Tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian [tác phẩm VHNTDG] là một loại hình tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả, được liệt kê tại Điểm L, Khoản 1 Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 [sửa đổi, bổ sung năm 2009 và năm 2019].
[Ảnh minh hoạ: Tranh Đông Hồ]
TÓM TẮT NỘI DUNG CHÍNH
1. Khái niệm tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian.
2. Tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian bao gồm.
3. Quyền tác giả đối với tác phẩm văn học nghệ thuật dân gian.
1. Khái niệm tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian
- Tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian [tác phẩm VHNTDG] là một loại hình tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả, được liệt kê tại Điểm L, Khoản 1 Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 [sửa đổi, bổ sung năm 2009 và năm 2019].
- Theo Khoản 1 Điều 23 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005, tác phẩm VHNTDG là sản phẩm sáng tạo tinh thần của một tập thể, một cộng đồng trên nền tảng truyền thống của một nhóm hoặc các cá nhân nhằm phản ánh khát vọng của cộng đồng, thể hiện tương xứng đặc điểm văn hóa và xã hội của họ, các tiêu chuẩn và giá trị được lưu truyền bằng cách mô phỏng hoặc bằng cách khác.
2. Tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian bao gồm:
- Truyện, thơ, câu đố;
- Điệu hát, làn điệu âm nhạc;
- Điệu múa, vở diễn, nghi lễ và các trò chơi;
- Sản phẩm nghệ thuật đồ hoạ, hội hoạ, điêu khắc, nhạc cụ, hình mẫu kiến trúc và các loại hình nghệ thuật khác được thể hiện dưới bất kỳ hình thức vật chất nào.
3. Quyền tác giả đối với tác phẩm văn học nghệ thuật dân gian
- Tổ chức cá nhân khi sử dụng tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian phải dẫn chiếu xuất xứ của loại hình tác phẩm đó và bảo đảm giữ gìn giá trị đích thực của tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian.
- Thời hạn bảo hộ quyền công bố và các quyền tài sản đối với các loại hình tác phẩm được quy định tại Điều 27 Luật sở hữu trí tuệ, trong đó không quy định về tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian.
- Như vậy, tác phẩm văn học nghệ thuật dân gian không có thời hạn bảo hộ, bởi lẽ tác phẩm được lưu truyền bằng miệng, từ thế hệ này sang thế hệ khác và có nhiều dị bản, không thể biết chính xác tác phẩm công bố từ khi nào và cũng không thể bảo hộ tính nguyên gốc của tác phẩm. Chủ sở hữu tác phẩm văn học nghệ thuật dân gian không xác định rõ, họ có thể là cộng đồng tập thể một địa phương, một làng nghề, một nhóm nghệ nhân lưu giữ tư liệu về tác phẩm hoặc là công chúng. Khi sử dụng tác phẩm văn học nghệ thuật dân gian cũng giống như sử dụng tác phẩm thuộc về công chúng, mặc dù không phải xin phép ai nhưng phải có trích dẫn nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng và đảm bảo những giá trị đích thực của tác phẩm.
- Trên đây là nội dung Quyền tác giả đối với tác phẩm văn học, nghệ thuận dân gian Công ty Luật TNHH Thịnh Trí gửi đến bạn đọc. Nếu có thắc mắc, vui lòng liên hệ Hotline 1800 6365 để được tư vấn.
Văn học dân gian là một bộ phận quan trọng cấu thành nên nền văn học thế giới. Mỗi đất nước đều có những nền văn học của riêng mình. Tuy nhiên cũng có không ít các tác phẩm dân gian trở thành kinh điển và ảnh hưởng sâu sắc đến tư tưởng nghệ thuật của nhân loại. Vậy văn học dân gian là gì? Những tác phẩm kinh điển từ phạm trù này bạn có biết?
Văn học dân gian là gì? Những đặc trưng cơ bản bạn cần biết
Văn học dân gian được biết đến với nhiều cách hiểu khác nhau. Tùy vào góc nhìn nghiên cứu, tư duy của mỗi quốc gia, khu vực mà khái niệm sẽ có cách diễn đạt khác nhau. Tuy nhiên về cơ bản chúng đều để hiện được nội dung cốt lõi cùng những đặc trưng quan trọng.
