Định giá doanh nghiệp để làm gì

ĐỊNH GIÁ DOANH NGHIỆP LÀ GÌ?

Mỗi doanh nghiệp sẽ có một giá trị khác nhau tùy thuộc vào quy mô hoạt động, cơ cấu tài sản, khả năng hoạt động, tạo ra lợi nhuận. Các nhà đầu tư khi ra quyết định đầu tư vào một doanh nghiệp là phải đánh giá được giá trị của doanh nghiệp và các khoản thu nhập mà doanh nghiệp có thể đem lại cho nhà đầu tư trong tương lai.

Việc định giá doanh nghiệp mang đến cho các chủ doanh nghiệp, các nhà đầu tư cái nhìn tổng quát về tình hình cũng như hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp từ đó đưa ra các quyết định quản lý doanh nghiệp, quyết định tài trợ, đầu tư phù hợp. Vậy định giá doanh nghiệp là gì? Để hiểu rõ hơn về khái niệm định giá doanh nghiệp, bạn đọc có thể tham khảo bài viết dưới đây của Luật Phamlaw.

CƠ SỞ PHÁP LÝ

Luật doanh nghiệp 2020

Các văn bản pháp lý liên quan đến doanh nghiệp

NỘI DUNG TƯ VẤN

Định giá doanh nghiệp xuất phát từ yêu cầu của hoạt động mua bán, sáp nhập, hợp nhất hoặc chia nhỏ doanh nghiệp. Đây là loại giao dịch diễn ra có tính chất thường xuyên và phổ biến trong cơ chế thị trường, phản ánh nhu cầu về đầu tư trực tiếp vào sản xuất kinh doanh, nhu cầu tài trợ cho sự tăng trưởng và phát triển bằng các yếu tố bên ngoài, nhằm tăng cường khả năng tồn tại trong môi trường tự do cạnh tranh. Để thực hiện các giao dịch đó, đòi hỏi phải có sự đánh giá trên phạm vi rộng lớn các yếu tố tác động đến doanh nghiệp, trong đó giá trị doanh nghiệp là một yếu tố có tính chất quyết định, là căn cứ trực tiếp để người ra trao đổi với nhau trong giao dịch mua bán, sáp nhập, hợp nhất, chia tách doanh nghiệp.

Trước khi đi vào tìm hiểu về định giá doanh nghiệp là gì, chúng ta cùng tìm hiểu qua về khái niệm giá trị doanh nghiệp. Cho đến hiện tại, chưa có một định nghĩa thống nhất nào về khái niệm giá trị doanh nghiệp. Tuy nhiên, chúng ta có thể hiểu giá trị doanh nghiệp là một loại giá trị cá biệt, được xây dựng dựa trên mức hao phí lao động cá biệt của doanh nghiệp tạo nên. Giá trị doanh nghiệp không đơn thuần chỉ là các giá trị được đề cập đến trong sổ sách, nó còn bao gồm khả năng thu được lợi nhuận trong tương lai.

Định giá doanh nghiệp là một khâu rất quan trọng trong việc sáp nhập, giải thể, phá sản, chia tách hoặc doanh nghiệp tiến hành tái tổ chức, cơ cấu lại hoạt động sản xuất, kinh doanh hoặc cổ phần hóa các nhà nghiệp nhà nước. Quá trình định giá doanh nghiệp nhằm mục tiêu tính toán và xác định được giá trị của một doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định. Do đó, để thấy được vai trò, sự cần thiết của việc định giá doanh nghiệp, cần làm rõ bản chất của hoạt động này.

Thứ nhất, Việc định giá doanh nghiệp là sự ước tính về giá trị của các quyền sở hữu tài sản cụ thể bằng hình thái tiền tệ cho một mục đích đã được xác định rõ ràng như: mua bán, sáp nhập, giải thể, phá sản doanh nghiệp hoặc để đầu tư vào doanh nghiệp.

Thứ hai, Mục đích định giá doanh nghiệp của bên mua và bên bán hoặc đơn vị phá sản, giải thể chỉ là để giải quyết bài toán giá trị với một số giả thuyết tương đối hợp lý, nhưng rất chủ quan có lợi cho các bên để làm giá khởi điểm cho các cuộc mua bán, sáp nhập và giải quyết các vấn đề khi giải thể, phá sản doanh nghiệp. Chính vì vậy, để có một giá trị của doanh nghiệp khách quan, làm cơ sở đàm phán thì doanh nghiệp nên giao cho các chuyên gia định giá làm công việc định lượng này.

Như vậy, định giá doanh nghiệp là một công cụ để các bên có thể xác định được giá trị giao dịch, căn cứ vào giá trị doanh nghiệp được định giá và các điều kiện cụ thể khác mà các bên tham gia giao dịch có thể đàm phán và thương lượng các mức giá khi giao dịch doanh nghiệp cũng như với mục đích khác. Định giá doanh nghiệp mang lại nhiều lợi ích khác nhau cho doanh nghiệp, dù cho chủ doanh nghiệp muốn bán công ty của mình hay tiếp tục điều hành nó.

Dưới đây, Phamlaw sẽ chỉ ra một số vai trò chính trong định giá doanh nghiệp:

Thứ nhất, Việc định giá doanh nghiệp sẽ giúp chủ sở hữu doanh nghiệp xác định được giá trị thực tế của doanh nghiệp, từ đó họ có thể lập các kế hoạch, chiến lược phát triển trong tương lai cho doanh nghiệp. Ngoài ra, việc định giá doanh nghiệp còn hỗ trợ trong các lĩnh vực: Báo cáo tin tức về thị trường trong lĩnh vực nhất định để lập dự án, đưa ra các quyết định đầu tư phù hợp; tư vấn xây dựng chiến lược về giá cho doanh nghiệp; tư vấn lựa chọn các đối tượng trong lĩnh vực đầu tư tài chính; cung cấp những kiến thức chuyên môn sâu để phân tích đánh giá về năng lực tài chính doanh nghiệp, tư vấn cho các doanh nghiệp tái cấu trúc trong hoạt động kinh doanh và những vấn đề liên quan khác.

Thứ hai, Đối với nhà đầu tư, họ luôn mong muốn số vốn đầu tư của mình không những được bảo toàn mà còn phải có lợi nhuận cao nhất với các mức độ rủi ro khác nhau. Do đó, việc định giá doanh nghiệp là một cơ sở quan trọng cho nhà đầu tư ra các quyết định của mình. Nhà đầu tư sẽ trả lời được các câu hỏi: Có nên đầu tư vào doanh nghiệp này hay không? Mức giá là bao nhiêu thì phù hợp? Còn đối với việc chuyển nhượng, mua bán, sáp nhập, thôn tính doanh nghiệp, hoạt động định giá doanh nghiệp giúp cho người mua và người bán đưa ra mức giá hợp lý, tạo cơ sở cho việc mua bán một cách công bằng chính xác và nhanh gọn, giảm chi phí giao dịch. Bởi quá trình mua bán thường bị kéo dài do mức giá mà hai bên đưa ra thường chênh lệch nhau quá lớn. Việc định giá là cơ sở vững chắc thu hẹp khoảng cách mức giá giữa bên mua với bên bán và khoảng thời gian đàm phán được rút ngắn, chi phí nhờ đó cũng được giảm thiểu.

Thứ ba, Đối với các tổ chức tài chính, chủ nợ trên thị trường. Một trong những cơ sở quan trọng để các tổ chức tài chính trung gian trên thị trường hay các chủ nợ, khách hàng của doanh nghiệp cho doanh nghiệp vay vốn hoặc hợp tác làm ăn, đầu tư vào doanh nghiệp xem xét khả năng sinh lời của doanh nghiệp trong tương lai cũng như khả năng phát triển bền vững của doanh nghiệp. Quá trình xác định giá trị doanh nghiệp sẽ cung cấp rất nhiều thông tin về doanh nghiệp và qua đó họ có thể dễ dàng đưa ra các quyết định trong mối quan hệ với doanh nghiệp.

