tư bản cho vay là tư bản tiền tệ tạm thời nhàn rỗi mà người chủ sở hữu nó cho người khác sử dụng trong một thời gian nhằm nhận được số tiền lời nhất định.
- Đặc điểm:
- Quyền sở hữu tư bản tách rời quyền sử dụng tư bản
- Tư bản cho vay là hàng hóa đặc biệt
- Tư bản cho vay vận động theo công thức T – T’ trong đó T’ = T + z. Nhìn vào công thức này, sự vận động của tư bản cho vay chỉ biểu hiện mối quan hệ giữa nhà tư bản cho vay và nhà tư bản đi vay, tiền đẻ ra tiền. Do đó quan hệ bóc lột tư bản chủ nghĩa được che giấu một cách kín đáo nhất, tư bản cho vay trở nên thần bí và được sùng bái nhất.
Nguyên tắc: Sự hình thành tư bản cho vay là kết quả của sự phát triển quan hệ hàng hoá - tiền tệ đến một trình độ nhất định làm xuất hiện một quan hệ là: có nơi tiền tệ tạm thời nhàn rỗi, có nơi lại thiếu tiền để hoạt động.
- Tư bản cho vay ra đời, nó góp phần vào việc tích tụ, tập trung tư bản, mở rộng sản xuất, cải tiến kỹ thuật, đẩy nhanh tốc độ chu chuyển của tư bản. Do đó, nó góp phần làm tăng thêm tổng giá trị thặng dư trong xã hội.
Phân chia lợi ích: Nhà tư bản công nghiệp nhường tư bản tiền tệ của mình cho nhà tư bản khác sử dụng, với điều kiện là sau một thời gian nhất định, nó lại quay về tay anh ta và có thêm lợi tức. Vì thế lợi nhuận do số tư bản tiền tệ đó sinh ra phải được chia làm hai phần: một phần thuộc về người sử dụng tư bản, một phần thuộc về người sở hữu tư bản dưới hình thức lợi tức.
- Lợi tức: chính là một phần của lợi nhuận bình quân mà nhà tư bản đi vay phải trả cho nhà tư bản cho vay căn cứ vào lượng tư bản tiền tệ mà nhà tư bản cho vay đã bỏ ra cho nhà tư bản đi vay sử dụng.
- Ký hiệu: z
- Nguồn gốc: là giá trị thặng dư do công nhân làm thuê sáng tạo ra từ trong lĩnh vực sản xuất.
- Giới hạn:
Tỷ suất lợi tức: Là tỷ lệ tính theo phần trăm giữa tổng số lợi tức và số tư bản tiền tệ cho vay [thường tính theo tháng, quý, năm, …]
- Ký hiệu: z’
- Công thức:
- Giới hạn:
Phụ thuộc vào các nhân tố:
- Tỷ suất lợi nhuận bình quân. Tỷ lệ phân chia lợi nhuận bình quân thành lợi tức và lợi nhuận của nhà tư bản hoạt động.
Tư bản ngân hàng có điểm khác biệt căn bản so với tư bản cho vay, thể hiện ở điểm sau dây: - Tư bản cho vay là tư bản tiềm thế, tư bản tài sản, là tư bản không hoạt động.
Tư bản ngân hàng có điểm khác biệt căn bản so với tư bản cho vay, thể hiện ở điểm sau dây:
- Tư bản cho vay là tư bản tiềm thế, tư bản tài sản, là tư bản không hoạt động. Vì vậy tư bản cho vay không tham gia vào quá trình bình quân hóa tỷ suất lợi nhuận. Lợi tức - thu nhập của tư bản cho vay chỉ là một phần của lợi nhuận bình quân.
Lợi tức vận động theo quy luật tỷ suất lợi tức, có giới hạn tối đa, tối thiểu, nó dược quy dịnh trước và do ý chí của đôi bên, tỷ suất lợi tức lên xuống theo quan hệ cung - cầu của tư bản cho vay. Còn lợi nhuận ngân hàng vận động theo quy luật tỷ suất lợi nhuận bình quân.
Quảng cáo
- Tư bản ngân hàng là tư bản chức năng, tư bản hoạt động nên tư bản ngân hàng cũng có tham gia vào quá trình bình quân hóa tỷ suất lợi nhuận. Trong tự do cạnh tranh, lợi nhuận ngân hàng cũng ngang bằng lợi nhuận bình quân.
- Tư bản cho vay chỉ bao gồm tư bản nhàn rỗi, còn tư bản ngân hàng, ngoài các tư bản nhàn rỗi còn bao gồm các kim loại quý hiếm, các chứng khoán có giá. Nguồn vốn của ngân hàng gồm có: tư bản tiền tệ tự có của ngân hàng; tư bản tiền tệ tự có của các nhà tư bản công, thương nghiệp chưa dùng đến như: quỹ khấu hao., quỹ tích lũy, quỹ dự phòng...; tư bản tiền tệ của các nhà tư bản thực lợi sống bằng lợi tức; những khoản tiền tiết kiệm, dành dụm; những thu nhập tạm thời chưa sử dụng của các tầng lớp dân cư; một phần ngân sách nhà nước tạm thời chưa sử dụng đến.
Loigiaihay.com
- Các chu kỳ của khủng hoảng kinh tế trong chủ nghĩa tư bản? Khủng hoảng kinh tế xuất hiện làm cho quá trình sản xuất tư bản chủ nghĩa mang tính chu kỳ. Chu kỳ kinh tế của chủ nghĩa tư bản là khoảng thời gian nền kinh tế tư bản chủ nghĩa vận động từ đầu cuộc khủng hoảng này đến đầu cuộc khủng hoảng sau.
- Tại sao nói tư bản thương nghiệp vừa thống nhất, phụ thuộc, vừa độc lập tương đối với tư bản công nghiệp? Ra đời từ tư bản công nghiệp, song lại thực hiện một chức năng chuyên môn riêng tách rời khỏi chức năng sản xuất của tư bản công nghiệp nên tư bản thương nghiệp có đặc điểm là vừa phụ thuộc vào tư bản công nghiệp lại vừa độc lập đối với tư bản công nghiệp.
- Phân tích sự hình thành lợi nhuận bình quân và giá cả sản xuất? Trong chủ nghĩa tư bản, do những đặc điểm, điều kiện khác nhau, nên cùng một lượng tư bản như nhau đầu tư vào các ngành sản xuất khác nhau, thì tỷ suất lợi nhuận đạt được lại khác nhau.
- Tác dụng và biện pháp nâng cao tốc độ chu chuyển của tư bản? - Tác dụng của việc nâng cao tốc độ chu chuyển của tư bản: + Nâng cao tốc độ chu chuyển của tư bản cố định sẽ tiết kiệm được chi phí bảo quản, sửa chữa tài sản cố định Thế nào là tư bản cố định và tư bản lưu động? Ý nghĩa của việc phân chia cặp phạm trù trên?
Tư bản sản xuất gồm nhiều bộ phận và có thời gian chu chuyển khác nhau về mặt giá trị, do đó ảnh hưởng đến thời gian chu chuyển của toàn bộ tư bản.