Hai ng�n hay hai chục ng�n năm sau cũng tờ tợ như nhau th�i. Muốn n�i hai ng�n cũng được m� muốn n�i hai chục ng�n cũng thế. Bởi v� thời gian l�c ấy r�t lại chứ kh�ng phải như b�y giờ. C�ch t�nh thời gian theo kim đồng hồ kh�ng c�n d�ng được nữa m� được ghi bằng những k� hiệu, biến đổi thật nhanh từ bộ n�o, ph�t s�ng ra ngo�i qua tia mắt, muốn thấy th� lập tức thấy, muốn kh�ng th� n� kh�ng.
Thế giới l�c ấy bị ph� hủy tan hoang, xơ x�c, chẳng phải v� thi�n tai hay đại họa g� của thần linh gi�ng xuống. Chỉ đơn giản l� do con người với những ảo vọng qu� tải của n�. Những ảo vọng ấy khi chưa thực hiện được, sẽ l�m cho người mang n� nhấp nhổm như bị động kinh; m� nếu thực hiện được th� g�p phần tăng th�m sự hỗn loạn cho tr�i đất [những cụm từ thế giới, quốc tế, quốc gia... l�c ấy kh�ng c�n nữa]. Mỗi thứ ảo vọng, cứ lần lượt t�m cho n� một c�ch thế để hiện hữu th�nh h�nh h�i cụ thể. Cứ vậy, tr�i đất c�ng l�c c�ng chật chội hơn. Đi ra đi v�o chỉ đụng to�n l� những ảo vọng. C�i hư tương tranh tương tồn với c�i thực, th�t rồi chẳng c�n ph�n biệt đ�u l� c�i thực nữa. C� c�i tưởng l� giả, t� ra l� thực; ngược lại, c� c�i tưởng l� thực, h�a ra l� giả. C�i g� m� kỳ cục, ngột ngạt, kh� chịu qu�! Chẳng c�n ch�t thảnh thơi thoải m�i n�o. H�a đi�n được l�c ấy th� cũng đỡ; đ�ng n�y, kh�ng đi�n được mới chết ngắt! M� khi một c�i đầu kh�ng đi�n hẳn, n� lại tiếp tục sinh ra nhiều ảo vọng kh�c. Cứ đối diện, gặp gỡ một thứ ảo vọng n�o đ� của ai, l� đầu �c lại nặn đẻ ra ngay một ảo vọng kh�c để ph�ng ngừa, hoặc đối kh�ng lại. Một v�i g� được đi�n thật-hoặc chỉ mới ở chỗ mấp m� của trạng th�i đi�n liền cố � đi�n lu�n-mang c�i m�y li�n lạc nhỏ x�u như c�y b�t m�y-cũng vừa l� c�y s�ng bắn tia hồng quang [laser] cực mạnh-cứ gặp thứ g� l� bắn đại, bắn bừa thứ ấy, để cho t�m tr� được thoải m�i, khỏi cần phải suy nghĩ, khỏi cần phải s�ng tạo th�m ảo vọng. C�i chi�u đ� c� vẻ hữu hiệu trong nhiều trường hợp, v� tia hồng quang [hay k�ch quang] ở thời ấy m� nhắm tới đ�u th� bộc ph� tan t�nh đến đ�. Thế l�, c�i đất hỗn loạn. Bốn phương t�m ph�a kh�i lửa mịt m�ng. Những tiếng nổ long trời lở đất li�n tục ph�t ra, l�c chỗ n�y l�c chỗ kia, l�c ở mọi nơi như c�ng hẹn, b�ng l�n một tiếng rung rinh cả h�nh tinh n�ng bức.
Đừng tưởng l�c ấy sẽ c� những �ng gi� b� l�o chạy ra chạy v� nhốn nh�o đ�u nh�. Thuở ấy kh�ng l�m g� c� c�i chữ �gi�� hay chữ �bệnh� đ�u. Chỉ c� �sanh� v� �chết� th�i. Trước đ� 100 năm th� tuổi thọ trung b�nh của con người đ� l� 180 v� cao nhất l� 220-nhờ đ� trải qua nhiều thế hệ biết chọn v� cấy những căn b�o tốt [n�n nhớ l� t�nh theo thời gian của ch�ng ta thời nay th� nh�n 100 l�n, tức l� khoảng 18 đến 22 ng�n năm]. Thể chất con người thời kỳ ấy ho�n to�n kh�ng c� tật bệnh. Con người kh�ng bao giờ ho, sổ mũi, chảy nước mắt, ứa nước d�i, ng�p, hắt hơi [thứ sau l� thứ m� c�c thế hệ tiền bối của họ-nhất l� ph�i nam-rất kho�i!]. Cũng chẳng c� đi đại tiện tiểu tiện g� cả [hai thứ n�y cũng thuộc loại kho�i của tiền nh�n, nhưng đối với họ th� mất thời giờ lắm n�n giản lược đi]. M�u, mủ, đ�m, d�i... mọi thứ chất lỏng trong cơ thể, cũng đều được tiết giảm. N�n nhớ l� trước đ� 150 năm, người ta đ� biết c�ch l�m cho cơ thể tự sinh trưởng m� kh�ng cần ẩm thực; v� họ cũng đ� cắt giảm bớt những bộ phận x�t thấy thừa th�i nơi cơ thể, cho n�n, hậu m�n v� bộ phận sinh dục, hệ thống b�i tiết kh�ng c�n nữa. Thế họ �n �i thế n�o để c� con đấy �? �i d�o, chuyện đ� thực đơn giản. Họ chỉ nh�n qua nh�n lại với nhau với t�nh � d�m dục hừng hực th� tự dưng thụ thai th�i [nhưng sự hừng hực n�y cũng hiếm hoi lắm]. C�n họ sinh đẻ thế n�o ư? Ờ, th� muốn chỗ n�o lại chẳng được! Em b�-c� khi từ trong bụng mẹ được l�i ra, c� khi lại từ nơi c�i h�ng của cha m� ra đời, c� khi lại từ một c�i ống nghiệm hay một c�i hũ chứa ph�i b�o trong nh� m� hầu như ai cũng c�-vừa chạm ch�n tới đất đ� chạy ra đường ng� người kh�c bay lượn tr�n trời. Thời ấy họ bay, ch�nh th�n x�c họ bay như những thi�n thần chứ chẳng cần m�y bay hay xe bay đ�u. Th�n thể họ nhẹ [người nặng nhất chừng mười mấy k�-l�, nhẹ nhất từ t�m k�-l�], lại th�m tư tưởng v� � ch� của họ rất mạnh, thế l� họ bay.
Con người l�c ấy sạch sẽ lắm n�n chẳng cần tắm. Thay v� tắm, trong mỗi nh� đều c� c�i m�y thay tế b�o giống như một c�i h�m kiếng để đứng. Bước v�o đ�ng cửa lại, bấm n�t một c�i, hu�t hu�t hu�t, tế b�o chết bị h�t v�o m�y, xịt xịt xịt, tế b�o mới đưa v�o người theo lỗ ch�n l�ng. Vậy l� xong. Giống như l� đi tắm hơi mới ra. Sạch sẽ, tươi m�t.
Cũng cần phải n�i th�m rằng lo�i người l�c ấy ai cũng l� khoa học gia cả. Họ th�ng minh kinh khủng. Nhưng đ� l� c�i th�ng minh của sự phong ph� dữ kiện nhờ chương tr�nh ghi nhớ tập thể chứ kh�ng phải do suy tư. C� nghĩa rằng, hầu hết những g� người n�y biết th� tất cả những người kh�c đều biết. Kiến thức th� giống nhau, chỉ c�n phần cảm gi�c [rất mơ hồ, thoạt c� thoạt kh�ng] của mỗi người th� mới c� sự sai biệt v� ri�ng tư. Về t�nh chất, c�ch suy nghĩ của họ kh�ng giống như l� c�ch suy nghĩ của ch�ng ta h�m nay. Trong mỗi � niệm của họ đều c� sự cấu th�nh v� t�c động từ những � niệm đồng thời kh�c của những người chung quanh. Kh�ng c� c�i suy nghĩ độc lập. Ngay cả c�i gọi l� 's�ng tạo' cũng kh�ng hẳn l� s�ng tạo độc lập nữa-n� lu�n lu�n được h�nh th�nh bởi sự phản ứng đối với những � niệm v� tư tưởng s�ng tạo kh�c. Từ � niệm đi đến h�nh động của họ, chỉ trải qua một khoảnh khắc rất nhanh. Những g� con người t�c tạo l�c ấy đều l� những h�nh động đột biến ph�t sinh từ những suy nghĩ cũng c� t�nh c�ch đột biến. Bao nhi�u kiến thức để lại của mấy ng�n năm trước, họ c� khả năng thừa hưởng đầy đủ nhưng họ thấy kh�ng cần thiết n�n cứ mỗi hai năm họ lại cập nhật kiến thức mới, hủy bỏ bớt những kiến thức cũ. Sự cập nhật h�a c�c kiến thức [bao gồm cả luật lệ x� hội đương thời] được thực hiện đồng loạt chỉ qua một v�i ph�t, bởi ủy ban đời sống, v�o giờ nghỉ ngơi nhất định của mọi người [xin lưu �, chẳng c� ngủ đ�u, chỉ nghỉ ngơi để sạt th�m năng lượng cho cơ thể th�i].
