Tiếng Anh có thanh điệu không
Ngữ điệu và trọng âm góp phần truyền tải ý nghĩa và cảm xúc của bạn tới người nghe. Việc nói đúng ngữ điệu và trọng âm sẽ giúp bạn tự tin hơn trong giao tiếp với người nước ngoài. Ấy thế mà có vẻ như rất nhiều người (nhất là những người mới bắt đầu học) thường chỉ tập trung học phát âm chuẩn từng âm tiết mà quên mất hai yếu tố quan trọng này, dẫn đến việc giao tiếp không hiệu quả. Vậy ngữ điệu và trọng âm tiếng Anh khác gì với tiếng Việt? Và làm thế nào để có thể luyện tập nói tiếng Anh một cách tự nhiên với ngữ điệu và trọng âm? Bạn hãy đọc bài viết dưới đây để tìm câu trả lời nhé! Show Khác biệt giữa tiếng Anh và tiếng ViệtTrước khi đi sâu vào các quy tắc ngữ điệu và trọng âm trong tiếng Anh, chúng ta cần phải hiểu rõ sự khác nhau giữa phát âm tiếng Anh và tiếng Việt. Việc nhận thức đầy đủ sự khác nhau về quy tắc, tư duy giữa hai ngôn ngữ (và hai nền văn hòa) này sẽ giúp bạn loại bỏ những hiểu biết của mình về ngôn ngữ mẹ đẻ khi học tiếng Anh. Tiếng Việt là ngôn ngữ có thanh điệu (tone). Việc thay đổi âm điệu sẽ dẫn tới thay đổi nghĩa của từ. Ví dụ, trong loạt các từ thuần Việt me, mè, mé, mẻ, mẽ, mẹ, mỗi từ có ý nghĩa khác nhau do có thanh điệu khác nhau. Thanh điệu trong tiếng Việt thường được phân loại dựa theo hai tiêu chí là cao độ và âm điệu
Trong khi đó, tiếng Anh lại là ngôn ngữ không có thanh điệu. Và vốn dĩ tiếng Anh là ngôn ngữ đa âm, mỗi từ có một âm tiết mang trọng âm cho nên trọng âm từ là xuất phát điểm của việc nghiên cứu nhịp điệu và ngữ điệu tiếng Anh. Việc nói không có hoặc sai trọng âm từ sẽ gây ảnh hưởng đến nghĩa từ vựng trong giao tiếp, và làm cho người nghe hiểu nhầm hoặc khó hiểu. Xem thêm
Quy tắc cơ bản về ngữ điệu và trọng âm trong tiếng AnhTrọng âm tiếng Anh (stress)Trọng âm là gì?Tiếng Anh là ngôn ngữ đa âm tiết, những từ có hai âm tiết trở lên luôn có một âm tiết phát âm khác biệt hẳn so với những âm tiết còn lại về độ dài, độ lớn và độ cao. Âm tiết nào được phát âm to hơn, giọng cao hơn và kéo dài hơn các âm khác trong cùng một từ thì ta nói âm tiết đó được nhấn trọng âm. Hay nói cách khác, trọng âm rơi vào âm tiết đó. Khi nhìn vào phiên âm của một từ, thì trọng âm của từ đó được ký hiêu bằng dấu () ở phía trước, bên trên âm tiết đó. Trọng âm của từ hiển thị trên ứng dụng eJOY Tại sao lại cần học về trọng âm
Quy tắc đặt trọng âm tiếng AnhCác quy tắc đặt trọng âm tiếng Anh trong từ
Trọng âm rơi vào âm tiết thứ nhất Hấu hết những danh từ và tính từ có hai âm tiết thì trọng âm thường rơi vào âm tiết thứ nhất. Ví dụ:
Các động từ chứa nguyên âm ngắn ở âm tiết thứ hai và kết thúc bằng một (hoặc không) phụ âm, thì trọng âm rơi vào âm tiết thứ nhất.
Ngoài ra, các động từ tận cùng là ow, thì trọng âm cũng rơi vào âm tiết thứ nhất.
Trọng âm rơi vào âm tiết thứ hai Trọng âm thường rơi vào âm tiết thứ hai ở những động từ, giới từ có hai âm tiết. Ví dụ:
Các danh từ hay tính từ chứa nguyên âm dài, nguyên âm đôi ở âm tiết thứ hai hoặc kết thúc nhiều hơn một phụ âm thì trọng âm sẽ rơi vào chính âm tiết đó.
Những từ có hai âm tiết nhưng âm tiết thứ nhất là một tiền tố (như un, dis, im, pre, re,) thì trọng âm thường sẽ rơi vào âm tiết thứ hai.
Trọng âm rơi vào âm tiết thứ nhất Đối với danh từ có ba âm tiết: nếu âm tiết thứ hai có chứa âm /ə/ hoặc /i/ thì trọng âm sẽ rơi vào âm tiết thứ nhất.
Trọng âm sẽ rơi vào âm tiết thứ nhất nếu âm tiết cuối chứa nguyên âm dài hay nguyên âm đôi hoặc kết thúc nhiều hơn một phụ âm.
Trọng âm rơi vào âm tiết thứ hai Khi âm tiết cuối là nguyên âm ngắn như âm /ə/ hoặc /i/ và kết thúc là phụ âm hoặc không nhiều hơn một nguyên âm
Nếu các tính từ có âm tiết đầu tiên chứa âm /i/ hoặc /ə/ thì trọng âm cũng sẽ rơi vào âm tiết thứ hai.
Trọng âm rơi vào âm tiết thứ hai nếu các danh từ có âm tiết thứ nhất chứa âm ngắn (/ə/ hay/i/) hoặc có âm tiết thứ hai chứa nguyên âm dài/ nguyên âm đôi
Các từ tận cùng bằng các đuôi , ety, ity, ion ,- sion, cial,- ically, ious, -eous, ian, ior, iar, iasm ience, iency, ient, ier, ic, ics, -ial, -ical, -ible, -uous, -ics*, ium, logy, sophy,- graphy ular, ulum thì trọng âm nhấn vào âm tiết ngay truớc nó.
Các từ tận cùng là các hậu tố -cy, -ty, -phy , gy, -ible, -ant, -ical, -ive, -ual, -ance/ ence, -ify, -al/ ar, -uous, -ual thì trọng âm rơi vào âm tiết thứ ba tính từ dưới lên.
Các từ chứa hậu tố: ade, ee, ese, eer, ette, oo, -oon , ain (chỉ động từ), -esque,- isque, -aire ,-mental, -ever, self thì trọng âm rơi vào chính các hậu tố đó.
Các tiền tố và hậu tố không làm ảnh hưởng đến trọng âm từ gốc: able,-age,-al, -en, -ful, ing, -ish,-less, -ment, -ous.
Danh từ ghép: trọng âm rơi vào âm tiết thứ nhất.
Tính từ ghép : trọng âm rơi vào âm tiết thứ hai
Động từ ghép: trọng âm rơi vào âm tiết thứ hai
Các quy tắc đặt trọng âm tiếng Anh trong câu Nếu như trong một từ có nhiều âm tiết sẽ có âm tiết được phát âm mạnh, dài hơn thì trong một câu cũng sẽ có những từ trong câu được phát âm mạnh hơn, dài hơn, có những từ được phát âm nhẹ hơn, ngắn hơn. Đó chính là trọng âm câu, hay còn hiểu là nhịp điệu. Thường thì khi nhắc đến trọng âm, chúng ta có xu hướng nghĩ đến trọng âm của một từ mà quên đi mất trọng âm câu. Tuy nhiên thực tế trọng âm của câu cũng đóng vai trò rất quan trọng vì đặt sai trọng âm có thể làm thay đổi hoàn toàn nghĩa hàm chứa trong nói đó, và hơn nữa việc biết cách đặt trọng âm còn giúp bạn nói tiếng Anh hay và tự nhiên như người bản ngữ. Ví dụ, với từ gạch chân là từ nhấn mạnh trong câu.
Trong một câu, hầu hết các từ vựng tiếng Anh có thể được chia làm 2 loại.
Khi nói tiếng Anh, chúng ta sẽ nhấn mạnh vào các từ thể hiện nội dung (stress) và lướt qua (de-stress) các từ cấu trúc, bởi vì những từ nội dung là những từ quan trọng và mang nghĩa của câu, còn những từ thuộc về mặt cấu trúc là những từ ít quan trọng hơn. Nói một cách dễ hiểu hơn, nếu trong một câu, các từ thuộc về mặt cấu trúc bị lược bỏ đi, chỉ còn những từ thuộc về mặt nội dung thì người nghe vẫn hiểu được nghĩa của câu. Ngược lại nếu bỏ đi content words thì người nghe không thể hiểu được ý nghĩa của câu. Nên nhớ là những từ quan trọng sẽ được phát âm dài hơn, to hơn, và với âm cao hơn.
Ngữ điệu (intonation)Ngữ điệu là gì?Ngữ điệu trong tiếng Anh là sự lên xuống giọng, ngắt nghỉ khi nói, khi giao tiếp khiến cho kĩ năng nói của bạn trôi chảy hơn, hấp dẫn và tự nhiên hơn. Người ta sử dụng ngữ điệu trong tiếng Anh khi họ muốn thể hiện cảm xúc của mình thông qua lời nói. Tại sao lại học về ngữ điệuVậy tại sao chúng ta lại cần học về ngữ điệu tiếng Anh khi muốn nói tiếng Anh chuẩn như người bản ngữ? Ngữ điệu có vai trò gì đối với giao tiếp? Thực ra, cũng như trọng âm, việc hiểu và biết cách sử dụng ngữ điệu tiếng Anh sẽ mang lại cho bạn những lợi ích như:
Quy tắc ngữ điệuTrong tiếng Anh có ba cách thể hiện ngữ điệu: Lên giọng (Raise); Xuống giọng (Fall); Xuống giọng một phần (Partical fall). Và trong từng trường hợp thì chúng ta sẽ sử dụng các cách khác nhau.
Với những câu hỏi Yes/No ngữ điệu của bạn nên thấp ở phần đầu và lên dần ở đoạn cuối câu. Ví dụ như:
Ta cũng cần lên giọng ở cuối những câu xác định nhưng mang ý nghĩa của một câu hỏi. Ví dụ như:
Đối với các dạng câu hỏi có từ để hỏi, bạn lại phải xuống giọng ở cuối câu để thể hiện sự nghiêm túc và yêu cầu câu trả lời từ người đối diện. Nếu bạn lên giọng trong câu hỏi có từ để hỏi, thì người bản xứ sẽ thấy khá là kỳ quặc nên hãy cẩn thận nhé. Ví dụ như:
Với những câu mang tính chất trần thuật thông thường chúng ta sử dụng ngữ điệu xuống vào cuối câu. Ví dụ như:
Lên giọng ở cuối câu hỏi đuôi nếu người đặt câu hỏi đang muốn biết câu trả lời chứ không phải là để xác định lại điều đã biết. Ví dụ như:
Nếu để xác định lại điều đã biết hay mong đợi một câu trả lời đồng ý với mình, chúng ta sẽ phải xuống giọng ở cuối câu. Ví dụ như:
Trong câu liệt kê, chúng ta sẽ lên giọng ở mỗi từ trong danh sách, duy chỉ có từ cuối cùng trong danh sách thì cần xuống giọng. Ví dụ như:
Những cảm xúc mạnh như hạnh phúc, hào hứng, sợ hãi, bực bội, ngạc nhiên thường sẽ lên giọng. Ví dụ như:
Ngược lại, chúng ta sẽ dùng ngữ điệu xuống đối với các trường hợp như chán nản, mỉa mai, không quan tâm. Chẳng hạn như ở ví dụ phía dưới, nếu dùng tông giọng thấp câu nói nghe sẽ khá mỉa mai. Và nếu là giọng mỉa mai thì thực chất người nói chả hào hứng hay vui mừng chút nào cả:
Chúng ta sẽ lên giọng ở những từ quan trọng, muốn được nhấn mạnh hơn cả. Chẳng hạn như ở ví dụ dưới đây:
Trong câu cảm thán chúng ta cần xuống giọng để thể hiện cảm xúc của mình. Tránh lên giọng, bởi như thế người nghe sẽ nhầm tưởng bạn đang có thái độ mỉa mai, châm biếm. Ví dụ như:
Cách luyện tập trọng âm và ngữ điệuMột số lưu ý nhỏ
Cách luyện tập trọng âm và ngữ điệu tiếng AnhLuyện tập nhấn trọng âm vào các từ chính trong câu
Lưu ý trong bước này đó là các từ to gần như gắn vào từ go và school ở sau. Tức là: I HAVE/ toGO/ toSCHOOL Luyện tập thể hiện ngữ điệu Cách dễ dàng nhất đó là nhắc lại theo câu nói của người bản xứ (shadowing technique hay kỹ thuật cái bóng). Nghe thật kỹ lần đầu tiên và đọc phụ đề, sau đó nghe lại lần hai và nhắc lại. Bạn có thể xem video hướng dẫn kỹ thuật bắt chước ở đây. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất khi bạn tập nói không phải là nói, mà là nghe lại những gì bạn vừa nói và so sánh với cách nói của người bạn địa. Bởi thực sự thì những gì người nghe sẽ nghe không giống với những gì bạn tưởng tượng đâu, bạn cần phải ghi âm giọng của mình để đối mặt với sự thật. Thế nhưng câu hỏi là cần phải thực hiện điều này như thế nào khi bạn không biết nên sử dụng phần mềm nào để có thể ghi âm và giúp bạn đối chiếu với cách nói chuyện của người bản xứ? eEJOY sẽ giúp bạn thực hiện điều đó bằng chức năng Speak. Bạn có thể nghe video với bất kỳ chủ đề nào mình thích, eEJOY sẽ dừng lại sau mỗi câu để bạn nhắc lại, và giúp thu âm bài nói của bạn để đối chiếu với câu nói gốc. Bạn có thể luyện tập với hơn 10.000 video được cập nhật liên tục mỗi ngày, lắng nghe hàng triệu giọng nói khác nhau và thử sức với đủ các ngữ điệu. Bạn có thể dễ dàng chọn lựa chủ đề mà mình yêu thích và video phù hợp với trình độ của bản thân nhờ hệ thống phân loại video theo chủ đề và các khóa học của eJOY. Luyện kỹ thuật Cái bóng trên eJOY Go Học tiếng Anh miễn phí cùng eJOY GO ngay Bài tập thực hànhĐánh dấu vào những từ có trọng âm trong các câu dưới đây, Sau khi trả lời xong, hãy luyện tập đọc to những câu đó nhé
Hãy xác định xem những câu dưới đây có ngữ điệu như thế nào
Bài luyện tập với video Hãy xem cuộc hội thoại trong đoạn phim Friends dưới đây và xác định trọng âm từ, trọng âm câu và ngữ điệu của từng câu nhé Trên đây là những quy tắc về ngữ điệu và trọng âm trong tiếng Anh mà bạn cần nhớ để có thể nghe hiểu và giao tiếp tự nhiên như người bản xứ. Hãy luyện tập hằng ngày để đạt được kết quả tốt nhất bạn nhé! Khó khăn của bạn khi luyện nói có ngữ điệu và trọng âm là gì? Hãy chia sẻ và cùng bình luận nha. |