Phò giá về kinh
- Xem
- Lịch sử chỉnh sửa
- Bản đồ
- Files
Phò giá về kinh
Mục lục
1. TÌM HIỂU CHUNG [edit]
1.1. Tác giả
1.2. Tác phẩm
2. NỘI DUNG [edit]
3. ĐẶC SẮC NGHỆ THUẬT [edit]
TÌM HIỂU CHUNG [edit]
Tác giả
Vài nét về tác giả Trần Quang Khải:
- Trần Quang Khải [1241-1294], là con trai thứ ba của vua Trần Thái Tông, mẹ là Thuận Thiên hoàng hậu [con gái trưởng của Lí Huệ Tông]
- Lúc nhỏ, Trần Quang Khải được vua cha phong tước Chiêu Minh Vương và được Bảng nhãn Lê Văn Hưu dạy dỗ.
- Là võ tướng kiệt xuất, chỉ huy đánh tan quân Nguyên ở Chương Dương trong cuộc kháng chiến chống quân Mông - Nguyên lần thứ 2 [1285] và góp phần to lớn vào việc đập tan toàn bộ đạo quân hùng hậu và thiện chiến của nhà Nguyên do tướng Ô Mã Nhi cầm đầu ở Nghệ An trong cuộc kháng chiến chống quân Mông - Nguyên lần thứ 3 [1288].
- Là một nhà ngoại giao giỏi dưới thời Trần, thường được cử đi đón tiếp sử giả nhà Nguyên.
Tác phẩm
Hoàn cảnh sáng tác
Bài thơ "Phò giá về kinh" [Tụng giá hòa kinh sư]được Trần Quang Khải làm khi ông đi đón Thái Thượng hoàng Trần Thánh Tông và vua Trần Nhân Tông về Thăng Long sau chiến thắng Chương Dương, Hàm Tử và giải phóng kinh đô khỏi tay quân Nguyên năm 1285.
Thể thơ
Ngũ ngôn tứ tuyệt Đường luật
Bài thơ có 4 câu, mỗi câu 5 chữ; thường giao vần chân cuối câu 1, 2, 4.
Chữ viết
Chữ Hán
Chủ đề
Bài thơ "Phò giá về kinh" thể hiện hào khí chiến thắng và khát vọng thái bình thịnh trị của dân tộc ta ở thời đại nhà Trần.
NỘI DUNG [edit]
1. Hai câu thơ đầu
Hai câu thơ đầu nói về chiến thắng hào hùng của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống quân Mông - Nguyên xâm lược:
"Đoạt sao Chương Dương độ,
Cầm Hồ Hàm Tử quan".
[Dịch nghĩa:
Cướp giáo giặc ở bến Chương Dương,
Bắt quân Hồ ở cửa Hàm Tử]
- Hai địa danh gắn với chiến công nổi tiếng:tháng 4 năm 1285 ở Hàm Tử, tháng 6 năm 1285 ở Chương Dương.
- Tác giả đã đảo trật tự trước sau khi nói về hai chiến thắng: Chiến thắng Chương Dương sau nhưng được nói trước là do đang sống trong không khí chiến thắng Chương Dương vừa diễn ra, kế đó mới sống lại không khí chiến thắng Hàm Tử.
- Tác giả sử dụng những động từ mạnh như "đoạt" [cướp], "cầm" [bắt] với nhịp điệu nhanh, mạnh để diễn tả sức mạnh của quân đội ta trước quân thù, thể hiện không khí chiến thắng.
\[ \rightarrow \] Làm nổi bật hai trận chiến ở Chương Dương và Hàm Tử.
Có thể thấy, hai câu thơ đã khẳng định chiến thắng hào hùng của quân ta trước kẻ thù xâm lược và bộc lộ niềm tự hào dân tộc.
2. Hai câu thơ cuối
Nếu hai câu thơ đầu được viết với giọng thơ hào hùng thì hai câu thơ cuối được viết với giọng thơ vô cùng sâu lắng, ôn tồn, nhẹ nhàng như một lời tâm tình nhắn gửi nhiệm vụ xây dựng đất nước.
"Thái bình tu trí lực,
Vạn cổ thử giang san"
[Dịch nghĩa:
Thái bình rồi nên dốc hết sức lực,
Muôn đời vẫn có non sông này]
- Sử dụng cụm động từ "tu trí lực" [dốc hết sức lực] trong câu thơ thứ ba nhằm nhắc nhở điều cần làm: sau khi đánh đuổi được quân giặc, đất nước đã thái bình rồi thì cần phải cố gắng, dùng mọi sức lực để xây dựng phát triển đất nước.
- Sử dụng cụm từ chỉ thời gian "vạn cổ" [muôn đời] trong câu thơ thứ bốn thể hiện niềm tin của tác giả vào tương lai của đất nước từ sự nỗ lực trong thực tại: đất nước ấy sẽ thịnh vượng phát triển mãi.
Có thể thấy, hai câu thơ cuối là lời động viên xây dựng và phát triển đất nước trong hòa bình và khát vọng, niềm tin vào một đất nước hòa bình, bền vững, thái bình, thịnh trị.
ĐẶC SẮC NGHỆ THUẬT [edit]
- Tác giả diễn đạt ý tưởng theo kiểu nói chắc nịch, sáng rõ, không hình ảnh, không hoa văn; cảm xúc trữ tình đã được nén kín trong tư tưởng.Ngắn gọn, súc tích
- Giọng điệu sảng khoái, hân hoan, tự hào
- nhà Trần
- Trần Quang Khải
- Chương Dương
- Hàm Tử
- quân Nguyên
- kháng chiến chống quân Mông-Nguyên
- ngũ ngôn tứ tuyệt