Việc làm sạch tai tưởng chừng rất đơn giản nhưng nếu không thực hiện đúng cách sẽ khiến đôi tai của bạn bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Đôi tai cũng cần được bảo vệ đúng cách để thính lực của bạn được duy trì ở trạng thái tốt nhất. Bạn cần biết khi nào cần làm sạch tai và cách vệ sinh tai đúng để tránh gây nguy hiểm cho tai.
Tại sao bạn có ráy tai?
Ráy tai được sinh ra theo một cơ chế hoạt động rất bình thường của cơ thể. Ráy tai giúp bảo vệ và giữ ẩm đôi tai của bạn. Ngoài ra, ráy tai còn hoạt động như một bộ lọc, giữ cho bụi bẩn và vi khuẩn không xâm nhập vào trong tai.
Tai bạn có chức năng tự làm sạch nhờ vào khả năng kháng khuẩn ở ráy tai. Khi bạn nhai hoặc cử động hàm nói chung, ráy tai sẽ tự động di chuyển ra khỏi ống tai. Lúc này, ráy tai sẽ khô và bong ra.
Khi nào bạn nên làm sạch tai?
Thật ra thì tai bạn có cơ chế tự làm sạch. Tuy nhiên, nếu xuất hiện quá nhiều ráy tai và bạn bắt đầu cảm thấy các triệu chứng bít tắc ở một hoặc cả hai tai thì có thể bạn đang bị chứng nút ráy tai. Bạn có thể trải qua các triệu chứng sau đây:
- Đau tai
- Tai có mùi khó chịu
- Có cảm giác ù tai
- Giảm khả năng nghe
- Cảm giác tai bị bít
- Ho hoặc chóng mặt
Đây là lúc bạn cần làm sạch tai, nhưng quan trọng là bạn phải thực hiện đúng cách, nếu không sẽ khiến ráy tai bị đẩy sâu vào bên trong hơn nữa.
Cách vệ sinh tai hiệu quả, ít gây hại?
Cách an toàn nhất để loại bỏ ráy tai là đến gặp bác sĩ chuyên khoa. Trường hợp ráy tai quá cứng hoặc nằm quá sâu bên trong, nếu không cẩn thận, bạn có thể sơ ý làm trầy xước niêm mạc ống tai ngoài, gây chảy máu khi lấy ra.
Tuy nhiên, trong đa số các trường hợp bình thường, bạn vẫn có thể tự lấy ráy tai ở nhà. Điều quan trọng là bạn phải phân biệt được đâu là những cách làm sạch tai đúng và sai.
Làm sạch tai đúng cách sẽ giúp bạn lấy ráy tai ra ngoài hiệu quả mà không ảnh hưởng xấu đến thính lực.
1. Dùng vải mềm làm sạch tai
Bạn có thể dùng vải mềm thấm ướt rồi nhẹ nhàng lau sạch vùng ngoài tai. Khi lau, bạn nhớ cử động nhẹ nhàng để tránh làm xước hoặc gây thêm những thương tổn cho tai nhé.
2. Dùng dung dịch làm sạch tai
Các dung dịch nhỏ tai thường được bán tại các nhà thuốc. Bạn có thể dễ dàng làm sạch tai theo các chỉ dẫn và liều dùng ghi trên nhãn dung dịch. Bạn có thể sử dụng một số dung dịch làm mềm ráy tai sau đây:
Bạn có thể nhỏ một lượng thích hợp dung dịch vệ sinh tai vào tai, đợi một lúc rồi sau đó rửa sạch tai. Bạn lưu ý tuân theo đúng chỉ dẫn đối với từng loại dung dịch cụ thể. Nếu bạn vẫn gặp phải các triệu chứng khó chịu thì nên đến gặp bác sĩ để kiểm tra ngay nhé.
3. Cách vệ sinh tai bằng ống tiêm
Trong quy trình này, bạn sẽ nhẹ nhàng rửa tai với nước sạch hoặc nước muối sinh lý bằng ống tiêm. Phương pháp này thường có hiệu quả hơn nếu bạn sử dụng dung dịch làm mềm ráy tai trước đó khoảng 15–30 phút. Sau khi thực hiện phương pháp này, bạn có thể hơi bị chóng mặt đôi chút nhưng triệu chứng này hoàn toàn bình thường.
Những cách làm sạch tai sai lầm
Làm sạch tai sai cách có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng không thể phục hồi. Vì thế, bạn nên tránh các sai lầm sau đây:
1. Rửa tai quá thường xuyên
Do tai có cơ chế tự làm sạch nên việc lấy ráy tai hàng ngày là không cần thiết. Hơn nữa, tai của bạn cũng cần đến ráy tai để ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn và các loại côn trùng nhỏ vô tình chui vào tai. Bạn chỉ nên lấy ráy tai khi thực sự cảm thấy khó chịu và bít tắc trong tai.
2. Dùng bông ráy tai
Nhiều người sử dụng bông ráy tai vì dễ mua, dễ sử dụng và không quá đắt. Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng bông ráy tai thường xuyên, bạn có thể vô tình đẩy ráy tai vào sâu bên trong nữa. Điều này có thể làm giảm hiệu quả rung của màng nhĩ và làm tổn thương thính giác vĩnh viễn. Thêm vào đó, cách lấy ráy tai này có thể gây cọ sát ống tai, khiến bụi bẩn và vi khuẩn xâm nhập vào dưới da và gây nhiễm trùng.
3. Dùng nến xông tai
Nến xông tai là một cây nến rỗng ruột được làm bằng sáp ong. Có quan niệm cho rằng việc đốt cây nến rỗng ruột sẽ tạo thành một lực hút, qua đó hút ráy tai và chất bẩn trong tai. Tuy nhiên, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ [FDA] cho biết cách vệ sinh tai này có thể gây bỏng nghiêm trọng bên trong tai.
Các nghiên cứu khoa học đã cho thấy dùng nến xông tai không hề có tác dụng làm sạch tai và thậm chí có thể gây tổn thương nặng nề cho tai.
Cũng như nhiều bộ phận khác trên cơ thể, bạn có thể tự làm sạch tai ngay tại nhà. Tuy nhiên, lưu ý quan trọng là nên vệ sinh đúng cách để tránh các nguy cơ nghiêm trọng cho sức khỏe. Nếu bạn vẫn gặp vấn đề khó chịu sau khi vệ sinh tai thì nên đến gặp bác sĩ ngay để được điều trị kịp thời nhé.
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Lê Thanh Cẩm - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Bác đã có kinh nghiệm 15 năm trong chẩn đoán & điều trị các bệnh lý Nhi khoa, từng có thời gian công tác tại Bệnh viện Đà Nẵng và Trung tâm Phụ Sản Nhi Đà Nẵng. Thế mạnh của bác là chẩn đoán và điều trị bệnh lý nhi, hồi sức, cấp cứu nhi.
Nhiều người nhầm tưởng rằng cần loại bỏ ráy tai hàng ngày như một biện pháp vệ sinh cơ thể. Thực tế không phải như vậy, bình thường cha mẹ không cần làm vệ sinh ống tai cho bé. Trong đa số trường hợp, ống tai ngoài sẽ có khả năng tự làm sạch, ráy tai khô dần và rơi ra ngoài. Tuy nhiên, có những trường hợp ráy tai trẻ bị khô, vón cục. Vậy đâu là giải pháp hiệu quả để lấy ráy tai khô cho bé?
Bạn tuyệt đối không nên dùng các vật dụng sắc nhọn như móng tay hoặc tăm bông để lấy ráy tai khô cho bé vì với phương pháp này càng khiến ráy tai đi sâu vào bên trong hơn, ảnh hưởng đến màng nhĩ bên trong tai.
Để lấy ráy tai khô cho bé không đau và an toàn mẹ nên làm theo cách sau:
- Dùng một chiếc khăn bông mỏng, mềm, sạch và hơi ẩm để thấm nhẹ xung quanh vành tai cho con;
- Nhẹ nhàng lau sạch các góc tai ngoài, sau đó xoắn nhẹ một góc của chiếc khăn, từ từ đưa sâu vào bên trong tai và tiếp tục xoắn lại. Ráy tai sẽ theo đường xoắn của chiếc khăn bông và ra ngoài. Khăn mềm sẽ không làm hại đến màng tai của bé mà ráy tai vẫn được làm sạch. Như vậy sẽ tránh được việc đụng chạm quá nhiều đến ống tai, kích thích ráy tai sản sinh nhiều hơn.
Trong trường hợp ráy tai khô, cứng, vón cục lâu ngày thì cách lấy ráy tai khô cho bé là mẹ nên mua dung dịch nước muối sinh lý 0,9% rồi nhỏ vào tai cho con. Mỗi lần nhỏ từ 5 - 10 giọt, mỗi ngày nhỏ 3 - 4 lần. Nước muối sẽ làm cho ráy tai thấm ướt, mềm hơn và rã ra, giúp mẹ lấy ráy tai một cách dễ dàng hơn.
Trường hợp ráy tai rã ra nhiều thì cha mẹ nên tiếp tục nhỏ tai cho bé thêm vài ngày nữa, cho tới khi ráy tai rã hết và được đẩy hoàn toàn ra khỏi ống tai. Nếu ráy tai chỉ mềm đi mà không rã ra và vẫn nằm trong ống tai thì cha mẹ nên đưa bé tới gặp bác sĩ để lấy hoặc hút ráy tai ra ngoài.
Khi tai bé bị trầy xước hay đặc biệt là khi đang bị viêm tai giữa, ba mẹ không dùng bông ráy tai hay dụng cụ lấy ráy tai gì khác để ngoáy tai cho bé, nó có thể gây đau đớn và ảnh hưởng xấu đến tai bé.
Ba mẹ không dùng bông ráy tai hay dụng cụ lấy ráy tai gì khác để ngoáy tai cho bé
2.1 Lấy ráy tai khô bằng dầu oliu
Chuẩn bị:
- Một chút dầu oliu;
- Một chiếc thìa nhỏ hay một bơm tiêm không có kim [loại bơm tiêm nhựa 1ml dùng một lần bán ở hiệu thuốc];
- Mỗi ngày một lần, tiến hành nhỏ vài giọt dầu oliu vào bên tai cần loại bỏ ráy tai, lặp lại trong vòng 2 tuần.
Các bước thực hiện:
- Bước 1: Đặt bé nằm nghiêng, bên tai cần làm vệ sinh nằm ở phía trên. Cho bé xem ti vi hoặc đọc truyện cho bé nghe;
- Bước 2: Đổ vài giọt dầu ô liu vào một chiếc thìa cà phê hoặc dùng bơm tiêm nhựa không kim hút một chút dầu;
- Bước 3: Nhẹ nhàng kéo vành tai của bé;
- Bước 4: Đổ dầu vào ống tai của bé;
- Bước 5: Day nhẹ gờ bình tai trong khi vẫn kéo vành tai. Lặp lại động tác này nhiều lần để dầu di chuyển sâu vào trong và làm tan ráy tai khô, vón cục. Sau khi nhỏ dầu, nên cố gắng giữ bé nằm yên ở tư thế này thêm khoảng 5 phút.
2.2 Lấy ráy tai khô bằng oxy già
Chuẩn bị:
- Hỗn hợp làm mềm ráy tai: Hòa nước ấm với dung dung dịch oxy già 3% mua ở hiệu thuốc theo tỉ lệ 1:1;
- Một bơm tiêm không có kim [loại bơm tiêm nhựa 5ml dùng một lần bán ở hiệu thuốc];
- Nhỏ hỗn hợp làm mềm ráy tai mỗi ngày 1 lần, trong vòng 3-5 ngày.
Các bước thực hiện:
- Bước 1: Đặt bé nằm nghiêng, bên tai cần làm vệ sinh nằm ở phía trên. Cho bé xem ti vi hoặc đọc truyện cho bé nghe;
- Bước 2: Dùng bơm tiêm nhựa không kim hút hỗn hợp làm mềm ráy tai đã pha chế;
- Bước 3: Nhỏ hỗn hợp này vào tai cho tới khi ngập ống tai ngoài. Thường cần khoảng 5 -10 giọt. Nên nhỏ từ từ, từng giọt một, để mỗi giọt có thể đi sâu vào trong, làm mềm ráy tai. Giữ bé nằm yên trong 5 phút. Nếu trẻ không phối hợp thì có thể chấp nhận thời gian ngắn hơn;
- Bước 4: Nghiêng đầu bé theo hướng ngược lại để các giọt thuốc chảy ra ngoài.
- Lặp lại động tác này 1 lần mỗi ngày trong vòng 3-5 ngày.
Sau ngày cuối cùng, bạn có thể tiến hành rửa tai cho bé. Đặt bé ngồi thẳng, nghiêng đầu vào bồn rửa hay chậu, dùng bơm tiêm nhựa không có kim bơm nhẹ một chút nước ấm vào tai của bé. Chú ý pha nước đủ ấm, nước quá lạnh hoặc quá nóng có thể khiến bé cảm thấy khó chịu. Lúc này, bạn có thể thể nhìn thấy những mẩu ráy tai trôi ra ngoài.
Cách vệ sinh tai cho trẻ đúng cách
- Không sử dụng tăm bông hay các vật sắc nhọn để ngoáy tai vì cách này có thể khiến cho ráy tai của bé trôi vào sâu hơn, lâu dần sẽ hình thành những cục ráy tai khô cứng;
- Không vệ sinh tai quá thường xuyên, thông thường bạn chỉ nên vệ sinh tai 2 - 3 lần/tháng cho bé;
- Khi gặp bất cứ các dấu hiệu bất thường nào, bạn nên đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và có phương pháp điều trị thích hợp.
Hiện tượng ráy tai nhiều sẽ trở nên đáng lo nếu tai của bé bị bịt kín bởi ráy tai khô cứng hoặc chảy mủ gây hiện tượng đau nhức tai khiến bé luôn kéo tai hoặc khóc, chảy dịch có mùi hôi khó chịu, thính lực kém hơn thường ngày. Khi gặp trường hợp này, mẹ không nên tự ý vệ sinh tai, lấy ráy tai khô cho bé mà nên đưa bé đi khám tại chuyên khoa Tai - Mũi - Họng để được khám và có phương pháp điều trị kịp thời, hiệu quả.
Là lĩnh vực trọng điểm của hệ thống Y tế Vinmec, Khoa Nhi luôn mang lại sự hài lòng cho Quý khách hàng và được các chuyên gia trong ngành đánh giá cao với:
- Quy tụ đội ngũ y bác sĩ hàng đầu về Nhi khoa: gồm các chuyên gia đầu ngành, có trình độ chuyên môn cao [giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, thạc sĩ], giàu kinh nghiệm, từng công tác tại các bệnh viện lớn như Bạch Mai, 108.. Các bác sĩ đều được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp, có tâm - tầm, am hiểu tâm lý trẻ. Bên cạnh các bác sĩ chuyên khoa Nhi trong nước, khoa Nhi còn có sự tham gia của các chuyên gia nước ngoài [Nhật Bản, Singapore, Úc, Mỹ] luôn tiên phong áp dụng những phác đồ điều trị mới nhất và hiệu quả nhất.
- Dịch vụ toàn diện: Trong lĩnh vực Nhi khoa, Vinmec cung cấp chuỗi các dịch vụ khám - chữa bệnh liên hoàn từ Sơ sinh đến Nhi và Vaccine,... theo tiêu chuẩn Quốc tế để cùng bố mẹ chăm sóc sức khỏe bé từ khi lọt lòng đến tuổi trưởng thành
- Kỹ thuật chuyên sâu: Vinmec đã triển khai thành công nhiều kỹ thuật chuyên sâu giúp việc điều trị các căn bệnh khó trong Nhi khoa hiệu quả hơn: phẫu thuật thần kinh - sọ, ghép tế bào gốc tạo máu trong điều trị ung thư.
- Chăm sóc chuyên nghiệp: Ngoài việc thấu hiểu tâm lý trẻ, Vinmec còn đặc biệt quan tâm đến không gian vui chơi của các bé, giúp các bé vui chơi thoải mái và làm quen với môi trường của bệnh viện, hợp tác điều trị, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh.
Nếu có nhu cầu khám bệnh tại Hệ thống Y tế Vimec trên toàn quốc, Khách hàng vui lòng đặt lịch trên website để được phục vụ.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 [phím 0 để gọi Vinmec] hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!
XEM THÊM: