Yếu tố văn hóa xã hội có ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm hay dịch vụ của doanh nghiệp

Tổ chức tiêu chuẩn hoá quốc tế [ISO] có định nghĩa trong ISO 9000 như sau: “chất lượng là một tập hợp các tính chất và đặc trưng của sản phẩm có khả năng thoả mãn những nhu cầu đã nêu ra hoặc tiềm ẩn”.

1.Chất lượng sản phẩm là gì?

Có thể nói chất lượng sản phẩm là một phạm trù kinh tế kĩ thuật khá trừu tượng .Khi nhìn nhận sản phẩm trên những góc độ khác nhau ta lại có những quan niệm khác nhau   về chất lượng sản phẩm

• Quan niệm siêu việt về chất lượng : chất lượng là sự tuyệt hảo của sản phẩm so với sản phẩm cùng loại.
• Quan niệm chất lượng sản phẩm theo hướng sản phẩm: đứng trên góc  độ này người ta cho rằng chất lượng sản phẩm là một tập hợp các thuộc tính phản ánh tính năng tác dụng của sản phẩm đó.
• Quan niệm chất lượng hướng theo người sản xuất: đứng trên góc  độ người sản xuất thì họ cho rằng chất lượng sản phẩm là sự phù hợp và đạt được của một sản phẩm so với một tập hợp các yêu cầu và hệ thống tiêu chuẩn đã được thiết kế từ trước.
• Quan niệm chất lượng theo thị trường cho rằng chất lượng sản phẩm là sự phù hợp với mục đích và yêu cầu của người sử dụng [xuất phát từ nhu cầu của thị trường].

+ Xuất phát từ giá cả [mối quan hệ giữa lợi ích của sản phẩm với chi phí phải bỏ ra ] chất lượng là cung cấp những sản phẩm dịch vụ ở mức giá mà khách hàng có thể chấp nhận được

+ Xuất phát từ cạnh tranh ta lại có định nghĩa : chất lượng đó là cung cấp những đặc điểm của sản phẩm và dịch vụ mà đối thủ cạnh tranh không có .

Mỗi định nghĩa trên đều xuất phát từ một khía cạnh nhất định vì vậy tuy ở mỗi cách đều có những ưu điểm nhất định song cũng đều không tránh  khỏi những hạn chế nhất định để đưa ra một định nghĩa dễ hiểu, loại bỏ được những hạn chế trên thì tổ chức tiêu chuẩn hoá quốc tế [ISO] có định nghĩa trong ISO 9000 như sau: “chất lượng là một tập hợp các tính chất và đặc trưng của sản phẩm có khả năng thoả mãn những nhu cầu đã nêu ra hoặc tiềm ẩn”.

2.Các yếu tố cấu thành chất lượng sản phẩm

Trong một sản phẩm có nhiều nhóm thuộc tính thể hiện chất lượng sản phẩm như:

• Các thuộc tính phản ánh chức năng tác dụng của sản phẩm thể hiện khả năng của sản phẩm có thể thực hiện chức năng hoạt động như mong muốn
• Tuổi thọ sản phẩm thể hiện khả năng giữ được tính năng tác dụng trong điều kiện hoạt động bình thường trong khoảng thời gian nhất định
• Tính thẩm mĩ của sản phẩm : là các thuộc tính thể hiện sự gợi cảm thu hút khách hàng như hình dáng màu sắc kích thước, cách trang trí, tính thời trang…
• Độ tin cậy của sản phẩm : là khả năng thực hiện đúng tính năng hoạt động như thiết kế và hoạt động chính xác
• Tính kinh tế của sản phẩm thể hiện ở tiết kiệm chi phí tổng sản xuất và tiêu thụ sản phẩm
• Tính tiện dụng của sản phẩm thể hiện ở khả năng dễ bảo quản, dễ vận chuỷên, dễ sửa chữa, dễ sử dụng
• Tính an toàn của sản phẩm khác với các thuộc tính trên đối với tính an toàn của sản phẩm do nhà nước qui định các sản phẩm phải tuân thủ qui định về tính an toàn sản phẩm
• Mức độ gây ô nhiễm của sản phẩm do các tổ chức các quốc gia qui định
• Các dịch vụ kèm theo như bảo hành vận chuyển hướng dẫn

3. Đặc điểm của chất lượng sản phẩm

Chất lượng sản phẩm được cấu thành bởi nhiều yếu tố vì vậy nó sẽ có rất  nhiều đặc điểm khác nhau . Dưới đây là một vài đặc điểm chung nhất

