Đã quá ngày dự sinh nhưng mẹ vẫn chưa thấy xuất hiện bất cứ dấu hiệu chuyển dạ nào? Có lẽ đây là lúc thích hợp để bạn tìm hiểu về phương pháp giục sinh. Giục sinh là gì? Tất cả những điều cần biết về phương pháp này sẽ được MarryBaby cập nhật trong bài viết sau. Đừng bỏ lỡ nhé!
Bất cứ mẹ bầu nào cũng muốn quá trình vượt cạn của mình diễn ra suôn sẽ, tự nhiên. Tuy nhiên, vì một số lý do, bác sĩ sẽ phải can thiệp để giúp bạn “mẹ tròn con vuông”. Và một trong những biện pháp phổ biến nhất là giục sinh, hay còn gọi là kích đẻ.
Nếu quá trình chuyển dạ của bạn không tự bắt đầu, bác sĩ sẽ đề nghị việc dùng một số thuốc và kỹ thuật nhất định để kích thích tử cung co thắt. Phương pháp này sẽ được thực hiện khi những rủi ro của thai kỳ kéo dài cao hơn so với những rủi ro do việc giục sinh đem lại. Chẳng hạn, khi bạn mang thai quá ngày dự sinh 1-2 tuần và không có dấu hiệu chuyển dạ. Lúc này, khả năng vận chuyển chất dinh dưỡng cung cấp cho thai nhi đã kém dần. Hơn nữa, nguy cơ gặp phải biến chứng nguy hiểm cũng cao hơn rất nhiều.
Một số trường hợp khác cũng được chỉ định giục sinh như:
– Mẹ bầu bị tiền sản giật hoặc cao huyết áp mãn tính
– Mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ
– Vỡ ối sớm nhưng không xuất hiện cơn gò tử cung
– Mẹ bầu gặp các vấn đề bất thường về nhau thai hoặc nước ối
Quá trình giục sinh thực hiện thế nào?
Có rất nhiều phương pháp giục sinh khác nhau. Tùy vàp tình trạng tử cung, tình trạng sức khỏe cũng như tính khẩn cấp, bác sĩ sẽ chỉ định phương án phù hợp.
Thông thường, nếu cần giục sinh mà cổ tử cung vẫn chưa giãn ra, bạn sẽ được cho nhập viện. Sau đó, bác sĩ sẽ bắt đầu tiêm thuốc giục sinh chứa prostaglandins vào trong âm đạo. Thuốc giục sinh sẽ giúp kích thích cổ tử cung mềm ra và tạo ra sự co bóp đủ để bắt đầu chuyển dạ. Nếu prostaglandins không giúp bạn chuyển dạ, bác sĩ sẽ tiếp tục tiêm thuốc Pitocin hay còn gọi là Oxytocin truyền qua tĩnh mạch. Pitocin dùng để kích thích quá trình chuyển dạ hoặc tăng cường sự co bóp. Trong trường hợp cổ tử cung đã bắt đầu mềm ra, bác sĩ sẽ bắt đầu ngay với Pitocin.
Giục sinh không quá nguy hiểm và là phương pháp cần thiết trong trường hợp sức khỏe bà bầu và thai nhi có vấn đề. Sử dụng thuốc giục sinh cũng chỉ là biện pháp nhân tạo giúp cơ thể hình thành các cơn co tử cung. Vì vậy, phương pháp này không ảnh hưởng đến sức khỏe hay trí thông minh của bé cưng trong bụng. Mẹ có thể hoàn toàn yên tâm.
Theo các chuyên gia, phương pháp giục sinh chỉ nên thực hiện tại các bệnh viện phụ sản và dưới sự kiểm soát của các bác sĩ sản khoa kinh nghiệm. Khi bạn gặp vấn đề sức khỏe, hoặc khi thai nhi có vấn đề, chỉ bác sĩ mới có quyền chỉ định sử dụng phương pháp giục sinh. Cho đến hiện tại, vẫn chưa có kỹ thuật kích thích chuyển dạ tự nhiên nào được chứng minh là hiệu quả và an toàn. Do đó bạn không nên thử bất cứ điều gì mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ. Dưới đây là một số phương pháp bạn có thể đã nghe nói đến:
– Quan hệ tình dục: Tinh dịch có chứa prostaglandins và việc đạt cực khoái có thể kích thích tạo ra một số cơn co thắt. Một vài nghiên cứu đã chỉ ra rằng quan hệ tình dục có thể là một phương pháp giục sinh tự nhiên. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng nào có thể xác nhận khả năng chính xác của việc này.
– Kích thích núm vú: Kích thích núm vú giải phóng oxytocin, chất giúp bắt đầu quá trình chuyển dạ. Mức độ an toàn và hiệu quả của phương pháp này còn cần được nghiên cứu sâu hơn. Kích thích núm vú có thể tạo nên những kích thích quá đà cho tử cung. Hơn nữa, các cơn co thắt và phản ứng của bé cần được theo dõi qua máy. Tốt nhất, mẹ đừng nên thử phương pháp này tại nhà.
– Dầu thầu dầu là một loại thuốc nhuận tràng mạnh và có thể tạo ra một số cơn co thắt. Không có bằng chứng nào cho thấy nó giúp kích thích chuyển dạ trong khi rất nhiều phụ nữ đã phải chịu đựng các hiệu ứng khó chịu mà nó gây ra.
– Các phương pháp thảo dược: Một loạt các loại thảo mộc được giới thiệu là có ích cho việc giục sinh. Trong số đó có những loại rất nguy hiểm vì chúng có thể gây nên những cơn co thắt quá dài hoặc quá mạnh cùng nhiều vấn đề khác có thể không an toàn cho bé. Mẹ bầu nên hết sức cẩn thận với phương pháp này.
Các bài viết của MarryBaby chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Giục sinh hay còn gọi là khởi phát chuyển dạ, nhằm thúc đẩy quá trình chuyển dạ xảy ra nhanh chóng. Khi nào cần giục sinh? Có những loại giục sinh tự nhiên nào? Cách làm và hiệu quả thật sự của chúng? Bài viết này sẽ mô tả từng phương pháp giục sinh tự nhiên với các bằng chứng y khoa hiện đại. Tất cả những phương pháp này đều chỉ có giá trị tham khảo. Mọi hành động giục sinh của thai phụ đều phải được hướng dẫn trực tiếp từ bác sĩ sản phụ khoa có chuyên môn.
1. Thế nào là giục sinh?
Đầu tiên, ta cần phải hiểu về chuyển dạ. Chuyển dạ là quá trình có 3 giai đoạn.
Chuyển dạ giai đoạn 1
Cổ tử cung mở ra.
Những cơn co tử cung này báo hiệu giai đoạn chuyển dạ đầu tiên đã bắt đầu. Giai đoạn này có một tên gọi khác là xoá – mở cổ tử cung.
Trong quá trình chuyển dạ, cổ tử cung của bạn sẽ mềm ra, rút ngắn lại và mở ra. Các nữ hộ sinh hoặc bác sĩ sẽ thăm khám, xác định cổ tử cung đã mở “trọn” chưa [thông thường cổ tử cung có thể mở đến 10cm] để đầu thai nhi có thể xuống âm đạo được [kích thước đầu thai ước tính là 9 – 9.5cm].
Cổ tử cung mở trọn đánh dấu sự kết thúc của giai đoạn này. Thông thường, đây cũng là giai đoạn dài nhất trong quá trình chuyển dạ.
Chuyển dạ giai đoạn 2
Khi cổ tử cung đã mở trọn, em bé của bạn sẽ di chuyển từ tử cung vào âm đạo.
Khi em bé đã ra hoàn toàn bên ngoài cơ thể mẹ thì giai đoạn 2 kết thúc. Quá trình này thường kéo dài 15 – 75 phút, tuy nhiên nó cũng có thể kéo dài 2 – 3 giờ.
Chuyển dạ giai đoạn 3
Sổ hoàn toàn bánh nhau ra ngoài tử cung của mẹ. Thường diễn ra nhanh chóng, chỉ kéo dài khoảng 30 phút.
Chuyển dạ thường tự bắt đầu từ tuần 37 đến 42 của thai kỳ. Trong một số trường hợp, các bác sĩ sẽ quyết định “gây ra” chuyển dạ. Để thực hiện việc này, bác sĩ sẽ đặt thuốc vùng âm đạo, đặt ống thông hoặc dùng thuốc tạo cơn gò. Thuốc để bắt đầu các cơn co thắt được truyền vào máu.
Ngoài ra còn có một số thao tác khác sẽ được nhắc ở một bài viết khác. Các bác sĩ chỉ gây ra chuyển dạ trước dự sinh nếu có vấn đề nào đó xảy ra. Thông thường, các vấn đề này sẽ làm ảnh hưởng đến sức khoẻ của thai phụ hoặc thai nhi nếu không sinh sớm.
>> Mẹ có thể tham khảo thêm: Bí quyết giúp mẹ bầu sinh thường dễ dàng.
Cơn gò tử cung
Như đã biết, cơn gò tử cung là bước đầu tiên, cũng là nguồn lực chủ yếu quan trọng nhất để chuyển dạ bắt đầu. Khởi phát chuyển dạ hay giục sinh là tất cả những biện pháp nhằm làm xuất hiện cơn gò tử cung.
Nguyên nhân gây ra chuyển dạ chưa thật sự được hiểu rõ. Tuy nhiên, một điều chắc chắn rằng, chuyển dạ có sự tham gia của các nội tiết tố trong cơ thể thai phụ, thậm chí là thai nhi hay bánh nhau.
2. Khi nào cần giục sinh tự nhiên?
Khởi phát chuyển dạ được chỉ định khi nó mang lại nhiều lợi ích hơn cho mẹ hoặc trẻ so với việc tiếp tục giữ lấy thai trong tử cung mẹ. Tất nhiên, ngoài khởi phát chuyển dạ thì sinh mổ cũng là một biện pháp để giải quyết vấn đề này. Tuy nhiên, nếu không thật sự cần thiết hoặc xác định mẹ có thể sinh trẻ qua ngã âm đạo được thì bác sĩ sẽ không mổ lấy thai.
Thông thường, các chỉ định giục sinh bao gồm:
- Vỡ ối sớm dù chưa chuyển dạ.
- Mẹ mắc phải các bệnh lý huyết áp thai kỳ.
- Thiểu ối [nước ối ít].
- Tim thai ghi nhận những điều bất thường.
- Thai quá ngày dự sinh [thường là quá tuần 40 – 41].
- Một số bệnh lý ở mẹ khác [tăng huyết áp, đái tháo đường].
3. Giục sinh theo quan điểm y học hiện đại
Đầu tiên đó là làm “chín” cổ tử cung. Cổ tử cung là cửa ngõ đầu tiên của trẻ trước khi ra sinh ra đời. Ở những thai phụ cần được giục sinh tự nhiên, thông thường cổ tử cung vẫn chưa được chuẩn bị tốt.
Để có thể sinh em bé ra ngoài, cổ tử cung cần thoả mãn các điều kiện:
- Mở ra.
- Rút ngắn.
- Mềm hơn.
- Một số yếu tố khác.
Khi thoả mãn các yếu tố này, cổ tử cung được coi là “chín” – đã sẳn sàng. Tuy nhiên, thông thường, khi cổ tử cung sẵn sàng thường kéo theo chuyển dạ cũng đã bắt đầu.
Nếu chuyển dạ chưa bắt đầu hoặc cơn gò tử cung còn thiếu, bác sĩ sẽ dùng thuốc để tăng số lượng cơn gò lên.
4. Các phương pháp giục sinh tự nhiên
Giục sinh bằng châm cứu
Một nghiên cứu tổng hợp từ Cochrane library, với 14 nghiên cứu nhỏ và 2.220 thai phụ tham gia cho thấy rằng việc châm cứu có thể đẩy nhanh quá trình “chín” của cổ tử cung so với không can thiệp gì hết. Tuy nhiên, khi so sánh với các phương pháp hiện nay được thực hiện trong bệnh viện thì kết quả là tương đương.
Một điểm cộng đáng nói là châm cứu giục sinh gần như không mang lại một tác hại nào cho cả thai phụ và em bé.
Tuy nhiên, do đây hoàn toàn là một thủ thuật y khoa truyền thống, do đó, khó mà đảm bảo được sự giống nhau về phương thức thực hiện giữa từng khu vực với nhau.
Giục sinh bằng châm cứu là khả thi, đặc biệt nếu bạn không muốn thực hiện nó tại bệnh viện. Bạn nên đến cơ sở y tế đông y lớn, uy tín để được châm cứu một cách chuẩn xác nhất.
Trà lá mâm xôi giúp cơn gò thai phụ đều đặn hơn
Bằng chứng cho vấn đề này thật sự còn quá nhiều mơ hồ. Mọi nghiên cứu y khoa liên quan đều có số lượng thai phụ tham gia rất ít. Cũng như bằng chứng chủ yếu lại đến từ những nghiên cứu từ động vật – chuột.
Thậm chí, có bằng chứng cho thấy chuột con được sinh ra sau khi chuột mẹ dùng trà lá mâm xôi trước sinh bị dậy thì sớm.
Cây thiên ma đen và xanh
Thực tế, không có một nghiên cứu nào trên người được thực hiện đối với 2 loại cây này. 4 nghiên cứu nhỏ lẻ trên động vật được quan sát và cho ra một số kết quả:
- Cây thiên ma xanh có thể khởi phát chuyển dạ trên động vật, tuy nhiên lại làm xuất hiện dị tật bẩm sinh ở thai.
- Ngoài ra, cây này còn gây độc cho thai và tim của thai.
Do đó, hãy thật thận trọng và khôn ngoan trước khi quyết định lựa chọn loại thảo dược này cho mục đích giục sinh tự nhiên.
Nếu bạn đã lỡ dùng, hãy đến bệnh viện có chuyên khoa sản. Việc theo dõi tim thai và tình trạng mẹ liên tục là bắt buộc.
Ăn quả chà là thúc đẩy giục sinh?
Một nghiên cứu nhỏ với sự tham gia của 114 thai phụ cho thấy nhóm ăn quả chà là có cổ tử cung “chín” hơn so với nhóm không ăn. Tỉ lệ chuyển dạ tự phát cao hơn đáng kể trong nhóm thai phụ ăn quả chà là so với nhóm không ăn.
28% phụ nữ trong nhóm ăn trái cây ít cần sử dụng thuốc tăng gò hơn so với 43% của nhóm không ăn. Giai đoạn đầu chuyển dạ ngắn hơn 38% ở nhóm ăn chà là so với nhóm không ăn.
Kết quả này khá tương tự với một số nghiên cứu nhỏ lẻ khác. Tuy nhiên, bạn cần hiểu rõ, các nghiên cứu này tuy cho kết quả khả quan nhưng chúng không áp dụng ở đối tượng mắc phải đái tháo đường thai kỳ.
Có một số yếu tố không khách quan đã được ghi nhận như:
- Không biết được các chế độ ăn uống, chăm sóc của tất cả thai phụ.
- Các thai phụ có thể bắt chước nhau cùng ăn quả chà là.
Do đó, còn cần nhiều nghiên cứu có giá trị mạnh hơn để ủng hộ loại thực phẩm này.
Xoa nhũ hoa để kích thích chuyển dạ
Một nghiên cứu tổng hợp về phương pháp này được Corchran library tổng hợp từ 719 thai phụ trong 6 nghiên cứu khác. Kết quả cho thấy kích thích vú có vẻ thúc đẩy quá trình chuyển dạ liên quan đến các thai phụ không tự chuyển dạ sau 72 giờ so với nhóm thai phụ không được can thiệp gì hết. Nó cũng giúp giảm tỉ lệ chảy máu sau sinh.
