Hẳn bạn đã từng nghe nói – có lẽ rất nhiều lần – về tầm quan trọng của việc sống hết mình cho hiện tại, với những lời khuyên đại loại như:
“Đừng suy nghĩ quá nhiều về quá khứ hoặc tương lai — hãy sống ở hiện tại!”
“Hãy chú ý đến cuộc sống của bạn.”
“Tất cả những gì bạn có đều ở trong khoảnh khắc này. Đừng để nó tuột mất.”
v.v…
Trong bối cảnh thế giới biến động và thay đổi nhanh chóng như hiện nay, đây quả là điều không hề dễ dàng. Luôn có điều gì đó sắp xảy ra mà chúng ta cần phải chuẩn bị – hoặc dự đoán trước, và thật khó để bản thân không cảm thấy “lạc lối” trong những sai lầm của quá khứ hoặc viễn cảnh bất định của tương lai.
Nhịp sống bận rộn khiến chúng ta dễ rơi vào trạng thái lo lắng, căng thẳng trong thời gian liên tục. Bạn thậm chí có thể không nhận ra điều đó, nhưng việc bị “cuốn vào” những sự kiện của quá khứ/ tương lai có thể khiến bạn kiệt sức, đánh mất mối giao cảm và niềm tin vào chính mình.
Giải pháp cho tình trạng này là điều mà rất nhiều người đã lưu truyền từ trước đến nay: nhận thức có ý thức và cam kết sống cho hiện tại.
Sống cho hiện tại là gì?
Sống trong hiện tại [live in the present] là một phong cách sống được nhà tâm lý học khuyến nghị dành cho những người đang “vật lộn” với những lo lắng và căng thẳng trong cuộc sống hàng ngày của họ. Đó là khi ta nhận thức và lưu tâm đến những gì đang xảy ra tại chính thời điểm này – không để bị phân tâm bởi những suy ngẫm về quá khứ hay lo lắng về tương lai.
Như Myrko Thum đã nói, khoảnh khắc hiện tại là tất cả những gì thực sự có:
Hiện tại là thứ duy nhất không có thời gian. Nó là điểm chuyển giao giữa quá khứ và tương lai. Nó luôn ở đó – và là điểm duy nhất chúng ta có thể tác động đến. Tất cả những gì xảy ra, xảy ra trong giây phút hiện tại. Mọi thứ đã từng xảy ra và sẽ từng xảy ra chỉ có thể xảy ra trong thời điểm hiện tại. Không thể có bất cứ thứ gì tồn tại bên ngoài nó.
Tại sao phải sống cho hiện tại?
Hãy sống cho hiện tại vì điều đó mới là quan trọng nhất.
Phần lớn chúng ta thường xuyên bị “mắc kẹt” trong tình trạng chờ đợi hạnh phúc ở tương lai – hoặc suy nghĩ về những chuyện đã qua trong quá khứ, để rồi quên đi việc sống và tận hưởng khoảnh khắc hiện tại.
Vấn đề ở đây là: Cuộc sống không thể kéo dài mãi.
Quá khứ đã qua, trong khi tương lai thì lại chưa tới.
Một ngày nào đó, khi nhìn lại chặng đường đã qua, nhiều người trong chúng ta sẽ “giật mình” nhận ra – mình đã dành quá nhiều thời gian cho tương lai, hoặc “đắm chìm” trong những gì đã qua, mà bỏ qua việc tận hưởng hạnh phúc và những “món quà” của hiện tại.
Sống hết mình cho hiện tại sẽ đưa sự sống, dù nhỏ bé, vươn đến ngày mai.
Lợi ích của việc sống cho hiện tại
Tập trung vào hiện tại là chìa khóa cho một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc. Qua đó, bạn sẽ chống lại được sự lo lắng, đảm bảo trạng thái cân bằng và kết nối với bản thân và mọi thứ xung quanh.
Tuy đã trở thành một chủ đề phổ biến trong những năm gần đây, nhưng sống ở hiện tại không chỉ đơn thuần là một lối sống “lỗi mốt” hay thời thượng – nhưng đã được chứng minh bởi nhiều nghiên cứu khoa học.
Sống cho hiện tại không chỉ khiến bản thân hạnh phúc hơn – mà còn có thể giúp cơ thể đối phó với cơn đau hiệu quả hơn, giảm căng thẳng và tác động của nó đến sức khỏe, đồng thời cải thiện trí tuệ cảm xúc – đặc biệt là khả năng quản lý những cảm xúc tiêu cực như sợ hãi hay tức giận.