Khái niệm văn học dân gian là gì?
Văn học dân gian là gì? Những đặc trưng cơ bản bạn cần biết
Văn học dân gian là gì? Hiểu theo nghĩa đơn giản nhất thì đây là những sáng tác nghệ thuật được lưu giữ bằng hình thức truyền miệng. Chúng có thể có tác giả hoặc không. Từ thời công xã nguyên thủy, các tác phẩm này đã được mọi tầng lớp dân chúng truyền tai nhau. Thông qua nhiều người, một tác phẩm có thể sẽ có nhiều dị bản khác nhau.
Theo folklore, văn học dân gian được hiểu là một di tích được để lại bởi nền văn hóa tinh thần. Chúng bao gồm cả phong tục, đạo đức lẫn tín ngưỡng. Tuy nhiên, để hiểu rõ hơn, khi về Việt Nam khái niệm này được phân tích từ các góc nhìn cụ thể từ nghĩa rộng đến nghĩa hẹp. Nhưng chung quy lại, chúng vẫn thể hiện một ý nghĩa chung.
Phần lớn văn học dân gian đều được truyền miệng. Nhưng văn học truyền miệng không bao gồm tất cả các tác phẩm dân gian. Hiểu một cách chính xác hơn, các tác phẩm truyền miệng và bộ phận cấu thành nên một dòng loại lớn này. Văn học dân gian bao gồm nhiều thể loại, tiêu biểu có thể kể đến như: Thần thoại, sử thư, cổ tích, truyền thuyết hay ngụ ngôn.
Đối với hệ thống văn học thế giới, bộ phận văn học dân gian có vai trò cực kỳ quan trọng. Chúng sở hữu một hệ thống những quan tâm điểm, tư tưởng có ảnh hưởng lớn đến nhân sinh. Ngày nay, sự tác động của chúng với nhận thức con người vẫn vô cùng mạnh mẽ.
Những đặc trưng nổi bật tạo nên giá trị của văn học dân gian
Tìm hiểu văn học dân gian là gì, bạn sẽ không thể bỏ qua những đặc trưng tiêu biểu của chúng. Đây là yếu tố quan trọng tạo nên giá trị cốt lõi của phạm trù văn học này. Cụ thể là:
Những đặc trưng nổi bật tạo nên giá trị của văn học dân gian
● Tính nguyên hợp: Văn học dân gian ra đời là dựa vào những thực tế xã hội, cuộc sống mà họ trải qua trong từng thời kỳ. Chúng còn là những bài học đạo đức, kinh nghiệm có tính khoa học. Vì thế, văn học dân gian giống như một bách khoa toàn thư của cả nhân dân vậy. Những loại văn học này không chỉ sử dụng ngôn từ mà còn kết hợp thêm các thể loại khác.
● Tính tập thể: Nói văn học dân gian mang tính tập thể vì cực kỳ ít những tác phẩm rõ tác giả cụ thể. Phần lớn chúng được sáng tác bởi nhân dân và thuộc về nhân dân.
● Tính gần gũi: Văn học dân gian lấy những tư liệu về cuộc sống đời thường của con người nên chúng luôn mang lại cảm giác gần gũi, thân thuộc.
Theo thời gian, có vô số những tác phẩm văn học dân gian kinh điển ra đời. Đến nay, những giá trị của chúng vẫn còn nguyên vẹn đến ngày nay. Vậy tên top những tác phẩm văn học dân gian là gì? Dưới đây là những tác phẩm tiêu biểu nhất của thời đại bạn không thể bỏ lỡ khi tìm hiểu về phạm trù văn học này:
Điểm tên top những tác phẩm văn học dân gian kinh điển nhất
Thần thoại Hy Lạp là một tuyển tập truyện dân gian nổi danh thế giới. Chúng bao gồm những câu chuyện xoay xung quanh các vị thần và các vị anh hùng. Những tư liệu về nhân vật đều được lấy từ các sách sử, thông tin truyền miệng, tư liệu từ các tín ngưỡng, tôn giáo.
Sau này các chuyên gia nghiên cứu về thần thoại Hy Lạp ngày một xuất hiện nhiều hơn. Cũng từ đây, nhiều tư liệu mới được phát hiện. Các ấn phẩm về thần thoại Hy Lạp bắt đầu được nghiên cứu chuyên sâu hơn. Không chỉ những câu chuyện truyền miệng đơn giản mà còn có nhiều tác phẩm mang tính nghiên cứu cao.
Nội dung các tác phẩm thần thoại Hy Lạp cũng vô cùng đa dạng. Chúng không chỉ xoay quanh về những vị thần trên đỉnh Olympus mà còn về các vị vua, những vùng đất mới, những vị anh hùng. Cũng từ đây, các câu chuyện có mối liên hệ mật thiết với các sự kiện lịch sử có thực. Điều này càng tạo thêm một góc nhìn mới cho nhân loại.
Thần thoại Hy Lạp
Tìm hiểu văn học dân gian là gì bạn sẽ không thể không biết đến truyện cổ tích Grimm. Sở dĩ gọi vậy là bởi đây là những tác phẩm truyền miệng kinh điển được tập hợp, sưu tầm lại bởi các anh em nhà Grimm.
Đây là tuyển tập các câu chuyện cổ tích kinh điển của Đức, nổi danh toàn thế giới. Những câu chuyện cổ tích Grimm nói về nhiều khía cạnh khác nhau trong cuộc sống với những bài học thấm thía. Các câu chuyện trong chuyển tập này được dịch ra nhiều ngôn ngữ và phổ rộng khắp thế giới, trong đó có Việt Nam.
Truyện ngụ ngôn Việt Nam
Truyện ngụ ngôn Việt Nam chủ yếu là các câu chuyện châm biếm, răn dạy hài hước nhưng cực kỳ sâu sắc. Những câu chuyện này được sưu tập và biên soạn này theo từng mảng khác nhau về cuộc sống, đạo đức, … Ngày nay, những chuyện ngụ ngôn Việt Nam vẫn được nhắc đến rất nhiều. Thậm chí chúng còn được đưa vào hệ thống giáo dục tại Việt Nam.
Truyện ngụ ngôn Việt Nam
Tìm hiểu văn học dân gian là gì, bạn sẽ khám phá ra rất nhiều điều thú vị về phạm trù văn học này. Không chỉ có nội dung đa dạng, nhiều bài học nhân văn mà giá trị của chúng còn lưu giữ đến tận ngày nay. Nếu muốn tìm hiểu thêm về nền văn học dân gian Việt Nam cũng như thế giới, bạn có thể lựa chọn những tác phẩm tại Cotich.net.
Danh sách những truyện cổ tích việt nam hay nhất: Truyền thuyết Thánh gióng, truyện cổ tích tấm cám, sọ dừa, truyền thuyết về Sơn Tinh - Thủy Tinh, truyền thuyết hồ hoàn kiếm, sự tích trầu cau, sự tích con rồng cháu tiên, truyền thuyết thành cổ loa, Cóc kiện trời, Sự tích Táo Quân, chú thỏ tinh khôn, Sự tích chùa Một cột, Chàng ngốc học khôn, Sự tích sấm sét, Sự tích hoa Mào gà, Chử Đồng Tử và Công chúa Tiên Dung, truyện cổ tích trí khôn của ta đây, Sự tích con chuồn chuồn, Sự tích Hòn Vọng Phu, Truyền thuyết Mỵ Châu – Trọng Thủy, sự tích cây khế, Sự tích Thánh làng Chèm, Sự tích thỏ tai dài đuôi ngắn, Sự tích hoa mười giờ, Sự tích chim Quốc, Sự tích công chúa Liễu Hạnh, Cây táo thần, thạch sanh,…
Tổng hợp các câu chuyện cổ tích thế giới hay và ý nghĩa nhất, truyện cổ grimm, truyện cổ Andersen, cổ tích thần kỳ: Nàng công chúa ngủ trong rừng, Alibaba và bốn mươi tên cướp, Nàng công chúa chăn ngỗng, Cô bé lọ lem, Chú bé tí hon, Ông lão đánh cá và con cá vàng, nàng bạch tuyết và bảy chú lùn, Truyện cổ tích Bà chúa tuyết, Aladdin và cây đèn thần, Ba sợi tóc vàng của con quỷ, Hoàng tử ếch, Con quỷ và ba người lính, Cô bé quàng khăn đỏ,…