Ngữ văn lớp 8 bài phương pháp thuyết minh
|
Show Sách giải văn 8 bài phương pháp thuyết minh (Cực Ngắn), giúp bạn soạn bài và học tốt ngữ văn 8, sách giải ngữ văn lớp 8 bài phương pháp thuyết minh sẽ có tác động tích cực đến kết quả học tập văn lớp 8 của bạn, bạn sẽ có những lời giải hay, những bài giải sách giáo khoa ngữ văn lớp 8, giải bài tập sgk văn 8 đạt được điểm tốt: 1. Quan sát, học tập, tích lũy tri thức để làm bài văn thuyết minh a, Các văn bản thuyết minh vừa học (Cây dừa Bình Định, Tại sao lá cây có màu xanh lục, Huế, Khởi nghĩa Nông Văn Vân, Con giun đất) sử dụng loại tri thức : khoa học tự nhiên và khoa học xã hội… b. – Để tích lũy tri thức ấy, ta cần: Quan sát, tìm hiểu sự vật, hiện tượng, nắm bắt được bản chất, đặc trưng của sự vật cần thuyết minh. – Vai trò của việc quan sát, học tập, tích lũy kiến thức: Có nguồn thông tin chính xác, thực tế và hấp dẫn hơn. c. Bằng tưởng tượng, suy lận không thể làm bài văn thuyết minh vì tri thức trong văn thuyết minh cần độ chính xác cao. 2. Phương pháp thuyết minh a. Phương pháp nêu định nghĩa, giải thích. Đọc các câu và trả lời câu hỏi. – Trong những văn bản trên, ta thường gặp những từ “là”. Sau từ đó người ta cung cấp tri thức về bản chất, đặc trưng của đối tượng. – Vai trò, đặc điểm của loại câu văn định nghĩa, giải thích trong văn bản thuyết minh: Cung cấp tri thức khoa học chính xác, tăng tính mạch lạc, logic cho văn bản. b. Phương pháp liệt kê Tác dụng của phương pháp liệt kê: – Cho thấy được lợi ích đa dạng của cây dừa. – Làm rõ được: bao bì ni lông có rất nhiều tác hại c. Phương pháp nêu ví dụ. – Ví dụ: “ở Bỉ, từ năm 1987, vi phạm lần thứ nhất phạt 40 đô la, tái phạm phạt 500 đô la”. Ví dụ này có tác dụng nhấn mạnh nội dung diễn đạt, thuyết phục người đọc, làm cho người đọc có ý thức trong chiến dịch chống thuốc lá. d. Phương pháp dùng số liệu (con số) – Số liệu được cung cấp: dưỡng khí 20%, thán khí chiếm 3%, cỏ hấp thụ một ngày 900 kg dững khí và nhả ra 600 kg dưỡng khí. – Nếu không có số liệu thì sẽ không làm sáng rõ và thuyết phục được người đọc về vao trò của cỏ. e. Phương pháp so sánh – Tác dụng của phương pháp so sánh: Phương pháp so sánh trong câu văn trên giúp người đọc hình dung một cách cụ thể về diện tích của biển Thái Bình Dương. Phép so sánh có tác dụng làm nổi bật đối tượng, khiến cho người đọc dễ hình dung và tăng sức biểu đạt cho văn bản. g. Phương pháp phân loại, phân tích. Trong bài Huế, thành phố Huế dược giới thiệu ở nhiều phương diện : địa thế sông núi, kiến trúc, vườn tược, con người, ẩm thực, truyền thống đấu tranh. -Phạm vi tìm hiểu vấn đề thể hiện trong bài “Ôn dịch thuốc lá”: Kiến thức y học, tri thức đời sống xã hội, phương tiện truyền thông, tâm lí quan tâm tới cộng đồng. – Phương pháp thuyết minh làm nổi bật tác hại của thuốc lá: + Phương pháp so sánh đối chiếu: so sánh tác hại của việc hút thuốc với uống rượu + Phương pháp phân tích, giải thích: Phân tích các chất độc hại có trong thuốc lá ảnh hưởng tới sức khỏe con người + Phương pháp nêu ví dụ, số liệu: ngày nay đi các nước phát triển… người vi phạm. – Văn bản “Ngã ba Đồng Lộc” đòi hỏi những kiến thức: + Kiến thức địa lí về Ngã ba Đồng Lộc + Vị trí chiến lược của Ngã ba Đồng Lộc + Kiến thức về 10 cô gái thanh niên xung phong làm nhiệm vụ ở đó. + Kiến thức về nhân vật cô gái La Thị Tám. – Các phương pháp thuyết minh được sử dụng trong văn bản: Liệt kê, nêu ví dụ, dùng số liệu. Sự phân loại của lớp trưởng là hợp lý, phân loại được các nguyên nhân khiến các bạn trong lớp học yếu, từ đó đưa ra biện pháp giúp đỡ: – Có điều kiện học tốt nhưng ham chơi nên học yếu – Gia đình khó khăn, thường bỏ học, đến lớp chậm nên học yếu. – Kiến thức yếu, tiếp thu chậm nên học yếu.
1. Quan sát, học tập, tích lũy tri thức để làm bài văn thuyết minh a) - Các văn bản Cây dừa Bình Định, Tại sao lá cây có màu xanh lục?, Huế, Khởi nghĩa Nông Văn Vân, Con giun đất: đã sử dụng các loại tri thức vể sinh học, địa lí (thuộc tri thức tự nhiên), về văn hóa, lịch sử (thuộc tri thức xã hội). b) Để có được những tri thức ấy, người viết phải không ngừng quan sát, học tập, trau dồi, tích lũy tri thức cho mình. Vì đó là những kiến thức khoa học lịch sử phải trải qua nghiên cứu, tìm hiểu, ghi chép, bình thường không thể biết hết được. Vì vậy vai trò của quan sát, học tập, tích luỹ kiến thức ở đây vô cùng quan trọng. c) - Bằng tưởng tượng, suy luận không thể có tri thức để làm bài văn thuyết minh. - Bởi vì mục đích của văn bản thuyết minh là tri thức, cơ sở của văn bản thuyết minh cũng là tri thức, tri thức lại được hình thành cơ bản từ sự quan sát, học tập, tích luỹ kiến thức. Do vậy, không chỉ sử dụng trí tưởng tượng, phán đoán, suy luận để xây dựng văn bản thuyết minh. 2. Phương pháp thuyết minh a) Phương pháp nêu định nghĩa-giải thích - Các câu trên đều có từ "là". - Đây là kiểu câu định nghĩa, giải thích thường thấy trong văn bản thuyết minh. - Phẩn sau từ "là" thường nêu những kiến thức khái quát về bản chất, đặc trưng, tính chất của đối tượng. - Vai trò của kiểu câu này là riêu vấn đề, đưa ra nội dung cần thuyết minh. b) Phương pháp liệt kê - Người viết đã dùng phương pháp liệt kê trong các câu, đoạn văn trên. - Tác giả lần lượt trình bày tính chất của sự vật, các biểu hiện cụ thể của đối tượng theo một trật tự nhất định. - Tác dụng của phương pháp này là làm cho người đọc nắm đặc điểm, tính chất của sự vật, hiện tượng một cách cụ thể, rõ ràng. c) Phương pháp nêu ví dụ - Đoạn văn trên đưa ra ví dụ cụ thể, điển hình về việc xử phạt những người hút thuốc lá ở nơi công cộng: ở Bỉ, từ năm 1987, vi phạm lần thứ nhất phạt 40 đô la, tái phạm phạt 500 đô la. - Ví dụ này có tác dụng nhấn mạnh nội dung diễn đạt, thuyết phục người đọc, làm cho người đọc nhìn nhận vấn đề chống thuốc lá một cách nghiêm túc hơn. d) Phương pháp dùng số liệu, con số - Đoạn văn trên cung cấp những số liệu cụ thể, chân xác về dưỡng khí, thán khí. - -- Các số liệu này có ý nghĩa thuyết minh cho tầm quan trọng của thực vật nói chung, cỏ nói riêng và làm sáng tỏ vai trò