Công việc cho phụ nữ có con nhỏ

Bởi ebh.vn - 17/03/2022

Chế độ con nhỏ là quyền lợi của lao động nữ khi tham gia đóng Bảo hiểm xã hội, có đến 8 quyền lợi khi nuôi con dưới 12 tháng tuổi mà lao động nữ cần nắm được để chăm sóc cho con tốt hơn và bảo vệ lợi ích của mình. Cụ thể các quyền lợi này như thế nào? Dưới đây là chi tiết 08 quyền lợi mà lao động nữ nuôi con dưới 12 tháng tuổi cần nắm được.

Lao động nữ nuôi con dưới 12 tháng tuổi và 08 quyền lợi cần biết.

08 quyền lợi cần biết khi nuôi con dưới 12 tháng tuổi

Trong thực tế việc sinh và nuôi con là hoàn toàn tự nhiên nhất là đối với những người lao động. Nhằm tạo điều kiện hỗ trợ lao động nữ có thêm thời gian chăm sóc con nhỏ sau khi hưởng chế độ thai sản, Pháp luật có quy định về chế độ con nhỏ áp dụng đối với người lao động đang nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi. Tùy theo từng trường hợp cụ thể của người lao động mà họ sẽ nhận được một số quyền lợi nhất định.

Dưới đây là 8 quyền lợi từ chế độ nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi người lao động cần biết để đảm bảo quyền lợi bản thân và sẽ rất hữu ích trong giai đoạn đầu sau sinh này.

(1) Từ chối làm việc ban đêm, làm thêm giờ, đi công tác xa

Tại Điểm b, Khoản 1, Điều 137, Bộ luật Lao động 2019 quy định người sử dụng lao động không được sử dụng người lao động làm việc ban đêm, làm thêm giờ và đi công tác xa trong trường hợp đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi, trừ trường hợp được người lao động đồng ý.

Như vậy, lao động nữ nuôi con dưới 12 tháng tuổi được quyền từ chối làm việc ban đêm, làm thêm giờ và đi công tác xa khi có yêu cầu của người sử dụng lao động.

(2) Được chuyển việc hoặc giảm bớt giờ làm

Căn cứ theo Khoản 2, Điều 137, Bộ luật Lao động 2019 thì lao động nữ nuôi con dưới 12 tháng tuổi được chuyển sang làm công việc nhẹ hơn, an toàn hơn hoặc giảm bớt 01 giờ làm việc hằng ngày mà không bị cắt giảm tiền lương và quyền, lợi ích cho đến hết thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi khi:

• Làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm 

• Làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm

• Làm nghề, công việc có ảnh hưởng xấu tới chức năng sinh sản và nuôi con khi mang thai. 

Lưu ý: Lao động nữ phải có thông báo cho người sử dụng lao động biết để được xét duyệt.

(3) Không bị chấm dứt hợp đồng vì lý do nuôi con dưới 12 tháng tuổi 

Căn cứ theo quy định tại Khoản 3, Điều 17, Bộ luật Lao động 2019 thì người sử dụng lao động không được sa thải hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động vì lý do nuôi con dưới 12 tháng tuổi, trừ các trường hợp:

• Người sử dụng lao động là cá nhân chết;

• Người sử dụng lao động bị Tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, mất tích hoặc đã chết;

• Người sử dụng lao động không phải là cá nhân chấm dứt hoạt động hoặc bị cơ quan chuyên môn về đăng ký kinh doanh thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ra thông báo không có người đại diện theo pháp luật, người được ủy quyền thực hiện quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật.

Người lao động không bị chấm dứt hợp đồng vì lý do nuôi con dưới 12 tháng tuổi.

(4) Được ưu tiên giao kết hợp đồng lao động mới 

Trong trường hợp hợp đồng lao động hết hạn trong thời gian người lao động nữ nuôi con dưới 12 tháng tuổi, sẽ được ưu tiên giao kết hợp đồng mới theo quy định tại Khoản 3, Điều 137, Bộ luật Lao động 2019.

(5) Không được xử lý kỷ luật lao động

Để tạo điều kiện cho lao động nữ nuôi con được thuận lợi, tại Khoản 4, Điều 122, Bộ luật Lao động 2019 quy định không được xử lý kỷ luật lao động với lao động nữ nuôi con dưới 12 tháng tuổi. Các hình thức kỷ luật lao động sẽ được thực hiện sau khi người lao động hết thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi.

