Chu kì là dãy những nguyên tố mà những nguyên tử của chúng có cùng số lớp electron. Chu kì nào cũng bắt đầu bằng một kim loại kiềm và kết thúc bằng một khí hiếm [trừ chu kì 1].
Bảng tuần hoàn có 7 chu kì gồm 3 chu kì nhỏ và 4 chu kì lớn.
Chu kì nhỏ là chu kì 1, 2, 3
Chu kì 1 có 2 nguyên tố.
Chu kì 2, 3 có 8 nguyên tố.
Chu kì lớn là các chu kì 4, 5, 6, 7.
Chu kì 4, 5 đều có 18 nguyên tố.
Chu kì 6 có 32 nguyên tố.
Chu kì 7 mới tìm thấy 26 nguyên tố.
Chu kỳ [period] trong bảng tuần hoàn hóa học là một trong những cách để phân loại các nguyên tố hóa học trên bảng tuần hoàn. Vậy, trong bảng tuần hoàn hóa học có bao nhiêu chu kỳ? Mỗi chu kỳ có bao nhiêu nguyên tố?
Cùng Admin tìm hiểu ngay trong bài chia sẻ dưới đây nhé!
Bảng tuần hoàn hóa học hiện tại có bảy chu kỳ [periods]. Mỗi chu kỳ chứa các nguyên tố hóa học có cấu trúc điện tử tương tự nhau. Các nguyên tố hóa học trong cùng một chu kỳ có số lượng mũi tên [hoặc lớp electron] tăng dần từ trái sang phải. Mỗi chu kỳ bắt đầu bằng một nguyên tố kim loại kiềm [alkali] và kết thúc bằng một khí hiếm [noble gas].
Bên cạnh bảy chu kỳ, bảng tuần hoàn hóa học còn được chia thành 18 nhóm [groups] dọc theo cột từ trái sang phải. Mỗi nhóm bao gồm các nguyên tố có tính chất hóa học tương tự nhau do cùng chia sẻ cùng một cấu trúc electron ngoài cùng.
Bảng tuần hoàn hóa học có bao nhiêu chu kỳ?
Các nhóm đặc biệt trên bảng tuần hoàn bao gồm nhóm I và II [còn gọi là nhóm kiềm và kiềm thổ], nhóm VII [halogen], và nhóm VIII [khí hiếm]. Nhóm I chứa các kim loại kiềm như lithium, sodium và potassium, trong khi nhóm II chứa các kim loại kiềm thổ như magnesium, calcium và zinc. Nhóm VII chứa các halogen như fluorine, chlorine và iodine, trong khi nhóm VIII chứa các khí hiếm như helium, neon và argon.
Bảng tuần hoàn hóa học là một công cụ quan trọng trong việc tìm hiểu tính chất của các nguyên tố hóa học và được sử dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như hóa học, vật liệu và năng lượng.
Xem thêm: [HỎI - ĐÁP NHANH] Bảng tuần hoàn hóa học có bao nhiêu nhóm? Chi tiết từng nhóm
Việc chia các nguyên tố hóa học trong bảng tuần hoàn thành các chu kỳ có rất nhiều lợi ích:
- Giúp phân loại các nguyên tố hóa học: Bằng cách chia các nguyên tố thành các chu kỳ, ta có thể nhận ra các mẫu tính chất hoá học tương tự trong các nguyên tố, dựa trên cấu trúc điện tử và vị trí của chúng trên bảng tuần hoàn. Điều này giúp cho việc phân loại các nguyên tố trở nên dễ dàng hơn.
- Dự đoán các tính chất hoá học của các nguyên tố chưa biết: Nhờ có bảng tuần hoàn, ta có thể dự đoán các tính chất hoá học của các nguyên tố chưa biết thông qua tính chất hoá học của các nguyên tố khác trong cùng một chu kỳ hay nhóm.
Tại sao cần chia các nguyên tố hóa học trong bảng tuần hoàn thành các chu kỳ?
- Giúp giải thích các tính chất hoá học của các nguyên tố: Nhờ sự chia nhỏ các nguyên tố thành các chu kỳ và nhóm, ta có thể giải thích tại sao các nguyên tố trong cùng một nhóm có tính chất hoá học tương tự nhau, và tại sao các nguyên tố trong cùng một chu kỳ có một số tính chất hoá học giống nhau.