Ch�nh v� mỗi người l�c ấy l� mỗi khoa học gia chẳng cần trường lớp n�n tụ năm tụ ba chia th�nh nhiều trường ph�i, c�i lộn rồi bắn giết nhau loạn xạ. C�i lộn những chuyện đ�u đ�u. Choảng nhau. Chết. Chết nhiều lắm. Nhưng cũng do t�nh c�ch đồng bộ, tương quan chặt chẽ giữa từng c� nh�n với nhau ngay trong tư tưởng, n�n họ kh�ng sợ chết. � niệm về bản ng� đối với họ rất mơ hồ. Họ sinh ra v� chết đi một c�ch đơn giản. Nhiều l� do để bị người kh�c ti�u hủy m�nh, m� ch�nh m�nh muốn chết th� cũng chết rất dễ. M� chuyện quan hệ t�nh dục, sinh sản hay truyền giống vốn kh�ng phải l� điều đem lại nhiều hứng th� cho họ, trong khi khuynh hướng c�ch mạng, t�m mới, s�ng tạo [c�i m�nh th�ch] v� hủy diệt [c�i m�nh kh�ng th�ch] th� rất mạnh; thế n�n d�n cư tr�n h�nh tinh c�ng l�c c�ng trở n�n thưa thớt.
Kh�ng c� bi�n giới quốc gia. Kh�ng c� ng�n ngữ v� chữ viết địa phương. Người ta chỉ n�i hoặc li�n lạc với nhau bằng k� hiệu điện tử, hoặc đo�n biết nhau bằng tia mắt. Con người l�c ấy sinh ra, lớn l�n như thổi, bảy tuổi đ� biết y�u, t�m tuổi rưỡi đ� biết �n �i, ch�n tuổi miệt m�i với t�nh gia đ�nh, mười tuổi đ� sớm mỏi mệt chuyện chăn gối [� qu�n, l�c đ� họ kh�ng c�n giường nệm chăn gối chi đ�u, chỉ c� cặp kiếng điện tử mang v�o, che bớt tầm nh�n đ�i mắt để dễ tập trung, vậy th�i], th�ch bay l�ng v�ng tr�n kh�ng để chiến đấu v� thi thố �c s�ng tạo cho đến khi n�o bị một đối thủ n�o đ� bắn hạ. Cho n�n, x�t về sức khỏe, họ c� khả năng sống đến 220 tuổi [th� ao ước được chết v� kh�ng c�n đủ sức chịu đựng thế giới ch�n ngắt], nhưng cơ hội cho họ sống l�u giữa một thế giới hỗn loạn th� hầu như chẳng c�. Đến giai đoạn cực loạn th� chẳng mấy ai sống qua 18 tuổi [mười t�m tuổi, chẳng phải n�i lộn đ�u, số một v� số t�m đấy bạn ạ]. Từ mười tuổi đ� l�n đường đ�nh giặc lung tung suốt ng�y suốt đ�m tr�n trời rồi th� sống l�m sao qu� t�m năm được!
Đấy, như thế đấy. Con người thay quyền tạo h�a, vẽ kiểu, tr�nh b�y c�i sống theo sở th�ch v� nhu cầu của n�. Bộ �c v� kỹ thuật cực kỳ thần th�ng của họ-những chữ tối t�n, hiện đại, hậu hiện đại, hậu hậu hiện đại, t�n thời, tinh vi, tinh xảo... kh�ng c�n khả năng diễn tả nổi-nhanh ch�ng biến h�nh tinh n�y th�nh một c�i sống kh�c, c� vẻ như kh�ng c�n lưu lại kỷ niệm s�u đậm n�o của tổ ti�n, cha �ng họ. C�i g� cũng c� vẻ mơ hồ, kh�ng thực. Ngay cả những bộ phận tr�n cơ thể của họ cũng mang c�i d�ng vẻ của người m�y nh�n tạo, một cấu tr�c phơi trần lộ liễu t�nh c�ch lắp r�p, nối kết. Con người l�c ấy l� một h�nh thể được r�t gọn, giản lược đến mức tối đa. May ra th� họ vẫn c�n giữ lại c�i h�nh d�ng con người với c�i đầu nằm ở tr�n, nối với m�nh v� tứ chi qua c�i cổ. Chẳng giữ được c�i sườn cốt l�i đ� th� đố ai m� c�n gọi họ được l� con người.
Ở thời kỳ ấy, họ cũng kh�ng cần đến t�n gi�o hay bất cứ thứ triết thuyết, học thuyết đạo đức n�o cả. Họ kh�ng cần bởi ch�nh mỗi c� nh�n họ đều c� thể tự điều hướng tất cả những h�nh xử của m�nh theo c�i khung qui tắc đ� được chương tr�nh h�a. [Một c�i chip điện tử t�m th�u tất cả những luật tắc v� đạo đức nền tảng của đời sống được gắn v�o đầu của mỗi người khi họ mới sinh ra v� được c�ng nhận như l� một phần tử của h�nh tinh]. Nhờ c�i chip điện tử đ�, mỗi người tự biết điều g� n�n l�m v� kh�ng n�n l�m đối với tự th�n cũng như đối với tha nh�n. Hễ dự t�nh l�m điều g� sai tr�i, ngược với ước lệ v� tập qu�n chung của h�nh tinh th� tự dưng nơi bộ n�o của họ ph�t ra t�n hiệu cho biết điều đ� kh�ng n�n l�m. Nếu cố � l�m th� hệ thống b�o động trong n�o bộ của họ rung động rất mạnh, rất căng thẳng, sẽ ph�t s�ng ra ngo�i khiến người kh�c c� thể biết được m� n� tr�nh hoặc x�m lại kềm chế hay hủy diệt m�nh. Nếu kh�ng ai biết được l�c ấy th� sự trừng phạt chỉ l� một ch�t căng thẳng trong n�o, rồi th�i. Đ� l� l� do m� tội �c v� bao điều phi l� cứ diễn ra trong từng khoảnh khắc.
Đ� c� những người tập họp lại với nhau, mưu t�m phương thức khống chế tội �c nhưng v� phương. Một khi c�i giả v� c�i thực đ� h�a trộn với nhau nhập nhằng bất ph�n như thế, th� vấn đề kiểm so�t thiện-�c, tốt-xấu cũng kh� m� thực hiện được.
Như thế đ�, ch�nh trong c�i bối cảnh chẳng c�n ch�t kh�ng kh� nhẹ nh�ng thoải m�i cho người ta h�t ngửi, c� một cặp trai g�i do một chuyến c�ng t�c m� c�n s�t lại với nhiều ấn tượng th� kệch của đời sống con người qu� khứ. Chẳng phải họ cố t�nh t�ch ra khỏi c�i thế giới hỗn loạn kia đ�u. Họ chỉ thi h�nh sứ mệnh của họ th�i, nhưng rồi họ tồn tại, v� thay đổi theo chiều tho�i h�a.
Số l� khoảng 200 năm trước đ�, một nh�m người t�m c�ch t�ch ri�ng, tập trung tại một v�ng rừng n�i c�n tương đối kh� rậm rịt. Tại đ�y, họ x�y một th�nh phố nằm s�u trong l�ng n�i, sinh sống biệt lập với thế giới b�n ngo�i. Họ chỉ ra ngo�i khi cần thiết. Thường th� chỉ những người được tin tưởng giao ph� tr�ch nhiệm mới được ra ngo�i, c�n mọi người hầu như đều cấm t�c trong l�ng n�i. Cuộc sống trong l�ng n�i tương đối thanh thản, �t biến động.
