Tại sao sau sinh hay bị táo bón

Táo bón sau sinh là tình trạng mà hầu hết các mẹ đều mắc phải, là nỗi sợ hãi của nhiều người. Bởi lẽ bệnh không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, công việc mà còn có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như trĩ, sa trực tràng, sa dạ con. Đâu là cách trị táo bón sau sinh an toàn hiệu quả không ảnh hưởng đến nguồn sữa cho con yêu lắc thắc mắc chung của nhiều mẹ.

Táo bón sau sinh không phải là tình trạng khó điều trị nếu áp dụng đúng cách

Táo bón sau sinh là tình trạng mà đa phần các sản phụ đều cảm thấy sợ hãi khi phải đối mặt. Nguyên nhân gây táo bón thường là:

• Do chế độ sinh hoạt thiếu khoa học, sản phụ thường xuyên nằm trên giường, ít uống nước khiến vận động của ruột yếu đi, phân lưu lại lâu dẫn đến khô, cứng gây táo bón.
• Do vào thời điểm sắp sinh, tử cung to chèn ép các cơ quan xung quanh trong đó có ruột kết khiến hoạt động của nhu động ruột bị hạn chế.
• Do trong thời kỳ mang thai, âm huyết tập trung nuôi thai, đại tràng ít được nuôi dưỡng nên bị khô và sinh ra táo bón.
• Sau khi sinh, phụ nữ thường mất huyết, mất sản dịch, cơ thể hư hao, máu chưa kịp xuống kèm theo việc chăm sóc đại tràng không tốt trong thời điểm mang thai nên dễ dàng gây táo bón.

Bệnh thường có các triệu chứng như sau sinh ăn uống bình thường, không đau bụng nhưng lại khó khăn trong việc đi đại tiện.

Vì đang trong giai đoạn cho con bú, khi tìm kiếm áp dụng các giải pháp trị táo bón sau sinh, mẹ cần suy xét xem chúng có khả năng loại trừ táo bón mà không ảnh hưởng đến nguồn sữa của con hay không. Đa phần các biện pháp được khuyên dùng là mẹo dân gian kết hợp với chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt. 10 cách trị táo bón sau sinh mà mẹ không thể bỏ qua bao gồm:

Đu đủ giàu chất xơ, có enzym tiêu hóa đặc biệt giúp cải thiện chứng tiêu hóa tốt

Đu đủ là thực phẩm giàu chất xơ có khả năng cải thiện chứng táo bón, ngăn ngừa ung thư đại tràng. Không chỉ vậy, đu đủ còn chứa enzym tiêu hóa papain, có tác dụng thúc đẩy tiêu hóa thức ăn, hỗ trợ đào thải chất cặn bã ra khỏi cơ thể. Không chỉ vậy enzym này còn giúp ngăn ngừa tích tụ các protein bị tiêu hóa dở dang trong đại tràng. Đặc biệt, đu đủ còn là một trong những thực phẩm tốt sữa không thể bỏ qua.

Cách sử dụng:

• Cách 1: Lấy vài miếng đu đủ tươi chín đã rửa sạch, cho vào máy xay sinh tố ở tốc độ cao. Xay nhuyễn, lấy nước để uống, có thể thêm một ít muối cho dễ uống.
• Cách 2: Chế biến đu đủ thành các món ăn như đu đủ hầm giò heo, nộm đu đủ hoặc các món rau từ đu đủ với hành, cà chua và các thảo dược khác.

Theo Đông y, nguyên nhân gây táo bón sau sinh là do cơ nhục suy yếu về khí trệ hoặc do dương hư nên tân dịch không được lưu thông và cũng có thể do tỳ vị kém. Trong sách nam dược thần hiệu có viết, hạt vừng tính hàn vị ngọt, không độc, có tác dụng giải độc, sát khuẩn nhuận tràng, tiêu nhiệt, chữa táo bón tốt.