• Chất lượng sản phẩm là một phạm trù tổng hợp các yếu tố kinh tế xã hội kĩ thuật vì vậy nó được thể hiện thông qua một hệ thống các chỉ tiêu  kinh tế kĩ thuật văn hoá của sản phẩm
• Chất lượng có ý nghĩa tương đối có nghĩa là chất lượng thường xuyên thay  đổi theo không gian và thời gian.
• Có thể ở giai đoạn này sản phẩm có chất lượng được đánh giá là cao nhưng ở giai đoạn sau thì không chắc đã cao do khoa học kĩ thuật ngày càng phát triển và nhu cầu của con người cũng ngày càng cao hơn. Vì vậy chất lượng chỉ được đánh giá theo từng thời điểm. Các nhà sản xuất phải nắm chắc đặc điểm này để luôn luôn đổi  mới và cải tiến công nghệ để ngày càng nâng cao chất lượng sản phẩm để ngày càng đáp ứng tốt hơn nhu cầu của thị trường .
• Chất lượng chỉ phù hợp ở từng thị trường cụ thể do nhu cầu và sở thích của người dân ở mỗi vùng là khác nhau .Vì vậy khi đưa sản phẩm mới vào thi trường thì doanh nghiệp phải nghiên cứu kỹ thị trường đó.
• Chất lượng vừa mang tính trừu tượng vừa mang tính cụ thể . Tính trừu tượng thông qua sự phù hợp, nó phản ánh mặt chủ quan của sản phẩm và phụ thuộc vào nhận thức của khách hàng. Nâng cao chất lượng loại này sẽ có tác dụng tăng khả năng  hấp dẫn thu hút khách hàng nhờ đó tăng khả năng tiêu thụ sản phẩm.

Chất lượng phải thông qua các chỉ tiêu kinh tế kĩ thuật, cụ thể được thể hiện thông qua  chất lượng tuân thủ thiết kế, thông qua tính khách quan của sản phẩm. Nâng cao chất lượng loại này làm giảm chi phí và tạo điều kiện cho doanh nghiệp có khả năng thực hiện chính sách giá cả linh hoạt.

• Chất lượng sản phẩm chỉ thể hiện đúng trong điều kiện tiêu dùng cụ thể, phù hợp với mục đích sử dụng nhất định.

4. Vai trò của chất lượng sản phẩm

Chất lượng sản phẩm có vai trò quyết định sự sống còn của doanh nghiệp, nó thể hiện ở

• Chất lượng sản phẩm thể hiện sức cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường. Sản phẩm có sức cạnh tranh lớn sẽ được tiêu thụ nhiều làm tăng thu nhập cho doanh nghiệp
• Chất lượng sản phẩm có ảnh hưởng trực tiếp đến tài sản vô hình [uy  tín] của doanh nghiệp trên thị trường…

Chất lượng của sản phẩm luôn là vấn đề được cả doanh nghiệp và người tiêu dùng quan tâm hàng đầu. Vậy chất lượng sản phẩm là gì? Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm và các chỉ tiêu đánh giá chất lượng sản phẩm là gì? Hãy cùng Luận Văn Việt tìm hiểu ngay trong bài viết này.

1. Khái niệm chất lượng sản phẩm là gì?

“Chất lượng là tập hợp các đặc tính của một thực thể tạo cho thực thể đó khả năng thỏa mãn những nhu cầu đã nêu ra và nhu cầu tiềm ẩn” [ISO 8402] [thực thể trong định nghĩa trên được hiểu là sản phẩm theo nghĩa rộng].

Định nghĩa về chất lượng sản phẩm có thể khá rộng vì đây là một khái niệm mơ hồ. Nó có thể được coi là giá trị tổng thể hoặc cụ thể của sự hài lòng về các chức năng và đặc điểm của sản phẩm. Chất lượng của một sản phẩm thường là tương đối. Không có biện pháp tiêu chuẩn mặc dù các quy tắc được đưa ra để đảm bảo các tiêu chuẩn chất lượng tối thiểu được tuân thủ bởi các nhà sản xuất.

Chất lượng sản phẩm có thể được xem xét theo ba quan điểm khác nhau:

• Khách hàng: Chất lượng sản phẩm cho người mua sẽ đề cập đến sự hấp dẫn, chức năng, độ bền và độ tin cậy của sản phẩm.
• Nhà sản xuất: Chất lượng sẽ được xem là kỹ thuật, loại nguyên liệu thô được sử dụng và thực hành đóng gói được sử dụng trong sản xuất hàng hóa cụ thể.
• Sản phẩm: Đây là một thử nghiệm khách quan về độ bền và độ tin cậy của sản phẩm.

