Xem thêm các sách tham khảo liên quan:
Giải Vở Bài Tập Vật Lí 7 – Bài 23: Tác dụng từ, tác dụng hóa học và tác dụng sinh lý của dòng điện giúp HS giải bài tập, nâng cao khả năng tư duy trừu tượng, khái quát, cũng như định lượng trong việc hình thành các khái niệm và định luật vật lí:
I – TÁC DỤNG TỪ
a] Khi công tắc đóng, cuộn dây hút đinh sắt nhỏ. Khi ngắt công tắc, đinh sắt nhỏ rơi ra.
b] Đưa một kim nam châm lại gần một cuộn dây và đóng công tắc thì một cực của kim nam châm bị hút, cực kia bị đẩy. Khi đảo đầu cuộn dây, cực của nam châm lúc trước bị hút thì nay bị đẩy và ngược lại.
Kết luận:
1. Cuộn dây dẫn quấn quanh lõi sắt non có dòng điện chạy qua là nam châm điện.
2. Nam châm điện có tính chất từ vì nó có khả năng làm quay kim nam châm hoặc hút các vật bằng sắt hoặc thép.
Tìm hiểu chuông điện
Khi đóng công tắc, dòng điện đi qua cuộn dây và cuộn dây trở thành nam châm điện. Khi đó cuộn dây hút miếng sắt làm cho đầu gõ chúng đập vào chuông, chuông kêu.
Chỗ hở của mạch ở chỗ miếng sắt bị hút nên rời khỏi tiếp điểm khi đó mạch hở, cuộn dây không có dòng điện đi qua, không có tính chất từ nên không hút miếng sắt nữa. Do tính chất đàn hồi của thanh kim loại nên miếng sắt lại trở về tì sát vào tiếp điểm.
Khi miếng sắt trở lại tì sát vào tiếp điểm, mạch kín và cuộn dây lại dòng điện chạy qua và lại có tính chất từ. Cuộn dây lại hút miếng sắt và đầu gõ chuông lại đập vào làm chuông kêu. Mạch lại bị hở. Cứ như vậy chuông kêu liên tiếp chừng nào công tắc còn đóng.
II – TÁC DỤNG HÓA HỌC
→ Chứng tỏ có dòng điện chạy qua mạch [nghĩa là có dòng điện chạy qua dung dịch muối đồng]. Vậy dung dịch muối đồng sunphat là chất dẫn điện.
Sau thí nghiệm, thỏi than nối với cực âm được phủ một lớp màu đỏ nhạt.
Kết luận:
Dòng điện đi qua dung dịch muối đồng làm cho thỏi than nối với cực âm được phủ một lớp vỏ bằng đồng.
IV – VẬN DỤNG
A. Một pin còn mới đặt riêng trên bàn.
B. Một mảnh nilong đã được cọ xát mạnh.
C. Một cuộn dây dẫn đang có dòng điện chạy qua.
D. Một đoạn băng dính.
Lời giải:
Chọn C. Một cuộn dây dẫn đang có dòng điện chạy qua.
A. Làm tê liệt thần kinh
B. Làm quay kim nam châm
C. Làm nóng dây dẫn
D. Hút các vụn giấy
Lời giải:
Chọn D. Hút các vụn giấy
Ghi nhớ:
– Dòng điện có tác dụng từ vì nó có thể làm quay kim nam châm.
– Dòng điện có tác dụng hóa học, chẳng hạn khi có dòng điện đi qua dung dịch muối đồng thì nó tách đồng ra khỏi dung dịch, tạo thành lớp đồng bám trên thỏi than nối với cực âm.
– Dòng điện có tác dụng sinh lí khi đi qua cơ thể người và động vật.
1. Bài tập trong SBT
A. các vụn nhôm
B. các vụn sắt
C. các vụn đồng
D. các vụn giấy viết
Lời giải:
Chọn B
Khi cho dòng điện chạy qua cuộn dây dẫn quanh lõi sắt non thì cuộn dây này có từ tính nên hút được các vụn sắt.
A. tác dụng nhiệt của dòng điện
B. tác dụng từ của thỏi nam châm [ nam châm vĩnh cửu] gắn trong chuông điện
C. tác dụng từ của dòng điện
D. tác dụng hút và đẩy của các vật bị nhiễm điện
Lời giải:
Chọn C
Chuông điện hoạt động là do tác dụng từ của dòng điện.
A. làm dung dịch này nóng lên
B. làm dung dịch này bay hơi nhanh hơn
C. làm biến màu của hai thỏi than nối với hai cực của nguồn điện được nhúng trong dung dịch này
D. làm biến màu thỏi than nối với cực âm của nguồn điện được nhúng trong dung dịch này.
Lời giải:
Chọn D
Dòng điện đi qua dung dịch muối đồng làm cho thỏi than nối với cực âm được phủ một lớp vỏ bằng đồng.
2. Bài tập bổ sung
a] Có hiện tượng gì xảy ra với nam châm điện, với thanh sắt và với tiếp điểm khi dòng điện chưa quá mạnh ? Vì sao ?
Khi dòng điện chưa quá mạnh, nam châm điện vẫn hút thanh sắt, nhung lực hút nhỏ nên không đủ thắng được lực đàn hồi giữ bởi thanh đàn hồi, do đó thanh sắt vẫn tiếp xúc với tiếp điểm, mạch điện kín có dòng điện trong mạch.
b] Có hiện tượng gì xảy ra nếu dòng điện quá mạnh, trên mức cho phép ?
Nếu dòng điện quá mạnh, trên mức cho phép thì nam châm điện tạo ra lực hút mạnh lớn hơn lực giữ của thanh đàn hồi, khiến cho thanh sắt quay xuống làm hở mạch điện và do đó mạch điện được ngắt.
c] Sau đó phải làm gì để có dòng điện chạy qua mạch điện và bóng đèn ?
Khi đó thanh sắt bị lệch xuống dưới, muốn cho có dòng điện chạy qua mạch điện và bóng đèn thì ta cần ấn núm ấn để cho thanh sắt trở về vị trí nằm ngang và tiếp xúc với tiếp điểm.
2. Bài tập bổ sung
A. nhúng cuộn dây thép trong dung dịch muối kẽm một thời gian.
B. nhúng cuộn dây thép trong dung dịch muối kẽm và đun nóng dung dịch này một thời gian.
C. nhúng một thanh kẽm và cuộn dây thép trong dung dịch muối kẽm rồi nối thanh kẽm với cực dương và nối cuộn dây thép với cực âm của nguồn điện.
D. nhúng một thanh kẽm và cuộn dây thép trong dung dịch muối kẽm rồi nối thanh kẽm với cực âm và nối cuộn dây thép với cực dương của nguồn điện.
Lời giải:
Chọn C.
Để mạ kẽm cho một cuộn dây thép thì cần phải nhúng một thanh kẽm và cuộn dây thép trong dung dịch muối kẽm rồi nối thanh kẽm với cực dương và nối cuộn dây thép với cực âm của nguồn điện.
2. Bài tập bổ sung
A. Tác dụng nhiệt
B. Tác dụng sinh lí.
C. Tác dụng từ.
D. Tác dụng hóa học.
Lời giải:
Chọn B.
Dòng điện chạy qua đùi ếch thì đùi ếch co lại. Đây là tác dụng sinh lí của dòng điện.
Xem toàn bộ tài liệu Lớp 7: tại đây
Xem thêm các sách tham khảo liên quan:
- Giải Vật Lí Lớp 7
- Giải Sách Bài Tập Vật Lí Lớp 7
- Đề Kiểm Tra Vật Lí Lớp 7
- Sách Giáo Khoa Vật Lý 7
- Giải Vở Bài Tập Vật Lí Lớp 7
- Sách Giáo Viên Vật Lí Lớp 7
Phần dưới là danh sách các bài Giải sách bài tập Vật Lí 7 Bài 23: Tác dụng từ, tác dụng hóa học và tác dụng sinh lý của dòng điện theo trang.
Bài 23.1, 23.2, 23.3, 23.4 trang 53 SBT Vật Lí 7: 23.1: Khi cho dòng điện chạy ... 23.2: Chuông điện hoạt động ...
Xem bài giải
Bài 23.5, 23.6, 23.7, 23.8, 23.9, 23.10 trang 54 SBT Vật Lí 7: 23.5: Hoạt động của dụng cụ nào ... 23.6: Cần cẩu dùng nam châm ...
Xem bài giải
Bài 23.11, 23.12, 23.13 trang 55 SBT Vật Lí 7: 23.11: Khoanh tròn chữ Đ cho ... 23.12: Hãy ghép một đoạn câu ...
Xem bài giải
Bài 23.1 trang 53 SBT Vật Lí 7
Khi cho dòng điện chạy qua cuộn dây dẫn quanh lõi sắt non thì cuộn dây này có thể hút:
A. các vụn nhôm.
B. các vụn sắt.
C. các vụn đồng.
D. các vụn giấy viết.
Lời giải:
Đáp án: B
Vì khi cho dòng điện chạy qua cuộn dây dẫn quanh lõi sắt non thì cuộn dây này là một nam châm điện nên nó hút các vụn sắt.
Bài 23.2 trang 53 SBT Vật Lí 7
Chuông điện hoạt động là do:
A. tác dụng nhiệt của dòng điện.
B. tác dụng từ của thỏi nam châm [ nam châm vĩnh cửu] gắn trong chuông điện.
C. tác dụng từ của dòng điện.
D. tác dụng hút và đẩy của các vật bị nhiễm điện.
Lời giải:
Đáp án: C
Vì trong chuông điện có cuộn dây dẫn quanh lõi sắt non, khi đóng công tắc cuộn dây trở thành nam châm hút miếng sắt, đầu gõ chuông đập vào chuông làm chuông kêu.
Bài 23.3 trang 53 SBT Vật Lí 7
Tác dụng hoá học của dòng điện khi đi qua dung dịch muối đồng sunfat được biểu hiện ở chỗ:
A. làm dung dịch này nóng lên.
B. làm dung dịch này bay hơi nhanh hơn.
C. làm biến màu của hai thỏi than nối với hai cực của nguồn điện được nhúng trong dung dịch này.
D. làm biến màu thỏi than nối với cực âm của nguồn điện được nhúng trong dung dịch này .
Lời giải:
Đáp án: D
Dòng điện khi đi qua dung dịch muối đồng sunfat làm biến màu thỏi than nối với cực âm của nguồn điện được phủ một lớp đồng.
Bài 23.4 trang 53 SBT Vật Lí 7
Hãy kẻ đoạn thẳng nối mỗi điểm ở cột bên trái với một điểm ở cột bên phải trong khung dưới đây để chỉ ra sự phù hợp nội dung giữa chúng.
Lời giải:
Bài 23.5 trang 54 SBT Vật Lí 7
Hoạt động của dụng cụ nào dưới đây dựa trên tác dụng từ của dòng điện?
A. Ấm điện
B. Quạt điện
C. Đèn LED
D. Nồi cơm điện
Lời giải:
Đáp án: B
Vì động cơ điện của quạt điện hoạt động dựa trên tác dụng từ của dòng điện.
Bài 23.6 trang 54 SBT Vật Lí 7
Cần cẩu dùng nam châm điện hoạt động dựa trên tác dụng nào của dòng điện?
A. Tác dụng nhiệt
B. Tác dụng phát sáng
C. Tác dụng từ
D. Tác dụng hoá học
Lời giải:
Đáp án: C
Vì nam châm điện trong cần cẩu hoạt động được là do tác dụng từ của dòng điện tạo nên.
Bài 23.7 trang 54 SBT Vật Lí 7
Dòng điện không có tác dụng nào dưới đây?
A. Tác dụng nhiệt.
B. Tác dụng từ.
C. Tác dụng phát ra âm thanh.
D. Rác dụng hoá học.
Lời giải:
Đáp án: C
Dòng điện không có tác dụng phát ra âm thanh.
Bài 23.8 trang 54 SBT Vật Lí 7
Để mạ bạc một cái hộp bằng đồng thì làm theo cách nào dưới đây?
A. Nối hộp với cực dương của nguồn điện rồi nhúng hộp ngập trong dung dịch muối bạc.
B. Nối hộp với cực âm của nguồn điện rồi nhúng hộp ngập trong dung dịch muối bạc.
C. Nối một thỏi bạc với cực âm của nguồn điện và nối hộp với cực dương của nguồn, rồi nhúng thỏi bạc và hộp ngập trong dung dịch muối bạc để cho dòng điện chạy qua dung dịch này.
D. Nối một thỏi bạc với cực dương của nguồn điện và nối hộp với cực âm của nguồn, rồi nhúng thỏi bạc và hộp ngập trong dung dịch muối bạc để cho dòng điện chạy qua dung dịch này.
Lời giải:
Đáp án: D
Để mạ bạc một cái hộp bằng đồng thì ta nối một thỏi bạc với cực dương của nguồn điện và nối hộp với cực âm của nguồn, rồi nhúng thỏi bạc và hộp ngập trong dung dịch muối bạc để cho dòng điện chạy qua dung dịch này.
Bài 23.9 trang 54 SBT Vật Lí 7
Làm theo cách nào dưới đây khi chú ý tới tác dụng sinh lí của dòng điện?
A. Không sử dụng bất cứ một dụng cụ điện nào, vì dòng điện có thể gây nguy hiểm tới tính mạnh con người.
B. Sử dụng tuỳ ý mọi dụng cụ điện, không cần tránh việc dòng điện có thể đi qua cơ thể người.
C. Chỉ sử dụng dòng điện khi cần chữa một số bệnh.
D. Sử dụng các dụng cụ điện khi cần thiết và chú ý đảm bảo an toàn về điện.
Lời giải:
Đáp án: C
Chỉ sử dụng dòng điện khi cần chữa một số bệnh như: dùng xung điện thích hợp có thể làm tim ngừng đập hoạt động trở lại hay kích thích hoạt động của một số vùng thần kinh.
Bài 23.10 trang 54 SBT Vật Lí 7
Trong các liệt kê dưới đây, liệt kê nào gồm toàn các dụng cụ điện mà hoạt động của chúng dựa chủ yếu vào tác dụng từ của dòng điện?
A. Máy tính cá nhân, quạt điện, rađiô, tivi.
B. Máy bơm nước, quạt điện, cần cẩu điện, chuông điện.
C. Điện thoại di động, máy tính bỏ túi, máy chụp ảnh tự động, chuông điện.
D. Bút thử điện, bóng đèn dây tóc, bàn là, lò sưởi điện.
Lời giải:
Đáp án: B
Máy bơm nước, quạt điện, cần cẩu điện, chuông điện hoạt động của chúng dựa chủ yếu vào tác dụng từ của dòng điện.
Bài 23.11 trang 55 SBT Vật Lí 7
Khoanh tròn chữ Đ cho câu phát biểu đúng, chữ S cho câu sai.
|
a. Mọi cuộn dây dẫn khi có dòng điện đi qua đều trở thành nam châm điện. |
Đ |
S |
|
b. Dòng điện đi qua bất cứ vật dẫn nào có tác dụng từ. |
Đ |
S |
|
c. Dòng điện đi qua một chất có thể biến đổi chất ấy thành chất khác. |
Đ |
S |
|
d. Bất cứ dòng điện nào đi qua cơ thể người đều nguy hiểm tới tính mạng. |
Đ |
S |
|
e. Chuông điện kêu liên tục do dòng điện được đóng ngắt liên tục nhờ tác dụng nhiệt. |
Đ |
S |
|
g. Cho dòng điện thích hợp đi qua cơ thể người có thể chữa được một số bệnh. |
Đ |
S |
|
h. Dòng điện rất có ích lợi vì nó có nhiều tác dụng như tác dụng nhiệt, phát sáng, tác dụng từ, hoá học và sinh lí. |
Đ |
S |
Lời giải:
- Câu đúng [Đ]: g, h.
- Câu sai [S]: a, b, c, d, e.
Bài 23.12 trang 55 SBT Vật Lí 7
Hãy ghép một đoạn câu ở cột bên trái với một đoạn câu ở cột bên phải để thành một câu hoàn chỉnh có nội dung đúng:
|
1. Bóng đèn bút thử điện phát sáng là do 2. Có thể mạ một lớp kim loại cho bề mặt của các đồ vật là do 3. Cơ bị co khi có dòng điện đi qua là do 4. Bóng đèn dây tóc phát sáng là do 5. Chuông điện kêu liên tiếp là do |
a] tác dụng từ của dòng điện. b] tác dụng nhiệt của dòng điện. c] tác dụng hoá học của dòng điện. d] tác dụng phát sáng của dòng điện. e] tác dụng sinh lí của dòng điện. |
Lời giải:
1.d 2.c 3.e 4.b 5.a
Bài 23.13 trang 55 SBT Vật Lí 7
Trên hình 23.1 có vẽ sơ đồ một mạch điện. Khi đóng công tắc K thì thấy bóng đèn Đ nhấp nháy, lúc sáng lúc tắt. Giải thích tại sao?
Lời giải:
Khi đóng công tắc K thì bóng đèn Đ nhấp nháy, lúc sáng, lúc tắt là vì khi đóng công tắc K- mạch điện kín, dòng điện chạy qua bóng đèn làm cho đèn sáng, cùng lúc đó dòng điện chạy qua cuộn dây, cuộn dây trở thành nam châm điện hút miếng sắt, lúc đó miếng sắt và tiếp điểm bị hở → bóng đèn tắt → nam châm điện cũng bị ngắt, miếng sắt lại trở về tì vào tiếp điểm mạch kín, bóng đèn lại sáng. Hiện tượng xảy ra liên tục khi khoá K còn đóng.