Tuy nhiên, phương pháp này mang lại khá nhiều cảm giác khó chịu cho thai phụ. Đồng thời không có sự khác biệt giữa tỉ lệ mổ lấy thai, thời gian chuyển dạ… khi so với nhóm dùng thuốc giục sinh.
Đây vốn là một phương pháp vật lý cơ học đã được chứng minh từ lâu và lợi ích của nó tương đối rõ ràng. Không có biến chứng nào được ghi nhận. Dù vậy thì nó có thể mang lại nhiều cảm giác khó chịu ở ngực cho thai phụ.
Uống dầu thầu dầu
Uống dầu thầu dầu đã được Cochran tổng hợp từ 3 nghiên cứu nhỏ lẻ. Kết quả là dầu thầu dầu không gây hại gì cho thai nhi. Tuy vậy, nó cũng không giúp ích gì.
Vấn đề chủ yếu ở đây là 100% thai phụ khi uống dầu thầu dầu đều cảm thấy… buồn nôn.
Uống tinh dầu hoa anh thảo [Evening Primrose Oil]
Có rất hiếm nghiên cứu nói về tác dụng của loại tinh dầu này. Và hầu hết đều có kết quả là: Nó không có tác dụng gì, dùng cũng không gây hại cho thai phụ và thai nhi. Duy chỉ có một nghiên cứu ở Philippines cho rằng tinh dầu hoa anh thảo uống 3 lần 1 ngày, trong liên tục một tuần có thể:
- Làm “chín” cổ tử cung.
- Tăng cường khả năng sinh thường thành công của thai phụ.
Đó chỉ là một nghiên cứu nhỏ lẻ, có nhiều vấn đề trong quá trình thực hiện. Liệu có nên sử dụng tinh dầu hoa ảnh thảo hay không vẫn là ẩn số. Với tinh thần an toàn là trên hết thì nó vẫn chưa nên được sử dụng ở thời điểm này.
Khóm
Hay còn gọi là trái thơm. Hiện nay, hoàn toàn không có căn cứ nào ủng hộ việc ăn khóm giúp giục sinh tự nhiên thành công. Nếu bạn không ăn quá nhiều thì khóm cũng không gây hại gì.
Quan hệ vợ chồng
Người ta hoàn toàn không thể chắc chắn là quan hệ vợ chồng ở những tuần cuối cùng của thai kỳ có thể giúp giục sinh hay không.
Tác giả của một số nghiên cứu nhỏ cho rằng điều này là phù hợp sinh lý. Các thay đổi nội tiết tố ở nữ, sự kích thích cổ tử cung… trong quá trình quan hệ có thể khởi phát chuyển dạ.
Tuy nhiên, hoàn toàn không có một chuẩn mực nào cho việc này. Quan hệ bao lâu? Có dùng bao cao su hay không? Mạnh hay nhẹ? Không ai có thể khẳng định về vấn đề này.
Ngược lại, cũng không có hại gì cho thai nhi nếu quá trình quan hệ không quá “bạo lực”.
5. Kết luận
Giục sinh chỉ nên được thực hiện khi việc sinh em bé ra đời có lợi ích vượt trội so với việc tiếp tục trong tử cung của mẹ. Có 2 bước ở quá trình giục sinh là làm “chín” cổ tử cung và tạo cơn gò chuyển dạ.
Ngày nay, có một số phương pháp giục sinh tự nhiên được đề ra. Tuy nhiên, số lượng nghiên cứu về các phương pháp này còn quá ít. Ngoài châm cứu và xoa nhũ hoa mang lại lợi ích khá rõ ràng thì các phương pháp khác vẫn có thể chứa nguy hiểm tiềm ẩn.
Để mang thai an toàn, thai phụ nên tuân thủ ý kiến của các bác sĩ chuyên khoa sản phụ trước khi thực hiện một biện pháp giục sanh tự nhiên nào.