Tổng vốn hóa thị trường chứng khoán thế giới 2022

Ông Phạm Hồng Sơn, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước [UBCK] cho biết, tính đến ngày 28/12/2021, vốn hóa TTCK bằng 122,8% GDP. Trong năm, thanh khoản bình quân đạt trên 1 tỷ USD/phiên.

Ngày 30/12/2021, UBCK tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2021 và triển khai nhiệm vụ năm 2022. Ông Phạm Hồng Sơn, Phó Chủ tịch UBCK cho biết, năm 2021, là một năm đầy biến động, tình hình kinh tế thế giới và trong nước tiếp tục đối diện với nhiều khó khăn, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Bộ Tài chính đã tích cực triển khai các giải pháp hỗ trợ, thị trường chứng khoán Việt Nam đã đạt những thành quả nhất định, hệ thống giao dịch hoạt động thông suốt, thị trường hoạt động ổn định, tăng trưởng mạnh mẽ về quy mô và thanh khoản, thu hút nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước, khẳng định vị trí, vai trò là kênh huy động vốn quan trọng của nền kinh tế.

Ông Phạm Hồng Sơn cho biết, trên thị trường cổ phiếu, chỉ số VN-Index nhiều lần thiết lập đỉnh lịch sử mới, đỉnh cao nhất là vào ngày 25/11 khi VN-Index chạm mốc 1.500,81 điểm. Tính đến ngày 28/12/2021, VN-Index đạt 1.494,39 điểm, tăng 35,4% so với cuối năm 2020. Chỉ số HNX-Index đạt mức 458,05 điểm, tăng 125,5% so với cuối năm 2020. Cùng với sự tăng trưởng mạnh mẽ về chỉ số, mức vốn hóa thị trường cổ phiếu cũng tăng mạnh. Tính đến ngày 28/12, mức vốn hóa thị trường đạt 7.729 nghìn tỷ đồng, tăng 46% so với cuối năm 2020, tương đương 122,8% GDP năm 2020. Quy mô niêm yết, đăng ký giao dịch [ĐKGD] của thị trường đạt 1.727 nghìn tỷ đồng, tăng 14,1% với cuối năm 2020 với 761 cổ phiếu, chứng chỉ quỹ niêm yết trên 2 Sở GDCK và 890 cổ phiếu đăng ký giao dịch trên UPCoM.

Thanh khoản trên thị trường cổ phiếu năm 2021 vẫn tiếp tục bùng nổ và tăng mạnh nhờ dòng tiền của các nhà đầu tư trong nước dẫn dắt thị trường. Từ giá trị giao dịch bình quân đạt mức 19.000 tỷ đồng/phiên trong tháng 1, thanh khoản thị trường cổ phiếu đã gia tăng nhanh chóng và liên tục qua các tháng và đến tháng 11 đạt mức 40.000 tỷ đồng/phiên, trong đó ngày 19/11/2021, thị trường ghi nhận phiên giao dịch kỷ lục 56.105 tỷ đồng. Tính chung từ đầu năm đến nay, giá trị giao dịch bình quân đạt hơn 26.564 tỷ đồng/phiên, tăng 258% so với bình quân năm 2020.

Tổng mức huy động vốn trên TTCK trong 11 tháng đầu năm đạt 444.941 tỷ đồng, tăng 23% so với cùng kỳ năm trước. Huy động vốn cho ngân sách nhà nước thông qua đấu thầu trái phiếu chính phủ tăng 1,3% với giá trị đạt 301.017 tỷ đồng.

Năm 2021, số lượng nhà đầu tư [NĐT] tham gia TTCK tăng mạnh trong thời gian gần đây đã góp phần đẩy thanh khoản thị trường lên hàng tỷ USD/phiên. Chỉ riêng trong 11 tháng qua, đã có 1,3 triệu tài khoản của Nhà đầu tư trong nước và 4.133 tài khoản của Nhà đầu tư nước ngoài mở mới, nâng tổng số lượng tài khoản chứng khoán tại Việt Nam lên con số 4,08 triệu tài khoản, tăng 47,3% so với cuối năm 2020.

Thị trường chứng khoán phái sinh đón nhận thêm sản phẩm hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 10 năm. Nếu trong năm 2020 chỉ có 18 hợp đồng của sản phẩm hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 5 năm thì sang năm 2021, sự có mặt của hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 10 năm đánh dấu sự quan tâm của nhà đầu tư đối với sản phẩm mới khi 1.172 hợp đồng của hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 10 năm được giao dịch trong 3 tháng đầu sau khi niêm yết, OI có thời điểm lên tới 149 hợp đồng.

Thị trường trái phiếu niêm yết duy trì ổn định, quy mô niêm yết đạt hơn 1,51 triệu tỷ đồng, tăng 8,9% so với cuối năm 2020, tronng đó quy mô niêm yết của thị trường trái phiếu Chính phủ đạt 1,48 triệu tỷ đồng, chiếm 98,3% quy mô toàn thị trường. Giá trị giao dịch bình quân phiên đạt 11,25 nghìn tỷ đồng tăng 9,7% so với năm 2020, trong đó giao dịch repos chiếm 34% tổng giá trị toàn thị trường.

Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của các công ty niêm yết và đại chúng quy mô vốn hóa lớn được cải thiện đáng kể mặc dù đã chậm lại trong Quý III dưới ảnh hưởng của đợt dịch Covid-19 thứ tư. Tính chung 9 tháng đầu năm, tổng doanh thu thuần của các công ty tăng 15,7% và tổng lợi nhuận sau thuế đạt 33,4% so với cùng kỳ năm trước.

Bên cạnh đó, dưới sự chỉ đạo của Chính phủ và trực tiếp là Bộ Tài chính, trong năm 2019 UBCK cũng đã hoàn thành các nhiệm vụ trọng tâm được giao, thể hiện trên một số nhiệm vụ chính như sau:

Hoàn thiện khung pháp lý và chính sách điều hành, phát triển thị trường, theo đó UBCK đã trình Bộ ban hành 03 Thông tư hướng dẫn, bao gồm Thông tư số 51/2021/TT-BTC ngày 30/06/2021 về việc hướng dẫn nghĩa vụ của tổ chức, các nhân trong hoạt động đầu tư nước ngoài; Thông tư số 57/2021/TT-BTC ngày 12/07/2021 quy định lộ trình sắp xếp lại thị trường chứng khoán phái sinh và giao dịch các loại chứng khoán khác và Thông tư số 58/2021/TT-BTC ngày 12/07/2021 hướng dẫn một số điều của Nghị định số 158/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 của Chính phủ về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh. Đồng thời, Ủy ban cũng đang trình Bộ xem xét ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định số 156/2020/NĐ-CP về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán.

Hoạt động tái cấu trúc, giám sát hoạt động của các công ty chứng khoán tiếp tục được triển khai. Trong năm 2021, UBCK đã thực hiện kiểm tra 07 CTCK theo chương trình kiểm tra định kỳ năm 2021 và kiểm tra 09 CTCK liên quan đến trái phiếu doanh nghiệp.

Về hoạt động quản lý quỹ và quỹ đầu tư chứng khoán, trong năm 2021 UBCK đã cấp phép tăng vốn điều lệ của 03 công ty quản lý quỹ và giải thể 01 quỹ. UBCK cũng tiếp tục thực hiện công tác tái cấu trúc khối các công ty quản lý quỹ, tăng cường công tác giám sát kiểm soát chặt chẽ hoạt động của các công ty quản lý quỹ. Song song với công tác cấp phép, UBCK đã tích cực thực hiện công tác tái cấu trúc, góp phần đảm bảo thị trường có các tổ chức tài chính hoạt động hiệu quả, thị trường phát triển bền vững. Hoạt động của công ty quản lý quỹ trong năm 2021 được duy trì ổn định, có sự tăng trưởng cả quy mô và kết quả hoạt động kinh doanh.

Về công tác quản lý hoạt động phát hành chứng khoán, quản lý công ty đại chúng, xem xét hoạt động kiểm toán: trong năm 2021, UBCK đã thực hiện công tác thẩm định, xem xét 487 hồ sơ các loại liên quan đến chào bán, phát hành chứng khoán. Tổng số cổ phiếu đăng ký chào bán đạt hơn 16.330 triệu cổ phiếu, tương đương với giá trị hơn 177 nghìn tỷ đồng. Về hoạt động giám sát công ty đại chúng, UBCK đã chủ trì, phối hợp với Cục Tài chính doanh nghiệp rà soát, phân loại và đôn đốc các DNNN cổ phần hóa thuộc đối tượng phải đăng ký giao dịch Upcom theo quy định tại Thông tư số 32. Về hoạt động kiểm toán, UBCK đã chấp thuận 33 công ty kiểm toán được thực hiện kiểm toán.

Về công tác giám sát, thanh tra và xử lý vi phạm UBCK đã tăng cường triển khai các đoàn kiểm tra đột xuất giao dịch bất thường, xử lý nghiêm các vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật, đặc biệt là giao dịch có dấu hiệu thao túng. Trong năm 2021, UBCK đã triển khai 01 đoàn thanh tra định kỳ, 06 đoàn kiểm tra định kỳ và 31 đoàn kiểm tra đột xuất.

Bước sang năm 2022, lãnh đạo UBCK cho biết sẽ tiếp tục triển khai thực hiện các mục tiêu trọng tâm gồm: Tập trung nỗ lực đưa các quy định, chính sách mới của Luật Chứng khoán và các văn bản hướng dẫn vào thực tiễn, để hỗ trợ cho doanh nghiệp, bảo vệ quyền và lợi ịch hợp pháp của nhà đầu tư. Tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, hệ thống chính sách cho phát triển thị trường, trong đó tập trung xây dựng đề án Chiến lược phát triển TTCK giai đoạn 2021-2030. Đồng thời, tập trung phối hợp với các đơn vị liên quan đưa hệ thống công nghệ thông tin mới vào vận hành chính thức trong thời gian sớm nhất, tạo điều kiện cho việc ra đời các sản phẩm, dịch vụ mới trên thị trường.

UBCK cũng tiếp tục tăng cường kiểm tra, giám sát để bảo đảm cho TTCK phát triển bền vững, công khai, minh bạch, tập trung giám sát đối với hoạt động huy động vốn và việc sử dụng vốn huy động đúng mục đích, tăng cường kiểm tra chất lượng báo cáo tài chính..., tăng cường công tác thanh tra và xử lý kịp thời, nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật trên TTCK. Cùng với đó, sẽ tiếp tục tái cấu trúc TTCK, tăng cường quản lý các tổ chức kinh doanh chứng khoán, tập trung giám sát, kiểm tra việc cho vay giao dịch ký quỹ là đúng pháp luật, an toàn cho công ty chứng khoán và an toàn bền vững cho dòng tiền trên TTCK. Bên cạnh đó, UBCK tiếp tục đẩy mạnh công tác đối ngoại và hợp tác quốc tế, tổ chức đối thoại thường xuyên giữa cơ quan quản lý với các cơ quản quản lý các nước, các tổ chức quốc tế để có giải pháp, chính sách phù hợp với tình hình thế giới, điều kiện của Việt Nam.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi đánh giá, trong năm qua UBCK đã thể hiện được vai trò là đơn vị trực tiếp quản lý, giám sát hoạt động thị trường, đã chủ động đề xuất, báo cáo Bộ, báo cáo Thủ tướng Chính phủ những giải pháp giúp giữ thị trường hoạt động ổn định, bền vững. Thứ trưởng cũng đánh giá cao sự nỗ lực, chủ động của UBCK trong việc phối hợp hiệu quả với các đơn vị thuộc Bộ với các SGDCK và Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam trong thời gian qua.

Về các nhiệm vụ và giải pháp UBCK đề ra trong năm 2022, Thứ trưởng đề nghị UBCKNN tập trung, nỗ lực hơn nữa để tận dụng thời cơ thực hiện một số mục tiêu nhiệm vụ trọng tâm sau:

Thứ nhất, tổ chức đẩy mạnh thực hiện phổ biến Luật Chứng khoán năm 2019 và các văn bản hướng dẫn luật được ban hành đến rộng rãi công chúng đầu tư, tăng cường công tác đào tạo kiến thức cho nhà đầu tư. Đây là nhiệm vụ tiên quyết trong việc thực hiện hiệu quả Luật Chứng khoán năm 2019, vừa là giải pháp trung và dài hạn để phát triển TTCK bền vững, vừa nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, giám sát và cưỡng chế thực thi, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, tăng niềm tin của thị trường.

Thứ hai, xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành chiến lược phát triển Thị trường Chứng khoán giai đoạn 2021 - 2030 để định hình mục tiêu, giải pháp về lộ trình phát triển Thị trường Chứng khoán – thị trường vốn về dài hạn.

Thứ ba, chỉ đạo HOSE và các đơn vị thụ hưởng sớm hoàn thành đưa hệ thống công nghệ thông tin mới vào hoạt động đồng bộ tại Sở Giao dịch Chứng khoán và Trung tâm Lưu ký Chứng khoán.

Thứ tư, tăng cường năng lực giám sát, quản lý và cưỡng chế thực thi của cơ quan quản lý nhà nước đối với thị trường chứng khoán theo thông lệ và chuẩn mực quốc tế. Trong đó, ưu tiên thiết lập các cơ chế giám sát, cảnh báo sớm, có kịch bản phòng ngừa khủng hoảng, đảm bảo hoạt động ổn định của khu vực tài chính quốc gia. Siết chặt kỷ cương kỷ luật của thị trường. Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm nhất là trong hoạt động huy động vốn trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Thứ năm, tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa công tác tái cấu trúc thị trường chứng khoán./.