Những lý do bạn nên đến tham quan Chùa Dạm - Bắc Ninh
Mọi người thường nói rằng du lịch thăm Bắc Ninh nhất định phải ghé thăm chùa Dạm. Ngôi chùa này có gì đặc biệt mà được du khách xa gần yêu thích đến vậy?
Chùa Dạm là một trong những ngôi chùa nổi tiếng và lâu đời nhất Việt Nam. Ngôi chùa được xây dựng từ thời Lý và đến nay gần như vẫn giữ nguyên được nét kiến trúc cổ kính, mang phong cách đặc trưng riêng. Để tìm hiểu rõ nét hơn, mời bạn cùng tham khảo qua bài viết dưới đây của VOH Online.
Giới thiệu sơ nét về chùa Dạm
Chùa Dạm hay còn có tên gọi khác là chùa Rạm, chùa Bà Tấm, chùa Cao, chùa Trăm Giam. Chùa được xây dựng có hướng nhìn về sông Đuống và dựa vào núi Dạm. Danh lam thắng cành này có từ thời Lý và đến nay đã có lịch sử gần 1.000 năm hình thành và bảo tồn.
Dấu tích chùa Dạm còn sót lại [Nguồn ảnh: Internet]
Lịch sử hình thành của chùa
Cuốn “Đại Việt sử ký toàn thư” và “Đại Nam nhất thống chí” có ghi chép lại: Năm Quảng Hựu thứ nhất [1905] Thái hậu Ỷ Lan trên đường ngắm cảnh, nhìn thấy vị trí đẹp với sông núi non nước hữu tình và nảy sinh ý định xây dựng tháp. Đến năm 1086 tức vào đời Quảng Hựu thứ 2, vua Lý Nhân Tông ra lệnh xây dựng chùa ở núi Đại Lãm.
Vào thời nhà Lý, chùa được xây dựng liên tục trong vòng 8 năm trên mảnh đất có quy mô lớn với diện tích 8.000 m2. Nhà Vua từng đến đích thân đến để khảo sát và kiểm tra tiến độ thi công cũng như cầu sự bình an trong quá trình xây dựng.
Chùa chính thức hoàn thành năm 1094. Trong chùa có 3 tòa tháp lớn trước sân với với quy mô lớn do chính nhà vua ban tặng tên. Không chỉ là nơi thờ phụng, đề cao tinh thần Phật giáo của đời nhà Lý, ngôi chùa còn cho thấy sự tự tin của nhà vua và khẳng định chủ quyền của đất nước.
Chùa Dạm ở đâu?
Chùa Dạm [Thần Quang Tự] được xây dựng ven sườn núi phía Nam của dãy núi Dạm, thuộc địa bàn thôn Tự Thôn, xã Nam Sơn, thành phố Bắc Ninh. Nơi đây cách trung tâm thành phố 7km và nằm vị trí phía Đông Bắc của tỉnh Bắc Ninh.
Ngôi chùa thuộc địa phận thành phố Bắc Ninh [Nguồn ảnh: Vietlandmarks.com]
Nét đẹp trong kiến trúc
Tổng diện tích của toàn ngôi chùa là 7.200 m2 với bốn cấp kéo dần theo trục dài 120m bám vào triền dốc của núi Dạm. Nền được xếp đá để chống sạt lở, dáng chân hơi choãi, cao 5-6m và choãi khoảng 70 độ. Mỗi đường xuống của từng cấp có 23 bậc đá được xếp và đẽo gọt vuông vắn có chiều rộng khoảng 50 cm - 60 cm.
Các bậc thềm lát đá được dùng để nối các tầng nền với nhau. Ở tầng nền được lắp gạch ngói từ thời Lý chạm khắc hoa văn hình rồng, phượng, hoa sen - những biểu tượng tiêu biểu của văn hóa chạm khắc Việt Nam. Chân cột có kích thước 0,75 x 0,75m làm bằng đá và được chạm nổi hoa văn hình hoa sen rất tinh tế và đầy tính nghệ thuật.
Ở cấp nền thứ nhất được gọi là Bãi Hội, du khách đến tham quan được đi bằng một lối cửa, tầng bậc cao và toàn bộ khoang rộng 16m. Lên đến lớp nền thứ 2 có ba lối hẹp hơn và tầng bậc cũng thấp hơn. Ở lớp nền thứ 3 và thứ 4 chỉ còn hai lối hẹp. Nền chùa chính là kè đá ở cấp nền thứ 2. Trên kè đá đó được chạm khắc hình hoa văn sóng nước.
Ở khu đất trống có dựng tấm bia cổ [Nguồn ảnh: Internet]
Bên phải chùa có khu đất vuông xây dựng một tấm bia đặt trên lưng rùa. Nhìn sang phía đối diện và bên trái cũng có khu đất nổi hình tròn với chiều cao khoảng 1m, đường kính khoảng 4,5m. Tại đây cũng có một bia đá được chạm hoa văn sóng nước - một họa tiết nổi bật của thời Lý.
Một số kinh nghiệm đi chùa Dạm
Chùa Dạm là một trong số các ngôi chùa cổ lâu năm tại Bắc Ninh. Hàng năm, hễ vào mùa lễ hội từ 9/9 người dân xã Nam Sơn - Bắc Ninh và các vùng lân cận lại tưng bừng, nhộn nhịp xuôi ngược về đây. Các thôn Sơn Nam, Sơn Trung, Tự Thôn... sẽ cùng nhau rước kiệu Thành Hoàng làng đến đền “Bà Tấm” để yết kiến “Vua Bà”.
Rước kiệu Thành Hoàng làng [Nguồn ảnh: Internet]
Lễ hội chỉ diễn ra duy nhất 1 ngày do đó bạn nên thu xếp thời gian để đến dự. Ngoài ra, việc tham quan chùa sẽ không tốn quá nhiều thời gian. Vì vậy bạn nên kết hợp đi theo tour hoặc đi tham quan thêm một số địa điểm khác ở khu vực xung quanh. Việc đi du lịch theo tour sẽ giúp bạn có thể tham quan được nhiều địa điểm đẹp và tiết kiệm các chi phí đi lại.
Chùa Dạm không những là ngôi chùa có tuổi đời lâu năm mà còn là nhân chứng rõ ràng cho những đặc trưng nổi bật của kiến trúc và chạm khắc thời nhà Lý. Đây sẽ là điểm đến phù hợp cho những người người yêu thích tìm hiểu về di tích văn hóa lịch sử. Không chỉ vậy, bạn sẽ được khám phá rất nhiều câu chuyện bên lề hay tham quan thêm một số ngôi chùa nổi tiếng khác của Bắc Ninh như Chùa Bút Tháp, Chùa Tiêu,...
Nam Du – Vi vu hòn đảo xinh đẹp với chi phí cực hợp lý: Nam Du với những bãi biển hoang sơ, xinh đẹp, hải sản tươi ngon là lựa chọn lý tưởng cho một kỳ nghỉ ngắn ngày không quá tốn kém, xách ba lô lên và đi thôi!
Hướng dẫn kinh nghiệm du lịch Tokyo, Nhật Bản: Du lịch Nhật Bản mà không đến Tokyo thì quả là một thiếu sót lớn. Hãy cùng bỏ túi những kinh nghiệm du lịch Tokyo ngay thôi!
A product by Hiep Trinh
Page generated in 0.369 second Go to top
Nói đến những di tích Phật giáo có tuổi thọ lâu đời, không thể không nhắc đến Chùa Dạm ở Bắc Ninh. Nơi được xem là cội nguồn của những giá trị Phật giáo cổ xưa và lớn nhất Việt Nam. Bắt đầu từ triều Lý, một vương triều tôn sùng đạo Phật, đã bắt đầu xây dựng cho nơi đây nhiều công trình kiến trúc lừng danh mà đến nay vẫn còn vang dội.
1. Chùa Dạm Bắc Ninh ở đâu?
Là một thắng cảnh điển hình đại diện cho bộ mặt văn hóa của Bắc Ninh. Chùa Dạm với nhiều giá trị cổ xưa tọa lạc tại xã Nam Sơn, Quế Võ, Bắc Ninh. Chùa thuộc hệ phái Bắc Tông.
Là ngôi chùa có tuổi thọ ngàn năm tuổi nằm ở sườn phía Nam núi Đại Lãnh, đến nay chùa Dạm vẫn giữ được nhiều vết tích gợi nhắc về một vương triều Lý hào hùng từng trải qua.
2. Lịch sử chùa Dạm Bắc Ninh
Nằm ở lưng chừng sườn núi, mỗi bậc đá rêu phong, mỗi nét hoa văn chạm trổ ở chùa Dạm đều như mở ra những giả thiết kiến trúc và những huyền thoại gắn liền với vùng đất nơi đây.
Quá trình hình thành
Chùa Dạm có tên chữ là Cảnh Long Đồng Khánh tự hay Đại Lãm Tự. Vào năm Quảng Hựu thứ 1 tức năm 1805, Thái hậu có tên là Ỷ Lan đi ngắm cảnh ngang đây xét thấy vị trí này có phong cảnh hữu tình, sông núi đẹp nên có ý định muốn xây dựng tháp.
Đến đời Quảng Hựu thứ 2, năm 1806, vua Lý Nhân Tông chính thức cho xây dựng chùa trên núi Đại Lãm.
Dưới thời Lý, chùa được xây dựng trên vùng đất có quy mô rộng 8.000m2, liên tục trong khoảng thời gian dài suốt nhiều năm.
Giữa quá trình xây dựng, nhà vua từng chính thức đặt chân đến đây xem tiến độ thi công cũng như khấn vái, cầu an.
Chùa Dạm hoàn thành vào năm 1094, 3 cây tháp to lớn uy nghi trước sân và tên chùa là do vua ban tặng.
Quy mô đồ sộ của chùa Dạm một phần mang ý nghĩa thể hiện sự tự tin của nhà vua trước vấn đề độc lập đất nước, phần khác nói lên tinh thần đề cao Phật giáo của vương triều nhà Lý.
🔥🔥🔥 TÌM HIỂU: Chùa 1 Cột thời Lý
Quá trình trùng tu, sửa chữa
Xây dựng trên địa hình vùng núi, chùa Dạm có tận 4 lớp nền nhằm mục đích bám chặt vào lòng đất.
Mỗi lớp nền đều được tạo nên từ những tảng đá cỡ lớn chống quá trình xói mòn vào những mùa mưa. Nối tiếp các lớp nền là những bậc thềm lát đá.
Mỗi tầng nền phía trên đều là gạch ngói thời Lý với những họa tiết, hoa văn nhiều hình dạng rất nghệ thuật.
Chùa Dạm quy mô to lớn đến mức, dân gian lưu truyền lại câu chuyện kể rằng, hàng tháng sau ngày rằm các vị sư mới đóng cửa chùa.
Cửa chùa đóng từ tận lúc mặt trời bắt đầu lặn cho đến khi trăng đã lên cao mới có thể hoàn thành đóng được hết tất cả các cửa.
Sau thời kì chiến tranh kháng chiến chống Pháp, ngôi chùa Dạm to lớn ngày nào bị tàn phá nặng nề trở nên đổ nát đến hoang tàn.
Ngày nay, nếu như có dịp đến thăm nơi này, du khách chỉ có thể chứng kiến những di tích còn sót lại của ngôi chùa một thời lừng danh.
🏵️🏵️🏵️ LÀM RÕ: Điểm nổi bật của Chùa Hương ở Hà Nội
3. Bí ẩn về cột đá chùa Dạm
Nổi tiếng nhất trong các sự tích liên quan đến chùa Dạm là bí ẩn về cột đá dựng trước chùa có tuổi thọ hàng ngàn năm tuổi.
Truyền thuyết về cột đá chùa Dạm
Truyền thuyết kể lại rằng, vì muốn xâm lược nước ta nên người phương Bắc đã đem linh hồn Cao Biền trấn giữ nơi đây.
Họ mua chuộc người lần lượt đốt 100 nén hương để linh hồn Cao Biền sống dậy làm sụp đổ vương triều nhà Lý.
Đoán được ý đồ xấu xa này, một người dân nơi đây đã đốt luôn 100 nén hương cùng lúc với mục đích không để linh hồn Cao Biền sống lại.
Cột đá dựng lên nhằm để tưởng nhớ về vị anh hung giấu tên đã mạnh dạn làm điều này.
Dù trãi qua thời gian hàng ngàn năm, thế nhưng cột đá ấy đến hôm nay vẫn còn nguyên vẹn và sừng sửng.
Cũng bởi vì liên quan đến những truyền thuyết ấy, thế nên chẳng ai dám động vào cột đá nổi tiếng linh thiên này.
⚠️⚠️⚠️ XEM NGAY: Một số địa điểm du lịch nổi tiếng bên cạnh chùa Thầy
Giải mã bí ẩn cột đá ở chùa Dạm
Cột đá ở chùa Dạm vốn có tên gọi là Lãm Sơn, được các nhà sử học xem là một công trình nghệ thuật mang nhiều giá trị đặc sắc.
Tận đến ngày nay, nhiều bí ẩn về cột đá này vẫn còn nhiều điều chưa thể làm sáng tỏ.
Cột đá Lãm Sơn gồm hai phần chính. Khối gốc có hình dạng như một hộp vuông, cạnh có chiều dài 1, 4 m và 1, 6 m. Phần còn lại là khối ngọn với đường kính 1, 3m.
Điểm nổi bật nhất phải kể đến chính là phần trụ tròn với nét chạm khắc tinh tế hình ảnh đôi rồng trong tư thế vươn cao đang hướng về viên ngọc tỏa sáng.
Cặp rồng đậm nét điêu khắc thời nhà Lý, thân tròn uốn lượn, chân chim, bờm búi như đuôi cờ bay phất phới.
Thực tế thì nhiều người không tin vào truyền thuyết và cho rằng, cột đá chính là một trong những mố để dựng ngôi chùa một cột xưa kia.
Cuộc tranh cãi bấy giờ nổ ra khi một số nhà học giả khác lại đưa ra kết luận mới.
Họ cho rằng, rất có thể phần đỉnh cột là tòa sen thay vì đồng ý với giả thuyết có một ngôi chùa hình thành trên đỉnh cột.
Các nhà nghiên cứu ở phe này còn đưa ra một lập luận bổ sung đó là, hình rồng được chạm khắc ở dưới tòa sen, bàn thờ Phật vốn khá phổ biến vào thời nhà Lý.
Cột đá ở chùa Dạm ngày nay dưới thời Lý từng được người đời ca tụng là một báu vật.
Mặc dù, không còn được nguyên vẹn mà hình dạng lẫn các bí ẩn của cột Lãm Sơn đều bị chôn vùi theo thời gian.
Tuy nhiên, giá trị lịch sử và nghệ thuật của cột đá và chùa Dạm danh tiếng ngày nào mang lại là vô giá, mà bất kì ai cũng không thể chối bỏ.
🔔🔔🔔 THAM QUAN: Những công trình kiến trúc ấn tượng tại Chùa Láng
4. Hướng dẫn đường đi đến Chùa Dạm
Được biết đến là một trong 5 ngôi chùa nổi tiếng bậc nhất của thành phố Bắc Ninh. Vì vậy, việc di chuyển tới chùa Dạm cũng không quá khó khăn.
Trên thực tế, gần như ai sinh ra ở mảnh đất quan họ đều biết được đường tới chùa. Điều này rất thuận tiện cho bạn trong việc hỏi đường.
Ngoài ra, chúng tôi cũng sẽ hướng dẫn tới bạn đọc 2 cách để tới chùa Dạm nhanh nhất, giúp bạn chủ động hơn trong việc di chuyển.
Nằm cách thành phố Bắc Ninh không quá xa. Vì vậy, khi di chuyển đến chùa Dạm bằng phương tiện gia đình, bạn có thể đi theo tuyến đường sau đây:
Từ trung tâm thành phố, bạn đi dọc theo đường Nguyễn Đăng Đạo, di chuyển khoảng 5 km.
Sau đó, khi đến khu vực Sơn Trung, bạn rẽ trái vào đường Nam Sơn, đi thêm khoảng 300m nữa là tới được chùa.
Ngoài ra, bạn cũng có thể tới chùa Dạm bằng các phương tiện công cộng như: Xe bus, taxi, grab,….
Những phương tiện này rất phù hợp cho những ai mới đến Bắc Ninh lần đầu, chưa thực sự quen đường.
Với xe bus, bạn có thể di chuyển tới chùa bằng tuyến xe số 08.
✅✅✅ TÌM HIỂU: Chùa Từ Đàm nằm ở đâu
5. Lưu ý khi đi lễ Chùa Dạm
Khi đi lễ chùa Dạm, vì là khu vực tâm linh, nên bạn cần phải lưu ý tới một số vấn đề sau đây:
- Để ý tác phong, trang phục khi vào chùa. Bạn cần ăn mặc giản dị, lịch sự, không diện các bộ đồ quá lòe loẹt, phản cảm.
- Giữ thái độ lịch sự khi vào chùa hành hương, lễ bái, không nói tục, chửi bậy, khạc nhổ, nói to,… làm ảnh hưởng đến không gian thanh tịnh của chùa.
- Chỉ được để tiền vào các hòm công đức, không bỏ tiền lên các tượng phật.
- Không được tự ý mang bất cứ đồ vật gì của chùa mang về nhà,
- Khi thăm quan trong chùa, bạn cũng cần lưu ý tự bảo quản đồ đạc cá nhân, tránh để xảy ra mất trộm.