Trong tình hình số ca mắc COVID-19 ngày càng tăng, cùng với tỷ lệ bao phủ vaccine trên cả nước ngày càng lớn, phần lớn các ca bệnh xuất hiện với triệu chứng nhẹ, trung bình hoặc không triệu chứng có thể tự điều trị và theo dõi tại nhà.
Do đó, việc F0 điều trị tại nhà hiểu rõ cách dùng một số loại thuốc thiết yếu trong hỗ trợ điều trị COVID-19 nhằm phát huy tối đa hiệu quả, giảm thiểu tác dụng không mong muốn do dùng sai cách, trong đó có oresol, là cần thiết trong bối cảnh này.
1. Tác dụng của oresol
Oresol có tác dụng bổ sung nước và các chất điện giải cho cơ thể. Thuốc có thể được sử dụng khi cơ thể bị mất nước trong những trường hợp sau: Tiêu chảy cấp ở trẻ em và người lớn, nôn mửa, sốt cao, sốt xuất huyết [nếu trẻ uống được], khi hoạt động thể lực, đổ nhiều mồ hôi [chơi thể thao, luyện tập nặng nhọc, vận động viên, làm việc lâu trong môi trường nắng nóng...].
Thành phần bao gồm: Natri clorid, natri bicarbonat, kali clorid và glucose khan. Ngoài ra, một số nhà sản xuất còn thêm vào tá dược điều vị có hương cam, chanh… giúp dễ uống và không cảm thấy buồn nôn. Thuốc được dùng pha vào nước thành dung dịch để uống.
Tuy nhiên không phải ai cũng có thể sử dụng loại thuốc này khi bị mất nước. Do thành phần chủ yếu là muối và đường nên thuốc chống chỉ định đối với những trường hợp sau: Bệnh nhân bị suy thận cấp, vô niệu hoặc giảm niệu, xơ gan; rối loạn dung nạp glucose, tắc ruột, thủng ruột, liệt ruột, mất nước nặng kèm triệu chứng sốc, quá mẫn với bất cứ thành phần nào của thuốc.
Một viên sủi chỉ pha một lần với đúng lượng nước ghi trên nhãn.
2. Cách sử dụng oresol an toàn
Trước khi sử dụng, người dùng nên đọc kỹ hướng dẫn ghi trên bao bì về cách pha, chỉ nên pha đúng bằng lượng nước do nhà sản xuất chỉ định và uống đúng liều lượng theo hướng dẫn của nhà sản xuất:
- Không nên pha dung dịch quá đặc: Việc pha quá ít nước sẽ tạo môi trường ưu trương với nồng độ natri cao làm trầm trọng hơn tình trạng mất nước nội bào của cơ thể. Từ đó có thể gây ra các biến chứng thần kinh không hồi phục và rất nguy hiểm với các triệu chứng như: Lơ mơ, co giật, tim đập nhanh hơn bình thường, hoa mắt, chóng mặt, huyết áp tăng ở mức cao, thường xuyên cáu gắt, cơ thể mệt mỏi và cảm giác bồn chồn, sưng bàn chân, rối loạn tri giác, co giật, hôn mê.
- Không được pha quá loãng: Những trường hợp pha oresol quá loãng, sẽ làm giảm hiệu quả bù nước cũng như điện giải của oresol.
- Cách pha và sử dụng đúng: Một gói thuốc hoặc một viên sủi chỉ pha một lần với đúng lượng nước ghi trên nhãn, không được chia nhỏ gói thuốc nhiều lần pha vì sẽ không chính xác.
+ Sử dụng nước đun sôi để nguội để pha dung dịch oresol.
+ Tuyệt đối không pha chung thuốc với nước nóng hoặc nước khoáng. Bởi trong nước khoáng đã chứa một số ion điện giải, nếu pha cùng với thuốc sẽ làm tăng tỷ lệ chất điện giải, gây ảnh hưởng sức khỏe của người uống.
+ Không pha oresol bằng sữa, nước ngọt, nước trái cây, canh, súp hay bất kỳ loại nước nào khác, không được cho thêm đường để dễ uống.
+ Nên uống ngay sau khi pha, chỉ nên uống từng ngụm nhỏ, từ từ và không nên uống quá nhanh. Thuốc để lâu sẽ bị mất tác dụng và có thể bị nhiễm khuẩn từ môi trường. Do đó, nếu không sử dụng hết, có thể bảo quản dung dịch oresol trong tủ lạnh, dùng trong vòng 24h và lắc đều trước khi dùng. Nếu không thể bảo quản trong tủ lạnh, dung dịch oresol chỉ nên được sử dụng trong vòng 1 giờ sau khi pha.