của cỏ trong thành phố. - Trong lĩnh vực tự nhiên, số liệu là cơ sở quan trọng để ngưòi viết thuyết minh. - Số liệu dùng cho thuyết minh phải có độ tin cậy cao, được chứng thực bằng phương pháp khoa học. e) Phương pháp so sánh Phương pháp so sánh trong câu văn trên giúp người đọc hình dung một cách cụ thể về diện tích của biển Thái Bình Dương. Phép so sánh có tác dụng làm nổi bột, cụ thể hóa đối tượng cần thuyết minh. g) Phương pháp phân loại, phân tích - Phân tích là chia nhỏ đối tượng ra để xem xét, phân loại là chia đối tượng vốn có nhiều cá thể thành từng loại theo một tiêu chí nào đó. - Trước một đối tượng phức tạp, đa dạng, người ta thường tiến hành phân loại, chia nhỏ để tìm hiểu. Cách làm này khiến cho việc nhìn nhận đối tượng đầy đủ hơn, chân thực và sãu sắc hơn. - Trong bài Huế, thành phố Huế dược giới thiệu ở nhiều phương diện: địa thế sông núi, kiến trúc, vườn tược, con người, ẩm thực, truyền thống đấu tranh. Như vậy, người viết đà dùng phương pháp phân tích, phân loại. II. Luyện tậpCâu 1 (trang 128 sgk Văn 8 Tập 1): Phạm vi tìm hiểu vấn đề - Kiến thức chuyên môn (bác sĩ); + Khói thuốc lá có nhiều chất độc gây ảnh hưởng đến vòm họng, phế quản. + Khói thuốc lá gây ung thư, ho hen. + Ô-xít các-bon trong khói thuốc làm máu không tiếp cận được ô-xi, ni-cô-tin trong thuốc lá làm huyết áp tăng cao, tắc động mạch, nhồi máu cơ tim. - Kiến thức xã hội + Bệnh do thuốc lá gây ra làm hại sức khỏe và hao phí tiền của + Hút thuốc lá nơi công cộng ảnh hưởng đến người khác + Con đường tội phạm từ điếu thuốc. ⇒ Những hiểu biết đó chứng tỏ tác giả là người có kiến thức khoa học sâu sắc, trình độ chuyên môn cao, hiểu biết về đời sống xã hội. Từ đó, bài viết mới có sức thuyết phục. Câu 2 (trang 128 sgk Văn 8 Tập 1): Những phương pháp thuyết minh được tác giả sử dụng để làm nổi bật tác hại của việc hút thuốc lá: - Phương pháp so sánh, đối chiếu: - Phương pháp phân tích, giải thích - Phương pháp nêu ví dụ, số liệu. Câu 3 (trang 129 sgk Văn 8 Tập 1): – Thuyết minh đòi hỏi những kiến thức: + Vị trí địa lí + Thông tin về 10 cô thanh niên xung phong. ⇒ Những tri thức này phải chính xác, khách quan, chân thực. - Phương pháp thuyết minh: + Liệt kê: kể ra những việc làm như: san lấp hố bom, làm đường, đào hầm, đảm bảo an toàn cho người và xe qua lại,.. + Nêu ví dụ: Ba lần bị bom nổ vùi lấp, chị vẫn kiên cường bám sát trận địa,.. + Dùng số liệu: Ngày 24-07-1968, sau 18 lần giặc Mỹ cho máy bay đánh phá,.. Câu 4 (trang 129 sgk Văn 8 Tập 1): Sự phân loại của bạn lớp trưởng là hợp lí. - Bạn đã chỉ ra 3 loại học lực yếu với 3 nhóm nguyên nhân sau: + Có điều kiện tốt nhưng ham chơi + Gia đình khó khăn thường bỏ học. + Kiến thức ít, tiếp thu chậm. - Từ đó đưa ra cách giúp đỡ là hoàn toàn có cơ sở. Soạn bài lớp 8: Phương pháp thuyết minhSoạn bài Văn lớp 8 Phương pháp thuyết minh 10 4.497Soạn bài Phương pháp thuyết minhMời quý thầy cô cùng các bạn học sinh tham khảo tài liệu: Soạn bài lớp 8: Phương pháp thuyết minh. Tài liệu phương pháp thuyết minh này giúp các bạn học sinh nắm được các đặc trưng cơ bản của thể loại văn thuyết minh mà còn mang lại nhiều ý tưởng hay, giúp các bạn triển khai bài viết của mình theo hướng sáng tạo, thông minh nhất. Soạn bài văn lớp 8: Đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh Soạn bài Luyện tập sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh Soạn bài lớp 8: Câu ghép tiếp theo I. Tìm hiểu các phương pháp thuyết minh 1. Quan sát, học tập, tích lũy tri thức để làm bài văn thuyết minh. a. Đọc lại các văn bản thuyết minh: Cây dừa Bình Định, Tại sao lá cây có màu xanh lục, Huế, Khởi nghĩa Nông Văn Vân, Con giun đất và cho biết các văn bản ấy đã sử dụng các loại tri thức gì? Đọc lại các văn bản thuyết minh: Cây dừa Bình Định, Tại sao lá cây có màu xanh lục, Huế, Khởi nghĩa Nông Văn Vân, Con giun đất, ta thấy các văn bản trên đây sử dụng loại tri thức khoa học, thực dụng. b. Làm thế nào để có các tri thức ấy? Vai trò của quan sát, học tập, tích lũy ở đây như thế nào? - Muốn có tri thức, kiến thức khoa học phải biết quan sát. - Quan sát không phải chỉ là nhìn, xem đơn giản mà còn phải phát hiện những đặt điểm tiêu biểu của sự vật (đặc điểm tiêu biểu có ý nghĩa phân biệt sự vật này với sự vât khác về hình thức và nội dung). - Phải phân tích đối tượng qua những đặc điểm của nó. Vai trò học tập và tích lũy kiến thức ở đây cũng rất quan trọng. Đó là cơ sở để miêu tả, suy luận khoa học với đối tượng cần trình bày, thuyết minh. c. Bằng tưởng tượng, suy luận có thể có tri thức để làm bài văn thuyết minh được không? Bằng tưởng tượng, suy luận thuần túy thì không thể có kiến thức làm bài văn thuyết minh. 2. Phương pháp thuyết minh. Có 6 phương pháp thuyết minh: a. Phương pháp nêu định nghĩa, giải thích. - Phương pháp này xác định đối tượng thuộc loại sự vật, hiện tượng gì và chỉ ra đặc điểm riêng, nổi bật của đối tượng. + Trong các câu văn trên ta thường gặp từ “là”. Sau từ này người ta cung cấp kiến thức về đối tượng đứng trước nó. + Câu văn định nghĩa, giải thích có vai trò làm người ta hiểu rõ Huế là gì, đặc điểm của Huế có khác gì với mọi nơi. + Nông Văn Vân là tù trưởng dân tộc Tày. Câu này giải thích Nông Văn Vân là ai. b. Phương pháp liệt kê. - Phương pháp liệt kê là nêu một loạt con số, sự việc có nét tương đồng để minh hoạ cho đối tượng về đặc điểm, tính chất nổi bật của nó. + Trong đoạn văn nói về cây dừa Bình Định, người ta liệt kê sự “cống hiến” của nó từ thân cây đến cọng lá, nước dừa trong đời sống như thế nào. + Đoạn văn nói về tác hại của bao bì ni lông, người ta liệt kê tác hại của nó “khi lẫn vào đất, khi bị vứt xuống cống rãnh…” làm muỗi phát sinh gây nên bệnh dịch làm chết các sinh vật khi nuốt phải. c. Phương pháp nêu ví dụ. - Nêu ví dụ là phương pháp thuyết minh được sử dụng rất phổ biến. Tất nhiên ví dụ được chọn phải khách quan, trình bày có thứ tự mới có sức thuyết phục mạnh mẽ. - Bài Ôn dịch, thuốc lá nêu ví dụ ở một số nơi, một số nước đã nổi lên chiến dịch chống hút thuốc lá, nêu cách xử phạt những người hút thuốc lá ở nơi công cộng. d. Phương pháp dùng số liệu (con số) - Người ta áp dụng phương pháp dùng số liệu vào trường hợp các sự vật có đặc trưng biểu hiện ở số lượng. - Đoạn văn trong sách giáo khoa đã cung cấp những số liệu về dưỡng khí và thán khí có trong không khí để làm nổi bật vai trò của cỏ và qua đó nói lên tầm quan trọng của việc trồng cây xanh trong thành phố (tạo khả năng hút thán khí, nhả ra dưỡng khí). e. Phương pháp so sánh - Phương pháp so sánh cũng là phương pháp được sử dụng phổ biến trong văn thuyết minh để làm nổi bật sự khác biệt về đặc điểm, tính chất của sự vật, sự việc. - Đoạn văn trong SGK đã so sánh sự to lớn của biển Thái Bình Dương đối với các đại dương (to gấp 14 lần diện tích biển Bắc Băng Dương). f. Phương pháp phân loại, phân tích. - Người ta áp dụng phương pháp này đối vớ sự vật đa dạng, nhiều cá thể để phân loại, trình bày rõ ràng. - Để trình bày các đặc điểm của thành phố Huế, người ta phải dùng phương pháp nhân loại, phân tích: + Trung tâm văn hóa, nghệ thuật. + Thiên nhiên Huế rất đẹp. + Các kiến trúc của Huế rất nổi tiếng. + Món ăn của Huế rất phong phú, đa dạng. + Huế đấu tranh kiên cường. + Huế đẹp và thơ đã đi vào lịch sử của những thành phố anh hùng. II. Luyện tập. 1. Tác giả bài Ôn dịch, thuốc lá đã nghiên cứu, tìm hiểu rất kĩ về thuốc lá trên những phương diện có tính khoa học: Khói thuốc vào phổi tác hại như thế nào? Hút thuốc lá còn gây hại cho cả người không hút mà ngửi phải khói thuốc, kể cả cái thai trong bụng mẹ. Hút thuốc lá ảnh hưởng đến cả bữa ăn của gia đình. Tóm lại, bài viết thể hiện sự nghiên cứu nghiêm túc của một bác sĩ năng lực tìm hiểu vấn đề này. 2. Bài viết đã sử dụng rất nhiều phương pháp để diễn tả, trình bày vấn đề như: - So sánh. - Đối chiếu - Nêu số liệu - Phân tích từng tác hại. 3. Đọc văn bản thuyết minh Ngã Ba Đồng Lộc ta thấy văn bản này đã sử dụng những phương pháp thuyết minh sau: - Phương pháp nêu định nghĩa, giải thích: Ngã Ba Đồng Lộc là giao điểm… - Phương pháp liệt kê: Liệt kê số tuổi đời của 10 cô gái và liệt kê số lượng những trận bom hằng ngày, nhiệm vụ của 10 cô gái lấp bom, số lần bị vùi lấp. 4. Cách phân loại của bạn lớp trưởng đối với các bạn học yếu trong lớp rất hợp lí qua liệt kê: - Nhiều bạn học chưa tốt. - Nhiều bạn có điều kiện học tốt nhưng còn ham chơi. - Có bạn có cảnh gia đình khó khăn, thường bỏ học. - Có những bạn vốn kiến thức lớp dưới yếu, tiếp thu chậm. Đối với những nhóm học sinh đó nên có những phương pháp giúp đỡ khác nhau là hợp lí. Mời các bạn tham khảo tài liệu liên quan Dưới đây là bài soạn Phương pháp thuyết minh bản rút gọn nếu bạn muốn xem hãy kích vào đây Soạn văn 8: Phương pháp thuyết minh Ngoài đề cương ôn tập chúng tôi còn sưu tập rất nhiều tài liệu học kì 1 lớp 8 từ tất cả các trường THCS trên toàn quốc của tất cả các môn Toán, Văn, Anh, Lý, Hóa, Sinh. Hy vọng rằng tài liệu lớp 8 này sẽ giúp ích trong việc ôn tập và rèn luyện thêm kiến thức ở nhà. Chúc các bạn học tốt và đạt kết quả cao trong kì thi sắp tới |