- Hỗ trợ cho việc nghiên cứu và phát triển các vật liệu mới: Việc hiểu rõ tính chất hoá học của các nguyên tố là rất quan trọng trong việc thiết kế và tổng hợp các vật liệu mới. Bảng tuần hoàn giúp cho việc nghiên cứu và phát triển các vật liệu mới trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn.
Tóm lại, việc chia các nguyên tố hóa học trong bảng tuần hoàn thành các chu kỳ là cực kỳ cần thiết để có thể hiểu rõ hơn về tính chất hoá học của các nguyên tố, giúp cho việc phân loại, dự đoán và nghiên cứu các nguyên tố trở nên dễ dàng hơn.
Tổng cộng có 7 chu kỳ trên bảng tuần hoàn, được đánh số từ 1 đến 7. Mỗi chu kỳ chứa các nguyên tố hóa học có cấu trúc điện tử bên ngoài cùng tương tự nhau. Các nguyên tố trong cùng một chu kỳ thường có số electron bên ngoài cùng tăng dần từ trái sang phải. Vì vậy, các nguyên tố nằm bên trái của một chu kỳ có ít hơn các electron ngoài cùng so với các nguyên tố nằm bên phải của chu kỳ đó.
Thông tin chi tiết về các chu kỳ trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học
Mỗi chu kỳ bắt đầu bằng một nguyên tố kim loại kiềm [alkali] và kết thúc bằng một khí hiếm [noble gas]. Ngoài ra, các nguyên tố trong cùng một chu kỳ thường có nhiều tính chất hóa học tương đồng nhau, nhờ vào cấu trúc điện tử của chúng.
Ví dụ, chu kỳ 1 chỉ có hai nguyên tố là hydrogen và helium, vì chúng là những nguyên tố có số electron ngoài cùng ít nhất [lần lượt là 1 và 2]. Chu kỳ 2 chứa các nguyên tố có tối đa 2 electron ngoài cùng, bao gồm các kim loại kiềm như lithium và sodium, cũng như các khí hiếm như neon và argon.
Bảng tuần hoàn hóa học là một công cụ quan trọng để tìm hiểu các tính chất của các nguyên tố hóa học và các phản ứng hóa học giữa chúng. Việc sắp xếp các nguyên tố theo chu kỳ và nhóm trên bảng tuần hoàn giúp ta hiểu rõ hơn về sự tương tác giữa các nguyên tố và giải thích các tính chất hóa học của chúng.
Một số thông tin thêm về các chu kỳ trên bảng tuần hoàn hóa học:
Chu kỳ 1: Chứa 2 nguyên tố [hydrogen và helium] và được gọi là chu kỳ ngắn nhất.
- Chu kỳ 2: Chứa 8 nguyên tố và là chu kỳ đầu tiên chứa các kim loại kiềm và khí hiếm.
- Chu kỳ 3: Chứa 8 nguyên tố và là chu kỳ đầu tiên chứa các kim loại kiềm thổ và halogen.
- Chu kỳ 4-6: Chứa nhiều hơn các nguyên tố hơn các chu kỳ trước đó và bao gồm các kim loại chuyển tiếp.
- Chu kỳ 7: Chứa các nguyên tố từ fluorine đến oganesson và là chu kỳ dài nhất trên bảng tuần hoàn.
Các nguyên tố trong cùng một chu kỳ có cấu trúc điện tử bên ngoài cùng tương tự nhau, nhưng không nhất thiết có các tính chất hoá học giống nhau hoàn toàn. Thay vào đó, tính chất hoá học của một nguyên tố phụ thuộc vào cả cấu trúc điện tử và vị trí của nó trên bảng tuần hoàn.
Ngoài ra, các chu kỳ cũng được phân chia thành các nhóm, hay còn gọi là cột. Các nguyên tố trong cùng một nhóm thường có tính chất hoá học tương tự nhau do có cùng số electron valence, hay còn gọi là electron ở lớp electron bên ngoài cùng.
Một số tính chất của các nguyên tố hóa học có thể dự đoán từ vị trí của chúng trên bảng tuần hoàn. Ví dụ, các nguyên tố ở cùng một nhóm thường có tính chất hóa học tương tự nhau. Điều này có nghĩa là các nguyên tố trong cùng một nhóm thường có khả năng tương tác hóa học với các nguyên tố khác cũng tương tự.
Tương tự, các nguyên tố ở cùng một chu kỳ thường có cấu trúc electron bên ngoài cùng tương tự nhau, do đó chúng có tính chất hóa học tương đồng trong một số khía cạnh. Ví dụ, các nguyên tố trong cùng một chu kỳ thường có kích thước nguyên tử tăng dần từ trái sang phải.
