Câu hỏi: Nội dung bài Một người chính trực
Lời giải:
Chuyện kể về ông Tô Hiến Thành, nổi tiếng là người chính trực. Sự chính trực của ông thể hiện ở việc ông không nghe kẻ khác mưu lợi, nghe theo ý chỉ của vua phò tá thái tử, sau là vua Lý Cao Tông. Ông không nghe lời xu nịnh, li gián mà chính trực tiến cử người tài giỏi giúp nước.
Tô Hiến Thành là vị quan to đầu triều dưới thời vua Lý Anh Tông và Lý Cao Tông. Ông nổi tiếng là người chính trực. Sử sách đã ghi lại 2 việc làm thể hiện lòng chính trực của ông, đó là việc thực hiện di chiếu của vua Lý Anh Tông và việc tiến cử người thay thế mình để giúp vua, giúp nước.
Cùng Top lời giải tìm hiểu chi tiết về nội dung bài Một người chính trực nhé!
I. Nội dung bài Một người chính trực
Tô Hiến Thành làm quan triều Lý, nổi tiếng là người chính trực.
Năm 1175, vua Lý Anh Tông mất, di chiếu cho Tô Hiến Thành phò thái tử Long Cán, con bà thái hậu họ Đỗ, lên ngôi. Nhưng bà Chiêu Linh thái hậu lại muốn lập con mình là Long Xưởng. Bà cho người đem vàng bạc đút lót vợ Tô Hiến Thành để nhờ ông giúp đỡ. Tô Hiến Thành nhất định không nghe, cứ theo di chiếu lập Long Cán làm vua. Đó là vua Lý Cao Tông.
Phò tá Cao Tông được 4 năm, Tô Hiến Thành lâm bệnh nặng. Quan tham tri chính sự là Vũ Tán Đường ngày đêm hầu hạ bên giường bệnh. Còn gián nghị đại phu Trần Trung Tá do bận nhiều công việc nên không mấy khi tới thăm Tô Hiến Thành được.
Một hôm, Đỗ thái hậu và vua tới thăm ông, hỏi:
– Nếu chẳng may ông mất thì ai là người sẽ thay ông?
Tô Hiến Thành không do dự, đáp:
– Có gián nghị đại phu Trần Trung Tá.
Thái hậu ngạc nhiên nói:
– Vũ Tán Đường hết lòng vì ông, sao không tiến cử?
Tô Hiến Thành tâu:
– Nếu Thái hậu hỏi người hầu hạ giỏi, thì thần xin cử Vũ Tán Đường, còn hỏi người tài ba giúp nước, thần xin cử Trần Trung Tá.
Theo QUỲNH CƯ, ĐỖ ĐỨC HÙNG
II. Tìm hiểu bài Một người chính trực
1. Bố cục:Chia thành 3 đoạn
- Đoạn 1: Từ đầu đến đó là vua Lý Cao Tông.
=>Thái độ chính trực của Tô Hiến Thành trong việc lập ngôi vua.
- Đoạn 2: Tiếp theo đến tới thăm Tô Hiến Thành được.
=>Tô Hiến Thành lâm bệnh có Vũ Tán Đường hầu hạ.
- Đoạn 3: phần còn lại.
=>Tô Hiến Thành tiến cử người tài giỏi giúp nước.
2. Chú thích
- Chính trực: ngay thẳng.
- Di chiếu: lệnh [viết] của vua truyền lại trước khi mất
- Thái tử: con trai của vua được chọn để nối ngôi.
- Thái hậu: mẹ vua.
- Phò tá: theo bên cạnh để giúp đỡ.
- Tham tri chính sự: chức quan đứng thứ nhì trong một bộ đời xưa.
- Gián nghị đại phu: chức quan giữ việc can ngăn vua để vua không làm điều trái.
- Tiến cử: giới thiệu người có tài, có đức để cấp trên chọn lựa.
3. Cách đọc
- Đọc phần đầu với giọng kể thong thả, rõ ràng.
- Phần sau đọc với giọng điềm đạm nhưng dứt khoát, thể hiện thái độ kiên định.
4. Nội dung
Ca ngợi sự chính trực, thanh liêm, tấm lòng vì dân vì nước của Tô Hiến Thành – Vị quan nổi tiếng cương trực thời xưa.
III. Luyện tập
1. Trả lời câu hỏi SGK
Câu 1 [trang 37 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1] :Trong việc lập ngôi vua sự chính trực của ông Tô Hiến Thành thể hiện như thế nào ?
Trả lời:
Trong việc lập ngôi vua, sự chính trực của Tô Hiến Thành thể hiện ở chỗ :
+ Thực hiện theo đúng di chiếu của vua Lí Anh Tông lập thái tử Long Cán làm ngôi vua [ Trung thành với di chiếu]
+ Không ăn đút lót, không vì tiền bạc mà đưa người khác lên làm vua, trái với di mệnh của vua. Cứ theo di chiếu mà thực hiện
Câu 2 [trang 37 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1] :Trong việc tìm người giúp nước, sự chính trực của Tô Hiến Thành thể hiện như thế nào ?
Trả lời:
Trong việc tìm người giúp nước, sự chính trực của Tô Hiến Thành ở chỗ :
+ Không vì tình riêng mà đưa người không đủ phẩm chất, năng lực lên vị trí quan trọng [ Mặc dù trong lúc lâm bệnh nặng, người mà thường xuyên có mặt bên giường bệnh ông là quan tham trì chính sự Vũ Tán Đường nhưng Tô Hiến Thành không tiến cử. Trái lại người mà không hề chăm non, săn sóc khi ông lâm bệnh là quan gián nghị đại phu Trần Trung Tá- một con người vừa có tài, có đức tuy không gần gũi ông nhưng ông vẫn tiến cử thay mình] Như vậy chứng tỏ Tô Hiến Thành không vì tình riêng mà rất thẳng thắn trung thực
+ Thẳng thắn trung thực tiến cử người có tài, có đức mà không hề do dự [ đặt quyền lợi đất nước trên hết ], làm cho bà thái hậu họ Đỗ cũng phải ngạc nhiên, khâm phục trước tấm lòng vì dân vì nước của ông
Câu 3 [trang 37 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1] :Vì sao nhân dân ca ngợi nhưng người chính trực như ông Tô Hiến Thành?
Trả lời:
Gợi ý Bởi vì những người như Tô Hiến Thành là những người biết gác tình riêng sang một bên mà đặt lợi ích của đất nước lên trên hết. Tiến cử những người có đủ đức, đủ tài lên điều hành đất nước, đưa đất nước ngày một đi lên, làm cho dân giàu, nước mạnh
Nội dung : Ca ngợi sự chính trực, thanh liêm, một lòng vì dân vì nước của Tô Hiến Thành, một vị quan đứng đầu hàng quan triều Lí nổi tiếng chính trực thời xưa
2. Kể lại nội dung bài văn Một người chính trực theo lời của nhân vật Tô Hiến Thành.
Tôi là Tô Hiến Thành, giữ chức quan đứng đầu triều đình nhà Lý. Năm 1175, vua Lý Anh Tông mất. Trong di chiếu có nói rõ tôi phải phò thái tử Long Cán, con thứ của Thái hậu họ Đỗ lên ngôi. Nhưng Thái hậu Chiêu Linh lại muốn lập con lớn của mình là Long Xưởng nên cho người đem vàng bạc đút lót phu nhân của tôi để nhờ giúp đỡ. Tôi nhất định không nghe theo, cứ theo đúng di chiếu lập Long Cán lên ngôi, lấy hiệu là vua Lý Cao Tông.
Phò tá vua Lý Cao Tông được bốn năm, tôi lâm bệnh nặng. Quan tham tri chính sự là Vũ Tán Đường ngày đêm hầu hạ bên giường bệnh. Còn gián nghị đại phu Trần Trung Tá do bận nhiều công việc của triều đình nên không mấy khi tới thăm.
Một hôm, Đỗ Thái hậu cùng vua Lý Cao Tông tới thăm và hỏi tôi:
- Nếu chẳng may ông mất thì ai sẽ là người thay ông đứng đầu triều đình?
Không chút do dự, tôi đáp:
- Có gián nghị đại phu Trần Trung Tá.
Thái hậu ngạc nhiên nói:
- Vũ Tán Đường hết lòng vì ông, sao không tiến cử?
Tôi cứ thực tình tâu rằng:
- Nếu Thái hậu cần người hầu hạ giỏi thì tôi xin cử Vũ Tán Đường, còn cần người tài ba giúp nước, tôi xin cử Trần Trung Tá.
Tập đọc lớp 4 Một người chính trực là một bài học quý báu về sự chính trực. Bài viết hướng dẫn chi tiết nội dung trọng tâm bài tập đọc giúp các em học tốt.
Tập đọc Lớp 4 Một người chính trực của nhóm tác giả Quỳnh Cư, Đỗ Đức Hùng là bài học hay về sự chính trực. Mặc dù thông điệp của bài học tương đối gần gũi nhưng chúng vẫn còn khá mới mẻ với các em học sinh lớp 4. baiontap.com sẽ giúp các em học tốt hơn qua hướng dẫn soạn bài “Một người chính trực”.
1.1. Nội dung bài Tập đọc lớp 4 Một người chính trực
Các em xem nội dung bài Tập đọc trong SGK Tiếng việt lớp 4 tập 1 trang 36-37
1.2. Giải nghĩa các từ quan trọng trong bài:
– Chính trực : ngay thẳng.
– Di chiếu : lệnh [viết] của vua truyền lại trước khi mất.
– Thái tử : con trai của vua được chọn để nối ngôi cha.
– Thái hậu : mẹ vua.
– Phò tá : theo bên cạnh để giúp đỡ.
– Tham tri chính sự : chức quan dưới tể tướng, cùng bàn công việc triều đình với tể tướng.
– Gián nghị đại phu : chức quan giữ việc can ngăn vua để vua không làm điều trái.
– Tiến cử : giới thiệu người có tài có đức để cấp trên chọn lựa.
Lưu ý: Các em cần cố gắng luyện đọc thật tốt bài tập đọc “Một người chính trực”. Đồng thời chú ý lên giọng, hạ giọng, nhấn mạnh những điểm quan trọng, lời thoại của các nhân vật, giọng kể chuyện phù hợp.
Nội dung chính: Bài tập đọc Lớp 4 Một người chính trực kể về vị quan thanh liêm Tô Hiến Thành. Cả cuộc đời ông chính trực, chí công vô tư phụng sự cho triều đình, cho đất nước. Chính vì vậy, ông luôn được mọi người yêu kính và là tấm gương sáng cho hậu thế. Với bài tập đọc “Một người chính trực” này, các em sẽ học được nhiều bài học giá trị về đức tính trung thực, chính trực trong cuộc sống. Từ đó hình thành cho mình một nhân cách sống đúng đắn, chuẩn mực.
Nhằm giúp các em dễ dàng nắm bắt và tiếp cận bài học, baiontap.com hướng dẫn cách soạn bài “Một người chính trực” chi tiết nhất, bám sát nội dung theo chương trình dạy và học của Bộ GD & ĐT đề ra. Hướng dẫn trả lời các câu hỏi trong phần tập đọc lớp 4 Một người chính trực:
2.1. Trong việc lập ngôi vua, sự chính trực của ông Tô Hiến Thành thể hiện như thế nào?
Trả lời:
Trong việc lập ngôi vua, sự chính trực của ông Tô Hiến Thành thể hiện ở những điểm sau :
+ Thứ nhất, ông Tô Hiến Thành đã thực hiện đúng theo di chiếu của vua Lý Anh Tông là lập thái tử Long Cán lên làm vua. Mặc dù Chiêu Linh thái hậu đã dùng vàng bạc đút lót vợ của ông nhưng ông vẫn một mực trung trực theo di chiếu của vua ban.
+ Ông là một vị quan thanh liêm. Ông đã không ăn đút lót, không vì tiền bạc, tình thân mà đưa người khác lên làm vua, không làm trái với di mệnh của vua.
Điều đó thể hiện rõ trong đoạn văn sau:
“Năm 1175, vua Lý Anh Tông mất, di chiếu cho Tô Hiến Thành phò thái tử Long Cán, con bà thái hậu họ Đỗ, lên ngôi. Nhưng bà Chiêu Linh thái hậu lại muốn lập con mình là Long Xưởng. Bà cho người đem vàng bạc đút lót vợ Tô Hiến Thành để nhờ ông giúp đỡ. Tô Hiến Thành nhất định không nghe, cứ theo di chiếu lập Long Cán làm vua.”
2.2. Trong việc tìm người giúp nước, sự chính trực của ông Tô Hiến Thành thể hiện như thế nào?
Trả lời:
Trong việc tìm người giúp nước, sự chính trực của ông Tô Hiến Thành thể hiện ở chỗ :
+ Thứ nhất, ông Tô Hiến Thành luôn nghĩ đến quốc gia đại sự, không vì tình riêng mà đưa người không đủ phẩm chất, năng lực lên vị trí quan trọng.
Trong lúc lâm bệnh, người thường xuyên kề cạnh bên giường bệnh chăm sóc ông là quan tham tri chính sự Vũ Tán Đường. Nhưng Tô Hiến Thành không đề cử Vũ Tán Đường vào vị trí quan trọng của mình. Trái lại, ông tiến cử Trần Trung Tá. Người mà không hề chăm sóc khi ông lâm bệnh, nhưng lại là người vừa có tài vừa có đức. Qua đó chứng tỏ Tô Hiến Thành là một người chính trực, trọng dụng người tài đức, không vì tình riêng mà làm việc trái với lương tâm.
+ Thứ hai, Ông đã rất khảng khái, thẳng thắn, trung thực trong tiến cử người có tài, có đức. Đối với ông quyền lợi đất nước là trên hết. Hành động của ông đã khiến cho mọi người nể phục, kính trọng.
Điều đó thể hiện rõ trong câu nói của ông Tô Hiến Thành với thái hậu họ Đỗ:
“Nếu Thái hậu hỏi người hầu hạ giỏi thì thần xin cử Vũ Tán Đường, còn hỏi người tài ba giúp nước, thần xin cử Trần Trung Tá.”
2.3. Vì sao nhân dân ca ngợi những người chính trực như ông Tô Hiến Thành?
Trả lời:
Nhân dân ca ngợi những người chính trực như ông Tô Hiến Thành là bởi vì những người như Tô Hiến Thành là những người đáng quý. Ông đã gác tình cảm cá nhân sang một bên mà đặt lợi ích của đất nước lên trên hết. Ông là một vị quan thanh liêm, biết nghĩ cho đại cuộc của nước nhà. Chính nhờ những vị quan như ông, đất nước mới phát triển, nhân dân mới được nhờ, được no ấm.
Bài tập đọc “Một người chính trực” ca ngợi sự chính trực, thanh liêm, một lòng vì dân vì nước của Tô Hiến Thành. Ông là vị quan đứng đầu hàng quan triều Lý, nổi tiếng chính trực thời xưa và được mọi người kính trọng đến ngày hôm nay. Qua đó, thế hệ hôm nay học tập được từ ông sự chính trực, trung thực, luôn đặt lợi ích của mọi người lên trên lợi ích cá nhân.
Trong bài Tập đọc Lớp 4 Một người chính trực có một số từ, cụm từ quan trọng các em cần tìm hiểu thêm như sau:
Đây là những từ mới, các em cần chú ý để học tập đọc hiệu quả hơn nhé.
Trên đây là toàn bộ hướng dẫn về bài tập đọc lớp 4 “Một người chính trực” của baiontap.com, xin mời các em tham khảo. Đồng thời quý phụ huynh cũng có thể dựa theo nền tảng này để hỗ trợ các em học tốt hơn.
Chúc các em học sinh lớp 4 học tập tốt và thành công!