH2. C. CH3CH=CBrCH3.D. CH3CH=CHCH2Br.Câu 56. Hỗn hợp khí nào dưới đây không làm nhạt màu dung dịch brom?A. CO2, SO2, N2, H2.B. CO2, H2, O2, CH4.C. H2S, N2, H2, O2.D. CH4, C2H6, C3H6, C4H10.Câu 57. Câu nào sau đây sai?A. Butin có 2 đồng phân vị trí nhóm chức.B. Ankin có số đồng phân ít hơn anken tương ứng [Từ C4 trở đi].C. Hai ankin đầu dãy không có đồng phân.D. Ankin tương tự anken đều có đồng phân hình học.Trang 5Câu 58. X là hỗn hợp gồm 2 hiđrocacbon mạch hở, không cùng dãy đồng đẳng. Đốt cháy X đượcnCO 2 nH 2 O . X có thể gồmA. ankan + anken.B. ankan + 1ankin.C. anken + 1ankin.D. ankin + 1ankađienCâu 59. Trong các họ hiđrocacbon: ankan, anken, ankađien, ankin, xicloankan, xicloanken, họhiđrocacbon nào khi đốt cháy cho ra số mol nước nhỏ hơn số mol CO2?A. Ankađien, ankin.B. Ankin, xicloankenC. Ankin, xicloankanD. Ankin, ankađien, xicloankenCâu 60. Cho các phản ứng:tHBr + C2H5OH C2H4 + HBr Số phản ứng tạo ra C2H5Br làA. 4B. 3C2H4 + Br2 askt [1:1mol]C2H6 + Br2 C. 2D. 1Câu 61. Khi tiến hành phản ứng thế giữa ankan X với khí clo có chiếu sáng [giả thiết cho phản ứng theotỉ lệ mol 1:1] người ta thu được hỗn hợp Y chỉ chứa hai chất sản phẩm. Tỉ khối hơi của Y so với hiđro là35,75. Tên của X làA. 2,2-đimetylpropan.B. 2-metylbutan.C. pentan.D. 2-đimetylpropan.Câu 62. Khi crăckinh hoàn toàn một thể tích ankan X thu được ba thể tích hỗn hợp Y [các thể tích khí đoở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất]; tỉ khối của Y so với H2 bằng 12. Công thức phân tử của X làA. C6H14.B. C3H8.C. C4H10.D. C5H12.Câu 63. Đốt cháy hoàn toàn một thể tích khí thiên nhiên gồm metan, etan và propan được 7,84 lít CO2[đktc] và 9,9 gam nước. Thể tích O2 [đktc] tối thiểu cần dùng làA. 8,4 lít.B. 14 lít.C. 15,6 lít.D. 4,48 lít.Câu 64. Nhận xét nào sau đây sai?A. Trong phân tử hidrocacbon, số nguyên tử H luôn là số chẵn.B. Các phân tử hidrocacbon không tan trong nước.C. Hidrocacbon no là hidrocacbon mà trong phân tử chỉ có liên kết đơn.D. Ankin tác dụng với AgNO3/NH3 tạo kết tủa.Câu 65. Trong các chất sau, chất nào có đồng phân hình học?A. Buta-l,3-dienB. 2-metyl but-l-enC. 2-metyl but-2-enD. Pent-2-enCâu 66. Chất có khả năng tham gia phản ứng trùng hợp làA. ToluenB. StirenC. XilenD. 2-metyl propanCâu 67. Số hidrocacbon ở thể khí [đktc] tác dụng với dung dịch AgNO3 trong NH3 làA. 3B. 4C. 5D. 6Câu 68. Chất nào có thể phân biệt được but-l-in và but-2-in?A. AgNO3/NH3B. Br2C. KMnO4/H2SO4D. H2/NiCâu 69. Bất cứ hidrocacbon nào khi cháy hoàn toàn cũng cho kết quảA. nCO2 > nAB. nH2O nCO2C. nH2O nCO2D. nO2 > nCO2Câu 70. Chất nào sau đây làm mất màu dung dịch KMnO4 ở điều kiện thường?A. BenzenB. MetanC. ToluenD. AxetilenTrang 6Câu 71. Trong các chất sau: axit benzoic, toluen, cumen, nitrobenzen, etylbenzen, anilin, phenol, crezol,andehit benzoic. Có bao nhiêu chất tham gia phản ứng thế Brom [có xúc tác bột Fe, t ] tạo ra sản phẩmđịnh hướng vào vị trí meta?A. 2B. 3C. 4D. 5Câu 72. Cho 3 hidrocacbon X, Y, Z lần lượt tác dụng với dung dịch KMnO4 thì được kết quả: X chỉ làmmất màu dung dịch khi đun nóng, Y làm mất màu dung dịch ở ngay nhiệt độ thường, Z không phản ứng.Dãy các chất X, Y, Z là:A. Toluen, stiren, benzen.B. Axetilen, etilen, metan.C. Etilen, axetilen, metan.D. Stiren, toluen, benzen.Câu 73. Chất X tác dụng với benzen [xt, t ] tạo thành etylbenzen. Chất X làA. CH4B. C2H2C. C2H6D. C2H4Ni, t Câu 74. Cho sơ đồ phản ứng: X H 2 2-metyl butan [không đúng tỉ lệ mol]. Hỏi có bao nhiêuchất X thỏa yêu cầu bài toán?A. 7B. 8C. 5D. 6Câu 75. Cho các phát biểu sau:1. Ankin tác dụng với AgNO3/NH3 tạo kết tủa vàng.2. Axetilen tác dụng với nước trong điều kiện thích hợp tạo sản phẩm chính là anđehit.3. Trong phản ứng của metan với khí clo theo tỉ lệ mol 1:2, sản phẩm tạo ra là metylen clorua.4. Tất cả các ankan đều nhẹ hơn nước.Số phát biểu đúng là:A. 1B. 2C. 3D. 4Câu 76. Cho 3 hidrocacbon mạch hở X, Y, Z [MX < MY < MZ < 62] có cùng số nguyên tử cacbon trongphân tử, đều có phản ứng AgNO3 trong NH3. Trong các phát biểu sau:1. 