Bên cạnh đó, bảng tuần hoàn còn cung cấp thông tin về các tính chất vật lý của các nguyên tố, bao gồm mật độ, điểm nóng chảy, điểm sôi và khối lượng riêng. Các thông số này cũng có thể phụ thuộc vào vị trí của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn.
Thông tin có thể nhìn ra được từ các chu kỳ trong bảng tuần hoàn hóa học
Thông tin quan trọng có thể được nhìn ra từ các chu kỳ trong bảng tuần hoàn hóa học bao gồm:
- Cấu trúc điện tử của các nguyên tố: Mỗi chu kỳ trong bảng tuần hoàn hóa học đại diện cho một chuỗi các nguyên tố có số lượng electron trong vỏ electron ngoài cùng tăng dần. Vì vậy, cấu trúc điện tử của các nguyên tố có thể được dự đoán dựa trên vị trí của chúng trong bảng tuần hoàn.
- Tính chất hoá học của các nguyên tố: Các nguyên tố trong cùng một chu kỳ thường có những tính chất hoá học tương tự do chúng có cấu trúc điện tử tương tự. Ví dụ, các nguyên tố trong chu kỳ thứ nhất [gồm H, Li, Na, K, Rb, Cs, và Fr] đều có tính chất hóa học tương tự vì chúng đều có một electron ngoài cùng và cùng có khả năng tạo liên kết ion.
- Tính khí hoá học của các nguyên tố: Một số chu kỳ trong bảng tuần hoàn hóa học chứa các nguyên tố khí hiếm. Các nguyên tố này thường không phản ứng với các nguyên tố khác và có tính chất khí hoá học ổn định.
- Các tính chất vật lí của các nguyên tố: Các nguyên tố trong cùng một chu kỳ thường có các tính chất vật lí tương tự nhau, bao gồm mật độ, điểm nóng chảy và điểm sôi. Ví dụ, các nguyên tố trong chu kỳ thứ hai [gồm Be, Mg, Ca, Sr, Ba và Ra] đều là kim loại kiềm thổ, có mật độ cao và điểm nóng chảy và điểm sôi tăng dần khi đi từ trái sang phải trên bảng tuần hoàn.
- Tính chất ion của các nguyên tố: Các nguyên tố trong cùng một chu kỳ thường có các tính chất ion tương tự nhau. Ví dụ, các nguyên tố trong chu kỳ thứ hai [gồm Be, Mg, Ca, Sr, Ba và Ra] đều có tính chất ion tương tự, vì chúng đều có hai electron ngoài cùng và có khả năng tạo liên kết ion với các nguyên tố khác.
- Tính chất phổ của các nguyên tố: Các nguyên tố trong cùng một chu kỳ thường có các tính chất phổ tương tự nhau. Ví dụ, các nguyên tố trong chu kỳ thứ tư [gồm Ti, Zr, Hf, và Rf] có tính chất phổ tương tự nhau do cấu trúc electron của chúng.
- Cấu trúc tinh thể của các hợp chất: Các hợp chất có thể có cấu trúc tinh thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên tố chủ của chúng. Ví dụ, các hợp chất của nhôm [Al] và phospho [P] có cấu trúc tinh thể khác nhau vì tính chất hoá học của chúng khác nhau.
- Tính chất phản ứng của các hợp chất: Các hợp chất có thể có tính chất phản ứng khác nhau do tính chất hoá học của nguyên tố chủ và các nguyên tố khác trong hợp chất đó. Ví dụ, tính chất phản ứng của nước [H2O] khác với tính chất phản ứng của axit sunfuric [H2SO4] do tính chất hoá học của các nguyên tố trong mỗi hợp chất.
Tóm lại, thông tin về cấu trúc điện tử, tính chất hoá học, tính khí hoá học và tính chất vật lí của các nguyên tố có thể được suy ra từ vị trí của chúng trong các chu kỳ trong bảng tuần hoàn hóa học.
Trong tự nhiên, tồn tại hơn 100 nguyên tố hóa học khác nhau, và tất cả đều được sắp xếp trên bảng tuần hoàn. Bảng tuần hoàn hóa học là một công cụ cơ bản và quan trọng trong việc tìm hiểu tính chất và ứng dụng của các nguyên tố hóa học.
Các em hãy ghi nhớ thật kỹ bảng tuần hoàn, các nhóm và chu kỳ của nó nếu muốn được điểm cao môn Hóa nhé!