Sử dụng oresol nhằm bù nước và điện giải do các triệu chứng: Sốt, tiêu chảy, nôn gây ra do COVID-19, để cơ thể đỡ mệt mỏi, chứ không nhằm mục đích tiêu diệt virus.
3. F0 điều trị tại nhà dùng oresol sao cho đúng?
Theo Hướng dẫn điều trị F0 tại nhà của Bộ Y tế, người nhiễm COVID-19 không triệu chứng/mức độ nhẹ/ trung bình cần uống đủ nước [khoảng 2-2,5 lít/ngày], nhiều hơn nếu có sốt cao, thở thanh, tiêu chảy. Có thể bù dịch bằng oresol, và oresol có thể uống thay nước để bù nước và điện giải tùy theo nhu cầu.
Có tới 70 - 80% trường hợp bị COVID-19 đều xuất hiện triệu chứng sốt và sốt thường kéo dài khoảng vài ngày. Bệnh nhân thường sốt nóng, đôi khi kèm ớn lạnh hoặc gai rét. Khoảng 19,3% người nhiễm COVID-19 có triệu chứng tiêu chảy. Do đó, F0 điều trị tại nhà có thể dùng oresol nhằm bù nước và điện giải do các triệu chứng: Sốt, tiêu chảy, nôn gây ra do COVID-19, để cơ thể đỡ mệt mỏi, chứ không nhằm mục đích tiêu diệt virus.
Trường hợp F0 điều trị tại nhà là trẻ sốt cao, cần bù oresol theo liều lượng phù hợp:
- Trẻ dưới 1 tuổi uống 5 -10 ml/5 phút.
- Trẻ trên 1 tuổi uống 5 - 15 ml/5 phút, tuyệt đối không được phép pha oresol vào trong sữa mẹ cho trẻ uống.
- Trẻ trên 12 tuổi và người lớn nên sử dụng oresol đến khi hết khát và thuyên giảm các triệu chứng mất nước, sau đó là 200 đến 400 ml sau mỗi lần đi tiêu hoặc nôn.
Sử dụng oresol nhằm bù nước và điện giải do sốt, tiêu chảy, nôn gây ra do COVID-19.
4. Lời khuyên của thầy thuốc
Các F0 điều trị tại nhà khi dùng oresol cần lưu ý:
- Người bệnh có thể uống oresol thay cho nước tùy theo nhu cầu, nhưng phải đảm bảo pha đúng tỷ lệ, đúng lượng nước như khuyến cáo của nhà sản xuất, không tự ý tăng giảm lượng nước.
- Cần đọc kỹ hướng dẫn ghi trên bao bì trước khi sử dụng để pha đúng thể tích, các gói oresol trên thị trường có thể yêu cầu pha trong 200 ml, 500 ml hay 1 lít nước. Khuyến cáo dùng các dụng cụ đo thể tích chính xác để pha dung dịch oresol, không nên ước lượng bằng mắt.
- Chỉ dùng nước đun sôi để nguội để pha, không dùng nước nóng hay bất kỳ loại thức uống nào khác.
- Bên cạnh oresol, người bệnh cũng có thể bổ sung điện giải bằng các loại nước trái cây: Nước dừa, chanh muối,… hoặc nước cháo.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Lưu ý cho F0 khi tự điều trị COVID -19 tại nhà.
DSCK1. Nguyễn Thị Ngân Thảo
Bệnh viện Trung ương Huế
- 18:00 19/03/2022
- Xếp hạng 4.97/5 với 20253 phiếu bầu
Thuốc oresol là loại thuốc khá quen thuộc, thường được chỉ định để điều trị bệnh mất nước do tiêu chảy ở cả người lớn và trẻ em. Oresol dùng thay thế nước, chất điện giải bị mất trong các trường hợp cụ thể như tiêu chảy cấp, sốt cao, nôn mửa, sốt xuất huyết cấp độ 1,2,3 hoặc trong các trường hợp như vận động viên, người chơi thể thao, người làm việc trong môi trường nắng nóng...
Để phòng ngừa tình trạng mất nước do tiêu chảy, bạn có thể sử dụng 10ml/kg trọng lượng cơ thể sau mỗi lần đi phân lỏng.
Để bù nước ở mức độ nhẹ hoặc vừa, bạn dùng 75ml/kg trong vòng thời gian 4 giờ đầu. Sau đó sẽ có các trường hợp xảy ra như:
- Tiếp tục có xuất hiện tình trạng mất nước sẽ chuyển dần sang liều phòng ngừa
- Không còn xuất hiện mất nước, chuyển sang liều phòng ngừa
- Xuất hiện dấu hiệu mất nước sẽ tiến hành dùng lặp đi lặp lại nhiều lần liều trên
- Nếu xuất hiện dấu hiệu mất nước nặng hãy đến bệnh viện, cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời bằng cách bù nước qua đường tĩnh mạch.
Liều phòng ngừa mất nước không phải do tiêu chảy, bạn có thể uống từng ngụm oresol theo khả năng.
1.2 Dành cho trẻ em
- Trẻ nhũ nhi chỉ định liều dùng 50ml/ lần, uống 2 - 3 lần/ ngày
- Trẻ 2 - 6 tuổi uống liều 100ml/ lần và chỉ định uống 2 - 3 lần/ ngày
- Trẻ 6 – 12 tuổi dùng 150ml/lần, ngày uống 2 – 3 lần.
Bạn đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, pha gói oresol với đúng lượng nước ghi trên hướng dẫn ngay trước khi sử dụng. Sau khi pha xong bạn có thể uống trong vòng 24h, sau đó không nên dùng nữa.
Bạn nên dùng nước nguội pha dung dịch oresol, không pha với nước khoáng bởi trong nước khoáng đã có các ion điện giải làm sai tỷ lệ các chất điện giải, pha xong cũng không nên đun sôi dung dịch. Bạn cần lắc đều, hòa tan trước khi uống. Để hiệu quả nhất, hãy sử dụng oresol theo chỉ định của bác sĩ.
Bạn nên dùng nước nguội pha dung dịch oresol, không pha với nước khoáng
Các trường hợp chống chỉ định với oresol bạn cần chú ý gồm:
Bên cạnh đó, bạn cần chú ý một số điều sau khi sử dụng oresol:
- Không nên pha dung dịch quá đặc, không uống quá nhiều vì có thể sẽ bị quá tải nước và rối loạn chất điện giải trong cơ thể.
- Khi cho trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh uống oresol cần chú ý tuân thủ chỉ định là hướng dẫn của bác sĩ về liều dùng.
- Không dùng chung oresol với nước ngọt, rượu bia... vì sẽ làm rối loạn chất điện giải có trong thuốc.
Sử dụng oresol quá liều có thể gây ra tình trạng co giật ở phần cơ bắp
Khi pha oresol không đúng cách, sai thể tích nước, không dùng đúng liều, bạn có thể gặp phải các tác dụng phụ không mong muốn như:
- Tình trạng hôn mê nhẹ thường gặp
- Tỷ lệ bù nước quá mức, tăng lượng natri huyết thường ít gặp
- Suy tim xuất phát từ việc bù nước quá mức hiếm gặp
Bạn uống oresol quá liều, lượng muối trong cơ thể tăng cao, có thể gây nên các triệu chứng điển hình như:
- Bị co giật và co giật ở phần cơ bắp;
- Tim đập nhanh hơn bình thường;
- Hoa mắt chóng mặt;
- Huyết áp tăng ở mức cao;
- Thường xuyên cáu gắt, cơ thể mệt mỏi và cảm giác bồn chồn;
- Sưng bàn chân hoặc có thể bị sưng ở phần cẳng chân.
Hãy thông báo ngay với bác sĩ, dược sĩ để được tư vấn, giải quyết các tác dụng phụ kịp thời, hiệu quả. Bạn cần chú ý khi sử dụng oresol mặc dù không phải đối tượng nào sử dụng cũng có các tác dụng phụ nói trên.
Quá liều oresol quá liều sẽ khiến bạn có triệu chứng tăng natri huyết với biểu hiện hoa mắt, chóng mặt, tim đập nhanh, tăng huyết áp... do pha dung dịch quá đậm đặc, triệu chứng thừa nước có biểu hiện mí mắt húp nặng, phù toàn thân, suy tim. Lúc này, bạn cần được điều trị kịp thời bằng cách:
- Truyền tĩnh mạch chậm dung dịch nhược trương và cho uống nước để điều trị tăng natri huyết.
- Điều trị thừa nước phải ngừng uống dung dịch bù nước và điện giải, dùng thuốc lợi tiểu nếu cần.
Khách hàng có thể trực tiếp đến hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc để thăm khám hoặc liên hệ hotline tại đây để được hỗ trợ.
XEM THÊM: