Tại sao mọc mụn trên đầu

Chân tóc có mụn mủ là biểu hiện của viêm nang lông. Đây là một rối loạn viêm ảnh hưởng đến các nang tóc ở da đầu, được đặc trưng bởi mụn ở chân tóc nhỏ và ngứa. Mặc dù không nguy hiểm đến tính mạng nhưng viêm nang lông trên da đầu có thể gây ngứa ngáy, đau đớn và khó chịu cho người bệnh.

Viêm nang lông da đầu là tình trạng xuất hiện mụn ở chân tóc, gây ra phản ứng viêm hoặc kích ứng. Tác nhân gây ra tình trạng viêm thường gặp là do vi khuẩn, nấm cũng như các điều kiện khác, chẳng hạn như lông mọc ngược, kém vệ sinh.

Triệu chứng của viêm nang lông da đầu thường bắt đầu với dấu hiệu chân tóc có mụn mủ hay chân tóc có màu trắng. Viêm tấy xuất hiện dọc theo chân tóc phía trước trán. Sau đó, những nốt mụn này dần dần sẽ phát triển lớn, viêm ngày càng nặng nề hơn. Nếu không điều trị, viêm nang lông da đầu có thể lan đến các nang tóc ở vùng trung tâm hoặc phía sau đầu.

Ngoài ra, các triệu chứng khác của viêm nang lông da đầu bao gồm:

• Hình thành các cụm vết loét đầy mủ hoặc đóng vảy trên da đầu;
• Xuất hiện nốt mụn đóng vảy, chân tóc có màu trắng hay chân tóc có mụn trắng;
• Vết loét có vảy màu nâu hoặc vàng;
• Lớp da đầu bị viêm tấy;
• Cảm giác ngứa và rát da;
• Có thể có sốt nhẹ.

Các nguyên nhân gây ra viêm nang lông da đầu bao gồm:

Bên cạnh đó, khi có các yếu tố nguy cơ sau, 1 người có thể bị tăng nguy cơ mắc bệnh viêm nang lông ở da đầu hơn những người khác:

• Thường xuyên cạo đầu;
• Đội mũ trùm đầu hoặc đội mũ bảo hiểm;
• Có thói quen gãi hoặc chà xát da đầu;
• Nhổ tóc;
• Có mái tóc dày hoặc xoăn;
• Là nam giới;
• Sử dụng kháng sinh trong thời gian dài;
• Bị mụn trứng cá hoặc viêm da;

Sử dụng thuốc kháng sinh tại chỗ lâu dài có thể gây viêm nang lông da đầu

Có một số lựa chọn điều trị cho bệnh viêm nang lông ở da đầu. Các biện pháp điều trị tại nhà sau đây có thể hữu ích khi điều trị các trường hợp nhẹ:

• Tránh cắt tóc và cạo đầu trong vài ngày mắc bệnh. Nếu cần thực hiện, nên sử dụng dao cạo sạch và mới tinh;
• Có thể chườm ấm để làm dịu vùng da viêm, sưng nề và tiêu mủ;
• Bôi thuốc mỡ kháng sinh lên các nốt sần lớn và vết loét hở;
• Sử dụng thuốc kháng histamin mức độ nhẹ hoặc kem bôi steroid tại chỗ để giảm viêm;
• Gội đầu bằng dầu gội trị gàu.

Người bệnh nên thăm khám với bác sĩ da liễu nếu bị viêm nang lông da đầu nặng hoặc dai dẳng mà không cải thiện bằng các phương pháp điều trị tại nhà. Lúc này, bác sĩ có thể xác định nguyên nhân cơ bản và kê đơn phương pháp điều trị hiệu quả, có thể bao gồm:

• Thuốc kháng sinh dùng đường uống hoặc bôi;
• Một loại steroid tại chỗ mạnh theo toa;
• Thuốc mỡ chống nấm tại chỗ;
• Dầu gội chống vi khuẩn;
• Liệu pháp ánh sáng để diệt vi khuẩn và nấm trên da đầu;
• Triệt lông bằng laser để phá hủy các nang lông bị nhiễm trùng;
• Phẫu thuật dẫn lưu các tổn thương lớn chứa đầy mủ.

Viêm nang lông da đầu không phải là 1 trường hợp cấp cứu y tế, hầu hết người bệnh mắc phải với mức độ nhẹ và có thể điều trị tại nhà. Tuy nhiên, nếu một người không điều trị viêm nang lông da đầu 1 cách tích cực thì sự trì hoãn có thể dẫn đến:

• Hình thành mụn nhọt hoặc mụn bọc lớn, chứa đầy mủ dưới da;
• Xuất hiện những mảng da sẫm màu;
• Để lại những vết sẹo sau khi sang thương da lành;
• Rụng tóc vĩnh viễn;
• Nhiễm trùng da mãn tính hoặc tái phát;
• Viêm mô bào hay nhiễm khuẩn da.