Chất lượng sản phẩm rất quan trọng đối với công ty. Bảo trì các sản phẩm chất lượng cao đảm bảo nhu cầu của người dùng trong khi các sản phẩm chất lượng kém ảnh hưởng đến niềm tin, uy tín và doanh số của công ty.

Tham khảo: Sản phẩm là gì? Cấp độ các yếu tố cấu thành sản phẩm

2. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm là gì?

2.1. Nhóm các yếu tố bên ngoài

Nhu cầu của nền kinh tế 

Chất lượng sản phẩm luôn bị chi phối, ràng buộc bởi hoàn cảnh, điều kiện và nhu cầu nhất định của nền kinh tế.

Thay đổi theo từng loại thị trường, các đối tượng sử dụng, sự biến đổi của thị trường. Các doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển phải nhạy cảm với thị trường để tạo nguồn sinh lực cho quá trình hình thành và phát triển các loại sản phẩm. Điều cần chú ý là phải theo dõi, nắm chắc, đánh giá đúng đòi hỏi của thị trường, nghiên cứu, lượng hóa nhu cầu của thị trường để có các chiến lược và sách lược đúng đắn.

• Trình độ kinh tế, trình độ sản xuất

Đó là khả năng kinh tế [tài nguyên, tích lũy, đầu tư..] và trình độ kỹ thuật [chủ yếu là trang thiết bị công nghệ và các kỹ năng cần thiết] có cho phép hình thành và phát triển một sản phẩm nào đó có mức chất lượng tối ưu hay không. Việc nâng cao chất lượng không thể vượt ra ngoài khả năng cho phép của nền kinh tế. 

Hướng đầu tư, hướng phát triển các loại sản phẩm và mức thỏa mãn các loại nhu cầu của chính sách kinh tế có tầm quan trọng đặc biệt ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. 

Sự phát triển của khoa học-kỹ thuật 

Trong thời đại ngày nay, khi khoa học kỹ thuật trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp thì trình độ chất lượng của bất kỳ sản phẩm nào cũng gắn liền và bị chi phối bởi sự phát triển của khoa học kỹ thuật, nhất là sự ứng dụng các thành tựu của nó vào sản xuất.

Kết quả chính của việc áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất là tạo ra sự nhảy vọt về năng suất, chất lượng và hiệu quả. Các hướng chủ yếu của việc áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật hiện nay là: Sáng tạo vật liệu mới hay vật liệu thay thế. 

Hiệu lực của cơ chế quản lý kinh tế 

Chất lượng sản phẩm chịu tác động, chi phối bởi các cơ chế quản lý kinh tế, kỹ thuật, xã hội như: 

• Kế hoạch hóa phát triển kinh tế; 
• Giá cả; 
• Chính sách đầu tư; 
• Tổ chức quản lý về chất lượng.

Nếu bạn đang gặp khó khăn khi làm bài luận văn các chuyên ngành về Marketing, kinh tế, tài chính,… Luận Văn Việt nhận viết luận văn thuê đề giúp bạn hoàn thành bài luận một cách tốt nhất có thể.

2.2. Nhóm yếu tố bên trong

Trong nội bộ doanh nghiệp, các yếu tố cơ bản ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm có thể được biểu thị bằng qui tắc 4M, đó là:

Con người [Men] 

Đây là một trong các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm nhất. Con người bao gồm lãnh đạo, nhân viên trong doanh nghiệp và người khách hàng. Yếu tố cơ bản con người rất quan trọng vì: mọi quá trình đều do con người thực hiện, các yêu cầu đều do con người đưa ra và phục vụ con người.

Vì vậy, nâng cao chất lượng sản phẩm là trách nhiệm và vinh dự của mỗi thành viên trong xã hội. Đối với nhà sản xuất, sản phẩm được sản xuất ra phải phù hợp với nhu cầu xã hội. 

Phương pháp, công nghệ [Methods] 

Phương pháp quản trị, công nghệ, trình độ tổ chức quản lý và tổ chức sản xuất của doanh nghiệp. Có nguyên liệu tốt, có kỹ thuật công nghệ thiết bị hiện đại nhưng không biết tổ chức quản lý lao động, tổ chức sản xuất, tổ chức kiểm tra chất lượng sản phẩm, tiêu thụ, bảo quản, sửa chữa, bảo hành… thì không thể nâng cao được chất lượng sản phẩm. 