1 mol X phản ứng với tối đa 4mol H2 [Ni, t ].2. Chất Z có đồng phân hình học.3. Chất Y có tên gọi là but-l-in.4. Ba chất X, Y, Z đều có mạch cacbon không phân nhánh.Số phát biểu đúng là:A. 1B. 2C. 3D. 4Câu 77. Cho sơ đồ phản ứng: C4 H10 X Y Z PVC . X, Y, Z lần lượt là:A. CH4, C2H2, CH2=CHCl.B. C2H4, C2H6, C2H5Cl.C. C2H4, CH4, C2H2.D. CH4, C2H2, CH2=CHBr.Câu 78. Cho hidrocacbon X tác dụng Cl2 thu được một sản phẩm hữu cơ duy nhất C2H4Cl2. HidrocacbonY tác dụng với Cl2 thu được hai sản phẩm hữu cơ có cùng công thức C2H4Cl2. Công thức phân tử của X,Ytương ứng làA. C2H6 và C2H4B. C2H4 và C2H6C. C2H2 và C2H4D. C2H2 và C2H6Câu 79. Một hidrocacbon A mạch thẳng có công thức phân tử là C6H6. Khi cho A tác dụng với dung dịchAgNO3/NH3? thì thu được hợp chất B có M B M A 214 [đvC]. Công thức cấu tạo của A làA. CH C-CH2-CH2-C CH.B. CH3-CH2-C C-C CH.Trang 7C. CH3-C C-CH2-C CH.D. CH C-CH[CH3]-C CHCâu 80. Khi được chiếu sáng, hidrocacbon nào sau đây tham gia phản ứng theo tỉ lệ mol 1:1, thu được badẫn suất monoclo là đồng phân của nhauA. isopentanB. pentanC. neopentanD. butanTrang 8ĐÁP ÁN1. D2. B3. B4. D5. A6. D7. D8. D9. C10. B11. A12. B13. A14. D15. C16. C17. C18. C19. C20. C21. C22. B23. A24. B25. C26. D27. D28. A29. D30. A31. B32. B33. A34. B35. B36. D37. D38. B39. A40. C41. A42. D43. C44. C45. D46. C47. B48. A49. D50. D51. C52. C53. C54. A55. A56. B57. D58. B59. D60. B61. A62. D63. B64. D65. D66. B67. C68. A69. D70. D71. D72. A73. D74. A75. C76. B77. A78. B79. A80. BHƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾTCâu 1. Đáp án DTrước hết, vói câu hỏi này, chúng ta cần đọc được công thức cấu tạo của chất từ tên gọi của nó:Metan: CH4propan: CH3CH2CH3isobutan: CH3CH[CH3]CH32.2-đimetyl propan: CH3C[CH3] CH32.3-đimetylpentan: CH3CH[CH3]CH[CH3]CH2CH3.Các sản phẩm thế monoclo có thể tạo thành là:Metan: CH3Cl, 1 sản phẩm.Propan: CH2ClCH2CH3, CH3CHClCH3, 2 sản phẩm.Isobutan: CH2ClCH[CH3]CH3, CH3C[Cl][CH3]CH3, 2 sản phẩm.2.2-đimetyl propan: CH2ClC[CH3]2CH3,1 sản phẩm.2.3-đimetyl pentan: CH2ClCH[CH3]CH[CH3]CH2CH3CH3C[Cl][CH3]CH[CH3]CH2CH3CH3CH[CH3]C[Cl][CH3]CH2CH3CH3CH[CH3]CH[CH2Cl]CH2CH3CH3CH[CH3]CH[CH3]CH[Cl]CH3CH3CH[CH3]CH[CH3]CH2CH2Cl, 6 sản phẩm.Từ đó có đáp án là 2 chất [metan và 2,2- đimetyl propan].CHEMNotePhản ứng thế monoclo của ankan là phản ứng thế một [mono] nguyên tử clo vào phân tử ankan. Do đó,số sản phẩm thế có thế được tạo ra tương ứng với số vị trí có thể thay thế H bằng Cl, hay số gốc ankyl cóthể tạo thành [xem giải thích kỹ hơn ở dưới].Câu 2. Đáp án BAl4C3 + 12H2O 4Al[OH]3 + 3CH4 CaC2 + 2H2O Ca[OH]2 + C2H2 CaO,tCH3COONa + NaOH CH4 + Na2CO3crackinhC4H10 CH4 + C3H6Trang 9Chú ý: Phản ứng thứ 3 là phản ứng điều chế ankan trong phòng thí nghiệm [phản ứng vôi tôi xút]. Cơ chếcủa phản ứng này, là thay thế phần -COONa bằng 1 nguyên tử H. Tổng quát:CaO,tR[COONa]n + nNaOH RHn + nNa2CO3Một cách đơn giản, khi vết phản ứng vôi tôi xút, chúng ta sẽ thay các nhóm -COONa bằng H trước, rồiđiều chỉnh lại để có chất hoàn chỉnh.Ví dụ: CH2=CHCOONa sẽ thành CH2=CHH, tức là CH2=CH2.Một ví dụ khác: NaOOCCH2COONa sẽ thành HCH2H, tức là CH4. Khi yêu cầu điều chế hidrocacbon từmuối của axit cacboxylic, hãy nghĩ tới phản ứng vôi tôi xút.Với phản ứng thứ 4, hầu như khi yêu cầu điều chế 1 ankan từ ankan khác có mạch C lớn hơn, ta dùngphản ứng crackinh.CHEMNoteVới hai chất đầu tiên thường gây nhầm lẫn do chúng có dạng công thức giống nhau, và đôi khi tên gọicũng bị nhầm [Al4C3 là nhôm cacbua, còn CaC2 phải là canxi axetilua, chứ không phải là canxi cacbuanhư quen gọi]. Chúng đều tác dụng với nước và axit, tạo thành hidroxit hoặc muối tương ứng và giảiphóng khí. Chẳng hạn: Al4C3 + 12HCl 4AlCl3 + 3CH4Câu 3. Đáp án BQuy tắc cộng Maccopnhicop: Xem lại sách giáo khoa. Ở đây ta chỉ nhắc lại cách áp dụng của nó, theonhiều bạn thường áp dụng: “Giàu càng giàu”, tức là nguyên tử H trong HX sẽ ưu tiên cộng vào nguyên tửC mang nhiều H hơn. Cụ thể trong bài trên, HX là H-OH. Ta có các phản ứng:[1] CH 2 CH 2 HOH CH 3CHOTrong phản ứng này không có sự khác biệt giữa hai nguyên tử C mang nối đôi, do đó khi cộng thì H trongHOH đi vào nguyên tử C nào cũng cho chúng ta một sản phẩm duy nhất.[2] CH2 = CHCH3 + HOH CH3CH[OH]CH3 [sản phẩm chính] CH 2 OH CH 2 CH 3 [sản phẩm phụ][3] CH 3CH CHCH 3 HOH CH 3CH 2 CH OH CH 3Tương tự phản ứng [1], không có sự khác biệt giữa hai nguyên tử C mang nối đôi.[4] CH 2 C CH 3 CH 3 HOH CH 3C OH CH 3 2 [sản phẩm chính] CH 2 OH CH CH 3 2 [sản phẩm phụ][5] CH 3 2 C C CH 3 2 HOH CH 3 2 CHCH OH CH 3 2CHEMTipChú ý 1: Trong các trường hợp 1 và 3, chúng ta thấy không có sự khác biệt giữa hai nguyên tử C mangnối đôi. Điều này cần hiểu theo nghĩa rộng, tức là hai gốc hidrocacbon gắn với C mang nối đôi này phảigiống nhau hoàn toàn.Xin nhắc lại một lưu ý, đó là khi viết phương trình phản ứng hữu cơ, để các định sản phẩm của phản ứng,hay đếm số đồng phân, nếu như nguyên tử H nào không tham gia vào phản ứng hoặc không quan trọngthì nên bỏ không viết. Và cũng không nên viết rõ sản phẩm ra, nếu không thực sự cần. Chẳng hạn ở bàitrên, với phản ứng [2]:Trang 101 và 2 lần lượt là các vị trí mà nhóm -OH có thể nằm để tạo đồng phân, do vậy có 2 sản phẩm.Và kể từ Câu hỏi này trở đi, khi viết các phản ứng để xác định số chất và số sản phẩm, trong cuốn sáchnày chúng ta sẽ dùng cách viết đơn giản thay vì viết đầy đủ như đã làm ở các bài trên. Bạn đọc tự viếtcông thức đầy đủ nếu cần.Chú ý 2:Những trường hợp cộng trái quy tắc Maccopnhicop:+ Anken cộng HBr xúc tác peoxit.+ Axit cacboxylic hoặc anđehit không no cộng với tác nhân phân cực.Câu 4. Đáp án DH 2SO 4 ,170 CC2H5OH C2H4 + H2OPd,PbCO3 ,tC2H2 + H2 C2H4C2 H5 OH,t C2H5Br + KOH C2H4 + KCl + H2OCH3CHO thì không thể điều chế trực tiếp. Có thể chuyển thành ancol rồi tách nước …Phản ứng tách nước của ancol:Ở 140°C tạo ra ete, ở 170°C tạo ra anken. Nhưng có một số chất ở 170°C tách nước không hề tạo anken.Đó là những chất mà C bên cạnh C mang nhóm OH không còn H nữa [chẳng hạn [CH3]3CCH2OH], vàCH3OH. Những chất như thế dù ở 140°C hay 170°C đều chỉ tạo ra ete.Phản ứng hidro hóa C2H2, nếu xúc tác Pd/PbCO3 thì tạo ra anken, nhưng nếu xúc tác Ni thì lại tạo raankan. Cần chú ý điều kiện của phản ứng, tránh nhầm lẫn.Phản ứng của dẫn xuất halogen với kiềm [ví dụ phản ứng số 3], nếu môi trường là nước sẽ tạo ra ancol[phản ứng thủy phân], còn nếu môi trường là rượu thì tạo ra anken [phản ứng tách, theo quy tắc Zaixep].Câu 5. Đáp án ACác phản ứng xảy ra:C2H4 + Br2 C2H4Br2Ni,t C2H6C2H4 + H2 xt,t1 CH3CHOO2 C2H4 + HCl C2H5Cl2C2H4 + H2O C2H5OH3C2H4 + 2KMnO4 + 4H2O 3CH2OHCH2OH + 2KOH +2MnO2C2H4 +Đáp án B có NaOH, Ca[OH]2 không phản ứng.Đáp án c có Ca[OH]2 không phản ứng.Đáp án D có NaOH không phản ứng.Phản ứng oxi hóa anken bằng KMnO4:Khi cho anken phản ứng với KMnO4, nối đôi của anken sẽ bị oxi hóa thành điol, tức là 2 nguyên tử Cmang nối đôi sẽ chuyển thành 2 nguyên tử C mang nhóm -OH. Tổng quát:3R1 – CH = CH – R2 + 2KMnO4 + 4H2O 3R1 – CHOH – CHOH – R2 + 2KOH + 2MnO2Câu 6. Đáp án DBut-3-en là danh pháp saiTrang 11But-1-en tạo ra 2 sản phẩm:2-metylpropen tạo ra 2 sản phẩm:[mỗi mũi tên là một vị trí của nhóm –OH]But-2-en tạo ra 1 sản phẩm:[có thể thấy OH – nằm ở hai C là như nhau nên chỉ tính 1 vị trí].Câu 7. Đáp án D1500 C,lam lanh nhanh2CH4 C2H2 + 2H2CaC2 + 2H2O Ca[OH]2 + C2H2 CHBr2 – CHBr2 + 2Zn CH CH +2ZnBr2CHEMNotePhản ứng đầu tiên dùng để điều chế axetilen trong công nghiệp.Phân biệt phản ứng số 2 với phản ứng thủy phân Al4C3.Câu 8. Đáp án DCần chú ý một số tính chất hóa học của benzen:1. Phản ứng thế với các halogen.Benzen chỉ phản ứng với các halogen trong điều kiện tương đối khắc nghiệt, chẳng hạn:Chính vì vậy, benzen không phản ứng với dung dịch brom mà chỉ phản ứng vói hơi brom khan. Cần phânbiệt, dung dịch brom là brom trong nước hoặc các dung môi khác, còn brom khan hay brom lỏng là bromnguyên chất [vì bản thân brom ở dạng lỏng trong điều kiện thường]. Clo cũng phản ứng với benzen theocách tương tự.Tuy nhiên, nếu là đồng đẳng của benzen, ví dụ C6H5CH3 [toluen] thì lại có phản ứng thế của vòng thơmvà của gốc metyl trong 2 điều kiện khác nhau:Bot Fe, tC6H5CH3 + Cl2 C6H4ClCH3 + HCl [thế vào vòng thơm]asktC6H5CH3 + Cl2 C6H5CH2Cl + HCl [thế vào nhánh, tương tự như ankan, phản ứng xảy ra dễ dànghơn cả ankan].2. Phản ứng thế nitro.Benzen cho phản ứng thế nitro với HNO3, tạo ra nitrobenzen:3. Benzen không bị oxi hóa bởi thuốc tím.Câu 9. Đáp án CBenzen không phản ứng với KMnO4.Stiren phản ứng với KMnO4 ở nhiệt độ thường, còn phản ứng với toluen khi đun nóng:3C6H5CH = CH2 + 2KMnO4 + 4H2O 3C6H5CHOHCH2OH + 2KOH + 2MnO2.tC6H5CH3 + 2KMnO4 C6H5COOK + KOH + 2MnO2 + H2O.Trang 12Do đó, cho dung dịch KMnO4 vào ống nghiệm đựng 3 chất trên, chất nào làm mất màu ngay là stiren.Đem 2 ống còn lại đun nóng, ống nào mất màu là toluen. Còn lại là benzen.CHEMTipPhản ứng oxi hóa đồng đẳng của benzen:Mặc dù benzene không phản ứng với KMnO4, dù ở nhiệt độ thường hay đun nóng, nhưng các đồng đẳngcủa nó lại có thể phản ứng khi đun nóng.Với toluene, phản ứng tạo axit benzoic.Với etybenzen, phản ứng oxi hóa tạo axit benzoic và CO2:tC6H5CH2CH3 + KMnO4 C6H5COOK + KOH +MnO2 + CO2+H2O[sở dĩ tạo muối kalibenzoat vì có môi trường kiềm do KOH]. Tổng quát hơn, với các gốc hidrocacbon cósố C lớn hơn, phản ứng xảy ra sẽ làm đứt mạch C của gốc hidrocacbon tại vị trí giữa C số 1 và số 2 củagốc [C số 1 sẽ trở thành C trong nhóm –COOH của axit]:Phần gốc còn lại bị oxi hóa tiếp thành axit cacboxylic hoặcCâu 10. Đáp án BKhí thiên nhiên có nhiều trong các mỏ khí, tại đó khí tích tụ trong các lớp đất đá xốp ở những độ sâukhác nhau và được bao bọc bởi các lớp đất đá không thấm nước và khí, chẳng hạn như đất sét. Khí thiênnhiên chủ yếu chứa metan, có thể lên tới 95% [70 - 95% thể tích khí thiên nhiên là metan].Khí mỏ dầu, hay còn gọi là khí đồng hành, vì chúng có trong các mỏ dầu ["đồng hành" cùng dầu mỏ].Thành phần của khí mỏ dầu gần giống khí thiên nhiên nhưng hàm lượng metan thấp hơn [khoảng 5070% thể tích].Câu 11. Đáp án ATất cả các anken đều chứa nối đôi trong phân tử, nên đều cho phản ứng cộng với brom.B sai. Trong trường hợp anken có 2 nguyên tử C mang nối đôi giống nhau hoàn toàn thì chỉ thu được mộtsản phẩm, mặc dù cộng với phân tử bất đối xứng.Chẳng hạn:C sai. Chúng ta đều biết, có rất nhiều chất phản ứng được với AgNO3 trong NH3, như glucozo, mantozo...Điểm sai ở đây là đã khẳng định quá chặt chẽ, rằng chỉ có các ank-l-in phản ứng. Có thể sửa lại cho đúngbằng cách bỏ từ “chỉ có” hoặc nói: “Trong các ankin thì chỉ có ank - 1 - in tác dụng với AgNO3 / NH3.D sai. Trong một số câu hỏi trước, chúng ta đã biết rằng Al4C3 tạo ra CH4 còn CaC2 sẽ tạo ra C2H2 khi bịthủy phân trong nước, hoặc khi tác dụng với dung dịch axit.Câu 12. Đáp án BCác sản phẩm thu được:CHEMTipPhản ứng cộng của ankađien [chỉ xét 2 chất trong chương trình là butađien và isopren]Vì ankađien có 2 nối đôi, nên khi tham gia phản ứng cộng, tùy từng điều kiện mà các nối đôi bị phá vỡTrang 13theo những cách khác nhau. Cụ thể:Ở –80°C [nhiệt độ thấp], phản ứng phá vỡ liên kết giữa C số 1 và số 2 [hoặc c số 3 và số 4 của isopren],nên có tên gọi là phản ứng cộng 1, 2 [hoặc cộng 3, 4 với isopren].Ở 40°C [nhiệt độ cao], phản ứng phá vỡ cả 2 liên kết đôi, và đẩy nối đôi vào giữa [nghĩa là nối đôi đượctạo thành giữa C số 2 và số 3].Câu 13. Đáp án AHai anken khi hidrat hóa [cộng nước] chỉ tạo thành 2 ancol, tức là mỗi anken khi cộng nước chỉ tạo thành1 ancol duy nhất.Xét những chất trong đáp án:Eten: C = C + H2O C-C-OH, tạo 1 sản phẩm.But-2-en: C-C = C-C + H2O C-COH-C-C , tạo 1 sản phẩm.[tạo 2 sản phẩm]But-1-en: C=C-C-C + H2O COH-C-C-C hoặc C-COH-C-C, tạo 2 sản phẩm.Propen: C=C-C + H2O COH-C-C hoặc C-COH-C, tạo 2 sản phẩmCâu 14. Đáp án DIsopetan có công thức cấu tạo:Xác định số gốc ankyl của C5H11 – , ta được:Có 4 vị trí trống có thể tạo ra, suy ra có 4 đồng phân monoclo.CHÚ ÝCách viết đồng phân đã được nhắc tới ở các bài tập trước. Việc viết như vậy giúp ta tiết kiệm khá nhiềuthời gian làm bài, tuy nhiên cần tránh nhầm lẫn. Sai lầm thường gặp nhất là đếm thừa, cụ thể trong bài tậptrên, một số bạn đếm cả vị trí C ở mạch nhánh.Điều này không đúng, vì C số 1 và c ở mạch nhánh hoàn toàn tương đương nhau:Một điểm cần lưu ý nữa là tên gọi của các chất.Như đã thấy ở các câu hỏi, đề bài thường cho dưới dạng tên thông thường, và vì vậy cần nắm vững nhữngtên gọi này.Câu 15. Đáp án CRifominh là quá trình dùng xúc tác và nhiệt làm biến đổi cấu trúc của phân tử hidrocacbon từ mạch Ckhông phân nhánh thành phân nhánh, từ không thơm thành thơm.t ,xtVí dụ: CH3[CH2]4CH3 CH3CH2CH[CH3]CH2CH3Câu 16. Đáp án CXét trong 4 đáp án, ta thấy cả 4 đều chứa vòng benzen. Vòng benzen cộng H2 [Ni, t°] theo tỉ lệ mol 1:3.