Người bệnh viêm nang lông có thể bị rụng tóc vĩnh viễn

Các chiến lược sau có thể giúp ngăn ngừa viêm nang lông da đầu:

• Vệ sinh cơ thể hằng ngày, gội đầu thường xuyên;
• Xả sạch các sản phẩm tạo kiểu tóc ngay sau khi dùng;
• Hạn chế đội mũ trùm hay mũ bảo hiểm kém vệ sinh trong thời gian dài;
• Tránh cạo đầu bằng dao cạo cùn xỉn màu hoặc không vệ sinh;
• Không nên tắm gội với nguồn nước không được xử lý không đúng cách.

Ngoài ra, để giúp giảm nguy cơ viêm nang lông trên da đầu nói riêng cũng như các vùng khác trên cơ thể nói chung, người bệnh nên điều trị các tình trạng cơ bản của mình, cụ thể là:

• Những người có tình trạng bệnh ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp, HIV hoặc đái tháo đường, nên tham khảo ý kiến ​​bác sĩ để được điều trị phòng ngừa nhiễm trùng hay nâng cao sức đề kháng.
• Những người có tiền sử sử dụng kháng sinh tại chỗ lâu dài nên xem xét các lựa chọn điều trị thay thế khác.

Một số bệnh nhân thường lo lắng viêm nang lông có lây không. Thật sự bệnh viêm nang lông da đầu nếu do yếu tố cơ địa thì thường không lây. Tuy nhiên, các tác nhân lây nhiễm, chẳng hạn như vi khuẩn và nấm có thể khiến viêm nang lông da đầu dễ lây lan nếu có các hành vi nguy cơ như dùng chung dao cạo râu, khăn tắm, bàn chải tóc và các sản phẩm vệ sinh cá nhân khác.

Tóm lại, viêm nang lông da đầu với biểu hiện thường gặp là chân tóc có mụn mủ có thể gây khó chịu và đau đớn cho người mắc phải. May mắn là một số phương pháp điều trị đơn giản tại nhà không kê đơn có thể giúp làm giảm các triệu chứng. Tuy nhiên, nếu một người có tình trạng sức khỏe tiềm ẩn làm suy giảm hệ thống miễn dịch, nguy cơ bệnh sẽ lan rộng hay trở nên nặng nề hơn và khó kiểm soát. Theo đó, cần thăm khám tại chuyên khoa da liễu để được tìm nguyên nhân và tích cực kiểm soát tình trạng viêm nang lông ở da đầu.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 [phím 0 để gọi Vinmec] hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn

Nguồn tham khảo: medicalnewstoday.com, skinkraft.com/blogs

XEM THÊM:

Mụn da đầu có thể bị ngứa và đau. Cũng giống như mụn ở nơi khác, mụn nhọt trên da đầu xảy ra khi lỗ chân lông hoặc nang lông bị tắc nghẽn với tế bào da chết hoặc bã nhờn - là loại dầu tự nhiên mà da sử dụng để giữ ẩm.

Vi khuẩn, nấm men hoặc bọ ve cũng có thể xâm nhập vào lỗ chân lông và gây ra tình trạng này. Các yếu tố có thể gây ra mụn da đầu bao gồm:

• Tế bào da chết hoặc dầu làm tắc nghẽn nang.
• Sự tích tụ của các sản phẩm như gel vuốt tóc, thuốc nhuộm tóc hoặc keo xịt tóc.
• Không gội đầu sạch
• Đổ mồ hôi khi đội mũ, nón.

Các tác nhân cụ thể có thể gây ra mụn trứng cá nghiêm trọng bao gồm:

• Nấm men từ nhóm Malassezia;
• Vi khuẩn họ Cutibacterium;
• Tụ cầu khuẩn;
• Vi khuẩn Propionibacterium acnes;
• Tụ cầu vàng;
• Rận nhóm Demodex folliculorum.

Chế độ ăn uống cũng có thể gây ra mụn trứng cá. Một nghiên cứu được công bố trên Advances in Dermatology and Allergology cho thấy chế độ ăn nhiều carbohydrate có đường có thể làm tăng nguy cơ nổi mụn trứng cá.

Các loại mụn, u ở da đầu

Có một số nguyên nhân gây nổi mụn hoặc mụn đầu đen, điều này có thể gây khó khăn hơn trong việc xác định mụn trứng cá da đầu.

Bệnh viêm nang lông ở da đầu là tình trạng viêm nhiễm ở da đầu ngay tại vùng nang tóc. Bệnh xảy ra khá phổ biến ở cả nam và nữ, thường dễ gặp ở những người có da dầu. Bệnh ban đầu sẽ xuất hiện những nốt sần nhỏ quanh chân lông, đóng vảy, khi bong không để lại sẹo. Viêm da tiết bã hay còn gọi là viêm da dầu, là hiện tượng xuất hiện những mảng da đỏ rát, bong tróc. Da bị viêm nhiễm thường có cảm giác khô, có vảy và lan rộng. Thường không có cảm giác ngứa.

U nang bã nhờn, còn được gọi là u nang biểu bì hay keratin, là những cục u nhỏ, cứng phát triển dưới da. Những u nang này rất phổ biến và phát triển chậm. Chúng không gây ra các triệu chứng và gần như không bao giờ tiến triển thành ung thư.

Trong các trường hợp khác, vết sần sùi trên da đầu có thể là dấu hiệu của các tế bào ung thư chẳng hạn như ung thư biểu mô tế bào vảy.

Điều trị

Trong hầu hết các trường hợp có thể sử dụng dầu gội hoặc thuốc điều trị da đầu. Những loại dầu gội này có thể rửa sạch dầu và các tế bào chết đồng thời ngăn ngừa mụn trên da đầu quay trở lại.

Dầu gội trị mụn cho da đầu có thể được mua mà không cần toa bác sĩ. Thành phần phổ biến trong các sản phẩm này bao gồm:

• Tinh dầu tràm trà, một loại tinh dầu có thể giúp loại bỏ vi khuẩn trên da đầu
• Axit salicylic, giúp loại bỏ các tế bào da chết;
• Axit glycolic, có thể giúp tẩy tế bào chết da đầu, loại bỏ tế bào da chết, vi khuẩn và bã nhờn;
• Ketoconazole, một chất chống nấm có thể cải thiện vảy hoặc da đỏ;
• Ciclopirox, một loại thuốc chống nấm được sử dụng để điều trị nhiễm trùng da thường được thêm vào dầu gội trị gàu;
• Benzoyl peroxide, giúp loại bỏ vi khuẩn Propionibacterium acnes, có thể có trong mụn trứng cá nghiêm trọng.

Đối với mụn da đầu dai dẳng và các triệu chứng liên quan, chẳng hạn như rụng tóc và viêm chân lông, bác sĩ có thể kê toa các phương pháp điều trị sau:

• Thuốc mỡ kháng sinh tại chỗ hoặc kem steroid;
• Tiêm steroid;
• Kháng sinh đường uống;
• Thuốc kháng histamine cho phản ứng dị ứng;
• Quang trị liệu, còn được gọi là liệu pháp ánh sáng;
• Thuốc đặc trị cho mụn trứng cá nghiêm trọng, chẳng hạn như isotretinoin.

Người bị mụn da đầu chỉ nên sử dụng một loại thuốc điều trị da đầu tại một thời điểm trừ khi có chỉ định của bác sĩ. Cách này giúp theo dõi hiệu quả điều trị của các sản phẩm riêng lẻ.

Phòng ngừa

Vệ sinh da đầu đóng vai trò thiết yếu trong việc tránh lỗ chân lông bị tắc. Một nguyên tắc nhỏ là gội đầu bất cứ khi nào cảm thấy da đầu nhờn và sau mỗi buổi tập luyện.

Để điều trị mụn đầu da đầu và ngăn ngừa tái phát, có thể áp dụng một số biện pháp sau:

• Lựa chọn mũ trùm đầu thông thoáng.
• Gội đầu ngay sau khi tập thể dục.
• Chuyển sang các sản phẩm chăm sóc tóc tự nhiên, không gây dị ứng.
• Tránh sử dụng quá nhiều sản phẩm cho tóc như keo xịt tóc và gel
• Cung cấp đủ vitamin A, D và E, để giữ cho làn da khỏe mạnh.
• Theo dõi việc sử dụng các loại thực phẩm để xác định nguyên nhân gây nổi mụn nếu có.

Đối với một số người, ít gội đầu có thể gây ra mụn da đầu. Tuy nhiên, một số trường hợp khác, gội đầu quá thường xuyên có thể gây bóng tróc lớp da nhờn bảo vệ làm tăng nguy cơ các vi khuẩn, chất gây ô nhiễm khác xâm nhập vào cơ thể.

Tổng kết

Mụn trên da đầu tương đối phổ biến và được điều trị theo cách tương tự như mụn trứng cá trên các bộ phận khác của cơ thể.

Mụn da đầu đôi khi có thể là một dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Khi mụn không đáp ứng với các phương pháp điều trị thông thường, tốt nhất nên tham khảo ý kiến ​​bác sĩ để có phương pháp điều trị phù hợp.

Sẹo của mụn có thể mờ dần theo thời gian. Cần tránh mụn tái phát ở da đầu để ngăn ngừa vi khuẩn lây lan hoặc tạo ra mô sẹo sâu.

Thực hiện các biện pháp phòng ngừa, thay đổi thói quen sinh hoạt có thể ngăn chặn mụn trứng cá quay trở lại.

Xem thêm: Chăm sóc da mụn trứng cá như thế nào?

Xem tiếp: Một số phương pháp điều trị mụn trứng cá

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh