Bố mất, mẹ có quyền sang tên nhà đất cho con không? Luật sư tư vấn về việc chia di sản thừa kế theo pháp luật khi bố mất không để lại di chúc.
Tóm tắt câu hỏi:
Chào luật sư, em hiện ở Bình Định xin luật sư tư vấn giúp em về thủ tục sang tên sổ đỏ. Gia đình em có 6 người con, ba em mất được 4 năm nhưng không để lại di chúc mẹ em đã già yếu nên mẹ muốn sang tên sổ đỏ sang cho vợ chồng em.Trên sổ đỏ đứng tên ba mẹ em và đất không ở trong tình trạng tranh chấp vậy xin luật sư tư vấn cụ thể giúp em về trường hợp của em. em xin chân thành cảm ơn!?
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty Luật Nhân Hòa. Với thắc mắc của bạn, Chúng tôi xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
1. Căn cứ pháp lý:
– Bộ luật dân sự năm 2015;
- Luật đất đai 2013;
– Luật hôn nhân và gia đình 2014.
2. Giải quyết vấn đề:
Bạn nêu bố mẹ bạn có 6 người con và có một mảnh đất đứng tên hai người. Bố bạn đã mất được 4 năm nhưng không để lại di chúc. Hiện giờ, mẹ bạn muốn sang tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho vợ chồng bạn. Do thông tin bạn cung cấp chưa đầy đủ nên không đủ căn cứ tư vấn chính xác cho bạn. Tuy nhiên bạn có thể tham khảo các quy định dưới đây:
Ở đây, mảnh đất là tài sản chung của bố mẹ bạn thì khi bố bạn mất một phần thửa đất sẽ được coi là di sản của bố bạn, phần còn lại là tài sản thuộc về mẹ bạn. Điều này được quy định tại Điều 66 Luật hôn nhân và gia định 2014:
“Điều 66. Giải quyết tài sản của vợ chồng trong trường hợp một bên chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết
1. Khi một bên vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì bên còn sống quản lý tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp trong di chúc có chỉ định người khác quản lý di sản hoặc những người thừa kế thỏa thuận cử người khác quản lý di sản.
2. Khi có yêu cầu về chia di sản thì tài sản chung của vợ chồng được chia đôi, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận về chế độ tài sản. Phần tài sản của vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế….”
Như vậy, theo quy định trên bố bạn mất không để lại di chúc thì phần di sản của bố bạn sẽ được chia cho những người thừa kế theo quy định của pháp luật về thừa kế. Cụ thể là theo Điều 651 Bộ luật dân sự năm 2015 thì những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
– Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
– Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
– Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
Bố mẹ bạn có 6 người con thì theo quy định trên phần di sản của bố bạn sẽ được chia đều cho mẹ bạn và 6 người con. Do đó, nay mẹ bạn muốn đăng ký sang tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mảnh đất này cho vợ chồng bạn thì phải được sự đồng ý của 05 người con còn lại. Nếu anh chị em bạn không đồng ý cho vợ chồng bạn đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì bạn sẽ không thực hiện được thủ tục đăng ký sang tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Trong trường hợp này, các bạn có thể ngồi lại thỏa thuận với nhau, nếu không thỏa thuận được thì bạn có thể làm đơn ra Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có bất động sản để yêu cầu phần chia.
Nếu anh chị em bạn và mẹ bạn đồng ý cho vợ chồng bạn thì tất cả mọi người gồm mẹ bạn, 6 anh chị em bạn phải đến tổ chức hành nghề công chứng làm thủ tục thỏa thuận phân chia di sản thừa kế. Trong văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế, mẹ và 5 người anh chị em của bạn có quyền tặng cho phần di sản thừa kế mà họ được hưởng cho bạn, đồng thời mẹ bạn làm hợp đồng tặng cho phần đất của mình cho bạn. Thủ tục thỏa thuận phân chia di sản thừa kế gồm có giấy tờ:
– Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất;
– Giấy chứng tử của bố bạn;
– Giấy chứng nhận kết hôn của bố mẹ bạn [nếu có];
– Sổ hộ khẩu; chứng minh nhân sân của những người thừa kế;
– Giấy khai sinh của bạn và các anh chị em của bạn.
Sau khi kiểm tra hồ sơ thấy đầy đủ, phù hợp quy định của pháp luật, cơ quan công chứng tiến hành niêm yết công khai tại trụ sở Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi thường trú trước đây của người để lại di sản. Trong trường hợp không có nơi thường trú, thì niêm yết tại Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi tạm trú có thời hạn của người đó. Nếu không xác định được cả hai nơi này, thì niêm yết tại Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi có bất động sản của người để lại di sản. Sau 15 ngày niêm yết, không có khiếu nại, tố cáo gì thì cơ quan công chứng chứng nhận văn bản thừa kế.
Sau khi công chứng văn bản thừa kế, bạn thực hiện thủ tục sang tên quyền sử dụng đất tại Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Phòng tài nguyên và môi trường cấp huyện nơi có đất. Khi này bạn phải chuẩn bị các giấy tờ sau: Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất có công chứng hoặc chứng thực; chứng minh nhân dân, sổ hộ khẩu của vợ chồng bạn. Không quá 15 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ [trường hợp phải trích đo địa chính thửa đất thời gian giải quyết không quá 30 ngày] bạn sẽ nhận được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên vợ chồng bạn.
Trên đây là một số chia sẻ của Luật sư, mọi yêu cầu hỗ trợ quý vị hãy liên hệ tổng đài tư vấn pháp luật 0915.27.05.27 của chúng tôi. Công ty luật Nhân Hòa chuyên dịch vụ luật sư uy tín, tin cậy đảm bảo giải quyết mọi vướng mắc bạn gặp phải.
Quý khách vui lòng liên hệ với chúng tôi theo thông tin sau:
Công ty Luật Nhân Hòa
Địa chỉ: 02 Hiệp Bình, phường Hiệp Bình Phước, quận Thủ Đức, Tp.HCM
Email:
Hotline: 0915. 27.05.27
Trân trọng!
Thừa kế là gì? Pháp luật quy định về chế định thừa kế như thế nào? Ai là người được hưởng di sản thừa kế của người chết? Luật Minh Gia giải đáp thắc mắc liên quan đến vấn đề này như sau:
1. Luật sư tư vấn Luật Dân sự
Thừa kế là một chế định trong hệ thống pháp luật dân sự của nước ta, điều chỉnh việc chuyển dịch tài sản của người chết cho người khác theo di chúc hoặc theo quy định của pháp luật cho những người thừa kế. Chế định thừa kế có ý nghĩa lớn trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp về tài sản của người để lại di sản và người thừa kế. Tuy nhiên, đây cũng là một trong những chế định hiện nay đang phát sinh tranh chấp tương đối nhiều, gây ảnh hưởng đến đời sống bình thường của các cá nhân cũng như ảnh hưởng đến tình cảm gia đình.
Vì vậy, nếu bạn gặp phải những vướng mắc liên quan đến vấn đề này, bạn cần tìm hiểu kỹ các quy định của pháp luật hoặc tham khảo ý kiến luật sư, chuyên gia có kinh nghiệm và chuyên môn trong lĩnh vực này. Trường hợp bạn không có thời gian tìm hiểu hoặc không có luật sư riêng, bạn hãy liên hệ Luật Minh Gia để chúng tôi giải đáp và hướng dẫn các phương án cụ thể.
Để được hỗ trợ, tư vấn pháp lý về các vấn đề liên quan đến chế định thừa kế, bạn hãy gửi câu hỏi cho chúng tôi hoặc Gọi: 1900.6169 để được tư vấn.
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo tình huống chúng tôi tư vấn sau đây để có thêm kiến thức bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
2. Tư vấn về quyền thừa kế của con trai, con gái
Hỏi: Luật sư cho tôi hỏi về quyền thừa kế của con trai và con gái như sau: Ông bác tôi chết cách đây ba năm, Vợ bác mất cuối năm 2005. Ông bà để lại một căn nhà nhưng không có di chúc. Ông bà có năm người con, hai trai, ba gái. Do đã có nhà ở riêng nên các con của ông bà đã thống nhất bán căn nhà đó. Khi bàn bạc để phân chia số tiền bán nhà thì phát sinh mâu thuẫn
Các anh con trai của ông bà cho rằng, các cô con gái đã đi lấy chồng thì phải hưởng theo nhà chồng nên số tiền bán nhà của ông bà sẽ chia làm ba phần. Mỗi anh con trai được hưởng một phần, phần còn lại chia cho 3 cô con gái. Ba người con gái của ông bà không đồng ý cách chia đó nên tìm mọi cách để không cho hai người anh bán căn nhà. quy định của pháp luật về việc này như thế nào? Mong luật sư tư vấn cho chúng tôi.
Trả lời: Theo như lời bạn trình bày thì, vợ chồng bác bạn đều đã mất và có để lại một căn nhà nhưng không có di chúc. Theo quy định của pháp luật thì nếu không có di chúc, di sản thừa kế sẽ được chia theo pháp luật [Điều 651Bộ luật dân sự 2015].
Điều 651 Bộ luật dân sự 2015 quy định về người thừa kế theo pháp luât, cụ thể:
Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a] Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b] Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c] Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
Khi vợ chồng bác bạn qua đời mà không có di chúc thì người được quyền hưởng di sản là những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất, tức là “vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;” Chỉ khi hàng thừa kế thứ nhất không còn ai, không có quyền hưởng, bị truất quyền hay từ chối nhận di sản thì hàng thừa kế sau mới được hưởng. Với thông tin bạn cung cấp thì bác bạn có năm người con, nếu không còn ai khác thuộc hàng thừa kế thứ nhất thì năm người này được quyền hưởng di sản thừa kế do bố mẹ để lại.
Như vậy, những người thừa kế còn lại được xác định là năm người con gồm hai người con trai, ba người con gái. Và theo quy định của pháp luật “Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.” [khoản 2 Điều 651 BLDS 2015] nên mỗi người thừa kế, không phân biệt là nam hay nữ đều có quyền hưởng một phần di sản thừa kế ngang bằng với những người thừa kế khác. Trường hợp này những người con gái có thể khởi kiện ra tòa án để yêu cầu chia thừa kế do bố mẹ để lại.
>> Luật sư tư vấn pháp luật Thừa kế qua tổng đài: 1900.6169
------------
Câu hỏi thứ 2 - Cháu có quyền được hưởng phần di sản của bà mất không để lại di chúc?
Xin chào các luật sư vp luật sư Minh Gia. Từ khi bố mẹ tôi lấy nhau thì hộ khẩu của mẹ con tôi vẫn ở khẩu của nhà bà ngoại tôi ,khi tôi đc 10 tuổi thì mẹ tôi bỏ nhà đi bặt vô âm tín đến giờ. nên đã bị cắt khẩu k có tên trong sổ hộ khẩu. Đến năm 2002 thì bà ngoại tôi mất đã không để lại di chúc thừa kế, bà ngoại tôi có 3 người con gái và 1 người con trai, bác và dì thì đều đã yên phận với gia đình từ năm 1986 chỉ còn mẹ tôi và và cậu út ở với bà. Trong sổ hộ khẩu khi bà tôi mất còn các thành viên sau bà ngoại tôi, mẹ tôi, tôi và em tôi, cậu và vợ cậu và con trai cậu. Vậy xin hỏi giờ tôi có quyền gì về tài sản của gia đình bà ngoại tôi không ạ? Xin văn phòng luật giúp tôi giải đáp vấn đề của tôi với ạ. Xin chân thành cảm ơn!
Trả lời: Đối với yêu cầu hỗ trợ của anh/chị chúng tôi đã tư vấn trường hợp tương tự sau đây:
>> Thừa kế theo pháp luật dân sự như thế nào?
Theo đó, vì di sản thừa kế của bà nên khi bà mất không có di chúc thì toàn bộ di sản được chia thừa kế theo pháp luật cho các con [4 người con, trong đó có mẹ bạn]. Vậy nên nếu mẹ còn sống thì mẹ sẽ là người thừa hưởng một phần di sản; trường hợp mẹ bạn mất và không có di chúc thì phần di sản mà mẹ được thừa hưởng từ bà sẽ được chia cho bố bạn và anh, chị, em của bạn.
Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Quyền thừa kế của con trai, con gái có khác nhau?. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.