- Luận điểm có nội dung không phù hợp: câu a]
- Còn thiếu một số luận điểm cần thiết.
"Đất nước cần những người tài giỏi, phải học chăm mới giỏi,mới thành tài”.
- Đất nước đang cần nhưng người tài giỏi để đưa tổ quốc tiến lên “Đài vinh quang” sánh kịp với bè bạn 5 châu.
- Quanh ta đang có những tấm gương học giỏi.
- Muốn học giỏi muốn thành tài phải chăm học.
- Một số bạn còn ham chơi.
- Nếu bây giờ còn chơi bời không ham học thì sau này càng khó lắm.
2] Trình bày luận điểm.
a]- Câu 1 vì đơn giản dễ làm theo.
- Câu 3 vì có giọng điệu gần gủi thân thiết.
b]- Có thể sắp xếp các luận cứ tình tự theo sgk, vì trình tự ấyphản ánh được các bước hợp lý, bước trước dẫn tới bước sau, bước sau kế tiếp bước trước.
c] Không thể dễ dàng biến đổi đoạn từ quy nạp sang diễn dịch và ngược lại.
Soạn bài Luyện tập xây dựng và trình bày luận điểm – Bài 25 trang 82 SGK Ngữ văn 8 tập 2. Trả lời các câu hỏi phần I, II trang 82 – 84 SGK Văn 8. Câu 2: Đoạn văn viết theo cách trên đây là đoạn văn diễn dịch hay quy nạp ? Vì sao ? Nếu kết luận theo hướng trên [câu chủ đề ở cuối đoạn] thì đây là một đoạn văn được viết theo lối quy nạp…
I. Chuẩn bị ở nhà
Đề bài : “Hãy viết một bài báo tường để khuyên một số bạn trong lớp cần học tập chăm chỉ hơn”.
Câu 1: Phân tích đề
– Thể loại : văn nghị luận [về một vấn đề trong học tập].
– Nội dung : khuyên bạn học tập chăm chỉ.
– Hình thức : báo tường.
– Đối tượng tiếp nhận : bạn cùng lớp.
Ngoài các yếu tố về thể loại, nội dung chi phối trực tiếp đến cấu trúc, ngôn ngữ, giọng điệu của bài văn, hai yếu tố hình thức và đối tượng cũng rất quan trọng. Với hình thức báo tường và đối tượng là bạn bè, người viết có thể sử dụng nhiều giọng điệu khác nhau, nhiều từ ngữ quen thuộc, gần gũi hằng ngày.
Câu 2: Tự lập dàn ý để đối chiếu, hoàn thiện trong giờ luyện tập trên lớp.
II. Xây dựng hệ thống luận điểm
Câu 1: – Có luận điểm còn chứa đựng những nội dung không phù hợp với luận đề [Luận đề nêu : “phải chăm chỉ học tập hơn”, luận điểm lại nói đến khỏe mạnh, lao động tốt…]. Cần phải dứt khoát loại bỏ những nội dung không phù hợp đó.
– Còn thiếu những luận điểm cần thiết, khiến mạch văn có chỗ bị đứt đoạn và luận đề không được hoàn toàn sáng rõ [cần thêm những luận điểm như : đât nước rất cần những người tài giỏi, hay : phải học chăm mới học giỏi, mới thành tài…]
– Sự sắp xếp các luận điểm còn chưa thật hợp lí [vị trí của luận điểm b làm cho bài thiếu mạch lạc, luận điểm đ không thế đứng sau luận điểm d…].
Có thể sắp xếp lại hệ thống luận điểm trên như sau :
Câu a] -> câu c] -> câu e] -> câu b] -> câu d].
Câu 2: Trình bày luận điểm
a. Trong những câu được dẫn, câu [3] hay hơn cả vì thể hiện được tình cảm, cảm xúc [lòng mong muốn bạn tiến bộ] của người viết được bộc lộ rõ ràng, do đó hiệu quả thuyết phục sẽ cao hơn.
b. Cách sắp xếp các luận cứ theo trình tự trong sách đã thể hiện tính lô-gíc, chặt chẽ :
Ba câu đầu là hệ thống lập luận theo hướng thuận:
– Câu [1] nêu một vấn đề về tương lai, trong đó trình độ khoa học – kỹ thuật và văn hoá – nghệ thuật ngày một nâng cao.
– Câu [2] xác định vai trò của tri thức trong xã hội đó.
– Câu [3] được suy ra từ câu [2] : muốn có tri thức thì phải chăm chỉ học tập.
– Câu [4] là một kết luận có tính tất yếu và giàu sức thuyết phục.
c. Cách kết đoạn như của bạn [“Lúc bấy giờ, dẫu các ngươi muốn vui vẻ phỏng có được không ?”] có những đặc điểm :
– Cách viết đó tạo ra một giọng điệu tinh nghịch [thậm chí hơi suồng sã], điều đó có thể làm giảm tính thuyết phục của đoạn văn.
– Để kết luận được như vậy, cả bài văn cũng phải có một giọng điệu tương tự thì mới phù hợp. Điều này thật khó tạo được hiệu quả như ý muốn.
Nói chung, để kết thúc đoạn văn này có thể sử dụng nhiều cách khác nhau, nhiều giọng điệu khác nhau nhưng điều chủ yếu nhất là những giọng điệu đó phải xuất phát từ [và cũng phải thể hiện được] một tình cảm bè bạn chân thành, từ lòng mong muốn thực sự cho sự tiến bộ của bạn cũng như của cả tập thể lớp.
d. Nếu kết luận theo hướng trên [câu chủ đề ở cuối đoạn] thì đây là một đoạn văn được viết theo lối quy nạp.
Ví dụ :
“Người học sinh hôm nay càng ham chơi, không chăm học thì ngày mai càng khó có thể làm được việc gì có ý nghĩa, và do đó càng khó có được niềm vui trong cuộc sống. Điều đó được giải thích như sau : cùng với sự phát triển như vũ bão của khoa học – kỹ thuật, xã hội càng ngày càng phát triển, càng đòi hỏi con người phải được trang bị hệ thống tri thức tiên tiến…”.
Câu 3: Trình bày các luận điểm chủ yếu đã được chuẩn bị ở nhà.
Câu 4: Với luận điểm “Đọc sách là công việc vô cùng bổ ích vì nó giúp ta hiểu biết thêm về đời sống”, có thể viết đoạn văn theo những luận cứ sau :
– Sách là kho tàng tri thức khổng lồ của nhân loại. Sách cung cấp cho ta những tri thức về hầu hết các lĩnh vực của đời sống.
– Tiếp xúc với sách, con người có cơ hội tiếp xúc với toàn bộ kho tàng văn hoá của văn minh nhân loại. Đó là một phương tiện không gì thay thế được.
– Bởi vậy, đọc sách là công việc vô cùng bổ ích mà qua đó, con người có thể không ngừng làm giàu vốn tri thức của mình.
KÍNH CHÀO CÁC THẦY CÔ GIÁOCHÀO CÁC EM HỌC SINHKiểm tra bài cũ:Em hãy nêu những điểm cần lưu ý khi viết đoạn văn trình bày luận điểm?- Thể hiện rõ ràng, chính xác nội dung của luận điểm trong câu chủ đề. - Vị trí câu chủ đề: đầu đoạn [đoạn văn diễn dịch], cuối đoạn [đoạn văn quy nạp].- Tìm đủ các luận cứ cần thiết, tổ chức lập luận theo một trật tự hợp lí.- Diễn đạt trong sáng hấp dẫn để sự trình bày luận điểm có sức thuyết phục.LUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂMBài mới Xây dựng hệ thống luận điểm:D? b�i: H�y vi?t m?t b�i b�o tu?ng d? khuy�n m?t s? b?n trong l?p c?n ph?i h?c t?p cham ch?.Nhận xét hệ thống luận điểm có sẵn trong SGK về các mặt: sự phù hợp, chính xác theo yêu cầu của đề bài. Nêu cách sắp xếp lại cho đúng đắn khoa học hơn .- Nội dung cần làm sáng tỏ: Cần phải học tập chăm chỉ.- Đối tượng: Các bạn học cùng lớp.VD: Luận điểm a thừa ý "lao động tốt". thiếu một số luận điểm nên mạch văn còn đứt đoạn, vấn đề chưa được làm sáng rõ. Cần sắp xếp các luận điểm chưa hợp lý: b,d.LUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂMLUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂMLUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂM => Có thể bổ sung và sắp xếp lại như sau:a. Đất nước đang rất cần những người tài giỏi để đẩy nhanh nhịp độ xây dựng, phát triển về mọi mặt. b. Quanh ta có nhiều bạn học sinh phấn đấu học giỏi, để đáp ứng được yêu cầu của đất nước. c. Muốn học giỏi, đòi hỏi người học phải chăm chỉ, tự giác. d. Trong lớp ta, một số bạn còn ham chơi, chưa chăm học, làm cho thầy cô và cha mẹ phiền lòng. e. Các bạn ấy chưa thấy rằng, nếu bây giờ càng chơi bời, không chịu học thì sau này càng khó gặp niềm vui trong cuộc sống.g. Vậy, các bạn nên bớt vui chơi, chịu khó học tập chăm chỉ để trở thành người có ích cho cuộc sống, và nhờ đó, tìm được niềm vui chân chính và lâu bền.