Sau khi học xong kiến thức bài Quyền và nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân, em rút ra bài học rằng: Hôn nhân là sự liên kết đặc biệt giữa một nam và một nữ trên nguyên tắc bình đẳng, tự nguyện, được nhà nước thừa nhận, nhằm chung sống lâu dài và xây dựng một gia đình hòa thuận, hạnh phúc.Vợ và chồng phải có thái độ tôn trọng, bình đẳng, yêu thương, thuỷ chung, chăm sóc nhau. Có trách nhiệm cùng lao động để đảm bảo cuộc sống của gia đình, có trách nhiệm cùng nhau chăm sóc, nuôi dạy con cái trưởng thành...
HỌC TỐT NHÉ BẠN!!!UwU
I. Đặt vấn đề
Gợi ý trả lời câu hỏi:
a] Em suy nghĩ gì về tình yêu và hôn nhân trong những trường hợp trên?
- Trường hợp thứ nhất: Hôn nhân ép buộc không có tình yêu, kết hôn khi chưa đủ tuổi của pháp luật quy định.
- Trường hợp thứ hai: Đây là tình yêu nông cạn, cẩu thả, không chân chính, thiếu sự tôn trọng lẫn nhau.
b] Quan niệm thế nào về tình yêu, về tuổi kết hôn, về trách nhiệm của vợ và chồng trong đời sống gia đình?
- Tình yêu là sự quyến luyến của 2 người khác giới. Tình yêu chân chính xuất phát từ sự đồng cảm sâu sắc giữa hai người, là sự chân thành, tin cậy và tôn trọng lẫn nhau.
- Hôn nhân là sự liên kết đặc biệt giữa một nam và một nữ trên nguyên tắc bình đẳng, tự nguyện, được Nhà nước thừa nhận, nhằm chung sống lâu dài và xây dựng một gia đình hoà thuận, hạnh phúc.
- Vợ và chồng phải có thái độ tôn trọng, bình đẳng, yêu thương, thuỷ chung, chăm sóc nhau. Có trách nhiệm cùng lao động để đảm bảo cuộc sống của gia đình, có trách nhiệm cùng nhau chăm sóc, nuôi dạy con cái trưởng thành...
II. Nội dung bài học
* Khái niệm:
- Hôn nhân là sự liên kết đặc biệt giữa một nam và một nữ trên nguyên tắc bình đẳng, tự nguyện, được nhà nước thừa nhận, nhằm chung sống lâu dài và xây dựng một gia đình hòa thuận, hạnh phúc.
Quy định pháp luật nước ta về hôn nhân:
* Kết hôn:
- Nam từ 20 tuổi trở lên, nữ từ 18 tuổi trở lên.
- Không vi phạm những điều pháp luật cấm
- Việc kết hôn do nam nữ tự nguyện không ép buộc, cưỡng ép hoặc cản trở.
* Quyền và nghĩa vụ công dân:
- Bình đẳng, có quyền và nghĩa vụ ngang nhau về mọi mặt.
- Tôn trọng danh dự nhân phẩm nghề nghiệp của nhau.
* Ý nghĩa của tình yêu chân chính đối với hôn nhân:
- Cở sở quan trọng của hôn nhân
- Chung sống lâu dài và xây dựng gia đình hòa hợp – hạnh phúc.
* Tác hại kết hôn sớm:
- Ảnh hưởng tới sức khỏe, việc học của bản thân
- Ảnh hưởng nòi giống dân tộc
- Không thực hiện tốt trách nhiệm làm vợ chồng, cha mẹ trong gia đình.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
Câu 1: Em đồng ý với những ý kiến nào sau đây ? Giải thích vì sao em đồng ý hoặc không đồng ý.
a] Kết hôn khi nam, nữ đủ 18 tuổi trở lên ;
b] Cha mẹ có quyền quyết định về hôn nhân của con ;
c] Lấy vợ, lấy chồng là việc của đôi nam nữ, không ai có quyền can thiệp ;
d] Kết hôn do nam nữ tự nguyện quyết định, trên cơ sở tình yêu chân chính ;
đ] Kết hôn khi nam từ đủ 20 tuổi, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên ;
e] Trong gia đình, người chồng là người quyết định mọi việc ;
g] Cha mẹ có quyền và nghĩa vụ hướng dẫn cho con trong việc chọn bạn đời ;
h] Không nên yêu sớm vì có thể sẽ dẫn đến kết hôn sớm ;
i] Kết hôn sớm và mang thai sớm sẽ có hại cho sức khoẻ của cả mẹ và con ;
k] Gia đình chỉ có hạnh phúc khi được xây dựng trên cơ sở tình yêu chân chính ;
l] Lấy vợ, lấy chồng con nhà giàu mới có hạnh phúc ;
m] Nếu vợ chồng bình đẳng thì sẽ không có trật tự trong gia đình.
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 3: Hãy nêu những hậu quả xấu do nạn tảo hôn gây ra mà em biết [đối với người tảo hôn, gia đình của họ và đối với cộng đồng].
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 4: Học hết trung học phổ thông, Lan đang ở nhà chờ xin việc thì gặp và yêu Tuấn, cũng đang không có việc làm. Khi hai người xin cha mẹ cho kết hôn thì hai bên gia đình đều khuyên Lan và Tuấn hãy thư thả, bao giờ có việc làm thì hãy xây dựng gia đình, nhưng Lan và Tuấn không đồng ý, cứ thúc ép cha mẹ. Cuối cùng, hai gia đình đành phải chấp thuận cho Lan và Tuấn kết hôn.
Theo em, ý kiến của gia đình Lan và Tuấn là đúng hay sai ? Vì sao ?
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 5: Anh Đức và chị Hoa là con bác, con chú ruột nhưng họ yêu nhau. Gia đình và họ hàng hai bên khuyên can, ngăn cản, nhưng họ vẫn kiên quyết lấy nhau vì họ cho rằng họ có quyền tự do lựa chọn, không ai có quyền ngăn cản.
- Theo em, lí do “tự do lựa chọn” của anh Đức và chị Hoa có đúng không ? Vì sao ?
- Nếu anh Đức và chị Hoa cứ cố tình lấy nhau thì cuộc hôn nhân của họ có hợp pháp không ? Vì sao ?
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 6: Bình mới 16 tuổi nhưng mẹ Bình đã ép gả Bình cho một người nhà giàu ở xã bên. Bình không đồng ý thì bị mẹ đánh và cứ tổ chức cưới, bắt Bình về nhà chồng.
- Việc làm của mẹ Bình là đúng hay sai ? Vì sao ?
- Cuộc hôn nhân này có được pháp luật thừa nhận không ? Vì sao ?
- Bình có thể làm gì đê thoát khói cuộc hôn nhân đó ?
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 7: Khi lấy anh Phú, chị Hoà đang là giáo viên tiểu học. Lấy nhau một thời gian thì anh Phú được cử làm phụ trách trạm bơm nước của xã nên không có thời gian chăm lo công việc đồng áng. Anh nghe theo bố mẹ, bắt chị Hoà phải bỏ nghề dạy học để về làm ruộng. Chị Hoà không đồng ý thì anh Phú doạ sẽ li hôn với chị.
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 8: Hiện nay, trong một số gia đình có tình trạng chồng ngược đãi, đánh đập hành hạ vợ. Trước tình trạng đó, nhiều người cho rằng đó là chuyện bình thường, là việc riêng của vợ chồng, gia đình người ta, không nên can thiệp.
Em có tán thành quan niệm đó không ? Vì sao ?
=> Xem hướng dẫn giải
Trắc nghiệm công dân 9 bài 12: Quyền và nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân [P2]
Giải Bài Tập Giáo Dục Công Dân 9 – Bài 12: Quyền và nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân giúp HS giải bài tập, hiểu được những chuẩn mực đạo đức và pháp luật cơ bản, phổ thông, thiết thực, phù hợp với lứa tuổi HS trong các quan hệ với bản thân, với người khác, với công việc và với môi trường sống:
Xem thêm các sách tham khảo liên quan:
- Sách Giáo Khoa Giáo Dục Công Dân Lớp 9
- Giải Giáo Dục Công Dân Lớp 9
- Giải Vở Bài Tập Giáo Dục Công Dân Lớp 9
- Giải Sách Bài Tập Giáo Dục Công Dân Lớp 9
- Sách Giáo Viên Giáo Dục Công Dân Lớp 9
Trả lời:
– Trường hợp thứ nhất: Đây là một cuộc hôn nhân ép buộc, hoàn toàn không có tình yêu; người kết hôn khi chưa đủ tuổi theo quy định của pháp luật.
– Trường hợp thứ hai: Đây là tình yêu nông cạn, thiếu hiểu biết về giới tính và sức khỏe sinh sản; sống thiếu trách nhiệm với nhau.
Trả lời:
– Tình yêu là sự rung động, quyến luyến của 2 người khác giới. Tình yêu chân chính xuất phát từ sự đồng cảm sâu sắc giữa hai người, là sự chân thành, thủy chung, tin tưởng và tôn trọng lẫn nhau.
– Kết hôn khi đã đủ tuổi theo quy định của pháp luật, khi đã đủ trưởng thành và biết chịu trách nhiệm với vợ/ chồng mình, có đủ điều kiện vật chất và tinh thần để cùng nhau xây dựng cuộc sống hạnh phúc.
– Trong quan hệ nhân thân: Vợ, chồng có quyền và nghĩa vụ ngang nhau; cùng giúp đỡ, tạo điều kiện cho nhau phát triển về mọi mặt.
– Trong quan hệ tài sản: Vợ, chồng có quyền và nghĩa vụ ngang nhau trong sở hữu tài sản chung, thể hiện ở các quyền chiếm hữu, sử dụng và định đoạt. Ngoài ra, pháp luật còn thừa nhận vợ, chồng có quyền có tài sản riêng và có quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản riêng của mình.
a] Kết hôn khi nam, nữ đủ 18 tuổi trở lên;
b] Cha mẹ có quyền quyết định về hôn nhân của con;
c] Lấy vợ, lấy chồng là việc của đôi nam nữ, không ai có quyền can thiệp;
d] Kết hôn do nam nữ tự nguyện quyết định, trên cơ sở tình yêu chân chính;
đ] Kết hôn khi nam từ đủ 20 tuổi, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên;
e] Trong gia đình, người chồng là người quyết định mọi việc;
g] Cha mẹ có quyền và nghĩa vụ hướng dẫn cho con trong việc chọn bạn đời;
h] Không nên yêu sớm vì có thể sẽ dẫn đến kết hôn sớm;
i] Kết hôn sớm và mang thai sớm sẽ có hại cho sức khoẻ của cả mẹ và con;
k] Gia đình chỉ có hạnh phúc khi được xây dựng trên cơ sở tình yêu chân chính;
l] Lấy vợ, lấy chồng con nhà giàu mới có hạnh phúc;
m] Nếu vợ chồng bình đẳng thì sẽ không có trật tự trong gia đình.
Trả lời:
-Em đồng ý với những ý kiến: [d], [đ], [g], [h], [i], [k].
– Vì những ý kiến đó dựa trên quan điểm của một tình yêu chân chính. Trong đó thể hiện trách nhiệm của mỗi người trong gia đình dựa trên quy định của pháp luật.
Trả lời:
-Trường hợp trên thường diễn ra ở miền núi và các vùng sâu vùng xa. Nguyên nhân do thiếu hiểu biết, do ít học và tư tưởng lạc hậu.
Trả lời:
– Hậu quả:
+ Chưa đủ điều kiện chăm lo và xây dựng gia đình đầy đủ, toàn diện.
+ Sức khỏe không đảm bảo, thiếu hiểu biết về giới tính và sức khỏe sinh sản
+ Tâm lí chưa ổn định và sẵn sàng bước vào cuộc sống mới
+ Thiếu sự chia sẻ và đồng cảm lẫn nhau giữa vợ – chồng, dễ dẫn tới mâu thuẫn, xung đột và gia đình tan vỡ.
+ Trở thành gánh nặng cho gia đình.
+ Tảo hôn là vi phạm pháp luật về hôn nhân, ảnh hưởng tới con cái, gây hậu quả xấu với xã hội.
Theo em, ý kiến của gia đình Lan và Tuấn là đúng hay sai? Vì sao?
Trả lời:
-Ý kiến của gia đình Lan và Tuấn là đúng.
-Bởi 2 người tuy đủ tuổi kết hôn nhưng sự nghiệp, công việc chưa có, do vậy không thể đảm bảo cho hạnh phúc bền vững sau khi đã kết hôn.
– Theo em, lí do “tự do lựa chọn” của anh Đức và chị Hoa có đúng không? Vì sao?
– Nếu anh Đức và chị Hoa cứ cố tình lấy nhau thì cuộc hôn nhân của họ có hợp pháp không? Vì sao?
Trả lời:
– Lí do “tự do lựa chọn” của anh Đức và chị Hoa trong trường hợp này là không đúng, vì họ đã vi phạm khoản 13, điều 8, Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000: Cấm kết hôn những người có họ trong phạm vi ba đời.
– Việc tự do lựa chọn bạn đời phải dựa trên quy định của pháp luật về hôn nhân.
– Nếu anh Đức và chị Hoa cứ cố tình lấy nhau thì cuộc hôn nhân của họ không hợp pháp, không được pháp luật thừa nhận; không được gia đình ủng hộ. Và hôn nhân cận huyết con cái sinh ra rất dễ bị dị tật.
– Việc làm của mẹ Bình là đúng hay sai? Vì sao?
– Cuộc hôn nhân này có được pháp luật thừa nhận không? Vì sao?
– Bình có thể làm gì để thoát khỏi cuộc hôn nhân đó?
Trả lời:
– Việc làm của mẹ Bình là sai, vì Bình chưa đủ tuổi kết hôn theo quy định của pháp luật. Đồng thời đây là cuộc hôn nhân ép buộc.
– Cuộc hôn nhân này không được pháp luật thừa nhận, Bình chưa đủ tuổi kết hôn do vậy không thể đăng kí kết hôn hợp pháp và được sự bảo vệ của pháp luật.
– Để có thể thoát ra khỏi cuộc hôn nhân đó, Bình có thể nhờ những người lớn trong họ nói chuyện, khuyên nhủ mẹ mình; đồng thời nhờ Hội phụ nữ can thiệp để giải quyết. Nếu không được thì nhờ pháp luật can thiệp.
Căn cứ vào quy định của pháp luật về hôn nhân, em hãy nêu nhận xét của mình về việc làm của anh Phú.
Trả lời:
-Việc làm của anh Phú là sai, anh Phú đã vi phạm quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong hôn nhân. Đó là: Vợ chồng bình đẳng với nhau, có nghĩa vụ và quyền ngang nhau về mọi mặt trong gia đình. Vợ, chồng phải tôn trọng danh dự, nhân phẩm và công việc của nhau.
Em có tán thành quan niệm đó không? Vì sao?
Trả lời:
– Em không tán thành với quan niệm đó, bởi vì vợ chồng phải có nghĩa vụ tôn trọng, thương yêu, giúp đỡ nhau, sống có đạo đức, có văn hoá.
– Hành động chồng ngược đãi, đánh đập, hành hạ vợ là trái với đạo đức, trái với pháp luật, bị xã hội lên án.
– Chúng ta cần có những hành động bảo vệ những phụ nữ bị bạo hành và có biện pháp xử lí kiên quyết, mạnh tay những hành vi bao lực của người chồng.