Sống cho hiện tại – Nói dễ hơn làm
Phong cách sống của xã hội hiện đại khiến chúng ta luôn được khuyến khích nghĩ về tương lai hoặc suy ngẫm về quá khứ. Tất cả quảng cáo, lời nhắc, thông báo, tin nhắn, v.v… thường đều hướng ta về quá khứ hoặc tương lai.
Hãy thử tưởng tượng bạn đang mải mê chú tâm làm một công việc nào đó, để rồi bị đánh bật khỏi dòng chảy suy nghĩ bởi một tiếng “ding!” đột ngột của điện thoại.
Liệu ngay lúc đó, bạn có còn giữ được cảm thức về việc sống cho hiện tại?
Công nghệ có sức mạnh thật đáng kinh ngạc – cho phép chúng ta làm được nhiều việc hơn và hiệu quả hơn bao giờ hết. Nhưng đổi lại, con người cũng dần trở nên xa rời thực tại hơn. Hệ quả là cân bằng cuộc sống và công việc bị đánh mất, suy nghĩ của chúng ta trở nên ích kỷ và tiêu cực hơn.
Thay vì tận hưởng niềm vui ở thời điểm hiện tại, ta mải mê quá nhiều với mục tiêu thành công trong tương lai – hoặc đổi lại, tự “dìm” bản thân trong những suy nghĩ tiêu cực về quá khứ.
Thay vì chú ý nuôi dưỡng các mối quan hệ, ta bận tâm quá mức với công việc và danh vọng.
Thay vì tự tin vào bản thân và hài lòng với những năng lực hiện có, ta để cho suy nghĩ và đánh giá của người khác điều khiển cuộc sống của chính mình.
Làm thế nào để sống cho hiện tại?
Sau đây là 6 lời khuyên hữu ích – giúp bạn sống với hiện tại và tận hưởng từng giây phút đang có một cách trọn vẹn nhất.
1. Cam kết sống hết mình cho hiện tại
Sống giây phút hiện tại đòi hỏi nơi bạn một mức độ nỗ lực và cam kết nhất định.
Bạn có thể bắt đầu bằng việc dành ra vài phút mỗi buổi sáng để tự nhủ với bản thân phải tận hưởng trọn vẹn ngày sống sắp tới, cũng như học cách tận dụng tất cả mọi điều – dù xấu hay tốt – sẽ xảy đến với mình.
2. Xây dựng cơ chế tự nhắc nhở
Tiếp theo, bạn cần thiết lập một hệ thống để nhắc nhở bản thân về việc sống ở hiện tại.
Đó có thể là đặt lời nhắc trên điện thoại, hoặc dành ra một khoảng thời gian nhất định trong ngày để chỉ tập trung vào những gì đang xảy ra trong ngày.
3. Nhận thức về cơ thể của bạn
Một phần tối quan trọng của việc sống cho hiện tại là thấu hiểu – và hòa hợp với những cảm giác của cơ thể.
Học cách lắng nghe và cảm nhận mọi cơn đau, cảm giác đói, khát, v.v… và tìm cách thỏa mãn những cảm giác đó.
Thực hành tương tự – theo trình tự từng bước – với từng phần riêng biệt của cơ thể.
Hãy nhớ rằng, sẽ có những thời điểm trong đời, sức khỏe thể chất là mối quan tâm duy nhất – và quan trọng nhất – của bạn.
Khi tập trung vào cảm giác cơ thể nhiều hơn, bạn không chỉ học cách chăm sóc bản thân tốt hơn – mà đây còn là cơ hội để thực hành sống trong hiện tại, thay vì chỉ “chăm chăm” vào tương lai.
Đọc thêm: Học cách yêu bản thân – Hành trình 16 bước thay đổi cuộc sống
4. Luôn ý thức về suy nghĩ của bản thân
Để sống trọn khoảnh khắc hiện tại, bạn cần luyện tập tư duy tích cực và suy nghĩ về hiện tại.
Nếu nhận thấy bản thân đang có chiều hướng suy nghĩ tiêu cực hoặc lo lắng về tương lai, bạn hãy nhanh chóng tự nhắc nhở mình quay trở lại với thời điểm hiện tại.
Hãy tập trung tâm trí vào hiện tại và ý thức về những gì đang xảy ra – điều này đặc biệt quan trọng ở những thời điểm cần được tận hưởng trọn vẹn nhất.