� Xây dựng hệ thống luận điểm 2. Trình b�y lu?n di?m:Đọc lại luận điểm [e] trong SGK: ? Cách nêu luận điểm trên học tập của ai? Trong bài nào? Cách 1: Tốt vì nó có tác dụng chuyển đoạn, nối đoạn lại vừa giới thiệu được luận điểm mới, đơn giản và dễ làm theo. Cách 2: Không được vì từ "do đó" dùng để mở đầu câu không có tác dụng chuyển đoạn thực sự. Cách 3: Rất tốt vì 2 câu văn trên không chỉ giới thiệu được luận điểm mới, nối với luận điểm trước đó mà còn tạo ra giọng điệu thân mật, gần gũi giọng đối thoại, trao đổi trong văn nghị luận. LUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂMXây dựng hệ thống luận điểm 2. Trình bày luận điểm:*Giới thiệu luận điểm: - Nhưng rất đáng tiếc, đáng buồn là một số bạn trong lớp ta chưa thấy rằng... - Một số bạn lại phát biểu công khai:tuổi học trò là tuổi vui chơi, tội gì không vui chơi cho thoải mái đi [các bạn ấy chưa thấy rằng...] - Học tập cần phải gắn liền với vui chơi thì mới hài hoà, phát triển cân đối con người. Dựa vào lý lẽ ấy để không chịu học hành nghiêm chỉnh. Các bạn ấy chưa thấy rằng...LUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂMNên chọn cách giới thiệu ngắn gọn, chú ý đến sự liên kết với đoạn trước nó. * Sắp xếp hệ thống luận cứ Cần chú ý trình tự các luận cứ để luận điểm được trình bày rành mạch, rõ ràng.Có thể còn các cách sắp xếp khác [2], [3], [1], [4] nhưng cần thay đổi cách viết câu cho phù hợp. VD: Trong xã hội ấy -> trong xã hội hiện đại, làm việc gì...LUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂMXây dựng hệ thống luận điểm 2. Trình b�y lu?n di?m:*Giới thiệu luận điểm:Kết đoạn có thể có, có thể không, tuỳ nội dung, tính chất, kiểu loại của đoạn văn, không gò bó, máy móc. Các em có th? học theo cách viết của Trần Quốc Tuấn đã làm để kết đoạn. Lúc bấy giờ, các bạn muốn vui chơi nữa liệu có được không? Hoặc: Lúc bấy giờ, các bạn không muốn vui chơi thoải mái nữa liệu có được hay không?LUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂM1. Xây dựng hệ thống luận điểm 2. Trình bày luận điểm*Giới thiệu luận điểm:Sắp xếp hệ thống luận cứ* Kết đoạn:Có thể kết đoạn theo cách khác: VD: + Tóm lại, không thể không thừa nhận như một chân lý hiển nhiên rằng người học sinh hôm nay càng ham chơi... + Bởi vậy, với người học sinh hôm nay, học chăm , tự giác không chỉ là nhiệm vụ cần thiết mà còn là niềm vui, niềm tin cho ngày mai, cho tương lai. + Một kết luận ngược có thể rút ra là không chăm chỉ học tập là con đường đi vào ngõ cụt đối với tuổi trẻ học đường.LUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂMXây dựng hệ thống luận điểm 2. Trình b�y lu?n di?mLUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂM Sau này, khi lớn lên,bạn sẽ sống trong thời đại mà trình độ khoa học- kĩ thuật và văn hoá- nghệ thuật ngày một nâng cao. Trong xã hội ấy, làm việc gì cũng cần phải có tri thức. Muốn có tri thức thì phải chăm chỉ học tập, ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Do đó, người học sinh hôm nay càng ham chơi, không chăm học thì ngày mai càng khó có thể làm được việc gì có ý nghĩa, và do đó, càng khó có được niềm vui trong cuộc sống. Đoạn văn viết theo cách diễn dịch hay quy nạp? Vì sao?Nếu chuyển cách trình bày thành đoạn diễn dịch em sẽ thực hiện như thế nào?LUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂMXây dựng hệ thống luận điểm 2. Trình b�y lu?n di?mLUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂM Các bạn cần hiểu rằng, người học sinh hôm nay càng ham chơi, không chăm học thì ngày mai càng khó có thể làm được việc gì có ý nghĩa, và do đó, càng khó có được niềm vui trong cuộc sống. Bởi vì sau này, khi lớn lên,bạn sẽ sống trong thời đại mà trình độ khoa học- kĩ thuật và văn hoá- nghệ thuật ngày một nâng cao. Trong xã hội ấy, làm việc gì cũng cần phải có tri thức. Vì vậy, muốn có tri thức thì phải chăm chỉ học tập, ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. LUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂMXây dựng hệ thống luận điểm 2. Trình b�y lu?n di?mLUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂM ? Muốn chuyển đổi đoạn văn từ diễn dịch sang quy nạp có thể làm được không? Ví dụ: Muốn học giỏi, đòi hỏi người học phải chăm chỉ, t? giác. Vì hiện nay lượng kiến thức nhiều, nếu chúng ta không thường xuyên học bài và làm bài tập sẽ không nắm được lý thuyết và các kỹ năng thực hành. Lâu dần sẽ khó tiếp thu các kiến thức mới, tạo nên các lỗ hổng về kiến thức cơ bản.Còn nếu chúng ta chỉ học đối phó, thiếu tính tự giác thì khi lên lớp thầy cô, bạn bè không kiểm tra sẽ trở nên lười biếng. Các bạn phải thấy việc tự giác học là một thú vui, cảm thấy sung sướng khi giải được một bài toán khó, viết được bài văn hay thì lúc đó học mới có hiệu quả. Xác định cách trình bày nội dung đoạn văn? ? Muốn chuyển đổi đoạn văn trên thành đoạn văn trình bày theo cách quy nạp em thực hiện như thế nào? Chuyển thành đoạn quy nạp: Hiện nay lượng kiến thức nhiều, nếu chúng ta không thường xuyên học bài và làm bài tập sẽ không nắm được lý thuyết và các kỹ năng thực hành. Lâu dần sẽ khó tiếp thu các kiến thức mới, tạo nên các lỗ hổng về kiến thức cơ bản.Còn nếu chúng ta chỉ học đối phó, thiếu tính tự giác thì khi lên lớp thầy cô, bạn bè không kiểm tra sẽ trở nên lười biếng. Các bạn phải thấy việc tự giác học là một thú vui, cảm thấy sung sướng khi giải được một bài toán khó, viết được bài văn hay thì lúc đó học mới có hiệu quả. Do đó, muốn học giỏi người học phải chăm chỉ, t? giác Chuyển thành đoạn quy nạp: Hiện nay lượng kiến thức nhiều, nếu chúng ta không thường xuyên học bài và làm bài tập sẽ không nắm được lý thuyết và các kỹ năng thực hành.[.] Các bạn phải thấy việc tự giác học là một thú vui, cảm thấy sung sướng khi giải được một bài toán khó, viết được bài văn hay thì lúc đó học mới có hiệu quả �. Do đó, muốn học giỏi người học phải chăm chỉ, t? giác. Muốn học giỏi, đòi hỏi người học phải chăm chỉ, t? giác. Vì hiện nay lượng kiến thức nhiều, nếu chúng ta không thường xuyên học bài và làm bài tập sẽ không nắm được lý thuyết và các kỹ năng thực hành.[. ]Các bạn phải thấy việc tự giác học là một thú vui, cảm thấy sung sướng khi giải được một bài toán khó, viết được bài văn hay thì lúc đó học mới có hiệu quả. Việc chuyển đổi có thể làm được nhưng cần đảm bảo các yêu cầu: - Không thay đổi nội dung cơ bản của đoạn văn. - Các mối quan hệ ngữ pháp và các ý nghĩa của các luận cứ phải chặt chẽ và phù hợp. Muốn thế cần: - Thay đổi vị trí câu chủ đề, có khi phải thêm bớt câu, có khi phải viết lại cho phù hợp. - Các câu khác trong đoạn có thể giữ nguyên,hoặc có khi phải thay đổi vị trí sắp xếp ,có thể thêm bớt một hai từ ngữ cho thích hợp với đoạn mới. LUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂMXây dựng hệ thống luận điểm 2. Trình b�y lu?n di?m* Thay đổi cách trình bày đoạn văn* Luyeän taäp ôû nhaø:- Phaùt trieån vaø trình baøy luaän ñieåm: Ñoïc saùch laø coâng vieäc voâ cuøng boå ích. Vì noù giuùp ta hieåu bieát theâm veà ñôøi soáng.- Gôïi yù: + Hieåu bieát theâm veà ñôøi soáng laø veà nhöõng maët naøo cuûa ñôøi soáng? Thieân nhieân, xaõ hoäi, con ngöôøi,... - Voâ cuøng boå ích vì sao?+ Ñoïc saùch khoâng chæ ñem laïi hieåu bieát maø coøn boài döôõng taâm hoàn, töï giaùo duïc nhaân caùch thaåm myõ.+ Saùch laø moät ngöôøi thaày lôùn ñoái vôùi con ngöôøi. Vì sao?LUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂMXây dựng hệ thống luận điểm 2. Trình b�y lu?n di?m:Chuẩn bị bài mới: OÂn laïi caùc baøi veà luaän ñieåm, giôø sau vieát baøi taäp laøm vaên soá 6. GIỜ HỌC KẾT THÚCCÁM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM CHÚC QUÝ THẦY CÔ VUI, KHOẺCHÚC CÁC EM HỌC TỐT!
nguon VI OLET