Ngo�i mục đ�ch c�ch ly với x� hội bất ổn hiện tại, họ c�n c� � hướng t�m c�ch kh�i phục lại một số gi� trị truyền thống của tổ ti�n m� họ hi vọng l� sẽ mang lại một v�i � nghĩa n�o đ� cho cuộc sống hiện tại. Để thực hiện điều n�y, họ l�n l�t t�i tạo chiếc m�y thời gian [m�y n�y đ� bị cấm chế tạo v� sử dụng từ 400 năm trước đ� v� một số người được đưa đi nghi�n cứu qu� khứ đ� trốn lu�n kh�ng quay trở lại], đẩy một cặp nam nữ-nam t�n A, nữ t�n E-l� hai người trẻ nhất trong nh�m đi l�i v�o qu� khứ, ghi nhận c�c dữ kiện quan trọng v� yếu tố đặc th� của nền văn h�a tổ ti�n.
Chuyến đầu ti�n, cặp nam nữ n�y rời khỏi nh�m của họ khoảng bảy th�ng, nhưng đối với đời sống qu� khứ, họ đ� đi v�ng quanh thế giới gần 60 năm, thu thập kh� nhiều dữ kiện quan trọng của đời sống lo�i người c�ch xa họ cả ng�n năm [t�nh theo thời gian b�nh thường của ch�ng ta]. Trở về lại hang n�i, họ lần lượt tr�nh b�y những điều mắt thấy tai nghe cho hội đồng l�nh đạo v� một ủy ban đặc tr�ch nghi�n cứu về nguồn gốc tổ ti�n. Họ tr�nh b�y v� trao đổi với nhau bằng c�c k� hiệu, diễn dịch ra ng�n ngữ ch�ng ta như sau.
�Thưa c�c b� l�o, ch�ng t�i xin đ�c kết v�i điểm then chốt nhất trong v� số điều lạ l�ng trong đời qu� khứ của tiền nh�n ch�ng ta... Phải n�i rằng, tiền nh�n ch�ng ta rất ư tội nghiệp. Họ sống khổ cực lắm. T�m tắt c� năm điểm nổi bật khiến đời sống họ khổ sở v� tốn k�m rất nhiều thời giờ l� ngủ nghỉ, ăn uống, l�m tiền, ham danh v� y�u đương. Thứ nhất, trong khi ch�ng ta kh�ng hề ngủ, th� tiền nh�n họ phải ngủ trung b�nh l� 8 giờ đồng hồ; kh�ng ngủ th� kh�ng được. Họ kh�ng nghỉ ngơi ch�t x�u đ�u m� l� ngủ, ngủ suốt cho tới khi mặt trời sắp mọc. Khi ngủ, đầu �c của họ ho�n to�n bu�ng xả, kh�ng l�m việc, ho�n to�n mất � thức, chẳng biết g� xảy ra chung quanh, tr�ng như l� người chết ấy. Người n�o bị chứng mất ngủ th� coi như l� bệnh hoạn, phải đi b�c sĩ, xin thuốc uống. Ngủ đủ giấc th� thấy tươi tắn, khỏe khoắn. M� giấc ngủ dường như đem lại cho họ niềm hạnh ph�c lắm vậy, cho n�n họ ham ngủ v� chịu mất thời giờ v� n�. Thứ hai, để ph�t triển v� nu�i dưỡng cơ thể, mỗi ng�y họ phải ăn uống c�c loại thực phẩm từ thực vật cho đến động vật-�i chao, giết động vật kh�c để ăn đấy qu� vị ạ! Từ l�u đời, họ đ� tạo ra th�i quen ăn uống rồi c�ng l�c c�ng chế biến ra đủ loại thức ăn cầu kỳ, kiểu cọ, rườm r�... một c�ch phi l�. Cuối c�ng, thức ăn kh�ng phải chỉ để nu�i dưỡng cơ thể m� để phục vụ vị gi�c. Chỉ v� đ�p ứng c�i vị gi�c m� họ phải chịu tốn k�m c�ng sức, tiền bạc, thời giờ. �i, thật l� buồn cười. Hậc hậc... chưa hết đ�u nh�, c� một thời, ở một v�ng đ�, con người bị mập ph� ra v� ăn nhiều chất bổ dưỡng, đến nỗi kh�ng đi đứng g� được nữa, phải nằm � một chỗ. Một số người kh�c thấy vậy sợ qu� phải lo nhịn ăn uống trở th�nh ốm tong ốm teo, cũng nằm � một chỗ chờ chết. Chung qui cũng chỉ v� chuyện ăn uống ấy th�i qu� vị ạ. Thứ ba, muốn c� một nơi để ở y�n m� ngủ nghỉ ngon giấc cũng như những bữa ăn ngon l�nh sướng miệng th� người ta phải l�m việc để kiếm tiền. L�m việc c� nhiều c�ch, kh�ng l�m sao kể hết. Tựu trung th� lấy kiến thức, kinh nghiệm, s�ng kiến, thời giờ, t�i năng, vật sản... của m�nh ra để đ�nh đổi lấy những đồng tiền. Những đồng tiền ấy ban đầu l� biểu vật để trao đổi h�ng h�a, dần dần n� trở n�n quan trọng v� chi phối to�n bộ đời sống vật chất của con người. Nhiều người đ�nh giết nhau hoặc y�u, hoặc gh�t nhau, cũng chỉ v� đồng tiền v� những sản vật. M� kỳ thực, đồng tiền chỉ l� những tờ giấy m�u xanh, m�u đỏ th�i, thưa qu� vị. Đ� l� 3 yếu tố về mặt vật chất. Đến c�i thứ tư, thuộc về tinh thần, l� c�i cũng l�m khổ tiền nh�n ch�ng ta khủng khiếp lắm, nhất l� v�o thời kỳ gọi l� hậu-hậu-hựu-hậu-hậu-hiện-đại [tức l� thời kỳ tiền-c�ch-mạng-th�n-x�c]; đ� l� c�i danh, h� h�, chắc qu� vị kh�ng tưởng tượng ra nổi phải kh�ng? Xin thưa, danh l� c�i t�n, c�i hiệu đặt cho mỗi người đấy ạ. Ch�ng ta cũng c� những k� hiệu để ph�n biệt từng c� nh�n với nhau, nhưng đối với thời đại của tiền nh�n th� k� hiệu của ch�ng ta kh�ng thể gọi l� 'danh' được; bởi v� 'danh' của tiền nh�n l� một c�i g� c� vẻ thi�ng li�ng, quan trọng, giống như l� bảo vật, bất khả x�m phạm, bất khả x�c phạm...�
�Hậy, kh� hiểu qu�! Chỉ l� một c�i hiệu, một tiếng gọi th�i, c� g� m� thi�ng li�ng với bất khả x�m phạm chứ!� một �ng trong hội đồng kh� chịu, l�n tiếng.
�Vậy mới n�i!� anh A h�m hĩnh tiếp. �C�i danh đ� được đặt bởi cha mẹ của mỗi người từ khi mới sanh ra. C�i danh lớn dần theo tuổi t�c của mỗi người v� gắn chặt v�o con người đ� đến nỗi x�c phạm đến c�i danh ch�nh l� x�c phạm đến họ. �i, c�c ng�i kh�ng biết đ�u, v�o thời đ�, nếu người ta v� cớ bị người kh�c đấm một c�i đau điếng th� trong v�ng cao lắm l� một giờ đồng hồ, họ sẽ bỏ qua ngay; nhưng lỡ m� lấy c�i danh của họ ra m�... đấm, m� đ�, m� lăng nhục, chửi bới, nguyền rủa... th� họ sẽ ăn ngủ kh�ng y�n suốt đời đấy ạ!�
�Lạ l�ng thật! L�m sao c� chuyện đ� được nhỉ? L�m sao m� giữa c�i danh v� c�i thực lại gắn liền với nhau như thế!� �ng trưởng ủy ban nghi�n cứu l�n tiếng. �Thế sao họ chẳng chịu cắt bỏ c�i danh đi, coi như kh�ng c� n�, th� c� phải l� thảnh thơi kh�ng! Khỏi phải lo sợ bị x�c phạm!�
�Kh�ng phải chỉ l� chuyện x�c phạm đ�u, thưa ng�i. Ngược lại, t�ng bốc v� ngợi khen c�i danh th� cũng ch�nh l� đề cao con người ấy khiến người ta cũng sẽ được sung sướng, qu�n ăn bỏ ngủ, v� niềm hạnh ph�c n�y cũng c� thể ảnh hưởng cả đời đấy thưa qu� ng�i. Chưa hết đ�u, �i d�o, ban đầu c�i danh chỉ d�ng để ph�n biệt, c�ng về sau, n� c�ng rườm r� hơn v� chi phối thật nặng v�o đời sống con người; đến nỗi n� c�n k�o theo những c�i gọi l� chức vụ, vị thế, phẩm h�m, giai cấp, chủng loại... nữa kia. C� một thời, tiền nh�n ch�ng ta kh�ng c�n thiết tha chuyện ngủ nghỉ, ăn uống, tiền bạc, vật chất... g� nữa, m� chỉ th�ch th� say sưa với sự n�u danh t�nh v� chức vụ của m�nh giữa đ�m đ�ng. Người n�o c� t�n v� chức vụ c�ng d�i th� c�ng được trọng vọng. Đến nỗi trong những l�c nh�m họp, người ta phải tốn hơn nửa thời gian để n�u cho hết những danh t�nh v� địa vị. M� c�i việc n�u danh n�y c�ng l�c c�ng trở n�n một nghiệp vụ đ�i hỏi sự chuẩn x�c cũng như sự tinh tế về t�m l� để l�m vui l�ng mọi người. N�u t�n ai m� thiếu mất một chức vụ đi k�m của họ th� ắt l� c� chiến tranh xảy ra đấy thưa qu� ng�i.�
��i th�i, phiền qu�, nghe ch�n ngắt,� �ng hội đồng đứng dậy xua tay, �th�i đừng n�i c�i chuyện t�o lao đ� nữa l�m tao tức cả ruột đ�y n�. Tự dưng đặt ra c�i t�n để rồi khổ sở với n� suốt đời! �ng b� ch�ng ta thật l�... u m� hết sức vậy đ�. Th�i, dẹp c�i điều thứ tư đ� đi, qua điều thứ năm coi bộ hấp dẫn hơn �.�
�Thưa v�ng, điều thứ năm, phải rồi, rất hấp dẫn, đ� l� t�nh y�u, hay đ�ng hơn l� y�u đương, rất phổ cập trong suốt mấy ng�n năm của qu� khứ, được ghi lại rất nhiều trong s�ch, b�o, phim ảnh... m� vẫn kh�ng l�m sao cắt nghĩa được một c�ch đầy đủ ch�nh x�c.�
�Khoan, xin ngắt lời, s�ch, b�o, phim ảnh... l� sao?� �ng ủy vi�n n�i.
