Với bệnh đau cổ vai gáy, ban đầu bệnh nhân có cảm giác đau nhẹ, mỏi vùng vai gáy và hạn chế vận động ở vùng cổ gáy, vùng đầu, tình trạng này thường xuất hiện tự phát hoặc sau khi lao động nặng.
Đau cổ vai gáy là tình trạng cơ vùng vai gáy co cứng gây đau, kèm theo các hạn chế vận động khi quay cổ hoặc quay đầu. Bệnh thường xuất hiện vào buổi sáng và có liên quan chặt chẽ đến hệ thống cơ xương khớp và mạch máu vùng vai gáy.
Bệnh đau cổ vai gáy khá phổ biến, có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như: thoái hóa, thoát vị đĩa đệm các đốt sống cổ, thiểu năng vành, u đỉnh phổi... Bệnh thường xuất hiện sáng sớm lúc ngủ dậy hoặc sau khi lao động nặng hoặc bị nhiễm lạnh. Bệnh sẽ tăng khi đứng, đi, ngồi lâu hoặc ho, hắt hơi, vận động cột sống cổ, khi thời tiết thay đổi; bệnh sẽ thuyên giảm khi nghỉ ngơi.
Bệnh đau cổ vai gáy thường có các triệu chứng mang tính cơ học, đó là:
Hiện tượng đau tăng lên khi đứng, đi lại, ngồi lâu, vận động cột sống cổ, các triệu chứng đau sẽ tăng lên khi thay đổi thời tiết.
Các triệu chứng đau sẽ lan xuống cả bả vai, làm cho cánh tay, cẳng tay và ngón tay bị tê mỏi rất khó chịu, thậm chí chỉ cần sờ vào cũng có cảm giác như tê cứng bì, đây là biểu hiện tăng cảm giác. Khi bị đau quá mức, chỉ cần đi lại nhẹ nhàng cũng đủ gây ảnh hưởng, gây đau vùng cổ, vai, gáy.
Bệnh đau cổ vai gáy nếu không được điều trị kịp thời sẽ ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt, ăn uống và giấc ngủ của người bệnh.
Bệnh đau cổ vai gáy không lây truyền từ người này sang người khác.
Các đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh đau cổ vai gáy như:
Những người làm công việc văn phòng, lái xe, lao động nặng thường mắc phải bệnh này.
Những đối tượng bị tác động từ bên ngoài, các tác động bệnh lý bên trong cơ thể như những người bị thoái hóa đốt sống cổ, thoát vị đĩa đệm, lao, ung thư vùng cổ cũng là nguyên nhân trực tiếp gây ra đau mỏi vai gáy triền miên cho người bệnh.
Những người bị bị dị tật bẩm sinh vùng cổ, gáy, do thay đổi thời tiết.
Để phòng ngừa bệnh đau cổ vai gáy có thể kể đến một số biện pháp sau:
Có chế độ tập luyện thể dục thể thao phù hợp, lựa chọn các bài tập vừa sức, phù hợp với sức khỏe của bản thân.
Cần có chế độ làm việc hợp lý, nên vận động và nghỉ giải lao khi ngồi lâu.
Có tư thế đúng khi ngồi đọc sách, học bài, đánh máy, cổ luôn thẳng, không cúi gập cổ quá lâu.
Có chế độ dinh dưỡng phù hợp, cần ăn đủ chất, bổ sung một số khoáng chất thiết yếu cho cơ thể như: như canxi, kali, các vitamin nhóm B, C, E,...
Cần bổ sung chế độ dinh dưỡng phù hợp để phòng ngừa đau cổ vai gáy7. Các biện pháp chẩn đoán bệnh đau cổ vai gáy.
Để chẩn đoán bệnh có thể dựa vào các phương pháp sau:
Kiểm tra tiền sử bệnh để loại trừ các khả năng bệnh khác;
Khám lâm sàng.
Có nhiều cách để điều trị đau cổ vai gáy, tùy thuộc vào mức độ của bệnh để có phương pháp điều trị thích hợp, vậy đau cổ vai gáy phải làm sao?
Khi bệnh mới ở giai đoạn đầu cần tránh cố gắng xoay đầu, xoay c, không ngồi quạt điện hoặc điều hòa để tránh co cứng cơ và đau dữ dội hơn, khi đi ngủ, chườm ấm vùng cổ, chiếu đèn hồng ngoại hoặc xoa bóp nhẹ nhàng 10-15 phút, sau 2-3 ngày bệnh sẽ tự hết.
Khi bệnh ở mức độ vừa, tức là mức độ kích thích dây thần kinh lớn hơn, các biểu hiện bị đau cổ vai gáy bên phải hoặc đau cổ vai gáy bên trái rõ ràng hơn cần phải dùng một số loại thuốc hỗ trợ như: thuốc giảm đau, chống viêm non-steroid như diclofenac, ibuprofen, paracetamol, aspirin hoặc dùng miếng dán salonpas để giảm được triệu chứng vùng này.
Ở mức độ bệnh nặng cần sử dụng các biện pháp châm cứu hoặc dùng thuốc ức chế dẫn truyền thần kinh.
Bệnh đau cổ vai gáy không phải là bệnh khó chữa, cần điều trị sớm, nếu điều trị sai, điều trị muộn sẽ có nguy cơ cao phải nhập viện.
Đau dây thần kinh vai gáy không phải là tình trạng hiếm gặp và ai cũng có thể mắc phải trong sinh hoạt hàng ngày. Nếu triệu chứng này diễn ra thường xuyên, kéo dài thì có thể gây teo cơ, rối loạn cảm giác cùng những biến chứng nghiêm trọng khác. Những phân tích dưới đây sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về đau dây thần kinh vai gáy cùng các biện pháp khắc phục hiện tượng này.
1. Những triệu chứng cảnh báo đau dây thần kinh vai gáy
Cơn đau dây thần kinh vai gáy có thể bắt đầu từ vùng cổ, vai gáy lan xuống bả vai, cánh tay cho đến các ngón tay theo dọc đường đi của dây thần kinh. Cơn đau này thường có đặc điểm là âm ỉ, tê bì và nhức mỏi, làm suy giảm khả năng vận động của người bệnh. Sau đây là những dấu hiệu nhận biết tình trạng đau dây thần kinh vai gáy:
- Cơn đau xuất hiện đột ngột, nhiều nhất là vào buổi sáng khi bệnh nhân mới ngủ dậy;
- Cơn đau sẽ tăng nặng khi bệnh nhân vận động vùng cổ;
- Vùng vai có cảm giác bị kim châm do tình trạng chèn ép dây thần kinh gây ra;
- Tê yếu vùng cánh tay khi cố nâng đỡ đồ vật;
- Các biểu hiện khác: giảm tuần hoàn máu não gây chóng mặt, hoa mắt, ù tai,...
Cơn đau dây thần kinh vai gáy có thể bắt đầu từ vùng cổ, vai gáy lan xuống bả vai
2. Nguyên nhân gây bệnh
Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây đau dây thần kinh vai gáy, trong số đó chủ yếu là các tình trạng bệnh lý tại vùng cổ vai gáy hoặc chấn thương ở vị trí này, cụ thể đó là:
- Thoái hóa hoặc thoát vị đĩa đệm cổ: khi tác động một lực mạnh vào đĩa đệm cổ thì bộ phận này sẽ gặp tổn thương làm thoát vị nhân nhầy đĩa đệm ra bên ngoài và chèn vào dây thần kinh bên cạnh. Ngoài ra do quy luật lão hóa của cơ thể, các xương đốt sống cổ sẽ bị bào mòn và suy yếu dần, khi các đốt sống xích lại gần nhau sẽ xảy ra tình trạng cọ xát và tác động đến dây thần kinh vai gáy;
- Gai xương cổ: các gai xương hình thành trên đốt sống cổ có thể chèn vào dây thần kinh dẫn đến triệu chứng đau nhức;
- Thoái hóa đốt sống cổ: điều này làm hẹp lỗ liên hợp và hạn chế chức năng vận động của cột sống cổ, gây chèn ép vào dây thần kinh nên dẫn đến các cơn đau dây thần kinh vai gáy, thậm chí lan cả xuống cánh tay và bàn tay;
- Chấn thương cấp tính: do tai nạn lao động, tai nạn giao thông hoặc khi tập luyện thể dục, thể thao gây thoát vị đĩa đệm, gián tiếp hình thành các cơn đau dây thần kinh tại vị trí cổ vai gáy;
- Các nguyên nhân khác: do tuổi tác, vặn cổ đột ngột, ngồi sai tư thế hoặc ngồi ở một chỗ quá lâu, mang vác vật nặng lâu ngày,...
Dây thần kinh bị chèn ép sẽ hình thành nên cơn đau cổ vai gáy
3. Các biến chứng nguy hiểm của đau dây thần kinh vai gáy
Như vậy nguyên nhân chính gây ra cơn đau nhức ở cổ vai gáy thường là do các bệnh về xương khớp [thoát vị đĩa đệm, thoái hóa hay cong vẹo cột sống cổ,...]. Nếu không được điều trị sớm các bệnh lý này có thể gây ra các biến chứng, di chứng nghiêm trọng không thể phục hồi, ví dụ như thoát vị đĩa đệm không điều trị có thể làm xuất hiện các tổn thương dây thần kinh vùng cánh tay, gây tê tay, tê chân, rối loạn cảm giác [không cảm nhận được nóng - lạnh], nặng hơn là tàn phế, bại liệt,...
Do vậy nếu nhận thấy vùng cổ vai gáy xuất hiện bất kỳ vấn đề nào dưới đây thì người bệnh nên đi kiểm tra sớm:
- Dùng thuốc giảm đau nhưng không đáp ứng;
- Triệu chứng đau cổ vai gáy kéo dài trên 1 tuần nhưng không thuyên giảm, kèm với đó là biểu hiện sốt, ù tai, hoa mắt, chóng mặt;
- Cơn đau xảy ra ngay cả khi người bệnh đang nghỉ ngơi.
4. Một số cách điều trị đau dây thần kinh vai gáy
Để giảm thiểu các triệu chứng của đau dây thần kinh vai gáy, người bệnh có thể cân nhắc các biện pháp như sau:
4.1. Biện pháp không dùng thuốc
- Dùng gối ngủ được thiết kế đặc biệt dành cho người gặp các vấn đề về xương khớp giúp giảm thiểu áp lực ở vị trí cổ vai gáy;
- Chườm lạnh ở vùng xương bả vai và vùng cổ ngay từ khi xuất hiện cơn đau, sau đó có thể áp dụng chườm ấm;
- Vận động kết hợp các bài tập cổ một cách nhẹ nhàng để cải thiện chức năng vận động vùng cổ;
- Massage giúp giảm căng cơ, tăng lưu thông đến vùng bị viêm và giảm thiểu các cơn đau dây thần kinh vai gáy;
- Không ngồi một chỗ quá lâu, điều chỉnh tư thế cơ thể khi ngồi, nằm và đi đứng.
Vận động kết hợp các bài tập cổ nhẹ nhàng sẽ giúp cải thiện chức năng vận động vùng cổ
4.2. Dùng thuốc điều trị
Để giảm triệu chứng đau, bệnh nhân có thể sử dụng các loại thuốc giảm đau, chống viêm như corticosteroid, naproxen hay ibuprofen vùng các thuốc giãn cơ. Việc dùng thuốc chỉ có tác dụng tạm thời và có thể tái phát cơn đau. Ngoài ra bệnh nhân không nên tự ý sử dụng thuốc mà nên tham khảo tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa để tránh gặp phải các tác dụng không mong muốn.
4.3. Các phương pháp khác
- Vật lý trị liệu: bao gồm siêu âm trị liệu, nhiệt trị liệu, hỗ trợ tập vận động giúp giảm đau và cải thiện vận động cổ vai gáy;
- Xoa bóp bấm huyệt: bệnh nhân nên lựa chọn địa chỉ xoa bóp bấm huyệt được thực hiện bởi bác sĩ có chuyên môn, kỹ thuật bài bản để không làm ảnh hưởng tới chức năng và cấu trúc xương;
- Phẫu thuật: nếu bệnh nhân không đáp ứng các biện pháp nêu trên thì có thể áp dụng các phương pháp phẫu thuật để giải phóng dây thần kinh bị chèn ép. Tuy nhiên phẫu thuật cũng tiềm ẩn một số nguy cơ và rủi ro, có thể để lại di chứng, thời gian phục hồi lâu nên cần có sự tham vấn kỹ lưỡng từ bác sĩ;
- Trị liệu thần kinh cột sống: đây là phương pháp nắn chỉnh lại cấu trúc cột sống để giúp những vị trí bị sai lệch sẽ trở lại bình thường. Cơn đau sẽ được cải thiện và loại bỏ dứt điểm. Phương pháp này còn có tên gọi là Chiropractic với tỷ lệ thành công cao, ít di chứng, an toàn và không cần điều trị bằng thuốc.
Tình trạng đau dây thần kinh vai gáy gây ra nhiều triệu chứng khó chịu và đau đớn cho bệnh nhân. Nếu không điều trị có thể để lại nhiều biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng tới khả năng vận động của cơ thể. Do đó khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ đau dây thần kinh vai gáy thì người bệnh nên đi khám và trị liệu từ sớm để không gặp phải các biến chứng của tình trạng này. Nếu bạn có nhu cầu thăm khám và đặt lịch tư vấn, hãy liên hệ ngay qua hotline 1900 56 56 56 của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, tổng đài viên sẽ hỗ trợ bạn 24/7.