TPO - Từ ngày 1/7/2023, mức lương cơ sở sẽ được điều chỉnh tăng lên 1,8 triệu đồng/tháng. Vì thế, mức đóng BHYT tự nguyện hộ gia đình cũng sẽ được điều chỉnh.
Hiện nay, mức đóng bảo hiểm y tế [BHYT] đối với hộ gia đình được thực hiện theo quy định tại Nghị định 146/2018/NĐ-CP, ngày 17/10/2018.
Theo quy định, mức đóng BHYT hộ gia đình sẽ được tính như sau: Người thứ nhất đóng bằng 4,5% mức lương cơ sở; người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất; từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.
Vì thế, khi mua BHYT tự nguyện, hiện tại người thứ nhất đóng 804.600 đồng/năm; Người thứ hai đóng 563.220 đồng/năm; Người thứ ba sẽ đóng 482.760 đồng/năm; Người thứ tư đóng 402.300 đồng/năm; Người thứ năm trở đi đóng 321.480 đồng/năm.
Người dân khám chữa bệnh bằng BHYT
Tuy nhiên, từ ngày 1/7/2023, mức lương cơ sở sẽ được điều chỉnh tăng lên 1,8 triệu đồng/tháng theo Nghị định 24/2023/CP-CP ngày 14/5/2023. Vì thế, mức đóng BHYT tự nguyện hộ gia đình cũng sẽ thay đổi theo lương cơ sở.
Căn cứ theo quy định, người mua bảo hiểm sẽ phải đóng số tiền như sau:
- Người thứ nhất đóng: 972.000 đồng/năm [4,5% mức lương cơ sở];
- Người thứ hai đóng 680.400 đồng/năm [bằng 70% mức đóng người thứ nhất];
- Người thứ ba đóng 583.200 đồng/năm [bằng 60% mức đóng người thứ nhất];
- Người thứ tư đóng 486.000 đồng/năm [bằng 50% mức đóng người thứ nhất];
- Người thứ năm trở đi 388.800 đồng/năm [bằng 40% mức đóng người thứ nhất];
Như vậy, có thế thấy với hộ gia đình càng có nhiều thành viên thì mức đóng hàng tháng sẽ càng thấp.
Sau khi đóng BHYT tự nguyện hộ gia đình, nếu người dân khám, chữa bệnh đúng tuyến sẽ được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh nếu khám bệnh ở tuyến xã; 100% chi phí khám, chữa bệnh khi người bệnh trong trường hợp chi phí khám, chữa bệnh của 1 lần khám, chữa bệnh thấp hơn 15% mức lương cơ sở hiện hành; 100% chi phí khám, chữa bệnh khi người bệnh đã tham gia BHYT 5 năm liên tục và tổng số tiền chi trả chi phí khám, chữa bệnh trong năm cao hơn 6 tháng lương cơ sở.
Những trường hợp còn lại, sẽ được miễn 80% chi phí khám, chữa bệnh.
Đối với những trường hợp khám, chữa bệnh trái tuyến:
Người tham gia BHYT nếu đi khám, chữa bệnh ở các bệnh viện trái tuyến so với nơi đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu sẽ được hưởng 40% chi phí điều trị trong trường hợp điều trị nội trú tại bệnh viện tuyến trung ương;
Bảo hiểm y tế tự nguyện là hình thức tham gia bảo hiểm y tế do Nhà nước tổ chức thực hiện cùng các cơ quan có trách nhiệm khác theo quy định được mọi người tham gia một cách tự nguyện. Bảo hiểm y tế tự nguyện không vì mục đích lợi nhuận áp dụng trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng để mọi người dân đều được chăm sóc chữa trị tốt nhất khi đau ốm, bệnh tật, giảm hoặc mất sức lao động.
Bảo hiểm y tế tự nguyện đảm bảo 5 nguyên tắc của BHYT bao gồm:
- Bảo đảm chia sẻ rủi ro giữa những người tham gia BHYT.
- Mức đóng BHYT được xác định theo tỷ lệ phần trăm của tiền lương, tiền công, tiền lương hưu, tiền trợ cấp hoặc mức lương tối thiểu.
- Mức hưởng được tính theo mức độ bệnh tật, nhóm đối tượng của người tham gia BHYT.
- Quỹ bảo hiểm y tế và người tham gia bảo hiểm y tế cùng chi trả chi phí khám bệnh, chữa bệnh.
- Quỹ BHYT được nhà nước bảo hộ, được quản lý tập trung, thống nhất, công khai, minh bạch, bảo đảm cân đối thu, chi.
1.1 Quyền lợi được hưởng khi tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện
Căn cứ theo hướng dẫn tại thông tư liên tịch 06/2007 người tham gia BHYT tự sẽ được hưởng các quyên lợi sau:
- Được cấp thẻ BHYT để khám chữa bệnh và được hưởng các quyền lợi quy định tại Thông tư.
- Được bảo hiểm y tế hỗ trợ thanh toán chi phí khi khám chữa bệnh nội, ngoại trú tại các cơ sở y tế công lập và ngoài công lập.
- Đối với học sinh, sinh viên còn được hưởng quyền lợi về chăm sóc sức khoẻ ban đầu tại y tế trường học.
Như vậy người tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện được hưởng các quyền lợi về thăm khám sức khỏe, hỗ trợ chi phí điều trị khi khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế chấp nhận BHYT giúp giảm bớt gánh nặng tài chính.
1.2 Đối tượng mua bảo hiểm y tế tự nguyện
Theo quy định hiện nay người mua bảo hiểm y tế tự nguyện cần đáp ứng 2 điều kiện:
- Không tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc;
- Người trên 6 tuổi;
Như vậy, mọi công dân trên 6 tuổi và chưa tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc và đều có thể mua BHYT tự nguyện.
1.3 Hình thức tham gia BHYT tự nguyện
Từ ngày 01/01/2016 trở đi, người dân đủ điều kiện muốn mua bảo hiểm y tế tự nguyện bắt buộc phải tham gia theo hình thức hộ gia đình bao gồm tất cả các thành viên có mặt trong sổ hộ khẩu của hộ gia đình, trừ thành viên đang tham gia đóng BHYT bắt buộc.
2. Thủ tục mua bảo hiểm y tế tự nguyện
Người dân đáp ứng đủ điều kiện mua BHYT tự nguyện cần làm hồ sơ và gửi đến cơ quan, đại lý thu BHYT tại địa phương. Chi tiết hồ sơ và quy trình thực hiện bạn đọc tham khảo các bước hướng dẫn dưới đây.
2.1 Hồ sơ mua bảo hiểm y tế tự nguyện
Căn cứ vào Khoản 11, Điều 1, Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật bảo hiểm y tế ban hành ngày 13/6/2014 thì hồ sơ cấp thẻ bảo hiểm y tế, bao gồm:
- Tờ khai tham gia bảo hiểm y tế của tổ chức, cá nhân, hộ gia đình đối với người tham gia bảo hiểm y tế lần đầu;
- Danh sách tham gia bảo hiểm y tế của đối tượng quy định tại Khoản 1, Điều 12 của Luật này do người sử dụng lao động lập.
Khi làm hồ sơ mua bảo hiểm y tế tự nguyện cần xác định được mình thuộc đối tượng nào để có thể làm hồ sơ mua bảo hiểm tốt nhất.
2.2 Thủ tục mua bảo hiểm y tế tự nguyện
Những người chưa tham gia BHYT theo diện bắt buộc đều cần mua BHYT tự nguyện. Thủ tục mua bảo hiểm y tế tự nguyện hiện tại khá đơn giản và được thực hiện theo 3 bước sau:
Bước 1: Xác định trụ sở, đại lý thu BHYT tự nguyện và cơ sở nơi khám chữa bệnh ban đầu.
- Xác định trụ sở, đại lý thu BHYT tự nguyện mà bạn muốn đến đăng ký, thường là các đại lý thu ở xã phường do Uỷ ban nhân dân xã đề xuất và ký hợp đồng với cơ quan Bảo hiểm xã hội, hoặc đại lý thuộc hệ thống Bưu điện tại các điểm bưu cục, các bưu điện văn hóa xã.
- Xác định nơi thuận tiện ban đầu để bạn khám, chữa bệnh, thường là cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến xã, tuyến huyện hoặc tương đương.
Bước 2: Đến tại đại lý thu đã xác định để làm thủ tục mua bảo hiểm y tế
Xuất trình hộ khẩu hoặc giấy đăng ký tạm trú do cơ quan Công an sở tại cấp và chứng minh thư nhân dân hoặc giấy tờ tùy thân có ảnh. Sau đó điền đầy đủ các thông tin vào tờ khai tham gia BHYT tự nguyện theo đối tượng nhân dân [mẫu số 01/BHYTTN] theo hướng dẫn.
Hoàn thiện hồ sơ mua bảo hiểm y tế bao gồm tờ khai tham gia bảo hiểm y tế của tổ chức, cá nhân, hộ gia đình đối với người tham gia bảo hiểm y tế lần đầu [Hồ sơ được quy định tại Khoản 11, Điều 1, Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật bảo hiểm y tế ban hành ngày 13/6/2014].
Bước 3: Nộp tờ khai cho đại lý hoặc cơ quan bảo hiểm xã hội để kiểm tra, đối chiếu
Sau khi hoàn tất tất tờ khai và hồ sơ đăng ký mua bảo hiểm y tế tự nguyện các bạn sẽ nộp tờ khai đó cho đại lý thu để họ kiểm tra đối chiếu. Sau khi kiểm tra đối chiếu không có vấn đề gì người mua BHYT sẽ được cấp BHYT sau khoảng 10 ngày làm việc.
3. Mức đóng, mức hưởng bảo hiểm y tế tự nguyện
Theo quy định của Pháp luật từ ngày 01/01/2016 trở đi, nếu bạn muốn tham gia BHYT tự nguyện thì bắt buộc phải tham gia theo hình thức hộ gia đình. Tham gia theo hình thức này về cơ bản sẽ rất có lợi nếu cho những người tham gia sau bởi chi phí tham gia BHYT sẽ giảm đi đáng kể.
3.1 Mức đóng BHYT tự nguyện
Mức đóng bảo hiểm y tế tự nguyện năm 2023 được quy định theo Điểm e, Khoản 1, Điều 7 của Nghị định 146/2018/NĐ-CP. Theo đó, các thành viên có trong sổ hộ khẩu của hộ gia đình tham gia mua BHYT sẽ có mức đóng lần lượt như sau:
- Người thứ nhất đóng bằng 4,5% mức lương cơ sở;
- Người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất;
- Từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.
3.2 Chi tiết mức hưởng khi tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện
Mức hưởng BHYT tự nguyện được phân ra thành nhiều trường hợp khác nhau. Người bệnh sẽ được hưởng mức chi trả theo khám chữa bệnh đúng tuyến và trái tuyến, hưởng theo chế độ đối tượng đặc biệt được quy định tại Luật BHYT.
Mức hưởng chế độ BHYT tự nguyện.
Trường hợp khám chữa bệnh tại nơi đăng ký khám chữa bệnh ban đầu [Khám BHYT đúng tuyến] và ở cơ sở khám chữa bệnh khác theo giấy chuyển viện phù hợp với tuyến chuyên môn kỹ thuật hoặc trường hợp tai nạn, cấp cứu.
- Được hưởng 80% chi phí khám chữa bệnh trong trường hợp sử dụng dịch vụ cao, chi phí lớn nhưng không vượt quá 40 tháng lương tối thiểu chung cho 1 lần sử dụng dịch vụ kỹ thuật đó.
- Được hưởng 100% chi phí tại y tế xã, phường, thị trấn nơi đăng ký BHYT với điều kiện chi phí KCB thấp hơn 15% mức lương cơ sở cho 1 lần khám chữa trị.
Trường hợp không đúng nơi đăng ký ban đầu, trái tuyến, vượt tuyến [trừ trường hợp cấp cứu, tai nạn]:
- Hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh so với mức hưởng theo quy định khi khám chữa bệnh nội trú tại bệnh viện tuyến huyện.
- Hưởng 60% chi phí khám chữa bệnh so với mức hưởng theo quy định khi khám chữa bệnh nội trú tại bệnh viện tuyến tỉnh.
- Hưởng 40% chi phí khám chữa bệnh so với mức hưởng theo quy định khi khám chữa bệnh nội trú tại bệnh viện tuyến trung ương.
Ngoài ra người mua BHYT tự nguyện còn được hưởng mức chi trả tương ứng khi nằm trong các đối tượng đặc biệt được quy định theo Pháp luật.
Tham gia bảo hiểm y tế nói chung và BHYT tự nguyện nói riêng người tham gia sẽ được hưởng các quyền lợi khi khám chữa bệnh theo quy định của pháp luật. Đây là chính sách an sinh xã hội được Nhà nước khuyến khích người dân tham gia giúp giảm bớt gánh nặng khi không may bị ốm đau bệnh tật. Với chế độ BHYT tự nguyện người dân sẽ tham gia theo hình thức hộ gia đình với mức đóng giảm dần theo số lượng thành viên tham gia.