�� qu�n nữa, s�ch b�o l� những xấp giấy đ�ng th�nh tập như vầy, ghi ch�p những kinh nghiệm, những suy nghĩ cũng như những biến cố xảy ra trong đời sống ở khắp nơi. Tội nghiệp! Họ muốn hiểu biết nhiều th� phải lo đọc nhiều; kh�ng đọc th� kh�ng biết. Cho n�n kiến thức của họ rất l� giới hạn. Người trẻ phải đến trường để ghi nhận những hiểu biết của người đi trước. C�i học đ� gi�p cho họ c� được việc l�m ở c�c c�ng sở, h�ng xưởng, tiệm... C�n phim đấy �?... th� l� những c�u chuyện do một nh�m người giả đặt ra, l�m bộ giống như thật, thu h�nh rồi chiếu lại cho mọi người xem ấy m�. Vậy m� người ta cũng hồi hộp, cũng x�c động, cũng cười, cũng kh�c đấy ạ. Ha ha. Thấy cũng lạ. Họ biết đ� l� giả nhưng họ vẫn đưa cảm gi�c của họ theo phim. Đ� l� một c�ch giải tr� của họ. Chiếm kh� nhiều thời giờ trước khi đi ngủ...�
�Th�i, th�i, đi lạc đề rồi,� �ng hội đồng lại xen v�o, �đang n�i chuyện t�nh y�u tự dưng nhảy qua s�ch b�o phim ảnh l� sao! Trở lại lập tức, xin hỏi, c� phải t�nh y�u c� cậu muốn n�i ở đ�y l�... c�i việc th�ng đồng dục lạc với nhau qua tia mắt giống như ch�ng ta đấy �?�
�Kh�ng đơn giản như vậy đ�u... Ưm, c� thể n�i l� về mặt t�nh y�u, họ c� c�i g� đ� c� vẻ phong ph�, kh�ng, � t�i muốn n�i l� họ rườm r�, kiểu c�ch hơn ch�ng ta nhiều,� anh A n�i m� tự dưng cơ thể v� đầu �c anh bị rung l�n kỳ lạ.
�G� vậy, cậu c� sao kh�ng?� một người kh�c trong ủy ban đặc tr�ch nghi�n cứu văn h�a tiền nh�n hỏi.
�Ơ... chẳng hiểu sao nữa, tự dưng nhớ lại c�i c�ch tiền nh�n ch�ng ta y�u nhau, bỗng thấy cơ thể n�ng ran l�n, cho�ng v�ng cả mặt m�y vậy đ�,� anh A n�i.
�T�i cũng c� cảm gi�c đ� nữa,� c� E xen v�o, một tay để l�n ngực.
�Th�i, th�i, c�c c� cậu phiền qu� đi. Bộ kh�ng kiểm so�t được x�c cảm sao chứ! Trở lại vấn đề đi, tr�nh b�y sơ sơ về t�nh y�u của tiền nh�n, kh�c ch�ng ta chỗ n�o.�
Anh A ng� c� E, c� E ng� lại anh A. Chưa ai biết n�i g�. Phải một l�c l�u anh A mới cố gắng:
�Xin trở lại vấn đề, trong khi 3 điều đầu ti�n thuộc về vật chất, điều thứ tư thuộc tinh thần, th� điều thứ năm n�y lại bao gồm cả tinh thần lẫn vật chất đấy thưa qu� ng�i. C� nghĩa l� trong t�nh y�u của tiền nh�n, kh�ng phải chỉ c� sự th�ng đồng dục lạc như ch�ng ta m� k�m theo đ� l� một mối cảm x�c dạt d�o xo�y mạnh trong tim, rung động cả to�n th�n, ảnh hưởng to�n bộ sức sống của con người cả tr�n mặt t�m l� lẫn vật l�, lẫn sinh l� đấy ạ.�
�Kh� hiểu qu�!� �ng hội đồng ngắt lời. �Nhưng... cũng kh� l� th� đấy. C� thể đ�y l� điểm m� ủy ban nghi�n cứu cần để t�m. �, nếu n�i như cậu th� t�nh y�u hay sự y�u đương của tiền nh�n đ�u phải l� yếu tố khổ đau, m� phải l� yếu tố của hạnh ph�c chứ?�
�Hờ, cũng kh� m� tr�nh b�y cho qu� ng�i đầy đủ được. Ch�ng t�i cũng kh�ng d�m kết luận rằng t�nh y�u ấy l� ho�n to�n mang lại khổ đau hay thuần hạnh ph�c. Bởi v� n� kh�ng thuần l� tinh thần, cũng chẳng thuần l� thể x�c, m� l� sự kết hợp của cả hai mặt. T�y theo cảm nhận của mỗi người m� n�i l� khổ hay vui. Nh�n chung, nếu so với đời sống đơn thuần của ch�ng ta h�m nay th� họ c� vẻ khổ đau lắm, nhưng... �i, thật kh� n�i, chẳng biết chừng họ lại hạnh ph�c, ai m� biết được.�
�Thiệt l� d�i d�ng, rắc rối,� �ng ủy vi�n cau c� xen v�o. �Để cho dễ hiểu, xin trả lời t�i: giữa tiền nh�n v� ch�ng ta, điểm kh�c nhau nổi bật trong t�nh y�u l� ở chỗ n�o?�
�Kh�c nhiều lắm chứ. Trước hết, t�nh y�u của tiền nh�n lu�n c� t�nh c�ch chiếm hữu. To�n bộ cuộc sống của họ cũng vậy, phải chiếm hữu; kh�ng chiếm hữu th� kh�ng c� hạnh ph�c. T�m lại, y�u đương l� chiếm hữu, chiếm hữu t�nh cảm v� chiếm hữu th�n x�c. Ngo�i ra, v� th�n x�c của họ rất rườm r� n�n sự biểu lộ t�nh y�u của họ qua th�n x�c cũng rườm r�. Họ c� bộ phận sinh dục ở chỗ n�y, đ�n �ng kh�c, đ�n b� kh�c. C�n ngực của đ�n b� đ� hả, kh�ng phải phẳng l� như bức v�ch của c� E đ�u, m� n� cộm ra như vầy n�! Bởi v� cơ thể của họ cần sự ăn uống để ph�t triển chứ kh�ng phải ch�ch thuốc v� thay đổi tế b�o như ch�ng ta, cho n�n đ�n b� sinh con phải c� v� v� c� sữa để tiếp tế cho đứa con mỗi khi n� đ�i đấy ạ! Đ� l� l� do m� ngực của đ�n b� thời đ�, h� h�, thấy tức cười lắm!�
�Dạ đ�ng, ngực của đ�n b� thời xưa rất xấu, th�, nặng nề lắm, họ phải d�ng nịt để giữ n� lại đ�, rất phiền phức,� c� E tiếp lời, �chứ đ�u c� được gọn đẹp như t�i.�
�Tuy vậy, c� một thời đại người phụ nữ lại cố � l�m cho bộ ngực của họ to lớn th� kệch hơn một c�ch dị thường bằng c�ch bơm hay nh�t đồ giả v�o...� anh A vừa n�i vừa cười, �m� để được như vậy, họ phải chịu tốn k�m tiền bạc đấy thưa qu� ng�i. Điều đ� chứng minh rằng c�i thị hiếu của người đ�n �ng thuở ấy kh�c với ch�ng ta h�m nay: họ th�ch c�i g� th� kệch to tướng kia!�
�Th�i, rườm r� qu�, kh�ng cần b�n rộng c�i chuyện đ� l�m g�. Nghe t�i hỏi n�: họ y�u nhau thế n�o? tr�nh b�y đi chứ n�i quanh co ho�i vậy!� �ng hội đồng gắt.
