Vì sao trong những ngày thời tiết lạnh thường có sương mù

Bốn mùa đều có sương, chỉ có điều vào mùa thu thường nhiều sương hơn. Vào buổi sáng sớm, bạn chỉ cần lưu ý một chút ở ruộng lúa, cỏ dại ở bên vệ đường và trên màng nhện, sẽ phát hiện thấy nước sương ẩm ướt, đặc biệt là những giọt sương đọng trên mạng nhện như những hạt trân châu lấp lánh.

Thời cổ xưa, người ta coi sương là ngọc bối, cho rằng sương không chỉ rơi từ trên trời xuống, mà còn là rơi từ trên những chòm sao khác nhau, các nhà luyện đan cổ đại rất chú ý đến việc thu nhập hạt sương, họ cho rằng nó giúp nhiều trong việc chế tạo kim thạch và thuốc trường thọ. Có người dùng sương làm thuốc, cho rằng uống nhiều sương có thể chữa được bệnh và kéo dài tuổi thọ.

Sau này, bản chất của sương mới được hiểu rõ, sương không phải là rơi xuống từ trên bầu trời, càng không phải là rơi từ các chòm sao khác nhau, chúng được hình thành từ hơi nước ở tầng không khí thấp khi gặp phải vật thể lạnh. Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường gặp hiện tượng này: vào mùa đông, khi bạn thở vào một ô cửa sổ bằng thuỷ tinh, bạn sẽ phát hiện trên cửa sổ xuất hiện những hạt nước nhỏ; vào mùa hè nếu như bạn để que kem vào thuỷ tinh một lúc liền nhìn thấy bên ngoài cốc thuỷ tinh có hạt nước nhỏ. Đây là kết quả hơi nước trong không khí gặp những vật thể lạnh ngưng tụ mà thành.

READ:  Ma quỷ và linh hồn có tồn tại không ?

Vào ban đêm những ngày nắng không có mây, nhiệt lượng mặt đất phát tán rất nhanh, nhiệt độ trên cánh đồng nhanh chóng giảm xuống. Nhiệt độ khi đã hạ thấp xuống thì khả năng chứa hơi nước trong không khí cũng giảm theo, hơi nước ở tầng thấp trong không khí rơi xuống ngọn cỏ, rơi trên lá cây, đồng thời kết thành những hạt nước nhỏ, đó chính là quá trình hình thành hạt sương.

Vì sao khi có sương thì thời tiết thường nắng?

Sự hình thành những hạt sương cần có những điều kiện khí hậu nhất định, đó là do sự khống chế của áp khí cao, ít gió, trời quang mây tạnh, nhiệt lượng trên mặt đất tán rất nhanh, nhiệt độ giảm xuống, khi hơi nước gặp phải mặt đất hoặc những vật thể tương đối lạnh thì sẽ hình thành sương.

“Không khí chứa hơi nước có giới hạn nhất định, đạt đến giới hạn lớn nhất gọi là hơi nước bão hòa. Nhiệt độ không khí càng cao, khả năng chứa hơi nước càng nhiều. Ví dụ 1 m3 không khí ở nhiệt độ 4°C có thể chứa lượng hơi nước nhiều nhất 6,36 g, ở nhiệt độ 20°C chứa lượng hơi nước nhiều nhất là 17,30 g. Nếu hơi nước chứa trong không khí nhiều hơn hơi nước bão hòa, dưới điều kiện nhiệt độ nhất định, phần hơi nước thừa ra sẽ ngưng kết thành những giọt nước, hoặc tinh thể băng li ti. Khi nhiệt độ không khí ở 4°C, nếu 1 m3 không khí chứa 7,36 g hơi nước thì 1 g thừa ra sẽ ngưng kết thành nước. Cho nên lượng hơi nước vượt quá bão hòa trong không khí ngưng kết thành nước chủ yếu là tùy thuộc vào nhiệt độ không khí giảm thấp mà gây nên.

Sự khuếch tán nhiệt khiến cho nhiệt độ mặt đất giảm xuống, đồng thời ảnh hưởng đến lớp không khí sát mặt đất, làm cho nhiệt độ của nó giảm xuống. Nếu lớp không khí nằm sát mặt đất tương đối ẩm thì khi nó lạnh đến một mức độ nhất định, một bộ phận hơi nước trong không khí sẽ ngưng kết lại thành những giọt nước li ti trôi nổi trong không khí. Nếu những giọt nước này nhiều sẽ biến thành sương mù, ngăn cản tầm nhìn của ta.

Sương mù ta thường nhìn thấy được hình thành như thế. Cho nên sương mù không phải từ trên trời rơi xuống. Mù và mây đều do nhiệt độ không khí giảm thấp gây nên. Vì vậy trên thực tế có thể nói sương mù là mây nằm sát mặt đất.

Ban ngày nhiệt độ tương đối cao, hơi nước chứa trong không khí nhiều hơn. Nhưng đến đêm, nhiệt độ không khí giảm thấp, khả năng chứa hơi nước của không khí giảm xuống, vì vậy một bộ phận hơi nước hình thành sương mù. Đặc biệt về mùa thu và mùa đông, vì đêm dài và trời ít mây, ít gió, mặt đất tản nhiệt nhanh hơn so với mùa hè, làm cho nhiệt độ mặt đất giảm nhanh. Như vậy khiến cho hơi nước chứa trong không khí gần mặt đất vào nửa sau của đêm đến sáng sớm dễ đạt đến bão hòa, tạo nên sương mù. Do đó sáng sớm mùa thu và mùa đông thường có sương mù. Sương mù phần nhiều được hình thành trong điều kiện những đêm không mây, không gió. Vì vậy sáng hôm sau Mặt Trời chiếu sáng, mặt đất ấm dần lên thì khả năng không khí chứa hơi nước cũng tăng lên, làm cho sương mù mỏng dần, đi đến tan hết. Cho nên người ta thường nói “mười đêm sương có đến chín đêm trời trong sáng”.”

Twitter Facebook LinkedIn

Những ngày qua, trên trục đường chạy qua xã Bản Ngoại từ khu vực xóm Ba Giăng đến xóm Phú Hạ - dốc Vai Cày thường xuất hiện sương mù vào buổi sáng sớm. Một số em học sinh của trường THCS Bản Ngoại đã hỏi chúng tôi rằng: "Vì sao lại có hiện tượng sương mù?". Để có câu trả lời, mời quý vị, các thầy cô giáo và các em học sinh xem bài viết nhỏ dưới đây để hiểu thêm về hiện tượng thiên nhiên này. Sương mù là hiện tượng hơi nước trong khí quyển ngưng kết lại thành những hạt nước rất nhỏ lơ lửng trong không khí


Những ngày qua, trên trục đường chạy qua xã Bản Ngoại từ khu vực xóm Ba Giăng đến xóm Phú Hạ - dốc Vai Cày thường xuất hiện sương mù vào buổi sáng sớm. Một số em học sinh của trường THCS Bản Ngoại đã hỏi chúng tôi rằng: "Vì sao lại có hiện tượng sương mù?". Để có câu trả lời, mời quý vị, các thầy cô giáo và các em học sinh xem bài viết nhỏ dưới đây để hiểu thêm về hiện tượng thiên nhiên này.

Sương mù là hiện tượng hơi nước trong khí quyển ngưng kết lại thành những hạt nước rất nhỏ lơ lửng trong không khí và làm giảm tầm nhìn của chúng ta. Căn cứ vào nguyên nhân hình thành, sương mù ở Việt Nam thường có 2 loại: sương mù bình lưu và sương mù bức xạ.


Khi bốc hơi, hơi ẩm chuyển động lên cao, nó bị làm lạnh và ngưng tụ tạo thành hiện tượng sương mù. Sương mù khác với mây ở chỗ nó gần với bề mặt Trái Đất, còn mây thì không. Người ta còn xếp sương mù vào họ mây thấp.


        Sương mù xuất hiện trên quốc lộ 37 đoạn đường chạy qua xóm Quang Trung
                                         xã Bản Ngoại - Đại Từ + Sương mù bức xạ hình thành khi mặt đất lạnh đi do bức xạ vào ban đêm trời quang mây, lặng gió. + Khi không khí ẩm di chuyển ngang qua nơi có bề mặt lạnh sẽ bị lạnh đi nên hình thành sương mù bình lưu. + Khí không khí lạnh di chuyển qua miền có mặt nước ấm hơn nhiều thì hơi nước bốc lên gặp lạnh nhanh chóng ngưng tụ thành sương mù bốc hơi. + Ngoài ra còn sương mù do mưa, sương mù thung lũng, v.v... Sương mù ở nước ta thường xảy ra thường xuyên vào các tháng từ cuối mùa thu đến cuối mùa xuân, nhiều và mạnh nhất vào các tháng mùa đông. Ngày nay môi trường không khí càng ngày càng ô nhiễm nên sương mù và mù xảy ra nhiều hơn và cường độ mạnh hơn. Sương mù được tạo nên ở nơi tiếp xúc giữa hai vùng khí nóng và mát , về đêm hay sáng sớm chưa có mặt trời khí trời mát mẻ trong khi vùng khí tiếp xúc với trái đất còn nóng nên tạo ra sương giữa 2 lớp khí đó...