Quy định trên giúp người lao động nữ trong thời gian nuôi con được hưởng những quyền lợi cơ bản về lương thưởng và giảm áp lực kỷ luật nếu có. Đối với phụ nữ mang thai cũng được hưởng quyền lợi này.

(6) Được nghỉ mỗi ngày 60 phút hưởng đủ tiền lương

Căn cứ vào Khoản 4, Điều 137, Bộ luật Lao động 2019 thì lao động nữ trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi được nghỉ mỗi ngày 60 phút trong thời gian làm việc và hưởng đủ tiền lương theo hợp đồng lao động.

Mặt khác, tại Khoản 4, Điều 80, Nghị định 145/2020/NĐ-CP hướng dẫn một số điều của Bộ luật Lao động cũng quy định chi tiết thời gian nghỉ như sau:

• Lao động nữ trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi có quyền được nghỉ mỗi ngày 60 phút trong thời gian làm việc để cho con bú, vắt, trữ sữa, nghỉ ngơi. Thời gian nghỉ vẫn được hưởng đủ tiền lương theo hợp đồng lao động.

• Trường có nhu cầu nghỉ linh hoạt hơn so với quy định thì người lao động thỏa thuận với người sử dụng lao động để được bố trí nghỉ phù hợp với điều kiện thực tế tại nơi làm việc và nhu cầu của lao động nữ.

Trong trường hợp lao động nữ không có nhu cầu nghỉ và được người sử dụng lao động đồng ý để người lao động làm việc thì ngoài tiền lương được hưởng theo quy định, người lao động được trả thêm tiền lương theo công việc mà người lao động đã làm trong thời gian được nghỉ.

(7) Có thời gian nghỉ tối đa 20 ngày làm việc/ con/ năm

Căn cứ vào Điều 27, Luật Bảo hiểm xã hội 2014 trường hợp lao động nữ đóng BHXH bắt buộc có con bị ốm đau và có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì được nghỉ tối đa 20 ngày làm việc/năm/mỗi con. Thời gian nghỉ tính hưởng không kể ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.

>>> Cập nhật thông tin chi tiết về chế độ con ốm mẹ nghỉ mới nhất

(8) Hưởng trợ cấp khi con ốm đau

Lao động nữ nuôi con dưới 12 tháng tuổi tham gia BHXH bắt buộc và đủ điều kiện hưởng chế độ con ốm đau được hưởng mức trợ cấp trong thời gian nghỉ việc chăm con theo quy định tại Điều 28, Luật Bảo hiểm xã hội 2014 như sau: 

• Mức hưởng tính theo tháng bằng 75% mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc.

• Mức hưởng trợ cấp ốm đau một ngày được tính bằng mức trợ cấp ốm đau theo tháng chia cho 24 ngày.

Như vậy, tổng số tiền chế độ ốm đau mà cha mẹ được hưởng mỗi lần con ốm đau được tính theo công thức:

Tiền trợ cấp = { 75% x Mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ }/ { 24 x số ngày nghỉ }

Lưu ý:  Số ngày nghỉ không vượt quá số ngày tối đa không quá 20 ngày/năm theo quy định.

Trên đây là 08 quyền lợi từ chế độ con nhỏ dưới 12 tháng tuổi người lao động cần biết để hưởng trọn vẹn quyền lợi khi tham gia đóng BHXH bắt buộc. Trước thực trạng trẻ em ngày càng cần được nuôi dạy và gần gũi với bố mẹ nhiều hơn để phát triển toàn diện, eBH sẽ tiếp tục cập nhật thêm những thông tin mới và hữu ích nhất gửi đến quý độc giả trong thời gian sớm nhất.

Bạn đọc cùng quan tâm: Một trong những quyền lợi không được nhắc đến song lại đóng vai trò cực kỳ hữu ích đối với lao động nữ nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi là họ sẽ được về sớm trước 1 tiếng mà không bị trừ lương như đối với lao động bình thường. Để hưởng chế độ chăm con nhỏ này người lao động có thể làm đơn theo mẫu đơn xin về sớm hưởng chế độ thai sản mới nhất và gửi cho đơn vị/ doanh nghiệp để hưởng quyền lợi bảo vệ thai sản căn cứ theo Khoản 2 và Khoản 4, Điều 137, Bộ luật lao động năm 2019.