Thứ tư, Đối với nhà nước, việc xác định giá trị của doanh nghiệp là một vấn đề có ý nghĩa quan trọng trong quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, đó là một trong những điều kiện để tiến hành thành công trong quá trình cổ phần hóa. Hoạt động này nhằm bảo đảm lợi ích thiết thực của nhà nước và lợi ích của người mua doanh nghiệp hay các thành viên trong công ty cổ phần khi tiến hành cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước. Hoạt động xác định giá trị doanh nghiệp giúp thực hiện tốt các mục tiêu, kế hoạch của nhà nước đề ra và nhanh chóng chuyển đổi một số doanh nghiệp nhà nước thành công ty cổ phần nhằm giải quyết được những vướng mắc, những bất lợi trong quá trình cổ phần hóa.

Giá trị doanh nghiệp là loại thông tin quan trọng để các nhà quản trị phân tích, đánh giá trước khi quyết định về kinh doanh và tài chính có liên quan đến doanh nghiệp được đánh giá. Nội dung cơ bản của quản trị tài chính doanh nghiệp, xét cho cùng là phải tăng được giá trị doanh nghiệp. Vì vậy, căn cứ vào đây các nhà quản trị có thể thấy được khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp mình và các doanh nghiệp khác. Do vậy, giá trị doanh nghiệp làm một căn cứ thích hợp, cơ sở để đưa ra các quyết định về kinh doanh, tài chính một cách đúng đắn. Việc hoàn thiện pháp luật về xác định giá trị doanh nghiệp là hết sức cần thiết để tạo căn cứ cho hoạt động xác định giá trị doanh nghiệp được thực hiện khách quan, chính xác, trung thực, hiệu quả.

Trên đây là toàn bộ các kiến thức liên quan xoay quanh khái niệm định giá doanh nghiệp là gì. Nếu bạn đọc còn vướng mắc hoặc muốn được hỗ trợ tư vấn các vấn đề liên quan đến doanh nghiệp, vui lòng liên hệ Luật Phamlaw qua các đầu số hotline 097 393 8866 hoặc 091 611 0508 để được hỗ trợ nhanh nhất.

Ngoài việc ước tính giá bán của một doanh nghiệp, các công cụ định giá tương tự thường được các thẩm định viên kinh doanh sử dụng để giải quyết các tranh chấp liên quan đến thuế di sản và quà tặng, kiện tụng ly hôn, phân bổ giá mua doanh nghiệp giữa các tài sản của doanh nghiệp, thiết lập công thức ước tính giá trị của quyền sở hữu của đối tác đối với các thỏa thuận mua bán, và nhiều mục đích kinh doanh và pháp lý khác như bế tắc cổ đông, kiện tụng ly hôn và tranh chấp di sản. Vậy định giá doanh nghiệp là gì và có các phương pháp định giá thế nào? Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này, bài viết dưới đây của Luật Dương Gia sẽ cung cấp cho bạn đọc nội dung liên quan đến: ” Định giá doanh nghiệp là gì? Các phương pháp định giá phổ biến”

Luật sư tư vấn luật qua điện thoại trực tuyến miễn phí: 1900.6568             

1. Định giá doanh nghiệp là gì?

– Định giá doanh nghiệp [ Business valuation ]  được hiểu là một quá trình và một tập hợp các thủ tục được sử dụng để ước tính giá trị kinh tế của lợi ích của chủ sở hữu đối với một doanh nghiệp. Đây là các kỹ thuật định giá khác nhau được những người tham gia thị trường tài chính sử dụng để xác định mức giá mà họ sẵn sàng trả hoặc nhận để thực hiện việc bán doanh nghiệp. Các thông tin xác thực về định giá doanh nghiệp chuyên biệt bao gồm Công cụ định giá doanh nghiệp được chứng nhận [CBV] do Viện CBV cung cấp , ASA và CEIV từ Hiệp hội Thẩm định viên Hoa Kỳ và CVA của Hiệp hội các nhà phân tích và thẩm định giá được chứng nhận quốc gia . Trong một số trường hợp, tòa án sẽ chỉ định một kế toán viên pháp y là liên chuyên gia làm việc định giá doanh nghiệp. Ở đây, các luật sư nên luôn chuẩn bị để báo cáo của chuyên gia của họ chịu được sự giám sát của kiểm tra chéo và phê bình.

– Định giá doanh nghiệp là một quá trình tổng quát nhằm xác định giá trị kinh tế của toàn bộ doanh nghiệp hoặc đơn vị công ty. Định giá doanh nghiệp có thể được sử dụng để xác định giá trị hợp lý của doanh nghiệp vì nhiều lý do, bao gồm giá trị bán, xác lập quyền sở hữu đối tác, thuế và thậm chí thủ tục ly hôn. Các chủ sở hữu thường sẽ nhờ đến các nhà đánh giá doanh nghiệp chuyên nghiệp để có một ước tính khách quan về giá trị của doanh nghiệp.

– Định giá doanh nghiệp khác với định giá cổ phiếu , tức là tính toán các giá trị lý thuyết của các công ty niêm yết và cổ phiếu của họ, nhằm mục đích kinh doanh cổ phiếu và quản lý đầu tư . Sự khác biệt này mở rộng đến việc sử dụng các kết quả: các nhà đầu tư cổ phiếu dự định thu lợi nhuận từ sự biến động giá, trong khi chủ sở hữu doanh nghiệp tập trung vào doanh nghiệp như một mối quan tâm tổng thể .

– Một sự khác biệt nữa là tài chính doanh nghiệp : các giao dịch ở đây thường được xử lý bởi một nhà môi giới kinh doanh ; trong khi khi hai công ty có liên quan, giao dịch và định giá nằm trong lĩnh vực ” sáp nhập và mua lại “, và được xử lý bởi một ngân hàng đầu tư.

– Bằng chứng về giá trị thị trường của các doanh nghiệp cụ thể rất khác nhau, phần lớn phụ thuộc vào các giao dịch thị trường được báo cáo trong vốn chủ sở hữu của công ty. Một phần nhỏ các doanh nghiệp được “giao dịch công khai”, nghĩa là vốn chủ sở hữu của họ có thể được các nhà đầu tư mua và bán trên các thị trường chứng khoán dành cho công chúng. Các công ty giao dịch đại chúng trên các thị trường chứng khoán lớn có “vốn hóa thị trường” dễ dàng tính toán, là một ước tính trực tiếp về giá trị thị trường của vốn chủ sở hữu của công ty. Một số công ty giao dịch công khai có tương đối ít giao dịch được ghi lại [bao gồm nhiều công ty được giao dịch “qua quầy” hoặc trong “tờ giấy màu hồng”]. Một số lượng lớn hơn nhiều các công ty được tổ chức tư nhân.

– Thông thường, lợi ích vốn cổ phần trong các công ty này [bao gồm các tổng công ty, công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn, và một số hình thức tổ chức khác] được giao dịch tư nhân, và thường không thường xuyên. Do đó, các giao dịch trước đây cung cấp bằng chứng hạn chế về giá trị hiện tại của một công ty tư nhân chủ yếu do giá trị kinh doanh thay đổi theo thời gian và giá cổ phiếu có liên quan đến sự không chắc chắn đáng kể do thị trường hạn chế và chi phí giao dịch cao.

– Một số chỉ số thị trường chứng khoán ở Hoa Kỳ và các quốc gia khác cung cấp dấu hiệu về giá trị thị trường của các công ty giao dịch công khai. Khảo sát về Tài chính Tiêu dùng ở Mỹ cũng bao gồm ước tính về quyền sở hữu cổ phiếu của các hộ gia đình, bao gồm cả quyền sở hữu gián tiếp thông qua các quỹ tương hỗ.  SCF năm 2004 và 2007 cho thấy xu hướng sở hữu cổ phiếu ngày càng tăng, với 51% hộ gia đình cho biết sở hữu trực tiếp hoặc gián tiếp đối với cổ phiếu, với phần lớn những người được hỏi cho biết sở hữu gián tiếp thông qua quỹ tương hỗ. Có rất ít dấu hiệu về giá trị của các công ty tư nhân. Anderson [2009] gần đây đã ước tính giá trị thị trường của các công ty do tư nhân nắm giữ và giao dịch công khai, sử dụng dữ liệu của Sở Thuế vụ và SCF. Ông ước tính rằng các công ty tư nhân tạo ra nhiều thu nhập hơn cho các nhà đầu tư và có nhiều giá trị hơn các công ty công khai, vào năm 2004.

2. Các phương pháp định giá phổ biến.

– Chủ đề định giá doanh nghiệp thường xuyên được thảo luận trong lĩnh vực tài chính doanh nghiệp. Định giá doanh nghiệp thường được tiến hành khi một công ty đang muốn bán toàn bộ hoặc một phần hoạt động của mình hoặc tìm cách hợp nhất hoặc mua lại một công ty khác. Định giá doanh nghiệp là quá trình xác định giá trị hiện tại của doanh nghiệp, sử dụng các thước đo khách quan và đánh giá tất cả các khía cạnh của doanh nghiệp.

– Ước tính giá trị hợp lý của một doanh nghiệp là một nghệ thuật và một khoa học; có một số mô hình chính thức có thể được sử dụng, nhưng việc lựa chọn mô hình phù hợp và sau đó là các đầu vào thích hợp có thể hơi chủ quan.

– Các phương pháp định giá:

+ Vốn hóa Thị trường: Vốn hóa thị trường là phương pháp định giá doanh nghiệp đơn giản nhất. Nó được tính bằng cách nhân giá cổ phiếu của công ty với tổng số cổ phiếu đang lưu hành. Ví dụ: vào ngày 3 tháng 1 năm 2018, Microsoft Inc. đã giao dịch ở mức 86,35 đô la. 1 Với tổng số cổ phiếu đang lưu hành là 7,715 tỷ, công ty khi đó có thể được định giá là 86,35 đô la x 7,715 tỷ đô la = 666,19 tỷ đô la.

+ Phương pháp Doanh thu theo lần: Theo phương pháp định giá doanh thu theo thời gian , một luồng doanh thu được tạo ra trong một khoảng thời gian nhất định được áp dụng cho một hệ số nhân phụ thuộc vào ngành và môi trường kinh tế. Ví dụ: một công ty công nghệ có thể được định giá ở mức doanh thu gấp 3 lần, trong khi một công ty dịch vụ có thể được định giá ở mức doanh thu gấp 0,5 lần.

+ Hệ số nhân thu nhập: Thay vì sử dụng phương pháp doanh thu theo thời gian, hệ số nhân thu nhập có thể được sử dụng để có được bức tranh chính xác hơn về giá trị thực của một công ty, vì lợi nhuận của một công ty là một chỉ số đáng tin cậy hơn về thành công tài chính của nó hơn là doanh thu bán hàng. Hệ số nhân thu nhập điều chỉnh lợi nhuận trong tương lai so với dòng tiền có thể được đầu tư với lãi suất hiện tại trong cùng một khoảng thời gian. Nói cách khác, nó điều chỉnh tỷ lệ P / E hiện tại để tính đến lãi suất hiện tại.

+ Phương pháp Dòng tiền chiết khấu [DCF]: Các phương pháp DCF định giá doanh nghiệp là tương tự như số nhân thu nhập. Phương pháp này dựa trên những dự đoán về dòng tiền trong tương lai, được điều chỉnh để có được giá trị thị trường hiện tại của công ty. Sự khác biệt chính giữa phương pháp chiết khấu dòng tiền và phương pháp số nhân lợi nhuận là nó có tính đến lạm phát để tính giá trị hiện tại

+ Giá trị sổ sách: Đây là giá trị vốn chủ sở hữu của các cổ đông của một doanh nghiệp được thể hiện trên báo cáo bảng cân đối kế toán. Các giá trị sổ sách có nguồn gốc bằng cách trừ đi tổng nợ phải trả của một công ty từ tổng tài sản của nó.

+ Giá trị thanh lý: Giá trị thanh lý là số tiền mặt ròng mà một doanh nghiệp sẽ nhận được nếu tài sản của nó được thanh lý và các khoản nợ phải trả đã được thanh toán ngay hôm nay. Đây không phải là danh sách đầy đủ các phương pháp xác định giá trị doanh nghiệp đang được sử dụng hiện nay. Các phương pháp khác bao gồm giá trị thay thế, giá trị chia tay, định giá dựa trên tài sản và nhiều phương pháp khác.