Trong điều kiện sương mù, thì đèn có ánh sáng trắng sẽ không có tác dụng, tầm nhìn xa cũng như người đối diện mình sẽ không thấy ánh đèn trắng, trừ khi tới gần, lúc này thì tai nạn rất dễ xảy ra. Vì thế, đèn sương mù có ánh sáng vàng, trong điều kiện này, thì tầm chiếu xa của đèn sẽ không có, nhưng ngược lại, xe chạy ngược chiều mình sẽ thấy đèn của mình mà tránh Làm sao để người khác nhận ra chiếc xe trong điều kiện tầm nhìn hạn chế [do mưa to hoặc sương mù dày đặc]??? Có hai cách, dùng âm thanh hoặc ánh sáng. Dùng âm thanh thì có thể bị nhiễu hoặc không đủ cường độ, đặc biệt là khi người khác cũng đang ngồi trong xe. Vậy thì chỉ còn cách dùng ánh sáng.

Ánh sáng trắng của đèn pha [tập hợp của các loại ánh sáng đơn sắc khác] thì dễ bị tán xạ trong mưa và sương mù. Chỉ có ánh sáng đơn sắc, khó tán xạ và dễ được mắt người nhận biết thì mới được sử dụng.

                


                      Sương mù ở khu vực dốc Vai Cày - Bản Ngoại                                       

Trong giải sóng ánh sáng thì màu đỏ là dễ nhận biết nhất, tiếp theo là da cam,sau đó đến ánh sáng vàng. Nhà sản xuất đã dùng ánh sáng đỏ cho đèn hậu và đèn phanh rồi nên không thể dùng cho đèn sương mù được nữa [Nếu dùng, người lái xe khác tưởng bạn đang phanh nên cứ thẳng tiến thì nguy], màu da cam trong mưa thì dễ bị lẫn sang màu đỏ luôn.

Vì các lý do trên ánh sáng vàng được dùng cho đèn sương mù. Khi chạy xe trong mưa to hoặc sương mù hạn chế tầm nhìn bạn phải bật tất cả các loại đèn, gồm cả đèn sương mù. Bật đèn thường để đèn hậu màu đỏ sáng báo để báo hiệu cho xe chạy sau, bật đèn sương mù màu vàng để báo hiệu cho xe chạy ngược chiều.


Hiện tượng sương mù xuất hiện buổi sáng gọi là sương mù bình lưu. Sương mù này xuất hiện do khối không khí lạnh từ phương Bắc không di chuyển theo hướng bắc như thông thường, mà lệch dần về phía đông bắc nên trước khi ảnh hưởng đến các tỉnh miền Bắc, không khí lạnh có một khoảng thời gian đi qua biển làm bản chất khối không khí thay đổi, độ ẩm tăng lên gây sương mù. Sở dĩ chúng ta cảm thấy trời lạnh hơn vào những buổi sáng có sương mù là vì chúng ta đang nằm trong khối không khí lạnh, và khi có sương mù thì độ ẩm càng tăng lên nên trời sẽ rét. Theo kinh nghiệm dân gian, trước khi xuất hiện các đợt không khí lạnh tăng cường cũng thường thấy có sương mù.

Khi mặt trời xuất hiện, do nhiệt độ tăng dần lên khiến sương mù  thường tan đi nhanh chóng.

Đối với vùng miền núi thường gặp dạng sương mù bình lưu khi không khí ẩm di chuyển ngang qua nơi có bề mặt lạnh hình thành sương mù, ở những vùng núi cao sương mù có thể xuất hiện quanh năm, do vậy độ ẩm thường cao hơn khiến cho thời tiết ẩm và lạnh. Những người mắc bệnh về đường hô hấp cảm thấy khó chịu, mệt mỏi và rất dễ nhiễm lạnh. Đối với những người khỏe mạnh, khi thời tiết có sương mù nếu ra ngoài cần mặc thêm quần áo ấm để tránh nhiễm lạnh.

                Ban biên tập trang web trường THCS Bản Ngoại thực hiện



Video liên quan

Chủ Đề