Generalized Anxiety Disorder là gì
Rối loạn lo âu lan tỏa thường khởi phát trước tuổi 25 và nếu không được điều trị kịp thời và thích hợp thì bệnh có thể tiến triển thành bệnh mãn tính. Show
Rối loạn lo âu lan tỏa là gì?Rối loạn lo âu lan tỏa (tên đầy đủ Generalized Anxiety Disorder/ GAD) là một trong những dạng của rối loạn lo âu thường gặp. Rối loạn lo âu lan tỏa là sự lo lắng quá mức và dai dẳng về nhiều vấn đề trong cuộc sống. Những người mắc bệnh lý này sẽ có những suy nghĩ tiêu cực nhất có thể xảy ra trong công việc, gia đình, tình cảm, sức khỏe, tiền bạc,… và hoàn toàn không thể kiểm soát sự lo lắng thái quá này của bản thân. Các dạng rối loạn lo âu nói chung hay rối loạn lo âu lan tỏa nói riêng đều có đặc điểm chung đó là sự lo âu quá mức. Tuy nhiên, các dạng rối loạn khác đều chỉ xảy ra ở một đối tượng, một hoàn cảnh và khía cạnh cụ thể. Trong khi đó, rối loạn lo âu lan tỏa không do bất kỳ vấn đề nào cụ thể. Do đó bệnh này mới được gọi là rối loạn lo âu lan tỏa hay rối loạn lo âu toàn thể. Rối loạn lo âu lan toả kéo dài có thể dẫn đến trầm cảmGAD thường xảy ra chủ yếu ở người trưởng thành và có nguy cơ ở nữ giới cao gấp 2 lần nam giới. Rối loạn lo âu lan tỏa thường xảy ra từ từ nhưng có tiến triển thành mãn tính. Rối loạn lo âu lan tỏa khiến người bệnh luôn cảm thấy nặng nề, mệt mỏi, lâu ngày dẫn đến trầm cảm và có thể có ý định hay hành vi tự sát. Nguyên nhân gây rối loạn lo âu lan tỏaRối loạn lo âu lan tỏa không thể xác định được nguyên nhân cụ thể. Bởi quá trình hình thành thường diễn ra từ từ và có liên quan nhiều mặt giữa các yếu tố sinh học, môi trường sống, stress và nền tảng gia đình.Một số nguyên nhân và yếu tố được xác định có thể làm tăng nguy cơ bị rối loạn lo âu lan tỏa:
Các bệnh về tâm thần kết hợp như lạm dụng rượu, rối loạn hoảng loạn và trầm cảm đều là hệ quả của việc lo lắng quá mức trong thời gian dài gây ra. Ở những trường hợp có các bệnh lý kết hợp, sức khỏe thể chất, tinh chất bị ảnh hưởng rất nhiều và khả năng điều trị dứt điểm cũng khó khăn hơn so với người chỉ bị rối loạn lo âu lan tỏa thôi. Triệu chứng rối loạn lo âu lan tỏaMột số triệu chứng thường gặp của bệnh rối loạn lo âu lan tỏa đó là:
Các phương pháp điều trị rối loạn lo âu lan tỏaHiện tại, chưa có phương pháp đặc trị đối với bệnh rối loạn lo âu lan tỏa (GAD). Tuy nhiên, một số liệu trình điều trị bằng tâm lý và thuốc uống có thể giảm bớt sự lo lắng và các cảm xúc tiêu cực. Phác đồ điều trị GAD thường được cá nhân hóa tùy theo tình trạng của bệnh nhân. Một số phương pháp điều trị, cải thiện rối loạn lo âu lan toả bao gồm: Sử dụng thuốcSử dụng thuốc là phương pháp điều trị rối loạn lo âu lan tỏa phổ biến và chỉ áp dụng khi bệnh có triệu chứng nặng. Thuốc có thể giảm bớt sự lo lắng, bồn chồn và cải thiện các triệu chứng đi kèm như đau đầu, bồn chồn... Các loại thuốc điều trị rối loạn lo âu lan tỏa sẽ có hiệu quả sau vài tuần sử dụng. Tuy nhiên để hạn chế bệnh tái phát, bác sĩ sẽ theo dõi và kê đơn cho bệnh nhân sử dụng thuốc từ 6 – 12 tháng. Áp dụng các biện pháp thư giãnStress quá mức là một trong những yếu tố chính dẫn đến rối loạn lo âu lan tỏa. Do đó bên cạnh việc dùng thuốc, người bị GAD nên thực hiện thêm một số biện pháp trị liệu thư giãn đầu óc để giải tỏa căng thẳng. Ngoài ra, liệu pháp này còn có thể hạn chế được nguy cơ bệnh tái phát và phòng ngừa các bệnh tâm lý khác. Các biện pháp thư giãn hỗ trợ cải thiện bệnh lý:
Phương pháp tâm lý trị liệuPhương pháp tâm lý trị liệu là phương pháp điều trị rối loạn lo âu lan tỏa được đánh giá cao hiện nay. Đây là phương pháp hiện đại và được ứng dụng rộng rãi trong việc trị liệu các bệnh liên quan đến tâm trí. Tâm lý trị liệu chủ yếu được thực hiện bằng hình thức giao tiếp, trò chuyện, chia sẻ giữa người bệnh và chuyên gia tâm lý. Phương pháp tâm lý trị liệu giúp người bệnh nhận thức được nguồn cơn sự lo lắng của mình. Sau khi lắng nghe những chia sẻ của người bệnh, chuyên gia sẽ cho lời khuyên hữu ích, đưa ra giải pháp cho vấn đề đồng thời hướng dẫn cho họ các bài tập thực hành, rèn luyện để thư giãn, thả lỏng cơ thể, kiểm soát tốt căng thẳng, lo âu trong mọi hoàn cảnh của cuộc sống. Kết thúc quá trình trị liệu, người bệnh có thể cân bằng cảm xúc, suy nghĩ tích cực hơn và từ đó cuộc sống vui vẻ, hạnh phúc trở lại. Trên đây là một số thông tin về tình trạng bệnh lý rối loạn lo âu lan tỏa cũng như nguyên nhân và cách chữa trị chúng hiệu quả. Để bảo vệ sức khỏe và hạn chế những tác hại không mong muốn của chứng bệnh này, người bệnh nên chủ động trong thăm khám và điều trị bệnh khi cơ thể có dấu hiệu bất thường. Như Nguyễn Nguồn: Tổng hợp Rối loạn lo âu lan tỏa (GAD) là dạng thường gặp nhất của rối loạn lo âu, điển hình bởi sự lo lắng quá mức, thường trực và kéo dài ít nhất 6 tháng. Bệnh lý này dễ tiến triển mãn tính và tái phát thường xuyên ngay cả khi được điều trị tích cực. Rối loạn lo âu lan tỏa (GAD) là dạng rối loạn lo âu thường gặp nhấtRối loạn lo âu lan tỏa (GAD) là gì?Rối loạn lo âu lan tỏa (GAD) còn được biết với những tên gọi khác như Generalized Anxiety Disorder và rối loạn lo âu toàn thể. Đây là một trong những dạng rối loạn lo âu thường gặp nhất. Rối loạn lo âu lan tỏa là hội chứng rối loạn tâm lý đặc trưng bởi sự lo lắng quá mức, kéo dài và thường trực về mọi khía cạnh và vấn đề xung quanh cuộc sống. Tuy nhiên, sự lo lắng ở bệnh nhân GAD thường quá mức so với mức độ của vấn đề. Theo số liệu thống kê, có khoảng 3% dân số thế giới gặp phải hội chứng rối loạn lo âu lan tỏa với tỷ lệ nhiều hơn ở nữ giới. Sự lo lắng quá mức không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần mà còn gây ra nhiều vấn đề về thể chất. Rối loạn lo âu lan tỏa được xác định có liên quan đến các vấn đề tim mạch, rối loạn giấc ngủ, tiểu đường, trầm cảm,… So với các dạng rối loạn lo âu khác, rối loạn lo âu toàn thể có khả năng tiến triển mãn tính cao và có thể xảy ra đồng thời với các rối loạn tâm lý khác. Dù quá trình điều trị còn nhiều thách thức nhưng thông qua trị liệu tâm lý, dùng thuốc và điều chỉnh lối sống, bệnh nhân có thể kiểm soát phần nào sự lo lắng thái quá và duy trì được chất lượng cuộc sống. Nguyên nhân gây rối loạn lo âu toàn thểRối loạn lo âu nói chung và rối loạn lo âu toàn thể nói riêng đều không có nguyên nhân cụ thể. Trong nhiều trường hợp, GAD có thể là hệ quả do nhiều yếu tố tác động và rất ít khi xảy ra do 1 nguyên nhân. Các nghiên cứu cho thấy, hút thuốc lá làm tăng nguy cơ bị rối loạn lo âu lan tỏa từ 5 – 6 lầnCác nguyên nhân, yếu tố có thể gây rối loạn lo âu lan tỏa:
Các triệu chứng nhận biết rối loạn lo âu lan tỏaRối loạn lo âu lan tỏa (GAD) đặc trưng bởi nỗi lo lắng kéo dài, quá mức và thường trực về mọi vấn đề trong cuộc sống xảy ra trong ít nhất 6 tháng. Ngoài ra, hội chứng này còn gây ra các triệu chứng tâm lý và thể chất khác. So với một số dạng rối loạn lo âu khác, các triệu chứng của GAD không quá đặc trưng nhưng kéo dài và đa phần đều tiến triển mãn tính. Người mắc hội chứng GAD thường lo lắng quá mức và kéo dài về những vấn đề trong cuộc sốngCác triệu chứng nhận biết rối loạn lo âu lan tỏa:
Ngoài những triệu chứng trên, rối loạn lo âu lan tỏa còn gây ra một số vấn đề sức khỏe như:
Ảnh hưởng của bệnh rối loạn lo âu lan tỏaRối loạn lo âu lan tỏa (GAD) đặc trưng bởi sự lo lắng không cần thiết về những vấn đề trong cuộc sống. Khác với lo âu thông thường, người mắc hội chứng này gần như không thể kiểm soát nỗi lo của bản thân. Đồng thời dành nhiều thời gian trong ngày để suy nghĩ về những vấn đề lo lắng và tìm giải pháp cho những trường hợp xấu nhất. Người mắc hội chứng rối loạn lo âu lan tỏa không thể kiểm soát sự lo lắng quá mức của bản thân. Nỗi lo có đặc tính kéo dài, mơ hồ và lặp đi lặp lại gây ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống. Nếu không được cải thiện và khắc phục sớm, rối loạn lo âu lan tỏa có thể gây ra nhiều ảnh hưởng nặng nề như: Rối loạn lo âu toàn thể có thể gây đau đầu, đau nửa đầu và gia tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính
Ngoài ra, rối loạn lo âu lan tỏa cũng có thể gây ra hoặc làm nghiêm trọng các vấn đề sức khỏe thể chất như:
Rất khó để điều trị dứt điểm rối loạn lo âu lan tỏa, đặc biệt là khi xảy ra đồng thời với các dạng rối loạn lo âu khác như rối loạn stress sau chấn thương (PTSD), rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD), rối loạn hoảng sợ, các ám ảnh sợ,… Ngoài ra, những trường hợp rối loạn lo âu lan tỏa có lạm dụng chất gây nghiện và đã từng có suy nghĩ/ hành vi tự sát gặp rất nhiều khó khăn, trở ngại trong quá trình điều trị. Chẩn đoán rối loạn lo âu lan tỏa bằng cách nào?Rối loạn lo âu lan tỏa cần phải được chẩn đoán trước khi điều trị. Hội chứng này có thể bị nhầm lẫn với các vấn đề tâm lý, đặc biệt là trong trường hợp mắc đồng thời nhiều dạng rối loạn lo âu khác nhau. Chẩn đoán rối loạn lo âu lan tỏa bao gồm các bước sau:
Sau khi thu thập đầy đủ dữ liệu, bác sĩ sẽ sử dụng các tiêu chí được liệt kê trong Sổ tay chẩn đoán và Thống kê về rối loạn tâm thần của Hiệp hội Tâm thần Mỹ để chẩn đoán rối loạn lo âu toàn thể. Cách điều trị rối loạn lo âu lan tỏa (GAD)Tương tự như các dạng rối loạn lo âu khác, rối loạn lo âu lan tỏa (GAD) gặp khá nhiều khó khăn và thách thức trong quá trình điều trị. Kế hoạch điều trị được cá thể hóa tùy theo mức độ ảnh hưởng của bệnh lý đối với sức khỏe và cuộc sống của bệnh nhân. Hiện tại, sử dụng thuốc và trị liệu tâm lý là hai phương pháp điều trị chính. Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể yêu cầu kết hợp cả dùng thuốc và liệu pháp tâm lý để mang lại hiệu quả cao nhất. Ngoài điều trị y tế, bản thân người bệnh cũng cần điều chỉnh lối sống và thực hiện các biện pháp hỗ trợ để giải tỏa sự lo lắng, căng thẳng và ổn định cảm xúc. 1. Tâm lý trị liệuTâm lý trị liệu (liệu pháp tâm lý) là phương pháp tác động đến tâm lý của người bệnh thông qua hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ và phi ngôn ngữ. Đây là phương pháp chính trong điều trị rối loạn lo âu và các bệnh tâm thần thường gặp khác như trầm cảm, rối loạn lưỡng cực,… Trị liệu tâm lý là phương pháp hiệu quả nhất trong điều trị rối loạn lo âu nói chung và rối loạn lo âu lan tỏa nói riêngLiệu pháp nhận thức hành vi là hình thức trị liệu được áp dụng phổ biến cho bệnh nhân bị rối loạn lo âu lan tỏa. Hình thức trị liệu này giúp người bệnh nhận thức đúng mức độ nghiêm trọng của sự việc, đồng thời trang bị những kiến thức cần thiết để quản lý và hạn chế sự lo lắng quá mức. Sau khi trị liệu tâm lý, bản thân người bệnh sẽ biết cách kiểm soát sự lo lắng của bản thân, đánh giá đúng mức độ của vấn đề và có khả năng tự vượt qua những tình huống căng thẳng. Ngoài ra, người bệnh còn có học được cách cân bằng cảm xúc và hình thành tư duy tích cực. Với những trường hợp rối loạn lo âu lan tỏa nặng, trị liệu tâm lý sẽ được kết hợp với sử dụng thuốc và tổ chức lại lối sống. 2. Sử dụng thuốcThuốc cũng có thể được sử dụng trong một số trường hợp rối loạn lo âu lan tỏa. Tùy theo triệu chứng và tình trạng sức khỏe của từng bệnh nhân, bác sĩ sẽ cân nhắc và xem xét chỉ định loại thuốc phù hợp nhất. Các loại thuốc được sử dụng để điều trị rối loạn lo âu đều tác động trực tiếp đến hệ thần kinh trung ương. Chính vì vậy, việc sử dụng thuốc phải tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ. Trong thời gian dùng thuốc, người bệnh cần phải chú ý các biểu hiện bất thường để kịp thời thông báo và xử lý khi gặp phải tác dụng ngoại ý. Một số trường hợp rối loạn lo âu toàn thể có thể phải dùng thuốc để kiểm soát sự lo lắng và cải thiện các cảm xúc tiêu cực khácCác loại thuốc được sử dụng trong điều trị rối loạn lo âu lan tỏa:
Thuốc điều trị rối loạn lo âu lan tỏa được sử dụng trong thời gian dài và cần dùng thêm khoảng 6 – 12 tháng để phòng ngừa tình trạng tái phát. Khi sử dụng thuốc, bệnh nhân cần phải tái khám thường xuyên để được đánh giá mức độ đáp ứng và phát hiện sớm các rủi ro, tác dụng không mong muốn. 3. Các biện pháp hỗ trợSử dụng thuốc và trị liệu tâm lý là các phương pháp chính trong điều trị rối loạn lo âu lan tỏa. Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể áp dụng một số biện pháp hỗ trợ để tác động tích cực đến sức khỏe thể chất và tinh thần. Thực tế cho thấy, các biện pháp hỗ trợ có thể giảm bớt sự lo lắng, mang đến cảm giác thư thái và thoải mái ở những bệnh nhân bị rối loạn lo âu lan tỏa. Tập yoga có thể giải tỏa các cảm xúc tiêu cực và nâng cao sức khỏe thể chất cho bệnh nhân bị rối loạn lo âu lan tỏaCác biện pháp hỗ trợ điều trị rối loạn lo âu lan tỏa:
Các biện pháp kể trên có thể giảm phần nào cảm giác lo lắng quá mức và hỗ trợ cân bằng các cảm xúc tiêu cực. Tuy nhiên, những biện pháp này không thể thay thế cho các phương pháp điều trị chính. Vì vậy, bệnh nhân nên kết hợp với sử dụng thuốc và trị liệu tâm lý theo hướng dẫn của bác sĩ. Phòng ngừa rối loạn lo âu lan tỏa (GAD)Không có biện pháp nào có thể phòng ngừa rối loạn lo âu lan tỏa (GAD) hoàn toàn. Tuy nhiên, một số biện pháp đơn giản sau có thể giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế tình trạng tái phát. Ngoài ra, các biện pháp này còn có thể giảm tỷ lệ mắc các vấn đề tâm lý khác như trầm cảm, rối loạn lưỡng cực,… Hạn chế sử dụng cà phê, thuốc lá và rượu bia có thể giảm nguy cơ bị rối loạn lo âu lan tỏaCác biện pháp hỗ trợ phòng ngừa rối loạn lo âu toàn thể:
Rối loạn lo âu lan tỏa (GAD) là một dạng của rối loạn lo âu, ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe thể chất lẫn tinh thần. Hy vọng qua bài viết, bản thân người bệnh sẽ có sự chủ động trong việc thăm khám và điều trị để hạn chế tối đa những ảnh hưởng nặng nề do bệnh lý này gây ra. Bạn quan tâm: |