Ví dụ: Nếu bạn đang đi dã ngoại cùng bạn bè và gia đình, hãy học cách tận hưởng những hoạt động và niềm vui của buổi đi chơi – thay vì lo nghĩ về những điều khác sau chuyến dã ngoại này.
Đọc thêm: Khẳng định tích cực – 5 bước thay đổi tư duy & cuộc sống
sống cho hiện tại
5. Ý thức về những gì đang diễn ra xung quanh
Có rất nhiều điều đang diễn ra xung quanh – mà nếu không dành thời gian để dừng lại và chiêm nghiệm, chúng ta rất có thể sẽ bỏ lỡ chúng.
Ban hãy thử tạm bấm nút “Dừng” và quan sát kỹ mọi thứ xung quanh bạn. Sau đó, hãy dành thời gian suy nghĩ về những gì đang diễn ra.
Xung quanh bạn có những ai? Họ đang làm gì?
Cảnh vật có gì đẹp và thú vị?
Bạn có thể quan sát được những gì đang diễn ra xung quanh mình không?
Trên thực tế, phần lớn chúng ta để bản thân trôi qua từng ngày – mà không bao giờ dừng lại để quan sát thế giới xung quanh.
Hãy thử một lần tạm dừng và chiêm nghiệm. Khả năng lớn là bạn sẽ “bất chợt” nhận ra một thế giới vô cùng thú vị, mà bấy lâu nay mình đã bỏ lỡ – hoặc vô tình chưa cảm nhận được.
Đọc thêm: Lòng biết ơn – 6 thói quen biến đổi cuộc sống mỗi ngày
hãy sống cho hiện tại
6. Hài lòng với cuộc sống hiện tại
Đã bao giờ bạn dành thời gian để chờ đợi một điều gì đó?
Đó có thể là chỉ là một sự kiện “thoáng qua” như ngồi chờ xe buýt – hoặc một quá trình lâu dài như chờ được thăng chức tại nơi làm việc.
Dù là sự chờ đợi nào, chúng ta đều mắc phải sai lầm, đó là dành quá nhiều thời gian để nghĩ về tương lai.
Thoạt nhìn, chờ đợi có vẻ như là một phần tất yếu của cuộc sống.
Tuy nhiên, sẽ chẳng tốt hơn nếu ta có thể ngưng chờ đợi – điều sẽ chỉ làm lãng phí cuộc sống của bản thân – để hướng sự chú ý vào việc trân trọng cuộc sống hiện tại sao?
Như Eckhart Tolle đã từng nói:
Waiting is a state of mind more than it is a situation that we find ourselves in, meaning that you can control it.
Dịch nghĩa: Chờ đợi về bản chất là một trạng thái của tâm trí – hơn là một tình huống của cuộc sống. Nói cách khác, bạn hoàn toàn nắm quyền kiểm soát hành vi này.
Lần tới, khi nhận thấy bản thân đang đợi chờ một điều gì đó, bạn hãy cố gắng tạm ngưng lại dòng suy nghĩ trên. Sống cho hiện tại không phù thời gian
Đã bao giờ bạn từng quan sát một người đứng đợi xe buýt đến?
Nếu bạn hỏi họ đang làm gì, hầu hết sẽ trả lời rằng họ đang đợi xe buýt.
Nhưng nếu thay vào đó, họ trả lời rằng họ đang ngồi tận hưởng bầu không khí trong lành và quan sát những sự kiện đang diễn ra xung quanh? Khi xe đến, họ sẽ bước lên và tiếp tục tận hưởng cuộc sống của mình.
Tức là đến thời điểm ấy, họ vẫn đang tận hưởng khoảnh khắc hiện tại – thay vì dành toàn bộ thời gian để nhìn “chằm chằm” vào đồng hồ.
Bạn hãy thử nghĩ xem, nếu thay đổi tư duy từ chờ đợi thành tận hưởng cuộc sống, chúng ta sẽ cảm thấy dễ chịu – và hạnh phúc hơn biết ngần nào!
Tư duy chờ đợi dẫn đến tình trạng thiếu kiên nhẫn – và thiếu kiên nhẫn dẫn tới thất vọng.
Trên thực tế, chờ đợi là một sự lựa chọn của riêng bạn. Thay vào đó, bạn có thể lựa chọn bằng lòng với hiện tại và tận hưởng từng khoảnh khắc của cuộc sống – khi mọi thứ xảy đến với mình.
Đọc thêm: Cách sống vui vẻ – 20 bí quyết giúp bạn hạnh phúc hơn mỗi ngày