Máy móc, thiết bị [Machines] 

Khả năng về công nghệ, máy móc thiết bị của doanh nghiệp. Kỹ thuật, công nghệ, thiết bị có tầm quan trọng đặc biệt và có tác dụng quyết định việc hình thành chất lượng sản phẩm. Kỹ thuật, công nghệ, thiết bị có mối tương hỗ khá chặt chẽ góp phần hoàn thiện và nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa chủng loại nhằm thoả mãn nhu cầu khách hàng. 

Nguyên vật liệu [Materials] 

Vật tư, nguyên liệu, nhiên liệu và hệ thống tổ chức đảm bảo vật tư, nguyên nhiên vật liệu của doanh nghiệp. Đây là yếu tố cơ bản của đầu vào có ảnh hưởng quyết định đến chất lượng sản phẩm.

Muốn có sản phẩm đạt chất lượng, điều trước tiên nguyên liệu để chế tạo sản phẩm phải đạt những yêu cầu về chất lượng [đúng số lượng, đúng chủng loại, đúng mức chất lượng, đúng kỳ hạn] thì doanh nghiệp mới chủ động ổn định quá trình sản xuất và thực hiện đúng kế hoạch sản xuất. Trong 4 yếu tố trên, con người được xem là yếu tố quan trọng nhất.

3. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng sản phẩm

Chỉ tiêu đánh giá chất lượng sản phẩm là gì? Các sản phẩm được sản xuất ra và được tiêu dùng đều phải đạt mức yêu cầu nào đó về chất lượng. Mức độ yêu cầu này phụ thuộc vào: Thứ nhất là yêu cầu của khách hàng, sau nữa là các quy định về chất lượng sản phẩm của Nhà nước, tiếp đó là trình độ phát triển của khoa học kỹ thuật hay trình độ sản xuất và trình độ nhận thức của dân cư. 

Người tiêu dùng luôn có nhu cầu hiện tại và nhu cầu tương lai. Nhu cầu hiện tại và tương lai đều phụ thuộc vào cả khả năng sản xuất của nhà sản xuất và người tiêu dùng. Theo sự tác động hai chiều mà sản phẩm ngày càng hoàn thiện hơn. 

Có 8 chỉ tiêu sau đây để đánh giá chất lượng sản phẩm: 

1. Tính năng hoạt động [Performance]

• Là các đặc điểm vận hành cơ bản của sản phẩm.

2. Đặc tính [Features]

• Là những đặc điểm khác lôi cuốn người sử dụng.

3. Độ tin cậy [Reliability]

• Là xác suất một sản phẩm không bị trục trặc trong một khoảng thời gian xác định.

4. Phù hợp [Conformance]

• Là mức độ chính xác đáp ứng các tiêu chuẩn đã được xác lập của một sản phẩm.

5. Độ bền [Durability]

• Là tuổi thọ của sản phẩm.

6. Khả năng dịch vụ [Servicebility]

• Là tốc độ một sản phẩm có thể hoạt động lại bình thường sau khi có trục trặc cũng như sự thành thục và hành vi của nhân viên phục vụ.

7. Thẩm mỹ [Aesthetic]

• Là sở thích cá nhân của một người liên quan đến bề ngoài, cảm giác, âm thanh, mùi và vị của một sản phẩm.

8. Chất lượng được cảm nhận [Perceived quality]

• Là các thước đo gián tiếp như uy tín, cảnh quan nơi làm việc…

Qua bài viết trên, hi vọng sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn chất lượng sản phẩm là gì? Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm và các tiêu chí đánh giá chất lượng. Nếu còn bất kỳ thắc mắc gì vui lòng liên hệ 0915 686 999 để được tư vấn trực tiếp. Chúc các bạn học tập tốt!

Hiện tại tôi đang đảm nhiệm vị trí Content Leader tại Luận Văn Việt. Tất cả các nội dung đăng tải trên website của Luận Văn Việt đều được tôi kiểm duyệt và lên kế hoạch nội dung. Tôi rất yêu thích việc viết lách ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Và đến nay thì tôi đã có hơn 5 năm kinh nghiệm viết bài.

Hy vọng có thể mang đến cho bạn đọc thật nhiều thông tin bổ ích về tất cả các chuyên ngành, giúp bạn hoàn thành bài luận văn của mình một cách tốt nhất!