Điều này cho ta biết các yếu tố ngoài vòng có chứa 1 liên kết hoặc vòng kém bền [vì X tác dụng vói H2theo tỉ lệ mol 1:4].Trang 14Đề bài cho X tác dụng với brom theo tỉ lệ mol 1:1 có vẻ “hơi thừa”, nó giúp ta khẳng định lại rằng, X cóchứa vòng benzen và ngoài vòng có chứa 1 liên kết hoặc vòng kém bền.Cả 4 đáp án thì chỉ có stiren C6H5CH = CH2 thỏa mãn.CHEMTipCumen C6H5CH[CH3]2 dùng để điều chế phenol và axeton trực tiếp trong công nghiệp.Câu 17. Đáp án CNhững phản ứng xảy ra:Al4C3 + 12HCl 4AlCl3 + 3CH4crackinhC3H8 C2H4 + H2CaO,tCH3COONa + NaOH CH4 + Na2CO3t ,p,xtC + 2H2 CH4CaO,tKOOCCH2COOK + 2KOH CH2 + 2K2CO3CaC2 [canxi axetilua] dùng để điều chế C2H2:CaC2 + 2HCl CaCl2 + C2H2CHÚ ÝPhản ứng crackinh ankan:Phản ứng crackinh là phản ứng bẻ gãy mạch C của ankan nhờ nhiệt độ [hoặc xúc tác và nhiệt độ]. Sảnphẩm tạo thành gồm 1 ankan, 1 anken có số mol bằng nhau. Tổng quát:crackinhCnH2n+2 CxH2x + CyH2y+2 [x + y = n]crackinhVí dụ: C4H10 C3H6 + CH4Chính ankan mới tạo thành cũng có thể bị crackinh tiếp và sự bẻ gãy có thể xảy ra ở vị trí bất kì, vì vậy sốlượng sản phẩm tạo ra có thể rất lớn.crackinhC2 H 4 C3 H8 ;C3 H8 C2 H 4 CH 4crackinhVí dụ: C5 H12 CH 4 C4 H8C H C H2 6 3 6Câu 18. Đáp án CChúng ta xem lại định nghĩa phản ứng thế và phản ứng cộng:+ Phản ứng thế: Một hoặc một nhóm nguyên tử ở phân tử hữu cơ bị thay thế bởi một hoặc một nhómnguyên tử khác.asktVí dụ: CH3 – H + Cl2 CH3Cl + HCl [1]CH3 – OH + HBr CH3Br + H2O [2]+ Phản ứng cộng: Phân tử hữu cơ kết hợp thêm với các nguyên tử hoặc phân tử khác.Ví dụ: CH2 = CH2 + Br2 CH2Br - CH2BrNHẬN XÉT+ Các ankan [các hợp chất no nói chung] và vòng thơm cho phản ứng thế.+ Các anken, ankin,... cho phản ứng cộng [vòng thơm cũng có thể tham gia phản ứng cộng trong điềukiện thích hợp].Do đó:Trang 15+ Etilen, axetilen, benzen và stiren có thể tham gia phản ứng cộng:CH2=CH2 + Cl2 → CH2Cl – CH2ClCH CH + 2Cl2 → CHCl2 – CHCl2C6H5CH=CH2 + Cl2 → C6H5CHCl – CH2ClasC6H6 + 3Cl2 C6H6Cl6Etan và toluen tham gia phản ứng thế:asktCH3CH3 + Cl2 CH3CH2Cl + HClasktC6H5CH3 + Cl2 C6H5CH2Cl + HClCHEMTip+ Để nhận biết phản ứng thế, ta thấy các phân tử tham gia phản ứng đều cho đi và nhận lại [trao đổi].Chẳng hạn, ở phản ứng [1] CH3 – H cho đi nguyên tử H và nhận lại Cl [còn Cl - Cl cho đi Cl và nhận lạiH].+ Để nhận biết phản ứng cộng, một phân tử được nhận [mà không phải cho đi], ngược lại một phân tử chođi mà không nhận lại. Thông thường, ở phản ứng cộng, 2 chất phản ứng với nhau sẽ tạo thành một sảnphẩm duy nhất [các đồng phân khác nhau chỉ coi là một sản phẩm - cùng công thức phân tử].Câu 19. Đáp án C3 chất làm mất màu dung dịch thuốc tím ở nhiệt độ thường là stiren, propilen và axetilen.Câu 20. Đáp án CCác chất cho 2 sản phẩm là: Propen, isobutilen và stiren. Các bạn cần lưu ý rằng propin phản ứng với HBrtheo tỉ lệ mol 1 : 1 tạo ra 3 sản phẩm là CH2 = CBrCH3, CHBr = CHCH3 [cis, trans].CHÚ Ý+ Hai nguyên tử C thuộc nối đôi giống nhau hoàn toàn [phân tử đối xứng qua nối đôi] cộng với hợp chấtbất đối xứng [ví dụ HCl, HBr, H2O, ...] thì chỉ tạo ra một sản phẩm duy nhất.+ Hai nguyên tử C thuộc nối đôi khác nhau [phân tử không đối xứng qua nối đôi] khi cộng với hợp chấtđối xứng [như Br2, Cl2,...] thì chỉ tạo ra một sản phẩm.CHEMTipĐể phản ứng cộng vào nối đôi thu được 2 sản phẩm, điều kiện là:- Hợp chất hữu cơ không đối xứng qua nối đôi, ví dụ: CH3CH = CH2, CH3CH = C[CH3]2,...- Tác nhân cộng bất đối xứng.Câu 21. Đáp án CTrước tiên, chúng ta giải thích khái niệm đồng phân hình học.CHÚ ÝCác chất hữu cơ có 2 loại đồng phân được đề cập đến trong chương trình phổ thông:+ Đồng phân cấu tạo là những đồng phân hay đề cập nhất trong chương trình phổ thông, như đồng phânmạch c, đồng phân vị trí nhóm chức.+ Đồng phân lập thể trong chương trình phổ thông là đồng phân hình học. Đây là đồng phân gặp ởnhững chất có nối đôi C = C [với c s c hoặc C = O không có] hoặc vòng no. Ta xét những nối đôi C = C,Trang 16chúngcó dạngchứa nối đôi.với a, b, x, y là những nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử liên kết với nguyên tử C cóVí dụ: Với CH2 = CHCl thì a, b là H; x là H và Y là Cl.CH2 = CHCl có a và b giống nhau nên không có đồng phân hình học.Đối với CHCl=CHCl chất này có a khác b và x khác y nên có đồng phân hình học là:vàTương ứng với 2 đồng phân hình học, ta có cách gọi tên như sau:+ Nếu các nhóm lớn hơn [giả sử a > b và x > y] mà a và x nằm ở hai ngăn hên [hoặc 2 ngăn dưới] tức làcùng phía so với nối đôi là đồng phân cis.