Cách sử dụng:

• Trị táo bón ở phụ nữ sau sinh do thiếu máu mới phẫu thuật với triệu chứng mệt mỏi, chóng mặt, người gầy yếu: Vừng đen, đương quy, xuyên khung, bá tử nhân mỗi thứ 8g; bạch thược, thục địa mỗi thứ 12g; đại táo 3 quả sắc với nước để uống, mỗi ngày một thang, dùng liên tục nhiều ngày sẽ thấy hiệu quả.
• Trị táo bón do khí hư với triệu chứng táo bón, đầy bụng, ợ hơi, tiêu hóa chậm: Đảng sâm 16g; vừng đen, bạch truật, hoài sơn, kỷ tử, sài hồ mỗi thứ 12g. Sắc với nước để uống, mỗi ngày 1 thang, uống trong nhiều ngày sẽ thấy cải thiện. 

>> Xem thêm:

Khoai lang giàu chất xơ và các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Không chỉ vậy theo Đông y, khoai lang còn có khả năng nhuận tràng, hỗ trợ tích cực cho việc điều trị táo bón ở phụ nữ sau sinh. 

Khoai lang cũng là một trong những thực phẩm chữa táo bón hiệu quả

Cách thực hiện:

• Cách 1: Lấy 300 – 500g khoai lang, gọt vỏ thái miếng, luộc cho chín nhừ rồi cho một ít đường, 2 lát gừng tươi, tiếp tục đun sôi ít phút thì tắt bếp, ăn hết trong ngày.
• Cách 2: Lấy 1 củ khoai lang, rửa sạch, gọt vỏ, cho vào máy xay sinh tố xay nhuyễn để lấy nước uống, thực hiện 2 lần/ngày vào bữa sáng và bữa trưa.
• Cách 3: Mỗi ngày 2 củ khoai lang luộc, thực hiện đều đặn trong nhiều ngày sẽ thấy hiệu quả.

Bên cạnh việc áp dụng các phương pháp dân gian, mẹ cũng cần kết hợp với động tác massage bụng mỗi ngày để hỗ trợ điều trị táo bón. Sự kết hợp giữa những phương pháp này sẽ mang đến chuyển biến tích cực do có thể kích thích lưu thông máu, tăng cường hoạt động của nhu động ruột và quá trình đào thải phân.

Cách thực hiện:

Cách 1:

• Nằm ngửa, duỗi người thả lỏng cơ thể để thư giãn
• Dùng hai bàn tay đặt chồng lên nhau, xoa bụng theo chiều kim đồng hồ
• Thực hiện đều đặn 50 vòng mỗi ngày sẽ giúp cải thiện táo bón hiệu quả.

Cách 2: 

• Tay trái chống eo, tay phải xoa từ vùng rốn ra xung quanh nhiều vòng
• Xoa từ bên phải qua trái, qua bụng dưới, bụng phải rồi trở về dạ dày là 1 vòng, thực hiện 30 – 40 vòng
• Đổi tay, thực hiện ngược lại với số vòng tương tự
• Tốt nhất nên thực hiện các xa bữa ăn để tránh gây áp lực cho dạ dày.

>> Tìm hiểu thêm: Điều trị táo bón dễ dàng bằng bài thuốc thảo dược Đông y Thuốc Dân Tộc – “khắc tinh” của mọi bệnh lý tiêu hóa

Sau khi sinh, do để tránh động tới vùng tổn thương mẹ thường ít vận động và hay nằm nghỉ ngơi tại giường. Thế nhưng theo các chuyên gia khoa sản, sau 2 ngày sinh thường, sản phụ đã có thể ngồi dậy và di chuyển ra khỏi giường. Do đó, để cải thiện chứng táo bón, mẹ nên cố gắng vận động nhẹ nhàng để kích thích quá trình trao đổi chất. Tốt nhất là mẹ nên tập bài tập Kegel cho phụ nữ sau sinh để củng cố phần sàn khung xương chậu. 

Bài tập Kegel cho phụ nữ sau sinh giúp cải thiện chứng táo bón

Bài tập cấp độ 1:

• Co cơ âm đạo rồi thả lỏng như bạn đang đi tiểu rồi nín lại
• Lặp đi lặp lại nhiều lần trong ngày, khi tập không dùng cơ bụng, chân, lưng và mông.
• Đặt tay lên bụng khi tập nếu thấy bụng hơi phập phồng là chưa đạt
• Khi tập cần thở đều, chậm và sâu.

Bài tập cấp độ 2:

• Rửa sạch tay, luồn một ngón tay vào âm đạo, dùng âm đạo kẹp ngón tay này.
• Nếu thấy âm đạo co lại nghĩa là bạn đã thành công, thực hiện nhiều lần để thấy kết quả
• Hầu như các sản phụ thường không làm được ở lần đầu, do đó bạn cũng đừng nản lòng.

Bài tập cấp độ 3:

• Co thắt âm đạo một chút, đếm đến 5
• Co thắt thêm chút nữa, vẫn giữ trong 5 giây
• Co thắt hết mức, lại giữ trong 5 giây
• Thả lỏng, tiếp tục thực hiện lần lượt nhiều lần. 

Một trong những nguyên nhân gây táo bón là do cơ thể thiếu nước. Do lượng nước quá ít khiến phân khô, cứng tắc nghẽn, dồn ứ nhiều ngày, khuôn phân thay đổi. Do đó, để bổ sung năng lượng cho cơ thể. Mẹ nên uống một ly nước ấm với canh hoặc có thể uống trà hoa cúc, trà thì là để cải thiện chứng táo bón. Đồng thời, cần uống đủ 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày. Tuy nhiên, tuyệt đối không uống nước đá, đặc biệt là không uống cà phê vì cà phê có thể truyền qua sữa mẹ, ảnh hưởng đến giấc ngủ của bé.  

Quả sung giúp tăng tiết sữa và chữa táo bón

Quả sung giàu canxi, chất xơ, chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất, là xúc tác kích thích sữa mẹ hoạt động hiệu quả. Ăn quả sung sẽ giúp sữa mẹ đặc, thơm ngon, phòng tránh tắc tia sữa. Không chỉ vậy, do giàu chất xơ, quả sung có thể giúp mẹ chữa chứng táo bón hiệu quả mà không gây ảnh hưởng đến bé.

Cách thực hiện:

• Cách 1: Lấy 9g sung tươi, sắc lấy nước uống mỗi ngày hoặc ăn từ 3 – 5 quả sung chín một ngày đến khi hết táo bón. 
• Cách 2: Lấy 120g quả sung tươi, ninh nhừ với 500g móng giò lợn, ăn nhiều lần trong ngày sẽ giúp tuyến sữa hoạt động tích cực và hỗ trợ chữa chứng táo bón ở  sản phụ.

Lưu ý: Sau khi sinh, mẹ không nên ăn sung muối vì các thực phẩm muối chua dễ khiến mẹ bị đầy bụng, khó tiêu khiến tình trạng táo bón thêm nghiêm trọng hơn. 

>> Tham khảo: Bài thuốc chữa táo  bón do bệnh trĩ của Trung tâm Thuốc dân tộc: Tinh túy từ công thức bí truyền người H’Mông

Diếp cá vị cay, tính hơi lạnh, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu sát trùng, tiêu viêm. Không chỉ vậy, diếp cá còn có lượng chất xơ hiếm có khả năng làm mềm phân, đẩy lùi tình trạng táo bón. 

Cách thực hiện:

• Cách 1: Lấy 1 nắm diếp cá tươi, ngâm với nước muối, để ráo, thêm 1 ít nước lọc, xay nhuyễn trong máy xay sinh tố. Đổ nước ra cốc, uống khi đang đói hoặc trước bữa cơm, không uống khi bụng no.
• Cách 2: Lấy lá diếp cá rửa sạch, phơi 4 – 5 nắng, mỗi ngày dùng 10g lá diếp cá khô nấu với 300ml nước. Đun sôi hoặc hãm như trà, uống nhiều lần trong ngày, liên tiếp 10 ngày sẽ thấy cải thiện.

Lưu ý: Mẹ cần thực hiện đúng liều lượng chỉ định, không nên dùng quá nhiều có thể gây thiếu sữa ở một số mẹ có cơ địa không hợp. 