�Thưa, kh�ng phải họ chỉ kh�c ch�ng ta ở bộ phận sinh dục đ�u �, m� c�n kh�c ở chỗ họ c� tr�i tim nữa kia. Tr�i tim nằm trong lồng ngực, ph�a b�n n�y. T�i nghĩ dường như tr�i tim mới ch�nh l� trung t�m, l� tham mưu của mọi sinh hoạt y�u thương của họ đ�. C� E c� nghĩ vậy kh�ng?� A hỏi.
�Chắc anh n�i đ�ng. Tr�i tim của họ điều khiển l�ng thương y�u v� kh�t dục. Kh�ng c� sự rung động của n� h�nh như họ kh�ng c� tiến đến chuyện trao đổi t�nh dục được.�
�Lạ nhỉ. Sao họ lại phải tốn nhiều thời giờ cho tr�i tim như vậy! Sao kh�ng lược bớt, bỏ bớt n� cho khỏe? Thế họ trao đổi ra sao hả?� �ng ủy vi�n n�n n�ng hỏi.
�Lược bớt tr�i tim th� phải đến thời đại c�ch-mạng-th�n-x�c c�ch ch�ng ta 1,000 năm như qu� ng�i đ� biết đ� m�. C�n c�i thời m� ch�ng t�i nghi�n cứu l� thời trước đ� nữa, xưa hơn. Thời đ� cơ thể người ta nặng nề lắm, c�n đủ thứ linh tinh trong người nữa chứ kh�ng phải chỉ tr�i tim kh�ng th�i. Họ kh�ng biết bay, chỉ đi bộ th�i. Muốn bay th� phải mua v� l�n con chim sắt khổng lồ, để n� chở đi. Sau đ� khoảng một trăm năm th� họ cải tiến những chiếc xe chạy tr�n đường để c� thể vừa bay được tr�n kh�ng, ai cũng c� xe ấy cả n�n kh�ng cần con chim sắt nữa. Trở lại vấn đề, họ trao đổi t�nh dục thế n�o ư? � hừm... hi hi, tức cười lắm,� A n�i, �c� thể n�i đ� l� một việc l�m khổ nhọc với những tư thế v� động t�c rất buồn cười v� th� th�o, nhưng dường như kho�i cảm mang lại th� cực mạnh chứ kh�ng phải một tho�ng vụt qua như ch�ng ta đ�u.�
�Buồn cười thế n�o, tr�nh b�y cho mọi người nghe, đừng c� đ�a nữa,� �ng hội đồng th�c giục.
�Thưa, kh�ng tr�nh b�y được ạ, v� t�nh y�u của họ l� một điều v� c�ng phức tạp, kh� hiểu. C� khi tưởng như l� y�u m� thực ra chỉ l� ham muốn t�nh dục, c� khi tỉnh queo chẳng thấy biểu hiện g� cả m� thực sự b�n trong lại c� y�u đấy ạ.�
�G� m� kỳ thế! C� sao th� phải l�m vậy chứ, sao họ kh�ng biểu lộ sự thực m� phải dối?�
�Kh�ng phải họ dối đ�u. Ưm... chẳng biết phải giải th�ch sao với qu� ng�i điều đ�. T�m lại l� t�nh y�u của họ kh� định nghĩa lắm. Dường như n� chỉ c� thể cảm nhận được nhờ sự đập nhảy của tr�i tim đấy ạ. N�i chung, c�i thời của họ, l�m việc g� cũng phải tốn nhiều c�ng sức lao động cho n�n trong sinh hoạt t�nh dục cũng thế, họ d�ng sức dữ lắm, cuối c�ng th� mệt lả rồi lăn ra ngủ!�
�Dễ sợ đến thế cơ �!� �ng ủy vi�n nhăn mặt than, �thế c� diễn tả cho ch�ng t�i xem được kh�ng?�
�Diễn tả đấy �? Qu� ng�i hỏi � c� E xem?�
�M�nh đ�u c� những bộ phận như họ đ�u m� diễn tả cho giống! Qu� ng�i chỉ cần biết đại kh�i l� họ lao động cực nhọc, th� tục, nặng nề, kh�ng được thoải m�i nhẹ nh�ng như sinh hoạt t�nh dục của ch�ng ta. Biết vậy được rồi,� c� E ph�n trần.
�Nhưng c�i điều thắc mắc ở đ�y l� tại sao cực khổ như thế m� họ vẫn cứ phải l�m chứ? Kh�ng lẽ họ th�ch sự cực khổ?� một người hỏi.
�Kh�ng phải vậy đ�u,� anh A xua tay n�i liền, �dĩ nhi�n l� họ c� niềm hạnh ph�c, sung sướng của họ chứ. Ngay cả những vấn đề kh�c cũng thế đấy, chứ kh�ng ri�ng vấn đề t�nh dục. M� thử nghĩ xem, ở vấn đề t�nh dục m� họ c�n chịu khổ sở như vậy huống g� những vấn đề kh�c. Chưa kể đến chuyện sinh đẻ của họ: khốn khổ v� c�ng tận. T�m lại l� nếu n�i theo t�m thức c� nh�n th� t�i thấy tiền nh�n hạnh ph�c hơn ch�ng ta, nhưng với tập qu�n cộng đồng th� ch�ng ta kh�ng thể n�o chịu đựng nổi cuộc sống của tiền nh�n đ�u ạ.�
�N�i lạ vậy! Tại sao lại ph�n biệt c� nh�n với cộng đồng như thế?� �ng hội đồng hỏi.
�L� bởi v�... niềm hạnh ph�c v� khổ đau của tiền nh�n ho�n to�n t�y thuộc v�o � ch� tự do của mỗi c� nh�n: muốn khổ th� họ sẽ khổ, muốn vui th� họ sẽ vui. Họ c� thể tự quyết định chọn lấy con đường dẫn đến hạnh ph�c hay khổ đau, m� những con đường ấy thường th� do c�c t�n gi�o hay những nền triết học phương n�y phương kia hướng dẫn.�
�Nhưng rốt cuộc th� khổ đau vẫn nhiều hơn hạnh ph�c?� �ng hội đồng hỏi vặn lại.
�Chỉ l� tương đối th�i. Kh�ng c� khổ đau th� sẽ kh�ng c� hạnh ph�c đ�u ạ.�
�C� nghĩa l� họ t�m hạnh ph�c trong sự đau khổ �?� �ng hội đồng vẫn ki�n tr� hỏi tới.
�Hạnh ph�c trong đau khổ, c� thể tạm kết luận như vậy đi, nhưng... dường như l� họ phải chấp nhận lối sống ấy, kh�ng thể n�o l�m kh�c đi được... để chờ đợi cho tới những thời kỳ c�ch mạng sau n�y, mới thay đổi được phần n�o hiện trạng đ�. T�m lại, trong năm điều nổi bật của tiền nh�n, bốn điều mang lại khổ đau đ� được ch�ng ta cải c�ch, triệt bỏ đi từ l�u rồi; c�n điều thứ năm th� ch�ng t�i cho rằng n� nằm ở lưng chừng hạnh ph�c v� khổ đau. Nếu ch�ng ta nghi�n cứu v� khai th�c đ�ng c�ch, e chừng ch�ng ta c� thể mang về th�m cho đời sống ch�t th� vị n�o đ�... Nhưng, thưa qu� ng�i, t�i c� thể tr�nh b�y th�m điều n�y được kh�ng ạ: tiền nh�n c� những c�i gọi l� nghệ thuật m� thời nay ch�ng ta kh�ng c�n d�ng đến nữa; chẳng hạn �m nhạc, hội họa, văn chương, nhiếp ảnh... Những thứ n�y cũng g�p phần mang lại hạnh ph�c cho đời sống tiền nh�n, khiến cho đời sống của họ phong ph� hơn, đi s�u v�o x�c cảm hơn...�
�X�c cảm, x�c cảm! Những thứ tầm ph�o chẳng lợi �ch chi cả. Cậu kh�ng nhớ rằng ch�ng ta truy diệt x�c cảm đến c�ng để c� được đời sống b�nh lặng h�m nay sao? V� �ch cho những thứ nghệ thuật g� đ� m� anh n�i,� một �ng trong hội đồng th�t l�n.
