Sáng kiến kinh nghiệm về bảo vệ môi trường ở tiểu học

sáng kiến cấp tiểu học về bảo vệ môi trường

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (544.83 KB, 13 trang )

Một số biện pháp giáo dục bảo vên môi trường của học sinh tiểu học
Lĩnh Nam
Trong số báo này chúng tôi xin giới thiệu SKKN của cô giáo Nguyễn Thị
Nga – giáo viên trường tiểu học Lĩnh Nam – Quận Hoàng Mai đạt giải B cấp
ngành năm 2012-2013 với đề tài “Một số biện pháp giáo dục và bảo vệ môi
trường cho học sinh trường Tiểu học Lĩnh Nam” sau đây chúng tôi xin tóm tắt
nội dung sáng kiến:

A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Từ xưa ông cha ta đã quan tâm đến vấn đề môi trường sống qua các câu tục
ngữ, thơ ca: “Nhà sạch thì mát, bát sạch ngon cơm”
Môi trường có tầm quan trọng đặc biệt đối với đời sống con người và sự phát
triển kinh tế văn hóa của đất nước, của nhân loại.
Môi trường theo nghĩa rộng là tất cả các nhân tố tự nhiên và xã hội cần thiết
cho sự sống, sản xuất của con người, như tài nguyên, thiên nhiên, không khí, đất,
nước, ánh sáng, cảnh quan, quan hệ xã hội…
Môi trường theo nghĩa hẹp không xét tới tài nguyên thiên nhiên mà chỉ bao
gồm các nhân tố tự nhiên và xã hội trực tiếp liên quan tới chất lượng cuộc sống con
người.
Tóm lại, môi trường là tất cả những gì có xung quanh ta, cho ta cơ sở để
sống và phát triển.
Trong những năm gần đây về tốc độ phát triển các khu công nghiệp, cùng
với tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn cầu, nền kinh tế nước ta phát triển nhanh chóng.
Khoa học, kỹ thuật, công nghệ phát triển giúp người lao động thủ công thay thế
bằng những máy móc, năng suất lao động tăng, nâng mức sống con người ngày
càng cao, mức sống của nhân dân ngày càng được cải thiện rõ rệt. Nhưng bên cạnh
kết quả thu được cũng không ít tác hại riêng của nó, đó là những chất thải công
nghiệp đã gây ra ảnh hưởng môi trường và đã trở thành nạn ô nhiễm.
Hơn thế nữa, tình trạng ô nhiễm môi trường hiện nay ngày càng cao bởi
những trận động đất, những cơn sóng thần làm mất mát, thiệt hại về tiền của và tài


sản của con người, ảnh hưởng trực tiếp đến kinh tế và khả năng hồi phục sau những
thiên tai ấy là rất lớn.
Đứng trước tình trạng này, con người phải có biện pháp làm trong sạch môi
trường sống, bởi vì mục tiêu đào tạo con người trong giai đoạn mới ở nước ta là
phát triển con người toàn diện “Cao trí tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú về
tinh thần, trong sáng về đạo đức”. Chính vì thế nhà trường cần làm tốt việc giáo
dục và bảo vệ môi trường.
Bảo vệ môi trường là những hoạt động giữ cho môi trường trong lành, sạch
đẹp, cải thiện môi trường, đảm bảo cân bằng sinh thái, ngăn chặn, khắc phục các
1
hậu quả xấu do con người và thiên nhiên gây ra cho môi trường, khai thác, sử dụng
hợp lý và tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên.
Đồng thời để bảo vệ môi trường có hiệu quả thiết thực hơn nữa chúng ta cần
phải thực hiện nhiều biện pháp khác nhau, trong đó biện pháp giáo dục ý thức bảo
vệ môi trường được xem là hiệu quả tốt nhất cho học sinh Tiểu học. Bởi vì bậc
Tiểu học là bậc học nền móng, bậc phổ cập của hệ thống giáo dục quốc dân. Học
sinh Tiểu học đang ở độ tuổi định hướng và phát triển nhân cách. Giáo dục các em
là cơ sở ban đầu làm nền tảng cho việc hình thành đứa trẻ trở thành những công
dân tốt cho đất nước.
Kết quả thực hiện mục tiêu giáo dục môi trường phải là sự kết hợp nhuần
nhuyễn giữa giáo dục lí thuyết và thực hành, giáo dục trong giờ học chính khóa và
qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp, được thực hiện bằng nhiều con đường giáo
dục khác nhau.
Năm học 2012 – 2013 là năm học thứ 5 tiếp tục thực hiện phong trào xây
dựng “Trường học thân thiện – Học sinh tích cực” đang được triển khai rộng khắp
trong toàn ngành nói chung và tại trường Tiểu học Lĩnh Nam nói riêng. Hơn bao
giờ hết, việc giáo dục cho học sinh có những hiểu biết về môi trường và hình thành
cho các em ý thức, kỹ năng về bảo vệ môi trường trong lúc này là vô cùng cần
thiết. Đồng thời cũng trong năm học này Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng tổ chức thi
giáo viên giỏi toàn quốc về giảng dạy lồng ghép giáo dục môi trường và quận


Hoàng Mai chúng tôi tham gia đã đạt giải nhì. Đó cũng là một trong những nội
dung không thể thiếu trong phong trào xây dựng “Trường học thân thiện – Học sinh
tích cực”.
Từ thực tế trên, làm thế nào để nâng cao hiệu quả giáo dục môi trường ở bậc
Tiểu học? làm thế nào để hình thành cho học sinh Tiểu học những hiểu biết về môi
trường đang là vấn đề được quan tâm hiện nay, tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “Một
số biện pháp giáo dục và bảo vệ môi trường cho học sinh trường Tiểu học Lĩnh
Nam” để làm đề tài nghiên cứu.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
- Để làm tốt về giáo dục và bảo vệ môi trường ở trường Tiểu học.
- Về nội dung: Kinh nghiệm giáo dục và bảo vệ môi trường của nhà trường.
- Địa điểm nghiên cứu: Trường tiểu học Lĩnh Nam.
III. ĐỐI TƯỢNG – PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1. Đối tượng: Học sinh từ lớp 1 đến lớp 5 trường Tiểu học Lĩnh Nam.
2. Phạm vi nghiên cứu:
- Thời gian nghiên cứu 2 năm từ tháng 9/2011 đến tháng 4/2012.
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
- Kinh nghiệm quản lý của bản thân trong quá trình chỉ đạo thực hiện
(phương pháp quan sát)
- Trao đổi với bộ phận môi trường, bộ phận y tế, bộ phận ban phụ trách và
giáo viên. (phương pháp đàm thoại).
- Nghiên cứu chỉ thị các cấp….
- Đọc tài liệu.
2
- Nói chuyện các chuyên đề có nội dung liên quan đến giáo dục môi trường.
B. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
1. Môi trường là gì?
Là tổng hợp các điều kiện tự nhiên bao quanh sinh vật có ảnh hưởng trực tiếp


hoặc gián tiếp đến sự tồn tại và phát triển của sinh vật.
Trong đó các nhân tố sau:
- Nhân tố vô sinh như: đất, đá, nước, không khí….
- Nhân tố hữu sinh như: sinh vật và con người…
2. Giáo dục bảo vệ môi trường là gì?
Là tổng hợp các biện pháp nhằm duy trì sử dụng hợp lí, phục hồi, nâng cao
hiệu quả bảo vệ môi trường tự nhiên, giúp con người và thiên nhiên có sự hài hòa
tổng thể.
II. CƠ SỞ THỰC TẾ
- Môi trường và tài nguyên thiên nhiên hiện nay ngày càng bị suy thoái
nghiêm trọng. Muốn bảo vệ môi trường và phát triển bền vững mỗi công dân cần
có nhận thức đúng đắn và biết cách bảo vệ môi trường tự nhiên và môi trường xã
hội.
- Khi những vấn đề trên chưa trở thành bức xúc, trong chúng ta tồn tại một
số suy nghĩ chưa thật đúng đắn về vấn đề này như:
+ Trước hết, cho con người là chúa tể của muôn loài. Con người có thể thống
trị, chế ngự muôn loài trên trái đất. Thái độ của con người với muôn loài không
phải là thái độ bè bạn, cùng chung sống mà lại khai thác, “bóc lột”, bắt muôn loài
phục vụ cho đời sống của mình như bắt động vật để chơi, để ăn thịt, dùng một số
bộ phận của động cật để làm thuốc, làm đồ dùng (mật gấu, cao hổ cốt, cao khỉ, dày
da…).
+ Con người cho rằng tài nguyên của trái đất là vô tận, có thể thỏa sức khai
thác phục vụ lợi ích của mình mà không lo cạn kiệt (tài nguyên mỏ, rừng, biển…)
không cần phải để dành cho thế hệ sau.
+ Con người hoàn toàn có khả năng chinh phục thiên nhiên. Đặc biệt khi
khoa học kỹ thuật phát triển và việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào đời sống sản
xuất, người ta chỉ nghĩ đến sự tiện lợi (xe máy, ô tô…) đến năng suất, chất lượng
sản phẩm mà ít nghĩ đến ảnh hưởng của nó tới môi trường sống: Khói bụi nhà máy
xả ra gây ô nhiễm không khí, chất độc từ phân bón, thuốc trừ sâu trong sản xuất
nông nghiệp, công nghiệp làm ô nhiễm nguồn nước sạch, ô nhiễm không khí, tiêu


diệt các sinh vật…
3
+ Con người tỏ thái độ bàng quang, thiếu quan tâm cho dù môi trường ô
nhiễm ra sao, tài nguyên thiên nhiên còn hay hết, coi đó là việc của xã hội, của
người khác. Nguy hại hơn, những suy nghĩ trên không phải của một số ít người, lại
cũng không phải là tại một quốc gia nào mà ở số đông người, ở hầu hết các quốc
gia trên thế giới. Vì vậy, cần hiểu lại vấn đề, có những hành vi ứng xử đúng đắn với
môi trường và tài nguyên nhiên thiên là vấn đề cấp bách đang đặt ra, bởi nếu không
những vấn đề trên sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của con người trong hiện
tại và cả tương lai sau này.
 Cần phải cho học sinh hiểu biết tổng hợp môi trường nơi đang sống. Hạn chế
thải chất độc hại ra môi trường ảnh hưởng đến nguồn nước uống, sinh hoạt, bảo vệ
nguồn tài nguyên thiên nhiên từ đó nhận thức được mối quan hệ tương hỗ giữa kinh
tế - chính trị - văn hóa – môi trường. Đồng thời còn phải cho học sinh hiểu biết một
cách đầy đủ về sự tác động của con người với môi trường.
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC LĨNH NAM
1.Thực trạng của nhà trường trong những năm qua.
+ Vị trí nhà trường: Trường nằm vị trí gần chợ, sát nhà dân và đường giao
thông. Cây xanh ngày càng được quan tâm, đầu tư, tăng về số lượng đảm bảo môi
trường trong lành.
+ Số lượng học sinh của nhà trường: 1457 em. Số lớp: 38 lớp.
+ Khu vực xung quanh nhà trường công tác vệ sinh của nhân dân đại phương
nhìn chung là tốt, học sinh có ý thức bảo vệ cảnh quan môi trường và cảnh quan
thiên nhiên sạch sẽ.
1.1 Thuận lợi
- Được sự quan tâm của các cấp chính quyền lãnh đạo Quận uỷ, Uỷ ban nhân
dân, Hội đồng nhân dân, Phòng giáo dục và các phòng ban khác của quận Hoàng
Mai, của phường Lĩnh Nam và của nhân dân địa phương Lĩnh Nam về môi trường
trong trường học.


- Đứng dưới góc độ công tác giáo dục bảo vệ môi trường, trường học có
nhiều thuận lợi về tuyên truyền hiểu biết môi trường.
- Giáo dục và bảo vệ môi trường là một nội dung giáo dục quan trọng trong
nhà trường Tiểu học. Thực hiện chỉ thị 36 CT/TW của bộ chính trị về tăng cường
công tác bảo vệ môi trường trong thời kì công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và
quyết định 1362 QĐ-TCG “Đưa các nội dung bảo vệ môi trường vào hệ thống giáo
dục quốc dân”. Trong thời gian qua giáo dục bảo vệ môi trường tại trường Tiểu học
Lĩnh Nam được tiến hành với nhiều hình thức do tập thể cán bộ, giáo viên, nhân
viên và học sinh nhiệt tình ủng hộ. Bên cạnh đó nhà trường còn được trang bị
nguồn nước sạch, có nhà vệ sinh đặt ở vị trí phù hợp, vệ sinh sạch sẽ. Công việc
được nhà trường giáo dục thường xuyên để bảo vệ môi trường là: trồng cây, chăm
4
sóc cây, làm cỏ, vệ sinh trường lớp. Những nội dung đó đã được nhà trường đưa
vào mục thi đua của từng lớp, trong từng tuần, từng tháng của ban phụ trách đề ra.
1.2 Khó khăn
- Ý thức của người dân và học sinh về môi trường và bảo vệ môi trường chưa
thật sự tự giác, sự hiểu biết của người dân về môi trường còn hạn chế.
- Diện tích quy hoạch sân chơi trong trường chưa có khu vực chuyên biệt và
hình thức chưa phong phú, trồng cây xanh mới chỉ tạo được cảnh quan và môi
trường trong lành còn cây lấy bóng mát vẫn hạn chế. Hạn chế hơn nữa mà chúng ta
không thể bỏ qua đó là: Thông tin về giáo dục môi trường đã có nhưng chưa đồng
bộ, chưa đến được nhiều với học sinh.
2. Những công việc đã làm
Nhằm nâng cao hiệu quả cho công tác giáo dục, bảo vệ môi trường trong
trường học. Nhà trường đã làm những công việc sau:
2.1 Tác động tới môi trường.
a. Môi trường không khí
+ Sân trường
- Phát động phong trào Tết trồng cây, chăm sóc cây xanh. Hàng tuần giáo
viên và học sinh các lớp học tổ chức chăm sóc, làm cỏ, vun xới (bồn hoa, cây xanh,


cây cảnh) khu vực lớp mình phụ trách.
- Trong quá trình chăm sóc cây nhà trường đã phân công trực tiếp cho 1 đồng
chí (Bùi Bá Dương) nhân viên có kinh nghiệm, có kiến thức về chăm bón cây đảm
nhiệm công việc này và phối kết hợp cùng với đồng chí Tổng phụ trách, giáo viên
chủ nhiệm làm tốt công tác trồng, chăm sóc bảo vệ cây trong nhà trường.
Hàng tuần chào cờ, bên cạnh biểu dương các lớp, các học sinh có thành tích
giữ gìn vệ sinh trường lớp sạch sẽ, ý thức bảo vệ cây, bảo vệ môi trường tốt, còn có
hình thức nhắc nhở các cá nhân, các lớp chưa thực hiện tốt.
Nhà trường đã đầu tư, trang bị hệ thống đường nước phục vụ cho học sinh
trong khâu vệ sinh trường lớp, tưới cây, rửa sân trường, có sọt rác đựng rác, có xe
đựng rác đặt ở vị trí phù hợp để học sinh thực hiện.
+ Lớp học:
- Mỗi lớp học trồng một cây cảnh và trang trí trong lớp những giỏ hoa cảnh
tạo không gian “xanh, đẹp” trong lớp học và cũng tạo ý thức bảo quản cho học
sinh, các lớp học đều thực hiện tốt công tác vệ sinh chung có tiêu chí thi đua rõ
ràng.
- Giáo viên chủ nhiệm thường xuyên giáo dục học sinh ý thức đổ rác thải
đúng nơi qui định.
+ Tác động của cây xanh tạo được môi trường “xanh – sạch – đẹp”. Tạo
được không khí thoáng mát, có bóng râm, cản bụi do tác dụng của xe gắn máy, tạo
lượng ô xy cho con người.
+ Giáo dục học sinh có ý thức, bảo vệ cây xanh và trồng cây xanh tronh nhà
trường, gia đình và khu phố nơi mình ở.
b. Môi trường nước
- Hệ thống thoát nước không gây ách tắc, không gây ứ đọng.
5
- Nước sử dụng: Nước sạch của nhà máy nước Hà Nội đảm bảo vệ sinh sức
khỏe học đường cho học sinh. Đồng thời nhà trường còn ký hợp đồng với công ty
nước sạch tinh khiết phục vụ học sinh uống.
c. Môi trường đất, chất thải rắn


Bón cây cảnh không sử dụng phân hữu cơ tươi, không sử dụng phân hóa học
(thuốc trừ sâu). Chủ yếu dùng phân vi sinh.
Xây dựng công trình vệ sinh cho học sinh đúng tiêu chuẩn quy tắc vệ sinh,
Nhà trường ký hợp đồng với công ty vệ sinh và được vệ sinh thường xuyên sạch sẽ.
Khu rác thải được bố trí để riêng ở một vị trí thích hợp, hàng tuần vào thứ 6
nhà trường giành thời lượng 20 phút để các lớp tự vệ sinh lớp học sạch sẽ.
3. Các biện pháp đã thực hiện
Ngoài những công việc mà nhà trường đã làm, đã trang bị nhằm hỗ trợ tốt
cho việc giáo dục và bảo vệ môi trường nêu trên thì trong quá trình công tác chỉ
đạo, thực hiện, đồng thời là người quản lý phụ trách mảng chuyên môn, hoạt động
văn nghệ, thể dục thể thao, y tế học đường, công tác phổ cập và công tác Đoàn –
Đội tôi đã ứng dụng và triển khai thực hiện một số biện pháp sau vào việc giáo dục
và bảo vệ môi trường Tiểu học Lĩnh Nam, cụ thể:
* Biện pháp 1: Giáo dục bảo vệ môi trường thông qua lồng ghép nội dung
vào các môn học.
Chương trình Tiểu học đã được thiết kế, xây dựng trên tinh thần gắn với các
nội dung giáo dục môi trường. Nội dung giáo dục môi trường được thể hiện ở tất cả
các môn học: Toán, Tiếng Việt, Đạo đức, Tự nhiên và xã hội, Nghệ thuật, Thể
dục…và gắn bó vào từng bài cụ thể. Chẳng hạn, chương trình môn Đạo đức ở Tiểu
học từ lớp 1 đến lớp 5 đều phản ánh các chuẩn mực hành vi đạo đức phù hợp với
lứa tuổi trong các mối quan hệ của học sinh với gia đình, nhà trường, cộng đồng và
môi trường tự nhiên. Bài 14 (lớp 1); bài 7,8,14 (lớp 2); bài 6,13,14 (lớp 3); bài
8,9,14 (lớp 4) là những bài có liên quan đến giáo dục bảo vệ môi trường. Chương
trình môn Tự nhiên và xã hội ở các lớp 1, 2, 3 có thể giúp học sinh hiểu biết về môi
trường tự nhiên và xã hội, các nguyên nhân làm ô nhiễm môi trường và các biện
pháp bảo vệ môi trường, môn Tiếng Việt, có thể lồng ghép giáo dục môi trường
qua các bài có nội dung về lòng yêu quê hương đất nước, ca ngợi thiên nhiên tươi
đẹp; ở môn Mĩ thuật có thể cho học sinh vẽ tranh về môi trường, vệ sinh môi
trường, bảo vệ môi trường…
Thông qua các bài học được tiến hành với các hình thức tổ chức đa dạng,


linh hoạt có thể ở các địa điểm khác nhau (trên lớp, ngoài trời), giáo viên thông qua
tiết học có thể đem lại cho học sinh các thông điệp phong phú về giữ gìn và bảo vệ
môi trường, giúp các em lĩnh hội kiến thức về giáo dục bảo vệ môi trường một cách
tự nhiên, sinh động và hiệu quả.
MỘT SỐ HÌNH ẢNH MINH HỌA NỘI DUNG TIẾT DẠY
Nội dung bài dạy
6
Em tập làm nhà tiên tri giới thiệu với các bạn về môi trường
Cô, trò sôi nổi thảo luận về bảo vệ môi trường
* Biện pháp thứ 2: Giáo dục bảo vệ môi trường thông qua lồng ghép nội
dung vào các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp và các hoạt động tập thể .
Thông qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp và các hoạt động tập thể, nội
dung giáo dục và bảo vệ môi trường cho học sinh hết sức đa dạng và hiệu quả. Với
chủ trương xây dựng môi trường sư phạm lành mạnh, trong một không gian “xanh
– sạch – đẹp”. Phong trào thi đua vệ sinh làm sạch đẹp trường, lớp tại trường Tiểu
học Lĩnh Nam đã đưa nhà trường trở thành một môi trường trong sạch, an toàn và
lành mạnh. Ngoài ra thông qua các tiết sinh hoạt cuối giờ đầu tuần, các buổi sinh
hoạt lớp, các hoạt động của Đội, các hội thi hiểu biết về giáo dục môi trường được
tổ chức hết sức đa dạng với các nội dung và hình thức rất phong phú và phù hợp
với lứa tuổi học sinh Tiểu học.
Một số hình ảnh minh họa cho từng hoạt động:
HOẠT ĐỘNG 1: PHÁT ĐỘNG CHO HỌC SINH VẼ TRANH
CỔ ĐỘNG VỀ MÔI TRƯỜNG
Cô giới thiệu với các em về môi trường
7
Học sinh lớp 1A tham gia vẽ tranh bảo vệ môi trường
HOẠT ĐỘNG 3: THẢO LUẬN NHÓM BÀI TẬP TÌNH HUỐNG –
DIỄN THỜI TRANG
Ví dụ 1: Trên đường đi học về bạn thấy một em nhỏ đổ rác ra đường. Trong
tình huống đó bạn sẽ làm gì?


- Lớp trưởng nêu tình huống các thành viên của lớp phát hiện và giải quyết
vấn đề  nêu cách xử lý.
“ Tôi sẽ chạy đến nói với em nhỏ: “Em không được đổ rác ra đường vì như
vậy là sẽ làm mất vệ sinh đường phố, gây ô nhiễm môi trường và làm mất đi vẻ đẹp
của thành phố mình”. Sau đó em sẽ giúp em nhỏ gom rác lại, đem đi đổ ở thùng rác
đúng nơi quy định để góp phần bảo vệ môi trường”.
Lớp trưởng kết luận và tuyên dương các bạn đưa ra cách xử lý tình huống
hay, hợp lý.
Ví dụ 2: Có hai chị em đang đi chơi ở công viên, người em vừa uống xong ột
hộp sữa tươi thì liền hỏi người chị: “Chị ơi! Bỏ hộp sữa vào đâu ạ?” Người chị bảo:
“Thì vứt luôn ở đấy!”. Em trả lời; “Nhưng phải vứt vào thùng rác cơ mà chị?”. Chị
bảo: “Em cứ vứt đại ở đấy đi! Không có gì đâu, có tí rác ấy mà phải nghĩ gì.”
Nếu bạn được chứng kiến tình huống trên thì bạn sẽ nói gì với 2 chị em bạn
nhỏ trong tình huống là hay nhất! có ý nghĩa về môi trường nhất?
- Lớp trưởng nêu tình huống  các thành viên của lớp thảo luận đưa ra cách
xử lý  lớp trưởng tuyên dương cách xử lý hay, ý nghĩa nhất về môi trường:
“ Trước tiên tôi xin lỗi 2 chị em trong tình huống vì đường đột cắt ngang
cuộc dạo chơi của họ và giải thích cho họ nếu họ vứt rác bừa bãi được thì người
khác cũng làm thế được thì chỉ cần 1 ngày với vô số người qua lại vứt rác bừa bãi
như bạn thôi thì từ 1 hộp sữa nhỏ của bạn sẽ thành một đống rác không nhỏ, vừa
làm mất mĩ quan công viên, vừa ô nhiễm môi trường. Vậy sao bạn không bước
thêm vài bước nữa tới thùng rác bỏ vỏ hộp sữa đó vào thùng rác để bảo vệ môi
8
trường mà bảo vệ môi trường cũng chính là bảo vệ môi trường sống xung quanh
mình”.
+ Tổ chức cho các em biểu diễn thời trang có nội dung bảo vệ môi trường
được làm từ các sản phẩm tái chế qua đó giáo dục cho học sinh thấy được trách
nhiệm của mình với biện pháp bảo vệ môi trường.
HÌNH ẢNH BUỔI BIỂU DIỄN THỜI TRANG DIỄN ĐÀN
VỀ MÔI TRƯỜNG


Việc đưa giáo dục bảo vệ môi trường lồng ghép các tiết sinh hoạt chào cờ
đầu tuần rất có hiệu quả. Đây là một cách giúp các em nắm kiến thức về môi trường
một cách nhẹ nhàng, không khô khan mà lại có hiệu quả cao. Từ đó các em có thái
độ và hành vi đúng đắn với việc bảo vệ môi trường, có suy nghĩ đúng đắn trước
những sự việc xảy ra trong thực tế và thấy được trách nhiệm của chính mình, mặc
dù đó có thể là những hành động chưa lớn nhưng cũng sẽ hình thành cho các em
tinh thần trách nhiệm trước môi trường đang bị đe dọa – một điều chúng ta đang
cần ở các em, những chủ nhân tương lai của đất nước.
* Biện pháp 3: Dọn vệ sinh lớp, chăm sóc công trình măng non.
- Ngay từ đầu năm học bên quản lý, phụ trách mảng Đoàn – Đội yêu cầu
đồng chí Tổng phụ trách phân công chi tiết cho các lớp đảm nhận công trình măng
non và lên kế hoạch qui định ngày, giờ các lớp phải làm vệ sinh trường, lớp 1 lần/1
tuần vào các ngày thứ 6 trong thời lượng 20 phút để: quét mạng nhện, lau cửa kính,
lau bàn ghế…Nhóm khác thì phân công nhổ cỏ tưới cây ở công trình măng non của
lớp mình.
Trong quá trình học sinh tổng vệ sinh thì giáo viên chủ nhiệm phải trực tiếp
theo dõi, hướng dẫn để giúp cho lớp học vừa sạch, vừa đảm bảo an toàn cho học
sinh và đảm bảo cơ sở vật chất cho nhà trường. Còn đồng chí Ngô Thị Bình – Giáo
viên Tổng phụ trách và đồng chí Đậu Thị Ái Tình – nhân viên y tế cùng lần lượt
đến các lớp để quan sát, chấm điểm, đánh giá công việc và kịp thời nhắc nhở những
hiện tượng học sinh còn đùa nghịch trong khi lao động. (nếu có).
Chúng em chăm sóc vườn hoa
* Biện pháp 4: Phát động phong trào “Tết trồng cây – đời đời nhớ ơn Bác”
9
Nhà trường phát động mỗi học sinh trồng 1 cây ăn quả hoặc cây lấy gỗ tại
gia đình. Đồng thời hưởng ứng nhiệt tình tết trồng cây tại nhà trường. Năm học
2012 – 2013 nhân dịp xuân Quý Tỵ, được sự quan tâm tạo điều kiện của các cấp
Ủy Đảng, chính quyền Quận và địa phương, trường Tiểu học Lĩnh Nam đã được
đón các đồng chí Lãnh đạo quận Hoàng Mai về trồng thêm một số cây lấy bóng
mát tại sân trường và đằng sau các dãy lớp học.


Tết trồng cây “Đời đời nhớ ơn Bác” không chỉ giúp nhà trường có được một
khung cảnh đẹp, tăng thêm số lượng cây xanh mà còn tạo cho học sinh có được một
môi trường “Xanh – sạch – đẹp” và an toàn. Đồng thời tại ngôi trường chuẩn Quốc
gia, trường Tiểu học Lĩnh Nam thân yêu này, các em được hưởng trọn vẹn một nền
giáo dục toàn diện, hơn thế nữa các em còn được vui chơi, trò chuyện, được ôn bài
dưới bóng mát của cây xanh. Có thể nói cây xanh còn mang lại cho con người thật
nhiều lợi ích: “Cho ta hoa thơm, trái ngọt, cho bầu không khí trong lành, cho môi
trường, cho cuộc sống của chúng ta thêm tươi đẹp…”.
Với nét đẹp truyền thống văn hóa của phong trào “Tết trồng cây” đã mang lại
cho các em học sinh trường Tiểu học Lĩnh Nam một dấu ấn, một ý nghĩa rất lớn.
Hiểu được điều đó em Đỗ Trần Ngọc Anh – học sinh lớp 5C đã thay mặt cho hơn
một nghìn học sinh toàn trường xin hứa: “Mỗi chi đội, mỗi đội viên chúng em sẽ
chăm sóc thật tốt những cây xanh ở trường, ở nhà, ở khu dân cư. Không chỉ vậy,
mỗi học sinh trường Tiểu học Lĩnh Nam sẽ là một tuyên truyền viên tích cực cho
bạn bè, cho người thân và mọi người xung quanh về ý nghĩa của tết trồng cây và lợi
ích của cây xanh, để không chỉ trường Tiểu học Lĩnh Nam – quận Hoàng Mai hay
Thủ đô Hà nội mà trên cả đất nước Việt Nam nơi nào cũng Xanh – Sạch – Đẹp. Em
xin nhắn nhủ tới các bạn học sinh trên khắp mọi miền: Chúng ta hãy cùng nhau
chung tay góp sức bảo vệ môi trường để đất nước ta mãi thắm tươi và hành tinh của
chúng ta mãi mãi một màu xanh, bạn nhé!”.
MỘT SỐ HÌNH ẢNH CỦA BUỔI LỄ PHÁT ĐỘNG
“TẾT TRỒNG CÂY – ĐỜI ĐỜI NHỚ ƠN BÁC”.
Các vị lãnh đạo Quận ủy, UBND quận Hoàng Mai và lãnh đạo phường dự lễ
“Tết trồng cây” đời đời nhớ ơn Bác
10
Khai mạc lễ phát động “Tết trồng cây” đời đời nhớ ơn Bác
Cô Hà – PTPT cùng các em học sinh chăm sóc cây xanh-nhân dịp xuân Quý Tị
11
Em đang cho cây “uống nước”
4. Kết quả chuyển biến của đối tượng


Khuôn viên của nhà trường ngày càng “Xanh – Sạch – Đẹp” và An toàn,
thoáng mát, đã góp phần rất lớn trong việc thu hút các bậc phụ huynh đưa trẻ đến
trường ngày một đông hơn.
Đội ngũ giáo viên nắm chắc nội dung giáo dục bảo vệ môi trường, vận dụng
được các phương pháp phù hợp gắn với cuộc sống thực tế của các em. Giáo viên
giáo dục học sinh thường xuyên bảo vệ môi trường, vệ sinh trường, lớp…
Thông qua giáo dục bảo vệ môi trường học sinh biết chăm sóc giữ gìn sức
khỏe cho bản thân. Biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh lớp học, biết cất đồ dùng
và vật liệu gọn gàng, đúng chỗ. Các em chăm sóc bồn hoa, cây cảnh thường xuyên.
Học sinh có thói quen tốt bảo vệ môi trường như: không khạc nhổ bừa bãi, đi
vệ sinh đúng chỗ…, biết tiết kiệm thức ăn, ăn hết suất, không làm rơi vãi. Đặc biệt
các em còn hưởng ứng tích cực làm sản phẩm sáng tạo từ những nguyên vật liệu
phế thải phục vụ học tập. Các em còn hiểu biết về môi trường sống của con người,
về mối quan hệ với động vật, thực vật. Các nguồn tài nguyên nước, đất, không khí.
Có kiến thức đơn giản về một số ngành nghề của địa phương.
Năm học 2010 – 2011, 2011 – 2012 nhà trường đều đạt bằng khen “trường
học thân thiện – học sinh tích cực” cấp Thành phố.
5. Bài học kinh nghiệm
Đội ngũ giáo viên nhận thức đúng đắn về vai trò và tầm quan trọng của việc
giáo dục bảo vệ môi trường, nắm chắc nội dung giáo dục bảo vệ môi trường.
Trường được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo Đảng, Chính quyền, quận
Hoàng Mai và địa phương. Phối hợp với các ban ngành, đoàn thể tạo môi trường
“Xanh – Sạch – Đẹp” và An toàn.
Ban giám hiệu thường xuyên quan tâm, chỉ đạo về giáo dục bảo vệ môi
trường cho giáo viên và nhân viên trong trường.
Nâng cao nhận thức của các bậc phụ huynh thông qua công tác tuyên truyền
về giáo dục bảo vệ môi trường.
Tổ chức tốt các hoạt động về “Giáo dục bảo vệ môi trường” cho học sinh
nhằm rèn kỹ năng sống văn minh cho các em. Khen thưởng kịp thời các lớp và giáo
viên thực hiện tốt “Giáo dục bảo vệ môi trường” trong trường Tiểu học.


C. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
I. KẾT LUẬN
Giáo dục môi trường trong các trường Tiểu học cần phát triển hơn nữa, xứng
đáng với tầm cao chiến lược của đất nước ta là đào tạo con người phát triển toàn
diện, vì học sinh bậc Tiểu học còn nhỏ hầu hết là con em địa phương, ý thức về vệ
sinh môi trường còn hạn chế, ý thức tự giác chưa cao nên để nâng cao dần nhận
thức và giáo dục các em ý thức bảo vệ môi trường phải đi từ những việc làm rất
nhỏ, rất cụ thể từ biết giữ gìn vệ sinh chung, biết thu gom rác bỏ đúng nơi quy định,
biết chăm sóc bảo vệ cây xanh, biết vệ sinh lớp học… chắc chắn cùng với sự lớn
dần của các em sẽ ý thức ngày càng rõ về môi trường và biết tham gia bảo vệ môi trường.
“Mỗi người cần có trách nhiệm bảo vệ môi trường ngay từ trong ý thức”.
12
Giáo dục bảo vệ môi trường trong trường chúng tôi đã hình thành cho các em
những hiểu biết về môi trường sống của con người. Các em có những kỹ năng.
Thói quen bảo vệ môi trường và có thái độ tình cảm tốt biết yêu quý, gần gũi với
thiên nhiên…tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường ở lớp học, ở
trường và ở gia đình.
Về phía đội ngũ giáo viên: nắm chắc nội dung giáo dục bảo vệ môi trường,
tích cực năng nổ trao đổi kinh nghiệm, cải tiến và vận dụng linh hoạt các phương
pháp giảng dạy. Có ý thức tích hợp nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào các
bài dạy trong chương trình quy định và trong các hoạt động ngoài giờ lên lớp. Phối
hợp với các bậc phụ huynh tuyên truyền phổ biến kiến thức, kỹ năng giáo dục bảo
vệ môi trường tại cộng đồng.
Về phía cán bộ quản lý: đẩy mạnh triển khai việc thực hiện chuyên đề đến
100% giáo viên. Thường xuyên theo dõi, đôn đốc nhắc nhở trong mọi hoạt động.
đặc biệt là hướng dẫn các biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường.
Chú trọng việc xây dựng môi trường “xanh – sạch – đẹp” và an toàn.
II. KHUYẾN NGHỊ
+ Địa phương cần quan tâm hơn đến vấn đề: “Đảm bảo vệ sinh và an toàn môi
trường xung quanh trường học” vì vẫn còn hiện tượng hàng quán ngồi ngoài cổng trường.


+ Đề xuất với phòng giáo dục tổ chức nhiều hơn nữa chuyên đề về giáo dục môi
trường để giáo viên được học tập.
Trên đây là một số những kinh nghiệm để: “Một số biện pháp giáo dục bảo
vên môi trường của học sinh tiểu học Lĩnh Nam” của tác giả đã đúc rút được
trong quá trình giảng dạy trên lớp, giúp các em hiểu và và biết bảo. Chúng tôi huy
vọng thông qua kinh nghiệm này các thầy cô sẽ áp dụng tốt tại đơn vị mình. Mọi
thông tin cần trao đổi liên hệ qua Email: . hoặc xem chi
tiết tại website:http://khohoclieu.hanoiedu.vn. http://tapchi.hanoiedu.vn
13

Skkn-một số biện pháp bảo vệ môi trường trong trường th nguyễn văn trỗi

  • doc
  • 25 trang

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
MỤC LỤC
NỘI DUNG
Mục lục
I. PHẦN MỞ ĐẦU
I.1. Lý do chọn đề tài
I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
I.3. Đối tượng nghiên cứu
I.4. Phạm vi nghiên cứu
I.5. Phương pháp nghiên cứu
II. NỘI DUNG
II.1. Cơ sở lý luận để thực hiện đề tài
II.2. Thực trạng
a. Thuận lợi, khó khăn
b. Thành công, hạn chế
c. Mặt mạnh, mặt yếu
d. Các nguyên nhân
e. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng
g. Khảo sát tình hình thực tế tại trường
II.3. Giải pháp, biện pháp
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
c. Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp
d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
II.4. Kết quả
III. KIẾN NGHỊ
III.1. Kết luận
III.2. Kiến nghị
Nhận xét của hội đồng chấm sáng kiến cấp trường – cấp huyện
Tài liệu tham khảo

Người thực hiện: Lê Hoài Vân

TRANG
1
2
2
3
3
3
3
4
4
5
5
5
6
7
8
9
10
10
10
17
17
18
19
20
20
22
24
25

1

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nhạc sĩ Trương Quang Lục từng viết:
“Trái đất này là của chúng mình
Quả bóng xanh bay giữa trời xanh…”
Đúng vậy, trái đất này không chỉ của riêng ai mà của toàn nhân loại. Bầu
trời xanh ấy chính là điểm tựa cùng chắp cánh cho những ước mơ của tâm hồn
trẻ thơ bay cao bay xa hơn. Bởi vậy mà, việc bảo vệ cho bầu trời xanh ấy là một
việc làm có ý nghĩa thiết thực không thể thiếu trong mỗi chúng ta. Hiện nay, trái
đất đang nóng dần lên, vấn đề ô nhiễm môi trường đang diễn ra liên tục ở tất cả
các nước trên thế giới, ô nhiễm môi trường ảnh hưởng tới toàn cầu như tình
trạng ô nhiễm không khí, nguồn nước, hạn hán lũ lụt ... xảy ra liên tục. Nhân tố
con người là yếu tố chính làm cho tình trạng ô nhiễm càng gia tăng trầm trọng
nhưng chính con người cũng là nhân tố bảo vệ môi trường và cải thiện môi
trường sống. Môi trường sống của con người là vũ trụ bao la, trong đó hệ mặt
trời và trái đất là bộ phận có ảnh hưởng trực tiếp rõ nét nhất. Môi trường thiên
nhiên bao gồm các nhân tố thiên nhiên; đất, nước, không khí, ánh sáng ... tồn tại
khách quan ngoài ý muốn của con người. Môi trường nhân tạo gồm những nhân
tố vật lý, sinh học, xã hội do con người tạo nên, chịu sự chi phối của con người.
Môi trường xã hội bao gồm mối quan hệ giữa người với người. Những vấn đề
môi trường này nó cùng nhau tồn tại, xen lẫn và tương tác chặt chẽ vào nhau.
Đặc biệt hơn hiện nay sự bùng nổ dân số cùng với quá trình đô thị hóa nhà máy,
xí nghiệp đã tạo ra nhiều khí thải ... đang xâm nhập và làm ảnh hưởng đến sức
khỏe và cuộc sống của con người.
Là một con người Việt Nam ai cũng nhận thức được việc gìn giữ cho quê
hương chúng ta ngày một sạch đẹp hơn. Điều đó không chỉ là để có một vẻ đẹp về
thiên nhiên, cây cối, hay là quang cảnh mà còn là để cho chúng ta một sức khỏe
thật tốt. Mỗi chúng ta ai cũng nhận thấy được tầm quan trọng của sức khỏe đối với
Người thực hiện: Lê Hoài Vân

2

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
bản thân, không có sức khỏe con người sống đâu còn ý nghĩa. “Người khỏe mạnh
thì có trăm điều ước, người đau ốm thì chỉ ước một điều”, chắc hẳn ai cũng đoán
được điều ước đó là sức khỏe. Nhưng vấn đề đặt ra là làm thế nào để có một sức
khỏe tốt, ngoài những yếu tố về dinh dưỡng, thể dục thể thao, tinh thần thoải mái
thì môi trường sống trong sạch đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Vậy môi
trường sống trong sạch là gì? Làm thế nào để có một môi trường sống trong sạch?
Mỗi chúng ta đã đóng góp được gì để cho môi trường ngày càng trong sạch hơn?
Điều đó hoàn toàn phụ thuộc vào ý thức của mỗi cá nhân chúng ta.
Vì vậy, để đảm bảo cho con người được sống trong một môi trường lành
mạnh thì việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường được hình thành và rèn luyện
từ rất sớm, từ lứa tuổi học sinh tiểu học, giúp trẻ em có những khái niệm ban
đầu về môi trường sống của bản thân mình nói riêng và con người nói chung là
cần thiết. Từ đó biết cách sống tích cực với môi trường nhằm đảm bảo sự phát
triển lành mạnh của cơ thể và trí tuệ.
Nhận thức được tầm quan trọng chính vì vậy tôi mạnh dạn đưa ra ý tưởng
và chọn đề tài "Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh - Sạch Đẹp ở trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi".
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
Nghiên cứu đề tài nhằm tìm ra một số biện pháp tốt nhất để rèn luyện thói
quen, giáo dục học sinh có ý thức bảo vệ môi trường giúp các em nhận thức
được những hành động để bảo vệ môi trường hay cũng chính là để bảo vệ sức
khỏe của chính bản thân mình.
3. Đối tượng nghiên cứu
- Nghiên cứu một số biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường cho học sinh
tại trường tiểu học tôi đang công tác.
4. Phạm vi nghiên cứu
- Thực hiện đối với học sinh Trường Nguyễn Văn Trỗi, huyện Krông
Ana, tỉnh ĐăkLăk.
Người thực hiện: Lê Hoài Vân

3

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
5. Phương pháp nghiên cứu
- Nghiên cứu tài liệu, tạp chí giáo dục tiểu học.
- Phương pháp khảo sát thực tế.
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp dùng lời.
- Phương pháp thực hành.
II. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận
-Trước tiên để học sinh nắm được Môi trường là gì? Qua quá trình học tập
và sinh sống, các em có thể hiểu môi trường là tổng hợp các điều kiện tự nhiên
bao quanh sinh vật có ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến sự tồn tại và phát
triển của sinh vật. Môi trường có ảnh hưởng rất lớn trên nhiều phương diện
trong cuộc sống của bản thân các em.
- Giáo dục môi trường là tổng hợp các biện pháp nhằm duy trì sử dụng
hợp lý, phục hồi, nâng cao hiệu quả môi trường tự nhiên, giúp con người và
thiên nhiên có sự hài hòa. Đối với hiện nay, công việc giáo dục môi trường là rất
quan trọng, cần thiết. Trong việc xây dựng thời đại mới của cả thế giới, Việt
Nam cũng từng ngày, từng giờ tham gia vào công cuộc đổi mới nền kinh tế hiện
đại “Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa”. Để đáp ứng cho công cuộc ấy thì con
người phải khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên, tài nguyên môi trường rất
nhiều. Một thực trạng ngày nay mà ta có thể thấy rõ, môi trường và tài nguyên
thiên nhiên ngày càng bị suy thoái nghiêm trọng. Muốn bảo vệ môi trường phát
triển bền vững mỗi chúng ta cần có nhận thức đúng đắn và biết cách bảo vệ tài
nguyên thiên nhiên và môi trường.
- Như chúng ta đã thấy, tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng cao,
những trận động đất, những cơn sóng thần làm mất mát và thiệt hại về tiền của
và con người, ảnh hưởng đến kinh tế và khả năng hồi phục sau những thiên tai
ấy là rất lớn. Do đó để bảo vệ môi trường chúng ta phải thực hiện nhiều biện
Người thực hiện: Lê Hoài Vân

4

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
pháp khác nhau, trong đó biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường được
xem là có hiệu quả, nhất là ở lứa tuổi học sinh tiểu học. Bởi học sinh ở lứa tuổi
này, dễ hình thành những nề nếp, thói quen tạo cơ sở cho việc hình thành nhân
cách tốt.
- Ở lứa tuổi tiểu học, học sinh tuy đã lớn nhưng sự tự ý thức về hành
động của mình chưa cao, đa phần các em bây giờ được ông bà bố mẹ nuông
chiều, việc gì cũng làm giúp nên các em không có kĩ năng tự phục vụ bản thân
như tự rửa tay, tự cất đồ dùng học tập, đồ chơi vào đúng nơi quy định, vứt rác
vào thùng rác …
2. Thực trạng
a. Thuận lợi, khó khăn
* Thuận lợi:
- Ngay từ đầu năm học nhà trường đã chú trọng tới công tác xây dựng
cảnh quan trường lớp, 100% cán bộ giáo viên, nhân viên nhà trường đồng tình
ủng hộ cùng chung tay xây dựng trồng được nhiều cây cảnh đẹp có giá trị, ở tại
hai phân hiệu của nhà trường.
- Bản thân tôi luôn nỗ lực tìm tòi tài liệu liên quan đến việc bảo vệ môi
trường giảng dạy trực tiếp trong các tiết học có thể gắn nội dung tích hợp bảo vệ
môi trường. Như là tích hợp toàn phần, tích hợp bộ phận, tích hợp liên hệ ở mỗi
nội dung có trong chương trình, tôi luôn tận dụng những nguồn nguyên vật liệu
thải bỏ để có thể biến chúng thành những dụng cụ học tập và đồ chơi đơn giản
giúp cho học sinh được học, được khám phá và khắc sâu kiến thức.
- Học sinh luôn nhiệt tình trong các buổi lao động của nhà trường.
* Khó khăn:
- Bản thân chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc giáo dục môi trường cho
học sinh. Trong quá trình soạn giảng chưa chú ý đến việc lồng ghép giáo dục
bảo vệ môi trường vào các tiết dạy và hoạt động giáo dục.
- Việc lựa chọn nguồn nguyên vật liệu, nơi cất giữ và bảo quản để đảm
bảo sản phẩm có độ bền cao, sử dụng lâu ngày còn hạn chế.
Người thực hiện: Lê Hoài Vân

5

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
- Diện tích sân chơi cho học sinh còn chật hẹp, cây xanh rất ít nên chưa
tạo được bóng mát cho học sinh, trong các giờ hoạt động ngoài trời.
b. Thành công, hạn chế
* Thành công:
- Khi đưa ra kế hoạch thực hiện đề tài, tôi cũng đã được sự quan tâm, giúp
đỡ của Ban Giám hiệu nhà trường, của tổ chuyên môn, luôn tạo điều kiện về cơ
sở vật chất và phương tiện thực hiện các hoạt động cho học sinh.
- Môi trường lớp học sạch sẽ, thoáng mát, trang thiết bị của nhà trường
đầy đủ nên cho học sinh một môi trường học tập tốt.
* Hạn chế:
- Điểm trường nằm trong khu dân cư, nơi tập trung khá đông người.
- Diện tích sân chơi bãi tập của các em chưa được phù hợp, sân trường
còn nhỏ so với số lượng học sinh của trường trong những ngày hoạt động tập thể.
- Đồ dùng dạy học nội dung giáo dục môi trường còn ít.
- Các em chưa có ý thức giữ gìn và bảo vệ môi trường trong sạch, còn xé
vở làm đồ chơi, ăn quà xong chưa có ý thức vứt giấy, vỏ vào đúng nơi quy định,
chơi những trò chơi mất vệ sinh như là dùng cát ném vào bạn, chân tay khi đến
lớp còn bẩn, cây cối được thầy cô trồng làm bóng mát, cảnh quan quanh trường
học thì còn tự ý rủ bạn bè tới chơi đùa và bẻ ngọn ...
- Các hàng quán quà vặt xung quanh trường học còn quá nhiều nên không
thể tránh khỏi hiện tượng học sinh ăn quà vặt và xả rác xung quanh trong và
ngoài trường học.
- Đối với khu dân cư: Nhiều hộ gia đình chưa có nhà vệ sinh để đi tiểu
tiện, đại tiện. Trâu bò còn thả rông, chuồng trại chăn nuôi, gia súc, gia cầm nuôi
gần trường chưa đảm bảo vệ sinh. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến việc giáo
dục học sinh bảo vệ môi trường sống tại khu dân cư và chưa tạo thói quen bảo
vệ môi trường sống cho các em.
Chính vì thế tôi đã suy nghĩ trăn trở áp dụng một số biện pháp giáo dục ý thức
bảo vệ môi trường cho học sinh đạt hiệu quả cao, mạnh dạn chia sẻ cùng đồng nghiệp.
Người thực hiện: Lê Hoài Vân

6

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
c. Mặt mạnh, mặt yếu
* Mặt mạnh:
- Học sinh có thái độ gần gũi với môi trường tự nhiên, môi trường xã hội,
yêu quý chăm sóc bảo vệ cỏ cây hoa lá trong gia đình, nhà trường và ở khắp mọi
nơi, yêu quý chăm sóc bảo vệ vật nuôi gần gũi với con người, quý trọng bảo vệ
đồ dùng học tập, biết lau chùi đồ dùng bị bụi bẩn, thích tham gia vào việc trồng
cây, dọn dẹp vệ sinh cùng các giáo viên trong trường.
* Mặt yếu:
- Đa số học sinh của trường tôi ở nông thôn rất ham chơi, chưa có ý thức
bảo vệ môi trường sân trường, nhiều lúc các em vẫn chạy một cách vô tư chưa
biết nhặt rác ngay dưới chân mình để bỏ vào thùng, chơi chạy quá đà giẫm hết
cả lớn vườn hoa của trường, thậm chí còn bẻ cành cây, bẻ hoa vườn trường, đi
vệ sinh, rửa tay chưa biết khoá vòi nước lại ...
- Một số phụ huynh do mải làm kinh tế nên ít quan tâm đến con em mình,
tôi nhìn thấy nhiều phụ huynh do vội vàng đưa con đi học nên nhiều khi đi xe
máy lấm bết bụi đường, nổ máy phóng thẳng vào sân trường tới cửa lớp. Một số
khác chỉ mua cho con hộp xôi hoặc cái bánh sau đó chở con đến trường nên học
sinh ăn xong rồi vứt luôn vỏ hộp xuống sân trường.
d. Nguyên nhân
- Trước khi nghiên cứu đề tài này, tôi thấy đã có nhiều giáo viên nghiên
cứu về biện pháp giáo dục học sinh ở trường Tiểu học, trong đó có cả “Một số
biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh - Sạch - Đẹp ở trường Tiểu học”,
đề tài giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho học sinh ở độ tuổi này. Nhưng dựa
trên tình hình thực tế của Trường tiểu học Nguyễn Văn Trỗi là trường nằm ngay
trên trung tâm Xã Quảng Điền, đa số học sinh là con em địa phương nên ý thức
bảo vệ môi trường chưa cao.
- Bên cạnh đó, tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng nặng, kéo theo là
sự bùng nổ về vấn đề dân số là một hồi chuông cảnh tĩnh cho nhân loại. Do đó
để bảo vệ môi trường chúng ta phải thực hiện nhiều biện pháp khác nhau, trong
Người thực hiện: Lê Hoài Vân

7

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
đó biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường được xem là có hiệu quả nhất là
ở lứa tuổi tiểu học. Bởi trẻ em ở lứa tuổi này dễ hình thành những nề nếp, thói
quen tạo cơ sở cho việc hình thành nhân cách tốt.
- Việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường tôi xác định là một trong những
nhiệm vụ quan trọng được tiến hành có kế hoạch, chiến lược cụ thể để phát triển
toàn diện nhân cách học sinh tiểu học. Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường được
lồng ghép vào các hoạt động hằng ngày tạo điều kiện để học sinh được trải
nghiệm những vốn sống của bản thân.
e. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng
- Môi trường là vấn đề nóng bỏng được đem ra bàn luận trên nhiều
phương tiện thông tin đại chúng của nhiều quốc gia. Bảo vệ môi trường không
riêng của một quốc gia mà là việc của cả thế giới, từng cá nhân, tập thể. Việc áp
dụng lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường đòi hỏi giáo viên phải nhạy bén,
linh hoạt, không trùng lặp, không gây quá tải, tận dụng nguồn nguyên vật liệu
phế thải có sẵn để biến những dụng cụ dạy và học đơn giản nhưng mang tính
khoa học và sáng tạo để học sinh thực hành và trải nghiệm một cách thoải mái
và không gượng ép. Đồng thời kết hợp cùng phụ huynh tham gia nhiều phong
trào xây dựng môi trường trong sạch.
- Hiện nay, tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng cao, những trận
động đất, những cơn sóng thần làm mất mát và thiệt hại về tiền của và con
người, ảnh hưởng đến kinh tế và khả năng hồi phục sau những thiên tai ấy là rất
lớn. Do đó để bảo vệ môi trường chúng ta phải thực hiện nhiều biện pháp khác
nhau, trong đó biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường được xem là có
hiệu quả nhất là ở lứa tuôỉ tiểu học.
- Xuất phát từ tình hình thực tế là Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi nằm
ngay ở trung tâm Xã Quảng Điền, đa số các em là con em nông thôn nên ý thức
bảo vệ môi trường còn hạn chế. Chính vì thế bản thân tôi đã xác định việc giáo
dục ý thức bảo vệ môi trường là một trong những nhiệm vụ quan trọng được tiến
hành có kế hoạch, chiến lược cụ thể để phát triển toàn diện nhân cách của các
Người thực hiện: Lê Hoài Vân

8

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
em. Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường được lồng ghép vào các hoạt động hằng
ngày tạo điều kiện để các em được trải nghiệm những vốn sống của bản thân.
- Đồng hành với những suy nghĩ ấy rõ ràng chúng ta sẽ nhận thấy giải
quyết vấn đề này như thế nào để mang lại hiệu quả giáo dục cao nhất là điều mà
những người làm công tác giáo dục phải quan tâm. Tôi cho rằng sự thành công
của công tác này không thể thiếu sự kết hợp chặt chẽ từ ba lực lượng giáo dục
Gia đình- Nhà trường - Xã hội.
g. Khảo sát tình hình thực tế tại trường
- Để biết được thói quen, ý thức ban đầu của học sinh, vào đầu năm học
tôi đã tiến hành khảo sát tại các lớp, kết quả cụ thể như sau:
- Khảo sát đầu năm về thói quen, ý thức bảo vệ môi trường của học sinh.
Tổ chức khảo sát đánh giá thực trạng của lớp bám theo hai mục tiêu, 5 yêu cầu
và 5 nội dung của phong trào."Xây dựng trường học thân thiện - Học sinh tích
cực".Việc khảo sát này giúp cho tôi thấy rõ tình hình điều kiện khi tham gia
nghiên cứu đề tài trong năm 2014 - 2015 và những năm tiếp theo.
Kết quả khảo sát :
+ Tổng số học sinh được khảo sát: 80 em lớp 4, 5 điểm trường phân hiệu I
+ Trong đó có 52 em trả lời được câu hỏi của giáo viên đưa ra liên quan
đến môi trường nơi các em đang sinh sống, số còn lại các em chưa hiểu biết môi
trường đem lại cho ta những lợi ích gì.
Qua cuộc khảo sát tôi nhận thấy rằng học sinh có kiến thức trong việc bảo
vệ môi trường chưa đồng đều, còn nhiều hạn chế, với kết quả như vậy tôi đã
mạnh dạn đi sâu vào tìm hiểu và thực hiện một số biện pháp giáo dục học sinh
Tiểu học ý thức bảo vệ môi trường.
3. Giải pháp, biện pháp
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
- Hình thành cho học sinh tiểu học ý thức sơ đẳng về bảo vệ môi trường từ
những việc làm nhỏ, hành động nhỏ.
Người thực hiện: Lê Hoài Vân

9

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
- Giúp giáo viên có kiến thức về môi trường, ô nhiễm môi trường từ đó
nêu gương cho các em có ý thức tốt hơn trong việc thực hiện những việc làm
hằng ngày có ý nghĩa bảo vệ môi trường, tạo động lực cho học sinh biết yêu quý
và gần gũi với thiên nhiên hơn. Trên cơ sở đó nhằm hình thành cho học sinh tính
sạch sẽ, gọn gàng, ngăn nắp khi vào lớp học, biết bỏ rác đúng nơi quy định, biết
chăm sóc cây xanh và yêu quý những động vật nuôi gần gũi với học sinh tạo cho
học sinh thái độ thiện cảm với môi trường ở mọi lúc, mọi nơi …
- Thu hút sự quan tâm của phụ huynh đối với con em mình trong công tác
bảo vệ môi trường. Từ đó kết hợp với nhà trường và giáo viên chủ nhiệm đưa ra
những biện pháp, giải pháp nhằm giáo dục học sinh tốt hơn.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
Mục đích chính: Nhằm nâng cao hiệu quả cho công tác giáo dục môi
trường trong trường học.
b1. Những việc đã làm của địa phương
- Bộ phận văn hóa xã thường xuyên tuyên truyền việc bảo vệ môi trường
đến với người dân qua các phương tiện thông tin.
- Đoàn xã thường tổ chức cho đoàn thanh niên các thôn, trường tham gia
các buổi lao động công ích để dọn rác, làm sạch cảnh quang các con đường liên
thôn.
- Hiện nay trong xã đã có xe thu gom và chở rác về nơi tập kết cố định do
đó xã đã vận động các gia đình nên gom rác vào một chỗ để xe đến chở, không
nên vứt rác bừa bãi.
- Thường xuyên tổ chức các việc làm liên quan đến bảo vệ môi trường
làm chuồng trại xa nhà ở, khai thông cống rãnh nguồn nước thải, những gia đình
có giếng nước ngầm tuyên truyền làm tốt công tác giữ gìn vệ sinh.
b2. Những việc đã làm của ban giám hiệu nhà trường
- Sân trường: Ngay từ đầu năm nhà trường đã phát động phong trào trồng
và chăm sóc cây xanh, các lớp học, hàng ngày học sinh có ý thức trách nhiệm
chăm cây và vệ sinh khu vực được giao.
Người thực hiện: Lê Hoài Vân

10

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
- Nhà trường có bể nước vệ sinh cho học sinh trong quá trình vệ sinh
trường lớp, có thùng đựng rác, có hố rác cho học sinh tập kết rác thải.
- Hiệu trưởng nhà trường và trưởng ban hoạt động ngoài giờ lên lớp luôn
phối hợp với tổng phụ trách đội thường xuyên quản lí sát sao việc ăn quà vặt của
học sinh để hạn chế việc xả rác xung quanh khu vực trường học.
- Ngoài ra xung quanh khuôn viên trường, nhà trường trang trí những bức
tranh về đề tài bảo vệ môi trường cho học sinh học tập.

Hình ảnh tuyên truyền bảo vệ môi trường
- Bảo vệ luôn quan tâm đến việc chăm sóc cây cảnh xung quanh trường học
như thường xuyên tưới nước, cắt tỉa cây làm cho cây tươi tốt hơn.
b3. Những việc đã làm của đoàn thanh niên
- Đoàn thanh niên thường xuyên tổ chức các buổi lao động công ích để dọn dẹp
vệ sinh khu vực xung quanh trong và ngoài sân trường.

Người thực hiện: Lê Hoài Vân

11

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
- Luôn phối kết hợp với nhà trường vận động học sinh không ăn quà vặt và
bỏ rác vào đúng nơi quy định.
b4. Những việc đã làm của giáo viên và học sinh
- Khu lớp học: Mỗi lớp học có một chậu cảnh, quanh cửa sổ được trồng
cây xanh để tạo “góc thiên nhiên” từ đó cũng tạo cho học sinh thói quen chăm
sóc, giữ gìn và yêu cái đẹp. Giáo dục cho các em ý thức bảo vệ cây xanh và
trồng cây xanh trong nhà trường và gia đình.

Góc thiên nhiên lớp 2B
- Nghiên cứu và nắm được nội dung cần truyền đạt sát với học sinh, gắn
với thực tiễn, không mang tính hình thức mà đi sâu vào thực tế, thiết kế bài
giảng phù hợp với học sinh trên lớp gắn với địa phương của các em đang sinh sống.
- Giáo viên chủ nhiệm luôn tìm tòi, tận dụng những đồ phế thải tạo ra các
đồ dùng để trang trí lớp học như vỏ lon nước, ống hút…làm cho lớp học thêm
Người thực hiện: Lê Hoài Vân

12

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
sinh động và giúp học sinh hiểu được tầm quan trọng của việc phân loại rác tái
chế.
- Vào đầu năm học, tổng phụ trách đội phát động phong trào thu mua giấy
vụn đến các lớp nên giáo viên chủ nhiệm các lớp để một thùng rác cuối lớp cho
học sinh bỏ giấy không dùng được nữa vào đó.
- Nhà trường luôn phát động cho học sinh tham gia các buổi lao động vào
các ngày nghỉ để vệ sinh lớp học và sân trường.

Học sinh tham gia vệ sinh sân trường
b5. Các bước tiến hành
- Trước tiên phải tìm hiểu quan tâm tới tất cả các học sinh trong lớp, làm tốt
công tác chủ nhiệm lớp, thường xuyên dành thời gian tới thăm gia đình các em
để nắm rõ điều kiện sống từng gia đình. Quan sát môi trường quanh khu dân cư
nơi học sinh đang sinh sống xem còn yếu kém ở điểm nào ứng theo mục tiêu
xây dựng kế hoạch theo dõi cùng sổ tay ghi chép của cá nhân trong việc tuyên
truyền ý thức bảo vệ môi trường đạt ở mức độ nào?

Người thực hiện: Lê Hoài Vân

13

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
- Tập trung rác thải vào đúng nơi quy định, xử lý bằng cách chôn rác nếu
rác dễ cháy có thể thu gom đốt sạch sẽ. Đặc biệt phải trông coi khí đốt không để
tình trạng cháy đồi, cháy rừng khi làm công tác vệ sinh.
- Trong học kì I được sự chỉ đạo của BGH nhà trường, đoàn thanh niên đã
tổ chức một buổi trao đổi với ban đại diện cha mẹ học sinh, tại buổi trao đổi này
tôi đã mạnh dạn đưa ra một số nguyện vọng trong công việc phối hợp với chính
quyền địa phương để tuyên truyền sâu rộng chủ trương này đến các lực lượng xã
hội. Ban đại diện cha mẹ học sinh đề ra chủ trương vận động cha mẹ học sinh
xây dựng gia đình thân thiện gắn với cuộc vận động xây dựng gia đình văn hóa.
Cũng tại đây Ban đại diện cha mẹ học sinh đã đề nghị các hộ gia đình không
chăn thả các loại gia súc bừa bãi, không chặt phá rừng, không chặt cây cối phát
nương nơi rừng cấm ... Cùng các thầy cô giáo dục con em mình thực hiện tốt nội
dung thứ nhất.
b6." Xây dựng trường lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn "
- Nhà trường đã chú trọng tới công tác xây dựng cảnh quan trường lớp,
100% Cán bộ GV nhân viên nhà trường đồng tình ủng hộ cùng chung tay xây
dựng trồng cây cảnh đẹp có giá trị.
- Bản thân tôi và các giáo viên trong trường, luôn nỗ lực tìm tòi tài liệu
liên quan đến việc bảo vệ môi trường giảng dạy trực tiếp trong các tiết học có
thể gắn nội dung tích hợp môi trường. Như là tích hợp toàn phần, tích hợp bộ
phận, tích hợp liên hệ ở mỗi nội dung có trong chương trình.
- Trong các tiết hoạt động ngoài giờ lên lớp có thể tìm kiếm mượn một số
tài liệu của cơ quan Kiểm lâm, Phòng Tài nguyên - Môi trường truyền đạt nội
dung sát với bài học để giáo dục các em.
- Kết hợp với TPT Đội bản thân tôi đã xây dựng kịch bản cho các em
đóng kịch về bảo vệ môi trường nhân Giờ Trái Đất ngày 29/3/2014. Tập trung
chủ đạo vào những ngày này mang tính tuyên truyền sâu rộng tới các bậc phụ
huynh để một phần học sinh được cha mẹ nhắc nhở, giáo dục ngay ở nhà, một
phần là để đem tới sự am hiểu về kiến thức bảo vệ môi trường tới mọi người dân.
Người thực hiện: Lê Hoài Vân

