Quang phổ ánh sáng có ảnh hưởng như thế nào đến sản phẩm quang hợp

Lý thuyết Ảnh hưởng của nhân tố ngoại cảnh tới quang hợp

Sự ảnh hưởng của các nhân tố ngoại cảnh đến quang hợp.

I. ÁNH SÁNG

1. Cường độ ánh sáng

- Cường độ ánh sáng mà tại đó cường độ quang hợp bằng với cường độ hô hấp được gọi là điểm bù ánh sáng. Cây ưa bóng có điểm bù ánh sáng thấp hơn cây ưa sáng.

- Tăng cường độ ánh sáng cao hơn điểm bù ánh sáng thì cường độ quang hợp tăng cho đến khi đạt tới điểm bão hòa ánh sáng.

- Điểm bão hòa ánh sáng là trị số ánh sáng mà từ đó cường độ quang hợp không tăng thêm dù cho cường độ ánh sáng tiếp tục tăng.

2. Quang phổ của ánh sáng

- Các tia sáng có độ dài bước sóng khác nhau có ảnh hưởng khác nhau đến cường độ quang hợp. Quang hợp chỉ xảy ra tại miền ánh sáng xanh tím và miền ánh sáng đỏ.

- Các tia sáng xanh tím kích thích sự tổng hợp các axit amin, protein. Các tia sáng đỏ xúc tiến quá trình hình thành cacbohidrat.

II. NỒNG ĐỘ CO2

- Trong tự nhiên, nồng độ CO2trung bình là 0,03%. Nồng độ CO2thấp nhất mà cây quang hợp được là 0,008 0,01%. Dưới ngưỡng đó, quang hợp rất yếu hoặc không xảy ra.

- Tăng nồng độ CO2,cường độ quang hợp tăng cho tới khi đến trị số bão hòa CO2. Vượt qua trị số bão hòa, cường độ quang hợp giảm.

III. NƯỚC

- Nước là nguyên liệu của quang hợp và là môi trường diễn ra các phản ứng sinh hóa

- Nước điều tiết sự đóng mở khí khổng và điều hòa nhiệt độ của lá

- Khi cây thiếu nước đến 40 60%, quang hợp bị giảm mạnh và có thể ngừng trệ. Khi cây bị thiếu nước, cây chịu hạn có thể duy trì quang hợp ổn định hơn cây trung sinh và cây ưa ẩm.

IV. NHIỆT ĐỘ

- Nhiệt độ ảnh hưởng đến các phản ứng enzim trong pha sáng và pha tối của quang hợp

- Nhiệt độ cực tiểu làm ngừng quang hợp ở những loài cây khác nhau thì khác nhau. Nhiệt độ cực tiểu làm ngừng quang hợp ở thực vật vùng cực, núi cao và ôn đới là 15oC, ở thực vật á nhiệt đới là 0 - 2oC, ở thực vật nhiệt đới là 4 8oC.

- Nhiệt độ cực đại làm ngừng quang hợp cũng không giống nhau ở các loài cây khác nhau. Đối với các cây ưa nhiệt, quang hợp đã bị hư hại ở nhiệt độ 12oC. Cây ưa nhiệt ở vùng nhiệt đới vẫn quang hợp ở nhiệt độ 50oC. Thực vật ở sa mạc có thể quang hợp ở 58oC.

V. NGUYÊN TỐ KHOÁNG

Nguyên tố khoáng ảnh hưởng nhiều mặt đến quang hợp:

- Tham gia cấu thành enzim quang hợp [N, P, S] và diệp lục [Mg, N]

- Điều tiết độ mở khí khổng cho CO2khuếch tán vào lá [K]

- Liên quan đến quang phân li nước [Mn, Cl],

Sự ảnh hưởng của các nhân tố ngoại cảnh đến quang hợp tùy thuộc vào đặc điểm của giống và loài cây. Trong tự nhiên, các yếu tố môi trường không tác động riêng rẽ lên quang hợp mà là tác động phối hợp [ví dụ rõ nét nhất là sự phối hợp tác động của cường độ ánh sáng và cường độ CO2].

VI. TRỒNG CÂY DƯỚI ÁNH SÁNG NHÂN TẠO

- Trồng cây dưới ánh sáng nhân tạo là sử dụng các loại đèn thay cho ánh sáng mặt trời để trồng cây trong nhà có mái che, trong phòng. Trồng cây dưới ánh sáng nhân tạo giúp con người khắc phục điều kiện bất lợi của môi trường như giá rét, sâu bệnh để sản xuất ra nông phẩm cho con người.

- Ở các nước ôn đới, nhà trồng cây dưới ánh sáng nhân tạo đảm bảo cung cấp rau quả tươi cho con người cả vào mùa đông băng giá.

- Ở Việt Nam, trồng cây dưới ánh sáng nhân tạo có thể được áp dụng để sản xuất rau sạch, nhân giống cây trồng bằng phương pháp sinh dưỡng như nuôi cấy mô thực vật, tạo cành giâm trước khi đưa ra trồng ở ngoài thực địa.

Bài tiếp theo

Đã có lời giải SBT - Luyện Bài tập trắc nghiệm môn Sinh lớp 11 và BT nâng cao - Xem ngay