�ng trưởng ủy ban đứng dậy, xua xua b�n tay, ra dấu A đừng n�i nữa, rồi �ng lấy vẻ trịnh trọng, n�i:
�C�i chuyện hạnh ph�c hay khổ đau kh�ng phải l� đơn giản đ�u. Đừng c� hỏi v� n�i linh tinh lang tang như vậy mất thời giờ. H�y quan s�t, lắng nghe hai c� cậu tr�nh b�y theo từng c�u hỏi của ủy ban nghi�n cứu th� may ra mới dẫn đến kết luận được. Thưa qu� ng�i trong hội đồng, xin để d�nh c�ng việc tra vấn, nghi�n tầm cho ủy ban ch�ng t�i ạ.�
Thấy mọi người gục gặc đồng � rồi, �ng ủy vi�n ngồi xuống, thủng thẳng hỏi tiếp:
�Theo chỗ t�i nhận x�t, tiền nh�n ch�ng ta phải đ�nh đổi lấy hạnh ph�c của họ bằng một qu� tr�nh khổ đau nhiều hơn gấp 20 lần hơn, phải kh�ng hai c� cậu?�
�Thưa... phải. Muốn hạnh ph�c 1 th� phải chịu cực khổ 20 lần, c� khi 100 lần lớn hơn đấy ạ,� anh A n�i.
�Trong suốt bao nhi�u năm d�i, tiền nh�n ch�ng ta kh�ng nhận thức ra được c�ch thế n�o để tho�t khổ ư?�
�Thưa, c� những triết gia, những gi�o chủ c�c t�n gi�o, đề nghị những phương c�ch giải quyết khổ đau, nhưng chẳng mấy người �p dụng được, cho n�n, vẫn tiếp tục chịu khổ th�i ạ.�
�Lạ nhỉ! Biết l� c� con đường tho�t khổ nhưng vẫn kh�ng chịu �p dụng. C�i t�m l� g� m� kỳ quặc thế! Chẳng lẽ con đường tho�t khổ ấy kh� thực hiện lắm sao? Những triết gia, l�nh tụ t�n gi�o c� nhiều kh�ng? Họ đưa ra bao nhi�u phương c�ch giải quyết khổ đau? Tựu trung c� cậu c� thể kể ra một v�i phương c�ch điển h�nh được kh�ng?�
�Thưa, c� thể tạm r�t lại th�nh hai khuynh hướng nổi bật nhất thời bấy giờ: một l� t�n thờ thần linh để được hạnh ph�c sau khi chết; hai l� phủ nhận sự thực hữu độc lập của c� ng� v� thế giới kh�ch quan để t�m thấy sự b�nh an trong cuộc sống.
�Khuynh hướng thứ hai th� c� vẻ tương tự cuộc sống b�nh thường của ch�ng ta ng�y nay: nh�n thế giới như l� những huyễn tượng n�n kh�ng b�m chắc v�o n�; c�n khuynh hướng thứ nhất, sao lạ qu�! C� thể n�i kỹ hơn được kh�ng? Tại sao phải t�n thờ một thần linh? Thần linh đ� ở đ�u? L� người thế n�o? Giống ch�ng ta kh�ng?�
�Những thần linh đ� theo tiền nh�n ch�ng ta th� kh�ng phải l� người m� l� thần, c� nghĩa l� những người si�u việt, c� quyền năng biến h�a v� l�m những ảo thuật.�
�V� dụ?�
�Họ biết bay, biết biến h�a, biết chữa bệnh bằng ph�p lạ; c� khả năng g�y ra tai họa to lớn cho nhiều người v� khả năng ban điều ph�c lợi cho một số �t người.�
�Thế th� thần linh cũng giống như ch�ng ta th�i chứ g�! Nếu m� t�i đi lui v�o thời ấy, l�m những điều b�nh thường của t�i h�m nay, th� tiền nh�n ch�ng ta sẽ nghĩ rằng t�i l� thần linh, c� phải kh�ng?� �ng ủy vi�n vừa n�i vừa cười nửa miệng.
�C� thể l� như vậy. Nhưng thần linh của họ kh�c ch�ng ta ở chỗ... h�nh như thần linh chỉ c� trong tr� tưởng tượng của họ m� th�i.�
�Lạ vậy! N�i r� hơn một ch�t được kh�ng? Vậy hai c� cậu chưa hề gặp những thần linh của tiền nh�n sao?�
�Ch�ng t�i chỉ đọc trong tư tưởng của tiền nh�n v� thấy h�nh ảnh những thần linh trong đ� m� th�i. C�n tr�n thực tế th� chẳng bao giờ gặp thần linh cả,� anh A n�i xong rồi ngờ ngợ ng� c� E. C� E liền đứng dậy tiếp:
�C� một thời đại người ta chống lại khuynh hướng tin tưởng thần linh nhưng lại thần-h�a một c� nh�n n�o đ� để dễ điều động đ�m đ�ng. Thời đại n�y c� thể n�i l� thời đại kịch cỡm v� tệ hại nhất của qu� khứ. Bởi v�, th� l� thần linh trong tr� tưởng, d� sao cũng c�n c�i vẻ linh thi�ng kh�ng-khuyết-điểm kh�ng chạm đến được; đ�ng n�y, thần linh chỉ l� một con người được t� vẽ c�i điều th�nh thiện m� n� kh�ng c�, che giấu những điều tệ hại m� n� c� rất nhiều, để rồi dụ hoặc quần ch�ng, l�i k�o họ đi theo con đường của m�nh.�
�C� thể xem đ� l� phương c�ch cố � biến con người th�nh n� lệ cho một nh�m người th�ng qua h�nh ảnh của thần linh hay l�nh tụ,� anh A hứng ch� tiếp lời c� E, �v� chỉ c� những kẻ n� lệ mới mang lại nhiều lợi �ch cho những chủ nh�n �ng tự do m� th�i.�
�Kh�ng cần thiết n�i nhiều về giai đoạn tệ hại như thế. Trở lại vấn đề thần linh, c� cậu n�i rằng chỉ l� những h�nh ảnh trong tư tưởng của tiền nh�n? Thế thần linh c� giống ch�ng ta kh�ng?� �ng ủy vi�n nghi�m trọng hỏi.
�Xấu hơn ch�ng ta nhiều. V� thần linh của tiền nh�n cũng c� th�n thể nặng nề, cũng l�ng l�, r�u ria, t�c tai, v� cũng mặc �o quần... y như ch�nh họ m� th�i-đ�u c� được nhẹ nh�ng như ch�ng ta. Cho n�n trong thời gian nghi�n cứu, t�i với c� E cứ phải lẩn tr�nh mọi người dữ lắm chứ kh�ng th�i th� g�y n�n lắm chuyện x�n xao. Nội c�i chuyện biết bay của ch�ng ta l� đ� l�m n�o động cả thế giới của tiền nh�n rồi. H� h�, c� lần một đ�m n�ng d�n thấy ch�ng t�i bay ngang trời liền x�m nhau sụp lạy, rồi đọc những b�i kinh g� đ�... họ tưởng ch�ng t�i l� thần linh đấy ạ.�
��i tội nghiệp. T�m lại l� họ t�n thờ những thần linh m� họ chẳng bao giờ gặp? Ch�nh v� bất lực trước thi�n nhi�n m� họ đặt kỳ vọng v�o những c�i si�u nhi�n do ch�nh tr� tưởng của họ nặn đẻ ra?�
�Phải, chỉ l� những kỳ vọng để tho�t khỏi thực trạng bất to�n của họ.�
�Thế c�n khuynh hướng kia, phủ nhận sự thực hữu độc lập của thế giới v� con người, c� vẻ giống ch�ng ta ng�y nay, nhưng sao cũng kh�ng gi�p thay đổi được cuộc sống đau khổ của tiền nh�n?�
�Giống nhưng lại chẳng giống, v� khuynh hướng n�y chỉ thuần l� sự đ�o s�u v�o t�m linh chứ kh�ng đi theo con đường c�ch mạng vật chất v� kỹ thuật như ch�ng ta. Trong khi ch�ng ta-từ thời đại c�ch mạng th�n x�c đến nay-t�m bắt v� hủy diệt những phần tử xấu c� � đi lệch ra ngo�i sự đồng nhất của h�nh tinh th� họ chỉ lo t�m bắt v� hủy diệt những tư tưởng v� � niệm xấu hoặc c� khuynh hướng vun bồi sự t�ch ly tổng thể.�
�A, hay đấy, hay đấy! Nhưng điều n�y th� ng�y nay ch�ng ta đ� l�m bằng kỹ thuật c�i chip điện tử, chọn lựa v� loại trừ những điều tốt-xấu ra khỏi n�o bộ mọi người mỗi hai năm,� �ng ủy vi�n tự m�n n�i.
�Nhưng ch�ng ta kh�ng hủy diệt được c�i động lực ch�nh của những kỳ vọng, ảo vọng, kh�t vọng,� anh A lắc đầu n�i, rồi tự dưng bốc hứng, anh tiếp lu�n một tr�ng d�i, �ch�ng ta chỉ chọn lựa, thay đổi, hủy diệt những c�i ngọn, c�n c�i gốc l� c�i động lực ch�nh nẩy sinh tư tưởng v� � niệm th� ch�ng ta chịu thua, ch�ng ta chẳng biết n� nằm ở đ�u m� thay đổi hay hủy diệt, phải kh�ng? Đ� l� l� do mặc d� ch�ng ta đ� trải qua gần 1,000 năm của thời kỳ c�ch-mạng-th�n-x�c v� c�ch-mạng-n�o-bộ, những hiện tượng tội �c, đi�n rồ, ph� hoại cộng đồng... vẫn tiếp tục xảy ra, v� tr�n thực tế, ch�ng ta cũng đ�u c� thực sự hạnh ph�c!�
�N�, n�, cậu A n�i c�i g� kỳ vậy? Ch�ng ta vẫn chưa t�m được nguy�n nh�n g�y n�n c�c ảo vọng, t�i đồng �, nhưng n�i ch�ng ta kh�ng hạnh ph�c th� cậu phải n�i lại đ� nghe! Căn cứ v�o đ�u m� cậu n�i vậy, đụng chạm nền văn minh ch�p đỉnh của h�nh tinh h�m nay, lệch hẳn quĩ đạo suy tư của cộng đồng! Cậu h�y cẩn thận lời ph�t biểu v� � tưởng xấu kiểu đ� nh�!� �ng ủy vi�n n�ng mặt đứng dậy n�i, rồi ngồi xuống, rồi lại đứng dậy tiếp. �Hạnh ph�c của ch�ng ta c� được h�m nay l� th�nh quả của cả một qu� tr�nh 1,000 năm lọc bỏ dần dần từ thể x�c đến tinh thần, những bộ phận thừa th�i, cũng như những cảm gi�c khổ đau v� phiền to�i kh�ng cần thiết của đời sống con người. Cậu kh�ng thấy rằng ch�nh nhờ phấn đấu li�n tục trong c�ch mạng kỹ thuật m� ch�ng ta c� thể đứng ngang h�ng với c�c cư d�n của Kim tinh, Mộc tinh, Thủy tinh, Hỏa tinh v� Thổ tinh hay sao chứ!�
�Cho d� l� vậy, tr�n thực tế, ch�ng ta vẫn c�n ngụp lặn trong những ảo vọng. Hạnh ph�c của ch�ng ta cũng chỉ l� ảo vọng m� th�i. Tại sao ch�ng ta lại chọn đời sống c�ch ly trong hang n�i như thế n�y nếu h�nh tinh thực sự c� hạnh ph�c? Ch�ng ta chỉ giả vờ chấp nhận ảo gi�c b�nh an tạm thời để thay thế những cảm gi�c thực sự của tiền nh�n. Ch�ng ta đơn giản h�a tất cả mọi vấn đề để rồi lại bị xỏ mũi bởi c�i nguồn ảo gi�c s�i sục kia...� anh A hăng say n�i, như một kẻ l�n đồng, qu�n cả mọi người đang trố mắt v� h� họng nghe. C� E d�ng tia mắt, bắn t�n hiệu qua nhằm ngăn cản anh A lại, nhưng anh cứ phớt lờ, n�i tiếp. �Thực sự th� c�ng t�c đi về qu� khứ để nghi�n cứu nền văn h�a của tiền nh�n chỉ l� một c�ch n�i hoa mỹ chứ n�i đ�ng ra th� ch�ng ta kỳ vọng t�m được một đời sống hạnh ph�c hơn đời sống hiện tại, phải vậy kh�ng thưa qu� ng�i?�
�N�i tầm bậy! Anh im đi, đừng c� ph�t biểu linh tinh nữa. Anh đ�ng l� kẻ phản c�ch mạng! Thưa hội đồng, c� n�n trừng phạt phần tử đ� đi lệch hướng n�y hay kh�ng?�
�ng hội đồng xua tay, �n tồn n�i:
�Th�i, xin can. Mọi thứ đ�u đ� xong, c�n trong v�ng nghi�n cứu m�. Th� cứ để hai c� cậu n�y n�i hết những � nghĩ của họ. Ch�nh đ� l� phản ứng trung thực của con người giữa hai đời sống ấy m�. B�y giờ tạm thời nghỉ ngơi, ta sẽ họp lại sau nh�. Tan h�ng!�
Chờ cho mọi người tản ra rồi, �ng hội đồng ngoắc anh A lại, n�i nhỏ:
�T�i hỏi ri�ng cậu điều n�y nh�: c� phải l� cậu c� cảm gi�c rằng tiền nh�n ch�ng ta d� th� kệch, nặng nề, thiếu văn minh, nhưng họ sống hạnh ph�c hơn ch�ng ta nhiều kh�ng?�
�Ơ... c�u trả lời của t�i c� được đưa v�o phần tư liệu của chương tr�nh nghi�n cứu kh�ng ạ?�
�Kh�ng, chỉ n�i ri�ng với t�i th�i m�, n�i thực đi, kh�ng sao đ�u.�
�Dạ thưa đ�ng như vậy. Mặc d� phải dụng nhiều c�ng sức khổ đau để c� được hạnh ph�c, tiền nh�n ch�ng ta cũng thực sự nếm được hạnh ph�c của họ đấy thưa ng�i hội đồng. C�n ch�ng ta, khổ đau kh�ng c� nhưng cũng chẳng c� c�i qu�i g� gọi l� hạnh ph�c cả. Chỉ l� sự b�nh lặng của một d�ng v� cảm được bảo vệ bằng c�c hệ thống kiểm so�t tư tưởng... rất l� kh� khan, nh�m ch�n. Thưa ng�i hội đồng, theo t�i th� c�ng trở về gần với nguy�n ủy chừng n�o th� niềm hạnh ph�c sẽ to lớn nhiều chừng đ�. C�i thời m� t�i v� c� E nghi�n cứu vẫn c�n l� c�i thời tương đối nhiều khổ đau v� phiền tạp, v� thời đ� tiền nh�n ch�ng ta mang nhiều tham vọng l� biến cải đời sống vật chất c�ng l�c c�ng trở n�n tiện nghi hơn; v� vậy họ tiến từ chỗ đơn sơ đến chỗ rườm r�, m� c�ng rườm r� th� c�ng �t hạnh ph�c. Từ thời đại của họ tiến dần đến thời đại ch�ng ta giống như tiến từ chỗ rườm r� đến chỗ đơn sơ trở lại. Nhưng ch�ng ta đi trật đường rồi thưa ng�i hội đồng ạ. Bởi v� đơn sơ kh�ng nghĩa l� cắt giảm đi những bộ phận nguy�n ủy của th�n x�c v� ngoại vật m� ch�nh l� đơn sơ trong t�m hồn đấy ạ. Ng�i hội đồng kh�ng tin cứ hỏi c� E thử xem sao.�
C� E n�y giờ đứng ch�ng r�ng quanh đ�, nghe vậy th� trờ tới ngay. �ng hội đồng lại đặt c�u hỏi:
�Theo c� E th� tiền nh�n ch�ng ta hạnh ph�c nhất ở điểm n�o?�
�Ở trong t�nh y�u v� c�ch biểu lộ t�nh y�u của họ đấy thưa �ng hội đồng.�
�Họ thực sự l� hạnh ph�c trong vấn đề ấy �? Kh�ng g� cao hơn sao?�
�C� những loại hạnh ph�c kh�c nữa, nặng nhẹ kh�c nhau, nhưng tựu trung th� đối với to�n thể con người thời ấy, t�nh y�u đứng h�ng đầu.�
�Vậy nếu ch�ng ta cũng vinh danh t�nh y�u để được hạnh ph�c như họ th� c� cậu nghĩ c� thể l�m được kh�ng?�
�Thưa kh�ng ạ. V� ch�ng ta kh�ng c� tr�i tim, kh�ng c� bộ phận sinh dục nguy�n ủy, kh�ng c� hệ thống thần kinh li�n hệ giữa n�o, tim, bộ phận sinh dục v� to�n th�n.�
�Vậy sao! Thế th� ch�ng ta v� phương cảm được c�i hạnh ph�c của tiền nh�n �?�
�V� phương,� c� E lạnh l�ng n�i.
�Ngoại trừ ch�ng ta kh�i phục lại tr�i tim v� c�c hệ thần kinh đ� bị lược bỏ từ 1,000 năm đổ lại đ�y,� anh A khẳng định.
�C� c�ch n�o kh�ng? Những thứ đ� ch�ng ta c� thể chế biến ra được ấy m�, nếu c� cậu diễn tả đ�ng?� �ng hội đồng phấn khởi hỏi.
�Tự m�nh suy nghĩ rồi chế biến th� kh�ng mang lại cảm gi�c thực sự của t�nh cảm đ�u ạ. Cho n�n, phải mượn hai c�i x�c nguy�n vẹn mạnh khỏe của những người mới vừa chết trong thời đại nguy�n ủy rồi trở lại đ�y, cấy giống từng bộ phận cho mọi người.�
�Hay lắm, � kiến hay. C� E nghĩ sao?� �ng hội đồng xoay qua c� E.
�Đ� l� điều m� t�i v� anh A b�n với nhau trước khi về đ�y b�o c�o. Ch�ng t�i kh�ng d�m l�m trước v� sợ về đ�y bị khiển tr�ch. Nếu �ng hội đồng cho ph�p th� ch�ng t�i sẽ thực hiện trong chuyến đi tới,� c� E vui mừng n�i.
�Nhưng c� cậu c� bảo đảm l� mang hai cơ thể của thời ấy về đ�y sẽ kh�ng g�y nguy hại cho h�nh tinh chứ?� �ng hội đồng vẫn c�n ch�t nghi ngại.
�Dạ bảo đảm m�. Chỉ sợ l� �ng hội đồng kh�ng thuyết phục được to�n hội đồng lẫn ủy ban nghi�n cứu m� th�i.�
�Nếu kh�ng thuyết phục được, t�i sẽ t�m c�ch bảo vệ v� che giấu c� cậu ở một v�ng c�ch ly kh�c, được kh�ng? Chỉ khi n�o bảo đảm c� hạnh ph�c v� an to�n với th�n thể nguy�n ủy của tiền nh�n th� t�i mới c�ng bố.�
�� kiến hay. �ng hội đồng ủng hộ hai ch�ng t�i nh�. Ch�ng t�i bảo đảm sẽ thực hiện được kế hoạch m�,� anh A v� c�ng phấn khởi.
Sau đ� l� một cuộc họp k�o d�i đầy tranh c�i. �ng hội đồng thuyết phục được c�c th�nh vi�n của hội đồng nhưng kh�ng thuyết phục được ủy ban nghi�n cứu văn h�a tiền nh�n với những đầu �c trơ l� v� cảm-những đầu �c cứng ngắc với những ảo tưởng hạnh ph�c đ� h�a thạch. Cuối c�ng th� người ta cũng cho hai c� cậu E v� A l�n m�y thời gian để trở về qu� khứ nghi�n cứu tiếp một lần nữa nhưng vẫn trong tư c�ch kh�ch quan của những người nghi�n cứu thuần t�y bằng ghi nhận h�nh ảnh nơi n�o bộ, kh�ng được mang về bất cứ vật chất cụ thể n�o của tiền nh�n.
Lần n�y hai c� cậu được đưa thẳng về thời đại thượng cổ với lời đề nghị của �ng hội đồng. V� dĩ nhi�n l� giữa ba người ấy đ� mặc nhi�n tr� định kế hoạch t�o bạo của họ trong chuyến đi n�y.
Với một v�i dụng cụ thần th�ng của thời đại được mang theo, hai c� cậu kh�ng phải chỉ mượn x�c tiền nh�n rồi trở lại ngay m� họ đ� sinh sống với nhau trong qu� khứ đến ba đời thay x�c; cứ t�i sinh để y�u nhau từ thuở dậy th� đến tuổi trung ni�n rồi lại đổi x�c. Như vậy họ đ� trải qua khoảng 200 năm sống trong qu� khứ rồi mới quyết định giữ lấy hai th�n x�c tr�ng kiện v� khỏe mạnh nhất để trở về thời hiện đại.
Khi họ trở về th� cả h�nh tinh đ� tan t�nh, hoang vắng. Kh�i lửa mịt m�ng. Nhờ �ng hội đồng cố gắng bảo vệ m�y thời gian đến hơi thở cuối c�ng n�n họ trở lại được. Nh�n quanh thấy kh�ng c�n ai. Chỉ c� những mẩu vụn của m�y m�c.
�M�nh l�m g� b�y giờ hở anh?� E kh�c rưng rưng hỏi.
�N�n đi em. Kh�ng sao đ�u. M�nh vẫn c�n sống v� y�u nhau được m�. M�nh c� nhau l� đ� c� tất cả rồi.�
�Hu hu, tội nghiệp �ng hội đồng. Ổng muốn đem về cho ổng tr�i tim để c� hạnh ph�c như tiền nh�n.�
�Th�i đừng kh�c nữa em ơi, nước mắt của em l�m cho tim anh trĩu nặng xuống qu� �. �i, những giọt nước mắt, sao m� kỳ diệu! Thời đại ch�ng ta v� kh�ng c� nước mắt khổ đau n�n cũng chẳng bao giờ c� được nụ cười hạnh ph�c cả!�
�Trời ơi! Tại sao cả h�nh tinh bị ti�u hủy thế n�y! Đ�u c� �m đềm như thuở ch�ng ta mới y�u nhau, phải kh�ng anh?�
�Ừ, quả thật thời đại ch�ng ta mới l� thời đại kh�ng đi�n nhất. Tưởng rằng m�nh đứng ở ch�p đỉnh hạnh ph�c h�a ra l� chỉ lặn hụp ở c�ng tận c�i đ�y khổ đau. Ta n�n ph� hủy hết tất cả những di sản hiện đại để bắt đầu sống lại thời đại nguy�n ủy, em đồng � kh�ng?�
�Đồng �. C�n mấy c�y s�ng nằm lăn l�c chỗ kia k�a anh. Ph� hết đi, rồi ph� lu�n ch�nh ch�ng n�.�
�Kh�ng những ph� hủy, ch�ng ta c�n phải qu�n lu�n trong k� ức của m�nh l� đ� c� những thời đại đầy hoang tưởng m� ch�ng ta được biết. Đ� l� điều b� mật đau khổ v� tồi tệ của thời đại m� chỉ c� hai ch�ng ta biết th�i, em nh�, kh�ng tiết lộ cho đ�m con ch�u sau n�y l�m g�, em đồng � kh�ng?�
E gật đầu. Họ ph� hủy tất cả bằng vũ kh� hiện đại. Rồi họ dắt nhau đi lang thang tr�n địa cầu. Kh�ng c�n ai. Chỉ c�n hai con người trần trụi ăn l�ng ở lỗ, khai mở một thời đại hồng hoang kh�c. Thời đại đ� thiếu vắng tất cả những nền tư tưởng triết học, đạo học; thiếu vắng tất cả những kiến tr�c ho�nh tr�ng văn minh v� những dụng cụ khoa học kỹ thuật thần th�ng. Mặc d� c� khả năng tạo dựng lại thế giới tr�ng lệ huy ho�ng v� cực kỳ thần th�ng hiện đại, nhưng họ kh�ng cần. Họ chỉ cần một khung cảnh hồng hoang v� hai tr�i tim hồng hoang. Với hai tr�i tim ấy, họ dựng lại đời mới. Họ đan tay nhau, d�u nhau đi m�i giữa đất trời m�nh m�ng ng�t ng�n kh�i lửa. V� trong nỗi quạnh vắng buồn t�nh khi chiều xuống, họ cảm thấy cần nhau, �m lấy nhau, lắng nghe nhịp đập lạ thường của hai tr�i tim vừa được t�m lại trong tương lai của một qu� khứ lịch sử hoang t�n.