+ Nếu a và x nằm khác phía so với nối đôi là đồng phân trans.Chẳng hạn ở trên Cl khối lượng mol lớn hơn H nên ta có:: Dạng cis: Dạng transTrở lại với câu hỏi, xét các đồng phân mạch hở của C5H10:CH 2 CH CH 2 CH 2 CH 3 1CH 3 CH CH CH 2 CH 3 2 CH3 2 C CHCH3 3CH 2 C CH 3 CH 2 CH 3 4 CH3 2 CHCH CH 2 5Trong các đồng phân trên:[1] có a giống b [Cùng là H] nên không có đồng phân hình học[2] có a khác b và x khác y nên có đồng phân hình học[3] có a giống b [CH3 -] nên không có đồng phân hình học[4] có a và b giống nhau [cùng là H] nên không có đồng phân hình học[5] có x và y giống nhau [cùng là H] nên không có đồng phân hình học Khi oxi hóa C5H10 [anken] bởidung dịch KMnO4 thì tạo thành ancol hai chức có 2 nhóm chức -OH kề nhau. Sau đó khi oxi hóa bởi CuOthì tạo thành anđehit hoặc xeton hoặc không bị oxi hóa.Vì sản phẩm tạo ra không tham gia phản ứng tráng bạc nên loại trường hợp anđehit. Suy ra C mang nốiđôi không thể là C bậc I [vì C bậc I chứa nhóm -OH thì bị oxi hóa thành nhóm anđehit].Trong các chất không có đồng phân hình học thì chỉ có [3] thỏa mãn.Câu 22. Đáp án BHidro hóa hoàn toàn toluen thu được metyl xiclohexan:Trang 17Ta thấy các nguyên tử C trong vòng đều có liên kết với H nên vẫn có phản ứng thế clo được. Các đồngphân thu được là:Câu 23. Đáp án AX là chất khí ở điều kiện thường, suy ra X có tối đa 4 nguyên tử C. Mà số nguyên tử H luôn chẵn nên Xcó 2 công thức phân tử là C2H2 và C4H4. C2H2 là axetilen, phản ứng tạo kết tủa màu vàng với dung dịchAgNO3/NH3C4H4 mạch hở có 1 đồng phân là CH2 = CH - C CH chứa nối ba đầu mạch nên có phản ứng với dungdịch AgNO3/NH3.Câu 24. Đáp án BC4H8 [X] + Br2 CH2BrCBr [CH3]2C4H8 [Y] + Br2 CH2BrCH2CHBrCH3 + CH2BrCH[CH3]CH2BrCHEMTipPhản ứng cộng brom vào nối đôi C = C luôn tạo sản phẩm chứa 2 nguyên tử Br kề nhau, trong khi cộngbrom vào vòng xiclopropan tạo ra sản phẩm chứa 2 nguyên tử Br cách nhau. Do đó:X là CH2 =CH[CH3]2 và Y làCH3 trong đó Y cộng với brom tạo ra 2 sản phẩm như trên.Câu 25. Đáp án CSục hỗn hợp 2 chất vào dung dịch AgNO3/NH3 chỉ có but - 1 - in phản ứng:CH CCH2CH3 + AgNOg + NH3 AgC = CCH2CH3 +NH4NO3Sau đó, dùng HCl để thu được but -1 - in ban đầu:AgC CCH2CH3 + HCl HC CCH2CH3 + AgCl Câu 26. Đáp án DTa có quá trình phản ứng như sau:CH 3CHOHCH 3CH 3COCH 3 H2O CuO,t CH 3CH CH 2 CH 3CH 2 CH 2 OHCH 3CH 2 CHODo đó hai chất hữu cơ E và E gồm 1 xeton và 1 anđehit là CH3COCH3 và CH3CH2CHO.Khi sử dụng các thuốc thử để phân biệt hai chất E và F là:[1] Dung dịch AgNO3/NH3: Chỉ có CH3CH2CHO phản ứng cho hiện tượng xuất hiện kết tủa:tCH3CH2CHO + 2 AgNO3 + 3NH3 + H2O CH3CH2COONH4 + 2Ag + 2NH4NO3[2] Nước brom: CH3CH2CHO làm nhạt màu nước brom:CH3CH2CHO + Br2 + H2O CH3CH2COOH + 2HBr[3] H2 [Ni, t ]: Cả hai chất đều phản ứng nhưng không quan sát được hiện tượng rõ ràng.[4] Cu[OH] Ở nhiệt độ thường: Cả hai chất đều không phản ứng.[5] Cu[OH] / NaOH ở nhiệt độ cao: Chỉ có CH3CH2CHO phản ứng cho hiện tượng xuất hiện kết tủa đỏgạch:Trang 18tCH3CH2CHO + 2Cu[OH]2 +NaOH CH3CH2COONa + Cu2O↓ +3H2O[6] Quỳ tím: Cả hai chất đều không làm đổi màu quỳ tím.Vậy các thuốc thử thỏa mãn là: [1], [2] và [5].Câu 27. Đáp án DCông thức của etyl metyl xeton là CH3CH2COCH3. Nên để điều chế etyl metyl xeton bằng phản ứng cộngxthợp nước ta cần sử dụng chất ban đầu là CH3CH2C = CH: CH 3CH 2 C CH H 2 O CH 3CH 2 COCH 3HA. CH3CH2CH=CH2 + H2O CH3CH2COCH3CH 3CH 2 COCH 2 CH 3xtB. CH3CH2C=CCH3 + H2O CH 3CH 2 CH 2 COCH 3CH 3CH 2 CHOHCH 2 CH 3HC. CH3CH2CH=CHCH3 + H2O CH 3CH 2 CH 2 CHOHCH 3Câu 28. Đáp án At , xt23C2 H 2 CH C CH CH 2 CH 2 CH CH CH 2 H Pd/PbCO ,t CH 2 CH CHBr CH 3HBr 1:1 , 80 CCHEMTipĐể xác định chính xác sản phẩm chính cuối cùng các bạn cần xem lại một số quy tắc cộng sau:+ Quy tắc cộng 1, 4 hay 1, 2 được áp dụng theo điều kiện nhiệt độ đối với ankadien khi được cộng theo tỉlệ mol 1:1.+ Quy tắc cộng Mac - cop - nhi - cop với tác nhân bất đối xứng.Câu 29. Đáp án DNHẬN XÉTVới chất đã cho, đầu tiên chúng ta cần đánh số đúng các nguyên tử C trong mạch chính: Cụ thể chúng ta4321sẽ ưu tiên nối đôi hơn mạch nhánh: C C C CKhi đánh số được các nguyên tử C, chúng ta dễ dàng gọi được tên của chất đó. Lưu ý chất có nối đôi nênđuôi là “en”, không phải “in”.Câu 30. Đáp án At ,FeCó phản ứng xảy ra trong bình cầu: C6 H 6 Br2 C6 H 5 Br HBr Khi đó khí thoát ra là HBr sẽ được dẫn vào dung dịch NaOH và có phản ứng:NaOH + HBr NaBr + H2OKhi đó khối lượng dung dịch NaOH tăng lên làm khối lượng bình chứa cũng tăng lên. Do đó lò xo sẽ bịnén lại.Câu 31. Đáp án BCaC2 + H2O → C2H2 + Ca[OH]2 → C2H2 làm nhạt màu dung dịch Br2Câu 32. Đáp án BCHÚ ÝCách gọi tên ankan: Số chỉ vị trí nhánh – Tên nhánh + tên mạch chính + đuôi “an”Trang 19Câu 33. Đáp án ACâu 34. Đáp án BCHÚ ÝAnken, ankan, ankin… có