08:06 28/12/21

Nhằm giúp lao động nữ có thời gian và điều kiện sức khỏe để chăm sóc con nhỏ, nhà nước đã có những chế độ đặc biệt cho người nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi. Cụ thể:

1. Không phải làm thêm giờ, đi công tác xa

Theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 137 Bộ luật Lao động 2019, doanh nghiệp không được sử dụng lao động nữ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi làm việc ban đêm, làm thêm giờ và đi công tác xa.

Điều 137. Bảo vệ thai sản

1. Người sử dụng lao động không được sử dụng người lao động làm việc ban đêm, làm thêm giờ và đi công tác xa trong trường hợp sau đây:

a) Mang thai từ tháng thứ 07 hoặc từ tháng thứ 06 nếu làm việc ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo;

b) Đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi, trừ trường hợp được người lao động đồng ý.

2. Không bị sa thải hoặc chấm dứt hợp đồng lao động

Doanh nghiệp không được phép lấy lý do lao động nữ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi để sa thải hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, trừ khi người sử dụng lao động là cá nhân chết hoặc là tổ chức chấm dứt hoạt động.

Điều 137. Bảo vệ thai sản

3. Người sử dụng lao động không được sa thải hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động vì lý do kết hôn, mang thai, nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi, trừ trường hợp người sử dụng lao động là cá nhân chết, bị Tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, mất tích hoặc đã chết hoặc người sử dụng lao động không phải là cá nhân chấm dứt hoạt động hoặc bị cơ quan chuyên môn về đăng ký kinh doanh thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ra thông báo không có người đại diện theo pháp luật, người được ủy quyền thực hiện quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật.

3. Không bị kỷ luật lao động

Căn cứ điểm d khoản 4 Điều 122 BLLĐ năm 2019, trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi, lao động nữ sẽ không bị xử lý kỷ luật.

Như vậy, trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng mà vi phạm kỷ luật thì lao động nữ sẽ không bị xử lý. Mà phải chờ đến khi hết thời gian này, đồng thời còn thời hiệu xử lý, người sử dụng lao động mới được tiến hành xử lý kỷ luật người lao động.

Theo Điều 123 BLLĐ năm 2019, thời hiệu xử lý kỷ luật lao động là 06 tháng kể từ ngày xảy ra hành vi vi phạm; trường hợp đặc biệt là 12 tháng. Khi hết thời gian người lao động nuôi con dưới 12 tháng, nếu hết thời hiệu hoặc còn thời hiệu nhưng không đủ 60 ngày thì được kéo dài thời hiệu nhưng không quá 60 ngày.

Điều 122. Nguyên tắc, trình tự, thủ tục xử lý kỷ luật lao động

4. Không được xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động đang trong thời gian sau đây:

...

d) Người lao động nữ mang thai; người lao động nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi.

Điều 123. Thời hiệu xử lý kỷ luật lao động

...

2. Khi hết thời gian quy định tại khoản 4 Điều 122 của Bộ luật này, nếu hết thời hiệu hoặc còn thời hiệu nhưng không đủ 60 ngày thì được kéo dài thời hiệu để xử lý kỷ luật lao động nhưng không quá 60 ngày kể từ ngày hết thời gian nêu trên.

4. Được nghỉ 60 phút mỗi ngày

Nhằm giúp lao động có thêm thời gian để chăm sóc con, trong thời gian đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi, lao động nữ sẽ được nghỉ mỗi ngày 60 phút trong thời gian làm việc. Thời gian nghỉ này vẫn được hưởng đủ tiền lương theo hợp đồng lao động. Như vậy, lao động nữ có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động về thời gian nghỉ, có thể là đi làm muộn hơn hoặc về sớm hơn lịch làm việc chung.

Điều 137. Bảo vệ thai sản

...

4. Lao động nữ trong thời gian hành kinh được nghỉ mỗi ngày 30 phút, trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi được nghỉ mỗi ngày 60 phút trong thời gian làm việc. Thời gian nghỉ vẫn được hưởng đủ tiền lương theo hợp đồng lao động.

5. Được bảo đảm việc làm sau khi nghỉ thai sản

Theo Điều 140 Bộ luật lao động, lao động nữ sau khi nghỉ thai sản và quay trở lại làm việc sẽ được bảo đảm việc làm cũ mà không bị cắt giảm tiền lương và quyền, lợi ích so với trước khi nghỉ thai sản.

Trường hợp việc làm cũ không còn thì người sử dụng lao động phải bố trí việc làm khác cho họ với mức lương không thấp hơn mức lương trước khi nghỉ thai sản.

Đồng thời, nếu hợp đồng lao động hết hạn trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi thì lao động nữ còn được ưu tiên giao kết hợp đồng lao động mới (khoản 3 Điều 137 BLLĐ 2019).

6. Chuyển công việc nhẹ nhàng hơn

Căn cứ khoản 2 Điều 137 BLLĐ năm 2019, lao động nữ làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc làm nghề, công việc có ảnh hưởng xấu tới chức năng sinh sản và nuôi con khi mang thai và có thông báo cho người sử dụng lao động biết thì được chuyển sang làm công việc nhẹ hơn, an toàn hơn hoặc giảm bớt 01 giờ làm việc hằng ngày mà không bị cắt giảm tiền lương và quyền, lợi ích cho đến hết thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi.

Như vậy, lao động nữ đang làm công việc có yêu tố nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc công việc có ảnh hưởng xấu tới chức năng sinh sản và nuôi con thì khi nuôi con dưới 12 tháng tuổi sẽ được bố trí công việc nhẹ nhàng, an toàn hơn, hoặc được giảm bớt giờ làm việc mà không bị cắt giảm tiền lương.

Quyền lợi này chỉ áp dụng đến hết thời gian nuôi con dưới 12. Đồng nghĩa, nếu con tròn 01 tuổi, lao động nữ sẽ phải quay về chế độ làm việc trước khi mang thai và sinh con.

Quý thành viên vui lòng xem chi tiết danh mục tại bài viết Những công việc cấm sử dụng lao động nữ.

7. Được hưởng chế độ ốm đau khi con ốm

Điều 141 BLLĐ năm 2019 đã ghi nhận về quyền lợi khi người lao động phải nghỉ việc để chăm sóc con dưới 07 tuổi ốm đau. Theo đó, người lao động sẽ được nghỉ làm và hưởng theo chế độ của Bảo hiểm xã hội (BHXH).

Khoản 2 Điều 25 Luật bảo hiểm xã hội 2014 quy định như sau:

“Điều 25. Điều kiện hưởng chế độ ốm đau

…

2. Phải nghỉ việc để chăm sóc con dưới 07 tuổi bị ốm đau và có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền.”

Như vậy, lao động nữ được nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau khi con dưới 7 tuổi ốm có xác nhận của cơ sở khám chữa bệnh có thẩm quyền.

Thời gian hưởng chế độ khi con ốm đau trong một năm cho mỗi con được tính theo số ngày chăm sóc con tối đa là 20 ngày làm việc nếu con dưới 03 tuổi. Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ khi con ốm đau tính theo ngày làm việc không kể ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.

Lao động nữ hưởng chế độ ốm đau theo quy định nêu trên thì mức hưởng tính theo tháng bằng 75% mức tiền lương đóng bảo hiểm xã hội của tháng liền kề trước khi nghỉ việc.

Quý thành viên vui lòng xem chi tiết công việc tại: Hồ sơ giải quyết chế độ ốm đau.

8. Dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản

Lao động nữ ngay sau thời gian hưởng chế độ thai, trong khoảng thời gian 30 ngày đầu làm việc mà sức khỏe chưa phục hồi thì được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ từ 05 ngày đến 10 ngày.

Thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe bao gồm cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần. Trường hợp có thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe từ cuối năm trước chuyển tiếp sang đầu năm sau thì thời gian nghỉ đó được tính cho năm trước.

Số ngày nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe nêu trên do doanh nghiệp và Ban Chấp hành công đoàn cơ sở quyết định, trường hợp doanh nghiệp chưa thành lập công đoàn cơ sở thì do doanh nghiệp quyết định. Thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe được quy định như sau:

- Tối đa 10 ngày đối với lao động nữ sinh một lần từ hai con trở lên;

- Tối đa 07 ngày đối với lao động nữ sinh con phải phẫu thuật;

- Tối đa 05 ngày đối với các trường hợp khác.

Mức hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản một ngày bằng 30% mức lương cơ sở.

Quý thành viên vui lòng xem chi tiết công việc tại: Hồ sơ giải quyết trợ cấp dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau ốm đau, thai sản.

Căn cứ pháp lý:

- Bộ luật Lao động 2019.

- Luật bảo hiểm xã hội 2014.

Quý thành viên hãy theo dõi chúng tôi để nhận thêm nhiều tin tức: 

 

 

Hải Hà

Thúy Vy

56,456