Vừng đen nấu cháo giúp chữa táo bón sau sinh

Ăn gì để hết táo bón sau sinh là thắc mắc của nhiều chị em. Sau đây là một số món ăn chữa táo bón hiệu quả mà chị em có thể áp dụng:

Chè chuối tiêu:

• Nguyên liệu: 3 quả chuối tiêu chín, 30g đường trắng
• Chuối tiêu bỏ vỏ, đánh như như kem, cho thêm 200ml khuấy đều
• Đun hỗn hợp đã chuẩn bị với lửa nhỏ, thấy sôi thì cho thêm ít đường trắng đun đến khi đường tan hết. 
• Ăn mỗi ngày 2 lần, liên tiếp trong 3 ngày sẽ thấy chứng táo bón giảm hẳn.

Chè khoai lang:

• Nguyên liệu: 200g khoai lang, 10g nghệ vàng, 50g đường đỏ
• Nghệ vàng rửa sạch, giã nhỏ; khoai lang rửa sạch cắt vừa miếng
• Cho vào nồi với 300ml nước, đun sôi đến khu nhừ thì thêm đường đỏ, đun tiếp đến khi sôi lại
• Chia làm 2 lần ăn trong ngày, thực hiện liên tục sẽ thấy hiệu quả.

Cháo vừng đen:

• Nguyên liệu: 30g vừng đen, 50g gạo nếp, 100g gạo tẻ, 100g thịt lợn nạc
• Vừng đen và gạo xay nhỏ; thịt lợn băm nhỏ, ướp gia vị vừa ăn, xào chín với dầu thực vật
• Lấy nồi khác cho gạo đun nhỏ lửa với 250ml nước đun nhỏ lửa đến khi cháo chín nhừ thì cho thịt lợn vào đảo đều
• Khi cháo sôi thì nên nếm gia vị vừa ăn, mỗi ngày ăn 2 lần lúc đói, ăn liên tục trong 3 – 5 ngày sẽ thấy hiệu quả.

Bên cạnh những phương pháp trên, mẹ cũng nên xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp. Thường xuyên ăn các món ăn lợi sữa, bồi bổ cơ thể, tăng cường ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi. Các thực phẩm nên ăn bao gồm cà rốt, táo, lê, sữa chua, cà chua, bí đỏ… 

Không chỉ vậy, mẹ cũng cần giữ tâm trạng thoải mái, tránh bực bội, căng thẳng mệt mỏi để không ảnh hưởng đến sự co bóp của dạ dày. Nếu chẳng may bị táo bón, hãy cố gắng thư giãn đầu óc và đừng nên lo lắng quá mức.

Những liệu pháp trên đây là an toàn, lành tính và đảm bảo sức khỏe cho mẹ và bé. Tuy nhiên, chúng sẽ chỉ có tác dụng khi tình trạng táo bón còn nhẹ, bệnh chưa tiến triển nặng dẫn đến biến chứng. Vậy trong trường hợp táo bón nặng thì đâu là lựa chọn tốt nhất.

Thành phần và công dụng của bài thuốc chữa táo bón tại Thuốc dân tộc

Theo Thạc sĩ, bác sĩ Tuyết Lan cho biết: Thuốc Đông y có thể giúp người bệnh giải quyết tình trạng này. Đây sẽ là cách trị táo bón sau sinh vừa đảm bảo an toàn, không ảnh hưởng sức khỏe bé vừa đảm bảo loại bỏ tận gốc bệnh.

Tuy nhiên, nếu vẫn đang trong giai đoạn cho con bú, mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa trước khi dùng thuốc. Nếu bé đã cai sữa, mẹ có thể tham khảo các bài thuốc trị táo bón của trung tâm Thuốc Dân Tộc.

Bài thuốc được nhiều người lựa chọn trong chữa táo bón và mang lại hiệu quả điều trị rất cao.  

Thuốc dân tộc hướng dẫn bài tập giúp điều trị táo bón, hỗ trợ các chứng đau dạ dày, trĩ, đại tràng hiệu quả

Trên đây là một số cách chữa táo bón sau sinh an toàn, hiệu quả mà các sản phụ có thể áp dụng.

Chúc các mẹ sớm tìm được phương pháp phù hợp và nhanh khỏi bệnh.

Có thể bạn quan tâm