số C từ 2 đến 4 [từ 1 đến 4 đối với ankan] đều ở thể khí.Câu 35. Đáp án BCH C-CH2-CH2-CH3; CH C-CH[CH3]CH3CHÚ ÝAnkin có liên kết ba đầu mạch cacbon thì có phản ứng với AgNO3/NH3 tạo kết tủa [AgC C-R: màuvàng]Câu 36. Đáp án DCHÚ ÝDãy đồng đẳng của axetilen là dãy hidrocacbon có 2 liên kết trong phân tử nên có công thức làCn H 2n 2 với n 2 .Câu 37. Đáp án DCâu 38. Đáp án BA. Metan không tách hidrocacbon tạo anken.B. Propan có phản ứng thế với Clo, tách hiđro và cracking.C. Etan không có phản ứng cracking.D. Etan không có phản ứng cracking.Câu 39. Đáp án ACH 2 CH CH 2 CH 3 HCl CH 3 CH[Cl] CH 2 CH 3 [spc]CH 2 [Cl] CH 2 CH 2 CH 3 spp CHEMTipKhi cộng HOH[H2O] hay HCl vào hidrocacbon không no thì đều tuân theo qui tắc Mắc-cốp- nhi-cốp, Hưu tiên cộng vào C có bậc thấp hơn hay C có H nhiều hơn ["giàu càng giàu thêm"].Câu 40. Đáp án C2Hg ,t CH2=CH2 + H2O C2H5OH [sản phẩm duy nhất]2Hg ,t CH3-CH=CH-CH3 + H2O CH3-CH2-CH[OH]-CH3 [sản phẩm duy nhất]Câu 41. Đáp án ACHÚ ÝGốc vinyl có dạng CH2=CH-.Câu 42. Đáp án DCHÚ ÝKhi có xúc tác chỉ có KOH thì sẽ tạo ra sản phẩm là ancol còn khi có thêm xúc tác ancol nữa thì sẽ raanken. Để cho dễ, các bạn cứ nhớ trong phản ứng tách thì 2 ancol không thể ở chung với nhau.Câu 43. Đáp án CCumen có công thức là C6H5-CH[CH3]-CH3Trang 20Câu 44. Đáp án CVinyl axetilen có CTCT: CH C-CH=CH2Axetilen có CTPT: CH CHBut-l-in có CTPT: CH C-CH2-CH3Các chất này đều tạo kết tủa với AgNO3/NH3 do có liên kết ba đầu mạch.Fomandehit có phản ứng tráng gương do tác dụng của nhóm -CHO.CHEMTipChỉ có liên kết ba đầu mạch mới tạo được kết tủa với AgNO3/NH3 còn nếu nó nằm trong mạch thì sẽkhông có chuyện này xảy ra.Câu 45. Đáp án DCHÚ ÝLiên kết đôi và liên kết ba đều làm mất màu thuốc tím ở điều kiện thường.Câu 46. Đáp án CĐồng đẳng của benzen có dạng CnH2n-6 với 3 nối đôi chạy trong 1 vòng.Câu 47. Đáp án Bxi, t C6 H 6 CH 2 CH 2 C6 H 5 CH 2 CH 3Câu 48. Đáp án AStiren làm mất màu thuốc tím ở ngay điều kiện thường.Toluen làm mất màu thuốc tím khi đun nóng.Benzen không làm mất màu thuốc tím.Câu 49. Đáp án DA. Trong các phân tử hiđrocacbon, số nguyên tử H luôn là số chẵn là do C luôn có 4 liên kết bao quanh.B. Các hiđrocacbon có số nguyên tử C nhỏ hơn 5 thì có trạng thái khí ở điều kiện thường.C. Hiđrocacbon no là hiđrocacbon mà trong phân tử chỉ có liên kết đơn.D. Hiđrocacbon mà khi đốt cháy cho số mol CO2 và nước bằng nhau là anken hoặc xicloankan.Câu 50. Đáp án D[6] Các chất đồng phân đều có cùng khối lượng phân tử, đúng do chúng có cùng CTPT.[7] Đồng đẳng là hiện tượng các chất có phân tử hơn hoặc kém nhau 1 hay nhiều nhóm CH2, đúng.[8] Các chất có cùng khối lượng phân tử đều là đồng phân của nhau, sai, chúng có thể khác thành phầnnguyên tố.[9] Đồng phân là hiện tượng các chất có cùng công thức phân tử, đúng.[10] Trong phân tử chất hữu cơ các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hoá trị và một trật tự nhất định,sự thay đổi thứ tự này không tạo ra chất mới, sai, thay đổi trật tự sẽ dẫn đến thay đổi tính chất hóa học củachúng và làm xuất hiện chất mới.Câu 51. Đáp án C[7] Khi đốt cháy hoàn toàn hiđrocacbon X, nếu được số mol CO2 bằng số mol H2O thì X là anken, sai vìchúng có thể là xicloankan.[8] Trong thành phần hợp chất hữu cơ nhất thiết phải có cacbon, đúng vì C làm “khung xương” cho cáccông thức cấu tạo của hợp chất hữu cơ.Trang 21[9] Liên kết hoá học chủ yếu trong hợp chất hữu cơ là liên kết cộng hoá trị, đúng.[10] Những hợp chất hữu cơ khác nhau có cùng phân tử khối là đồng phân của nhau, sai vì chúng có thểkhác thành phần nguyên tố.[11] Phản ứng hữu cơ thường xảy ra nhanh và không theo một hướng nhất định, sai vì các phản ứng hữucơ thường xảy ra rấy chậm.[12] Hợp chất C9H14BrCl có vòng benzen trong phân tử, sai vì hợp chất này chỉ chứa tối đa 2 liên kết trong phân tử.Câu 52. Đáp án CCO2 và SO2 là oxit axit nên cách tốt nhất để loại bỏ chúng là sử dụng dung dịch kiềm.CHEMTipĐây cũng là cách tốt nhất để loại bỏ phần lớn lượng khí thải từ các nhà máy công nghiệp mà thành phầnchính của chúng là các tiền axit.Câu 53. Đáp án CCH2=CH-CH2-CH=CH2; CH2=CH-CH=CH-CH3; CH2=C=CH-CH2-CH3; CH2=C[CH2]-CH=CH2;CH3-C[CH3]=C=CH2; CH3-CH=C=CH-CH3.Câu 54. Đáp án ACH2=CH-CH=CH-CH3; CH2=C[CH2]-CH=CH2;CHÚ ÝAnkadien liên hợp là các ankadien có 2 liên kết đôi cách nhau một liên kết đơn.Câu 55. Đáp án ACHÚ ÝCòn nếu phản ứng ở 40C thì sản phẩm chính là CH3CH=CHCH2Br.Câu 56. Đáp án BA. SO2 làm mất màu nước Brom.C. H2S làm mất màu nước Brom.D. C3H6 làm mất màu nước Brom.Câu 57. Đáp án DCHÚ ÝLiên kết ba không giống như liên kết đôi, chúng không thể tạo đồng phân hình học.Câu 58. Đáp án BCâu 59. Đáp án DAnkadien, ankin, xicloanken là ba họ hidrocacbon khi đốt cháy tạo nH2O < nCO2.CHEMTipHidrocacbon mà khi đốt cháy cho nH2O < nCO2 thì k [số liên kết và vòng] phải 2, liên kết càng2C 2 Hnhiều thì độ lệch càng lớn. k được gọi là độ không no: k 2[áp dụng với các hợp chất hữu cơ có C, H, O]Câu 60. Đáp án BtHBr + C2H5OH C2H5Br + H2OTrang 22C2H4 + Br2 C2H4Br2C2H4 + HBr C2H5Br C2H5Br + HBrC2H6 + Br2 askt 1:1molCâu 61. Đáp án ATa có: M Y 71,5 và trong Y chứa HCl + chất A.Gọi nHCl nA x mol.Ta có36,5x Ax 71,5 A 106,5 và A có công thức R-Cl => R=71 [C5H11]2xMà Y chỉ chứa 2 sản phẩm, vậy Cl khi thế vào X chỉ tạo ra một sản phẩm thế.Vậy X là 2,2-dimetylpropan.Câu 62. Đáp án Dxt,tTa có: M Y 24 . Phương trình Crackin: X 3Yn 3n XTa có Ym Y m X [2]Từ [2] suy ra n Y .M Y n X .M X 3n X .24 n X .M X M X 72.Vậy X là C5H12Câu 63. Đáp án BnCO 2 nC 0,35mol O2Ta có: X[C,H] nO 2 0, 625 molnH 2 O 0,55mol VO 2min 14 [lít]Câu 64. Đáp án DCHÚ ÝHợp chất hirocacbon có liên kết ba đầu mạch thì mới có phản ứng tạo kết tủa với AgNO3/NH3Câu 65. Đáp án DCHÚ ÝCó 2 điều kiện để tồn tại đồng phân hình học:+ Trong cấu tạo phân tử phải có 1 liên kết đôi.+ 2 nhóm thế liên kết với cùng 1 cacbon của nối đôi phải khác nhau.Câu 66. Đáp án BCHÚ ÝĐiều kiện để một chất có phản ứng trùng hợp là chất đó phải có liên kết bội hoặc vòng kém bền.Câu 67. Đáp án CCH CH; CH C-CH3; CH C-CH2-CH3; CH C-CH=CH2; CH C-C CHCHEMTipHidrocacbon từ C1 đến C4 ở thể khí trong điều kiện thường.Câu 68. Đáp án ATrang 23But-1-in có liên kết ba đầu mạch nên tạo kết tủa với AgNO3/NH3 còn but-2-in thì không.Câu 69. Đáp án DHidrocacbon gồm C và H, ta có C O 2 CO 2 , như vậy lượng O2 cần để đốt cháy C bằng lượng CO2sinh ra mà ta còn phải đốt cháy H nữa, vậy lượng O2 cần dùng để đốt hidrocacbon luôn lớn hơn lượngCO2 mà nó sinh ra.Câu 70. Đáp án DCHÚ ÝCác hợp chất có liên kết bội đều làm mất màu nước Brom cũng như thuốc tím.Câu 71. Đáp án DChất thỏa yêu cầu bài toán là: toluen, etylbenzen, phenol, anilin, crezol.+ Đối với các nhóm thế no [không chứa liên kết ] đẩy electron như: Các nhóm ankyl [-CH3, C2H5,..v..v..], hoặc các nhóm như: - OH [hidroxy], -NH2, -N[CH3]2 thì phản ứng thế vào nhân sẽ dễ dànghơn so với benzen và thế vào vị trí o, p trên vòng benzen.+ Đối với các nhóm thế chưa no [chứa liên kết ] hút electron như: -NO2, -CHO, -COOH, -CO-CH3[axetyl],v..v.. Thì phản ứng thế vào nhân xảy ra khó hơn benzen và định hướng thế vào vị trí meta là sảnphẩm chính.Câu 72. Đáp án ACâu 73. Đáp án Dxt, tC6H6 [benzen] + C2H4 C6H5-CH2CH3Câu 74. Đáp án ACH2=C[CH3]-CH2-CH3; CH3-CH[CH3]-CH=CH2;CH3-C[CH3]=CH-CH3;CH2=C[CH3]-CH=CH2; CH3-C[CH3]=C=CH2; CH3-CH[CH3]-CH CH2;CH2=C[CH3]-C CH.Câu 75. Đáp án C1. Ankin tác dụng với AgNO3/NH3 tạo kết tủa vàng, sai vì chỉ có những chất nào có liên kết ba đầu mạchmới tạo kết tủa với AgNO3/NH3.2. Axetilen tác dụng với nước trong điều kiện thích hợp tạo sản phẩm chính là anđehit, đúng, đây là mộttrong những phương pháp để điều chế axetandehit.3. Trong phản ứng của metan với khí clo theo tỉ lệ mol 1:2, sản phẩm tạo ra là metylen clorua, đúng.4. Tất cả các ankan đều nhẹ hơn nước, đúng, ankan luôn nổi trên mặt nước.Câu 76. Đáp án BTa có thể dự đoán X, Y, Z lần lược là: CH C-C CH; CH C-CH=CH2; CH C-CH2-CH3.Vậy các ý 1,4 đúng.Câu 77. Đáp án AC4H10 CH4 C2H2 CH2=CHCl PVCCrackingC4H10 CH4 + C3H61500 C2CH4 CH CH +3H2Lam lanh nhanhCH CH + HCl CH2=CHClTrang 24t , xt, pnCH2=CHCl [-CH2CH[Cl]-]nCâu 78. Đáp án BĐầu tiên ta phải nhớ là X, Y chỉ có 2C theo đáp án.X tác dụng với Cl2 thu được một sản phẩm hữu cơ duy nhất C2H2Cl2.Vậy X chỉ có thể là CH2=CH2.Hidrocacbon Y tác dụng với Cl2 thu được hai sản phẩm hữu cơ có cùng công thức C2H4Cl2. Vậy 2 chất đólà ClCH2-CH2Cl và CH3-CH[Cl]Cl.Suy ra Y là C2H6Câu 79. Đáp án ADễ thấy B chính là A khi thay thế 2 nguyên tử H bằng 2 nguyên tử Ag. Vậy A phải có 2 liên kết ba đầumạchCâu 80. Đáp án BCH 3 CH 2 CH 2 CH 2 CH 2 ClCH 3 CH 2 CH 2 CH 2 CH 3 Cl2 CH 3 CH 2 CH 2 CH[Cl] CH 3 HClCH CH CH[Cl] CH CH223 3askt 1:1Trang 25