* Nhóm halogen gồm những nguyên tố nào và chúng ở vị trí nào trong bảng tuần hoàn ?
* Lớp electron ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố halogen có đặc điểm gì giống nhau ? Các phân tử halogen có cấu tạo như thế nào?
* Tính chất hoá học cơ bản của các nguyên tố halogen là gì ? Nguyên nhân nào làm cho tính chất hoá học của các nguyên tố halogen biến đổi có quy luật ?
I – VỊ TRÍ CỦA NHÓM HALOGEN TRONG BẢNG TUẦN HOÀN
Nhóm halogen gồm các nguyên tố flo [F], clo [Cl], brom [Br], iot [I] và atatin [At]. Atatin không gặp trong tự nhiên, nó được điều chế nhân tạo trong các lò phản ứng hạt nhân nên được xem xét chủ yếu trong nhóm các nguyên tố phóng xạ.
Những nguyên tố halogen thuộc nhóm VIIA. Chúng đứng ở cuối các chu kì, ngay trước các nguyên tố khí hiếm.
II – CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ, CẤU TẠO PHÂN TỬ
Lớp electron ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố halogen đều có 7 electron, được phân thành 2 phân lớp : phân lớp s có 2 electron, phân lớp p có 5 electron [ns2np5].
Do có 7 electron ở lớp ngoài cùng, chỉ còn thiếu 1 electron là đạt được cấu hình electron bền như khí hiếm, nên ở trạng thái tự do, hai nguyên tử halogen góp chung một đôi electron để tạo ra phân tử có liên kết cộng hoá trị không cực.
[X là kí hiệu chỉ các nguyên tố halogen].
Liên kết của phân tử X2 không bền lắm, chúng dễ bị tách thành 2 nguyên tử X. Trong phản ứng hoá học, các nguyên tử này rất hoạt động vì chúng dễ thu thêm 1 eleetron, do đó tính chất hoá học cơ bản của các halogen là tính oxi hoá mạnh.
III. SỰ BIỂN ĐỔI TÍNH CHẤT
Dựa vào bảng 11 ta có thể rút ra quy luật biến đổi tính chất vật lí, tính chất hoá học và độ âm điện của các halogen khi đi từ flo đến iot.
Bảng 11. Một số đặc điếm của các nguyên tố nhóm halogen
|
Nguyên tố Tính chất |
Flo |
Clo |
Brom |
lot |
|
Số hiệu nguyên tử |
9 |
17 |
35 |
53 |
|
Bán kính nguyên tử [nm] |
0,064 |
0,099 |
0,114 |
0,133 |
|
Cấu hình electron lớp ngoài cùng của nguyên tử |
2s22p5 |
3s23p5 |
4s24p5 |
5s25p5 |
|
Nguyên tử khối |
19 |
35,5 |
80 |
127 |
|
Trạng thái tập hợp của đơn chất ở 20°C |
khí |
khí |
lỏng |
rắn |
|
Màu sắc |
lục nhạt |
vàng lục |
nâu đỏ |
đen tím |
|
Nhiệt độ nóng chảy [tnc,°C] |
–219,6 |
–101,0 |
–7,3 |
113,6 |
|
Nhiệt độ sôi [ts,oC] |
–188,1 |
–34,1 |
59,2 |
185,5 |
|
Độ âm điện |
3,98 |
3,16 |
2,96 |
2,66 |
1. Sự biến đổi tính chất vật lí của các đơn chất
Đi từ flo đến iot ta thấy :
– Trạng thái tập hợp : Từ thể khí chuyển sang thể lỏng và thể rắn.
– Màu sắc : Đậm dần.
– Nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi: Tăng dần.
2. Sự biến đổi độ âm điện
– Độ âm điện tương đối lớn.
– Đi từ flo đến iot độ âm điện giảm dần.
– Flo có độ âm điện lớn nhất nên trong tất cả các hợp chất chỉ có số oxi hoá –1. Các nguyên tố halogen khác, ngoài số oxi hoá –1 còn có các số oxi hoá +1, +3, +5, +7.
3. Sự biến đổi tính chất hoá học của các đơn chất
– Vì lớp electron ngoài cùng có cấu tạo tương tự nhau [ns2np5] nên các đơn chất halogen giống nhau vể tính chất hoá học cũng như thành phần và tính chất của các hợp chất đo chúng tạo thành.
– Halogen là những phi kim điển hình. Đi từ flo đến iot, tính oxi hoá giảm dần.
– Các đơn chất halogen oxi hoá được hầu hết các kim loại tạo ra muối halogenua, oxi hoá khí hiđro tạo ra những hợp chất khí không màu hiđro halogenua. Những chất khí này tan trong nước tạo ra dung dịch axit halogenhiđric.
- Tải app VietJack. Xem lời giải nhanh hơn!
Câu hỏi: Nêu tính chất hóa học cơ bản của các halogen và nhận xét sự biến đổi tính chất hóa học của các đơn chất halogen?
Quảng cáo
Trả lời:
- Do lớp e ngoài cùng có cấu hình tương tự nhau ns2np5 nên các đơn chất halogen giống nhau về tính chất hóa học cũng như thành phần và tính chất của các hợp chất do chúng tạo thành.
- Halogen là những phi kim điển hình, có tính oxi hoá mạnh.
- Tính oxi hóa giảm dần từ Flo đến Iot.
Các đơn chất halogen oxi hóa được:
+ Hầu hết các kim loại tạo thành muối halogenua.
+ Tác dụng với H2 tạo thành hợp chất khí không màu hiđrohalogenua [khí này tan trong nước tạo dung dịch axit halogenhiđric].
Quảng cáo
Xem thêm các câu hỏi thường gặp môn Hóa học lớp 10 hay và chi tiết khác:
Giới thiệu kênh Youtube VietJack
- Hỏi bài tập trên ứng dụng, thầy cô VietJack trả lời miễn phí!
- Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 6 có đáp án
Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.
Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k10: fb.com/groups/hoctap2k10/
Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:Loạt bài 500 Công thức, Định Lí, Định nghĩa Toán, Vật Lí, Hóa học, Sinh học được biên soạn bám sát nội dung chương trình học các cấp.
Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.