14

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
- Kết hợp với BGH nhà trường làm và treo băng rôn tuyên truyền nơi tập
trung đông người một số khẩu hiệu về môi trường như: "Vì tương lai quê hương
đất nước, hãy giữ lấy màu xanh và làm sạch môi trường" hoặc "Hãy chung tay
vì môi trường Xanh - Sạch - Đẹp"...
- Từ thực tế trên, tôi từng bước đưa vào nội dung mang tính chất chia nhỏ
đề phù hợp với lứa tuổi của các em.
- Thân thiện với môi trường là tạo mối quan hệ hài hòa giữa môi trường
và con người, không làm ô nhiễm môi trường. Thân thiện với môi trường chính
là thân thiện giữa con người và con người, con người với thế giới xung quanh nói
chung.
Kết quả: Học sinh trường tôi đã có một số kiến thức, hành vi, thái độ của
mình về bảo vệ môi trường ( biết nhắc nhở ba, mẹ người đến trường không được
hút thuốc và biết tránh xa người hút thuốc, biết thu gom rác thải ...)
b7. Nhiệm vụ của học sinh
- Chú ý nghe giảng trong từng tiết học.
- Có thái độ tốt trong công việc giữ gìn và bảo vệ môi trường
- Biết cùng mọi người trong gia đình, thôn xóm trao đổi và làm việc có lợi
cho môi trường.
- Biết làm những việc đơn giản, phù hợp với lứa tuổi góp phần bảo vệ môi
trường.
- Có ý thức tham gia vào các hoạt động lớn gắn với nội dung liên quan tới
môi trường do thầy cô giáo tổ chức.
- Học sinh hiểu:
+ Môi trường sạch được thể hiện: Các phòng ở, nhà vệ sinh, chuồng gia
súc, sân vườn, nguồn nước, các đồ dùng được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp,
không bụi, không khói và không có tiếng ồn.
+ Môi trường bẩn được thể hiện: Nhà ở, sân vườn không được quét dọn,
đồ dùng đồ chơi không được lau chùi và sắp xếp gọn gàng, bụi bẩn.

Người thực hiện: Lê Hoài Vân

15

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
- Sau khi học sinh phân biệt được môi trường sạch, môi trường bẩn các em
sẽ hiểu được ích lợi khi sống trong môi trường sạch, tác hại sẽ ra sao khi sống
trong môi trường bẩn.
- Giáo viên giáo dục học sinh biết giúp đỡ bố mẹ sắp xếp dọn dẹp nhà cửa,
lớp học, biết chăm sóc cây cảnh, cây hoa có trong nhà mình và khuôn viên
trường học (tưới nước, nhặt lá vàng, bắt sâu...)
Kết quả : Học sinh đã biết có hành vi đúng sai khi chăm sóc bản thân và
môi trường, tự làm một số công việc đơn giản hằng ngày: vệ sinh cá nhân, trực
nhật. Học sinh có ý thức giữ gìn nhà cửa sạch sẽ, có ý thức về những điều nên
làm như: Tắt điện khi ra khỏi phòng, cất đồ dùng học tập, đồ chơi đúng nơi quy
định, khoá nước khi rửa tay xong.
b8. Tuyên truyền và phối hợp với phụ huynh
- Phụ huynh là nguồn động viên khích lệ và luôn sát cánh bên tôi bởi vì
không những phụ huynh rèn nề nếp cho con em của mình mà còn tuyên truyền
cho các bậc phụ huynh khác cùng ý thức để bảo vệ môi trường và nhiệt tình ủng
hộ các phong trào của trường lớp. Vì vậy, việc tuyên truyền và phối hợp với phụ
huynh trong công tác giáo dục ý thức bảo vệ môi trường là một biện pháp không
thể thiếu khi giáo dục cho học sinh. Và tôi đã sử dụng một số biện pháp sau:
- Tôi luôn tìm và tải trên mạng các bài báo, phóng sự nêu cao ý thức bảo vệ
môi trường của người dân rồi dán vào bảng tin của lớp.
- Tôi cùng phụ huynh trao đổi về phân loại rác thải, sau đó hướng dẫn cho
học sinh biết được cần phân loại rác thải, vì một số loại rác có thể dùng để tái
chế ra một số loại phân bón cho cây trồng.
- Cùng giáo viên chủ nhiệm tuyên truyền, vận động phụ huynh về tầm quan
trọng của việc bảo vệ môi trường trong cuộc sống hàng ngày và nhắc nhở phụ
huynh cùng tham gia thực hiện bằng khẩu hiệu “Mỗi người hãy trồng thêm một
cây xanh là thêm một hành động bảo vệ môi trường”. Qua đó tôi thường cùng
các em trò chuyện về ích lợi của cây xanh: Cây xanh đóng góp rất lớn trong việc
bảo vệ bầu khí quyển, làm cho không khí trong lành, làm giảm ô nhiễm môi
Người thực hiện: Lê Hoài Vân

16

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
trường, giảm bụi, giảm tiếng ồn, cây xanh trồng ở rừng còn giúp ngăn chặn lũ
lụt … ngoài ra cây xanh còn cung cấp nhiều hoa thơm quả ngọt, thuốc chữa
bệnh …
- Làm tốt công tác vận động hỗ trợ của phụ huynh về nguồn nguyên vật
liệu thải bỏ để giáo viên tận dụng, hướng dẫn học sinh, làm đồ dùng học tập đơn
giản cho mình và làm đồ chơi để tặng người thân. Thông qua công tác tuyên truyền,
vận động này phụ huynh sẽ hiểu rõ hơn tầm quan trọng của việc giáo dục ý thức bảo
vệ môi trường cho con em không phải chỉ ở phía nhà trường mà còn ở gia đình nữa.
c. Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp
- Giáo viên phải nhận thức đầy đủ đúng đắn về nội dung giáo dục bảo vệ
môi trường và môi trường đối với sự phát triển của học sinh. Vì thế đòi hỏi giáo
viên phải nghiên cứu và hiểu đặc điểm tâm sinh lý của học sinh để từ đó có
những biện pháp tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường, mọi lúc mọi nơi không
ngại khó, khổ, ngại bẩn...
- Tích cực tìm tòi, sáng tạo áp dụng linh hoạt các phương pháp giảng dạy
để áp dụng nội dung chuyên đề một cách phù hợp với khả năng của học sinh và
tình hình thực tế ở trường, lớp.
- Luôn phối kết hợp chặt chẽ cùng phụ huynh học sinh gia đình và nhà
trường để giáo dục bảo vệ môi trường cho hoc sinh.
- Tích cực sưu tầm tranh đẹp, hấp dẫn đảm bảo tính thẩm mỹ có nội dung
giáo dục bảo vệ môi trường.
- Tích cực ứng dụng công nghệ thông tin, bài giảng điện tử sưu tầm băng
hình chất lượng cao để lưu giữ và sử dụng trên tiết học và các hoạt động.
- Lập kế hoạch tham mưu với ban giám hiệu, tổ chuyên môn dự giờ đóng
góp xây dựng ý kiến.
d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
- Để đạt được hiệu quả cao trong công tác giáo dục ý thức bảo vệ môi
trường cho học sinh, tôi luôn kết hợp hài hòa giữa các biện pháp và giải pháp
trên. Dựa trên kết quả khảo sát tình hình thực tế của các lớp từ đó tôi đã kết hợp
Người thực hiện: Lê Hoài Vân

17

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
lồng ghép nội dung bảo vệ môi trường vào trong các tiết dạy. Không chỉ dừng
lại ở đó mà tôi cũng không ngừng kết hợp với phụ huynh và lồng ghép vào
những hoạt động ngoài giờ học. Chính điều đó mà kết quả đạt được trong quá
trình áp dụng các biện pháp trên rất cao. Tôi thấy học sinh hứng thú hơn nhiều
so với các tiết học trước, các em năng động và có ý thức hơn về vấn đề bảo vệ
môi trường.
- Bên cạnh đó, công tác này sẽ đạt được hiệu qủa cao hơn khi có sự tham
mưu của Ban Giám hiệu nhà trường, sự phối hợp của các giáo viên trong trường
về ý nghĩa của việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho học sinh tiểu học.
e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
- Qua một thời gian kiên trì thực hiện một số biện pháp giáo dục cho học sinh
có ý thức bảo vệ môi trường, đến nay tôi thấy đã đạt được kết quả đáng mừng.
- Để minh chứng cho kết quả đạt được của học sinh rõ ràng hơn, dưới đây
là kết quả so sánh về việc thực hiện một số biện pháp để học sinh có ý thức bảo
vệ môi trường.
Bảng so sánh kết quả
TRƯỚC
- Chưa biết nhặc rác bỏ vào thùng rác.

SAU
- Đã biết nhặc rác bỏ vào nơi quy định.

- Bẻ cành, nghịch phá cây cảnh trong - Đã biết bảo vệ và chăm sóc cây xanh.
trường.
- Phụ huynh đưa đón con đi học con - Đã biết nhặc phụ huynh dững xe ở
chạy xe vào sân trường.

cổng trường và tự đi vào lớp.

- Chưa trả lời được các câu hỏi áp dụng - Học sinh đa số trả lời được các câu
trong giảng dạy và tuyên truyền như:

hỏi giáo viên đưa ra

1.Gia đình các em dùng nguồn nước 1. Có thể trả lời: Nguồn nước sạch,
nào để sinh hoạt hàng ngày?

nguồn nước giếng

2. Các em cần làm gì góp phần xây 2. Tắt điện các thiết bị khi không thật
dựng và bảo vệ môi trường?

sự cần thiết .
- Tiết kiệm nguồn nước.

Người thực hiện: Lê Hoài Vân

18

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
- Không chặt phá rừng đầu nguồn.
- Không chăn thả gia súc nơi đầu
nguồn nước ..
- Quét dọn vệ sinh nơi ở nơi học tập ,
vui chơi ..
3. Qua tuyên truyền và học tập trên lớp 3. Ba mẹ em cùng các cô bác trong
cũng như ở nhà, vậy em cho biết gia thôn làm chuồng trại gia súc, gia cầm
đình mình đã làm gì để bảo vệ môi xa nơi ở, thường xuyên khơi thông
trường ?

cống rãnh tại khu tái định cư.

Khảo sát lần 1 : Tháng 10 năm 2014
- Việc làm của các em cũng như hộ gia đình chưa thường xuyên, chưa biết
kết hợp hài hòa trong công việc sự dụng nguồn ngước. Còn xảy ra tình trạng bẻ
cành ngắt hoa bừa bãi, còn nhổ cây trồng xung quanh trường tại hai phân hiệu,
Khảo sát lần 2: Thời điểm cuối tháng 1 năm 2015.
- Kết quả có sự biến chuyển rõ rệt, học sinh ở tất cả các lớp trong 2 phân
hiệu của Trường Nguyễn văn Trỗi có ý thức giữ gìn vệ sinh tốt trong tất cả các
lớp cũng như khu vực sân trường, quanh trường. Chăm sóc và bảo vệ cây trồng
trong lớp, xung quanh trường thường xuyên.
- Về phía gia đình học sinh: Nhiều gia đình nâng cao được việc bảo vệ
môi trường thông qua công việc cụ thể như: Trồng cây tạo môi trường trong
lành, bảo vệ và sử dụng nguồn nước, khai thác cây hợp lý, làm chuồng trại gia
súc, gia cầm xa nhà ở, cùng nhau vệ sinh chung khu dân cư ...
- Nhìn vào bảng khảo sát tôi thấy rất phấn khởi, đây là niềm động viên
khích lệ tôi cố gắng hơn nữa trong các năm học tiếp theo.
4. Kết quả
Dựa trên những nghiên cứu và các biện pháp tôi đã thu lại được kết quả:
- Đa số học sinh có ý thức cá nhân, ý thức tập thể bảo vệ môi trường.
Không vứt rác bừa bãi ở nơi công cộng, khi có nhu cầu vứt rác mang rác tới
Người thực hiện: Lê Hoài Vân

19

Một số biện pháp giúp học sinh bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp
thùng vứt hoặc vứt rác vào nơi quy định, khi nhìn thấy rác ở nơi công cộng các
em đã biết nhặt cho vào thùng rác …
- Ngoài ra học sinh còn biết nhắc nhở khi nhìn thấy người khác xả rác bừa
bãi, biết nhắc nhở người lớn không hút thuốc ở nơi công cộng và hiểu được hút
thuốc lá có hại cho sức khỏe và ảnh hưởng tới môi trường.
- Học sinh trường tôi đã biết động viên bố mẹ cùng tham gia như: Nhắc bố
mẹ không đi xe máy, xe đạp vào sân trường làm bụi bẩn sân trường, nhắc bố mẹ
thu gom phế liệu, đóng góp tranh ảnh để làm đồ dùng, đồ chơi trang trí góc
tuyên truyền. Học sinh tự phát triển ngôn ngữ mạch lạc, rõ ràng lưu loát đủ câu
trong khi giao tiếp, khi đàm thoại. Tự có hành vi thái độ mong muốn được bảo
vệ môi trường một cách rõ rệt.
- Phụ huynh rất phấn khởi yên tâm khi thấy con em mình có ý thức bảo
vệ môi trường, không những ở trường mà còn cả ở trong gia đình cho nên đã
đóng góp tranh ảnh có nội dung về môi trường, tranh ảnh, hình ảnh các hoạt
động của con người về môi trường rồi đến các học liệu, vật liệu như: Hạt rau, củ
giống, rau, củ quả, bóng bay, nến, cát, sỏi... để cho giáo viên và học sinh trải
nghiệm trồng, chăm sóc cây. Bản thân các bậc phụ huynh cũng ý thức cao và
trách nhiệm cao hơn rất nhiều về việc bảo vệ môi trường trong và ngoài trường
tiểu học. Cụ thể: Ủng hộ cây xanh, tham gia lao động dọn cỏ, dọn vệ sinh
trường, vệ sinh đường làng khu dân cư, đó cũng là một trong những tiêu chí để
cùng chung tay góp phần xây dựng nông thôn mới xã nhà.
- Như vậy, những vấn đề được nghiên cứu giáo dục bảo vệ môi trường đã
được thực hiện đến với học sinh một cách gần gũi và thuận lợi. Từ đề tài này tôi
mong rằng có thể tiếp tục nghiên cứu và giáo dục học sinh thêm về những vấn
đề tiếp theo như: Vấn đề giáo dục bảo vệ môi trường học sinh ở tại khu dân cư
vì có rất nhiều tình trạng rác thải bừa bãi... Vấn đề lồng ghép môi trường biển
hải đảo vì hiện nay môi trường biển cũng đang là vấn đề nóng bỏng và cấp thiết
cần tập trung nghiên cứu và áp dụng giáo dục học sinh. Từ đó học sinh có tình
yêu, tự hào và ý thức bảo vệ, giữ gìn biển đảo quê hương Việt Nam.
Người thực hiện: Lê Hoài Vân

20

Tải về bản full

Sáng kiến kinh nghiệm: Lồng ghép giáo dục môi trường vào chương trình giảng dạy lớp 4, 5

I. PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm đến giáo dục. Người thường xuyên theo dõi và có những lời chỉ dạy quý giá cho những người làm công tác giáo dục. Người đã từng nói “ Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người ” đã trở thành khẩu hiệu của tất cả các trường. Đó cũng chính là nguồn động lực tinh thần to lớn để các thầy giáo, cô giáo nỗ lực làm tốt nhiệm vụ vẻ vang của mình. Và Người cũng khẳng định “ Trường học của chúng ta là trường học của chế độ dân chủ, nhân dân nhằm mục đích đào tạo những công dân và cán bộ tốt, những người chủ tương lai của đất nước”. Đúng vậy không có giáo dục sẽ không có thể có những người chủ tương lai của nước nhà. Dù ở thời đại nào, đất nước nào, dân tộc nào muốn phát triển về mọi mặt thì trước hết phải có giáo dục, không có giáo dục đất nước sẽ không phất triển được. Nền giáo dục là thước đo đánh giá sự phát triển phồn thịnh của mỗi quốc gia, mỗi dân tộc đồng thời nó cũng đảm bảo cho sự phát triển về kinh tế, chính trị xã hội của quốc gia đó và dân tộc đó, trong đó có giáo dục bảo vệ môi trường cũng như việc nâng cao ý thức giữ gìn bảo vệ môi trường của mỗi người dân.

Bảo vệ môi trường là một trong nhiều mối quan tâm mang tính toàn cầu. Ở nước ta bảo vệ môi trường đang là vấn đề được quan tâm sâu sắc. Nghị quyết số 41/NQ-TW ngày 15 tháng 11 năm 2014 của bộ chính trị về tăng cường công tác bảo vệ môi trường trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và Bộ trưởng bộ Giáo dục và đào tạo đã ra chỉ thị về việc tăng cường giáo dục bảo vệ môi trường, xác định nhiệm vụ trọng tâm từ năm 2010 là giáo dục môi trường cho bậc tiểu học bằng nhiều hình thức phù hợp để xây dựng mô hình nhà trường xanh-sạch - đẹp.

Vậy môi trường là gì? Từ trước đến nay có nhiều định nghĩa khác nhau về môi trường nhưng hiện nay người ta đã thống nhất với nhau rằng “ Môi trường là các yếu tố vật chất tự nhiên và nhân tạo, lý học, hoá học, sinh học cùng tồn tại trong một không gian bao quanh con người. Các yếu tố đó quan hệ mật thiết tương tác lẫn nhau và tác động lên các cá thể sinh vật hay con người cùng tồn tại và phát triển. Tổng hoá của các chiều hướng phát triển của từng nhân tố này quyết định chiều hướng phát triển của các cá thể sinh vật của hệ sinh thái và của xã hội loài người”. Đất nước ta đang trong thời kỳ phát triển nền kinh tế, hàng hoá nhiều thành phần vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lí của nhà nước, theo định hướng xã hội chủ nghĩa làm cho đời sống nhân dân ngày càng được nâng cao, nhưng bên cạnh đó có nhiều người do ý thức kém chỉ chú trọng sự phát triển kinh tế, nên đã góp phần làm suy giảm chất lượng môi trường quá giới hạn cho phép, đi ngược lại mục đích sử dụng ảnh hưởng đến sức khoẻ của con người và sinh vật. Những tác động của thị trường cũng len lỏi vào trường học, trong học sinh khiến cho đội ngũ giáo viên và các bậc cha mẹ phải hết sức quan tâm, lo lắng như hiện tượng học sinh chơi bom thối, chưa có ý thức giữ gìn vệ sinh chung, ăn kẹo sinh gôm trong lớp, vứt xả rác bừa bãi, không có ý thức trong bảo vệ cây xanh, bảo vệ bàn ghế và cơ sở vật chất của nhà trường... Đó cũng chính là những trăn trở của người làm giáo dục. Phải làm thế nào? Có biện pháp gì để giáo dục cho thế hệ trẻ trở thành những người có tài đồng thời và có đức? Chính vì thế đòi hỏi ngành giáo dục không những truyền thụ tri thức cho học sinh mà phải còn chú trọng đến việc giáo dục cho thế hệ trẻ trở thành người hiểu biết, có lòng nhân ái và là những người có ích cho xã hội.

Trong thực tế hiện nay khi giáo dục về môi trường có nhiều thuận lợi hơn đó là qua thông tin đại chúng, qua tranh ảnh, một số hoạt động ở ngoài thực tế tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đến đời sống của con người nên học sinh một phần nào cũng am hiểu hơn. Nhưng bên cạnh đó sự nhận thức về môi trường của một số học sinh còn yếu kém một phần do ý thức của các em, một phần trong các năm vừa qua chưa có sự chỉ đạo thống nhất đưa giáo dục môi trường vào các bậc học, và chưa có môn học riêng về môi trường, có chỉ là sự cập nhật, lồng ghép vào trong các môn như tiếng Việt, Khoa học, Địa lý... Nên mức độ tiếp thu của học sinh còn hạn chế.

Vì vậy trong giảng dạy ngoài việc truyền thụ kiến thức cơ bản, đồng thời phải lồng ghép việc giáo dục cho học sinh có ý thức bảo vệ môi trường trong sạch, lành mạnh không những đem lại lợi ích cho hôm nay mà cho cả mai sau. Học sinh là những chủ nhân trương lai của đất nước, chúng ta phải làm sao cho thế hệ học sinh có ý thức và góp sức mình vào công cuộc bảo vệ môi trường. Trong các năm học qua, để giáo dục học sinh có ý thức tốt trong việc bảo vệ môi trường tôi luôn lồng ghép vấn đề môi trường vào trong bài dạy và tôi nhận thấy đã được một số hiệu quả nhất định và tôi tiếp tục áp dụng phương pháp này vào trong năm học 2011 - 20.... và trong những năm tiếp theo với hy vọng góp phần nâng cao được ý thức cho học sinh để bảo vệ môi trường theo định hướng phát triển một tương lai bền vững của đất nước, đó cũng chính là lý do mà tôi chọn đề tài Lồng ghép giáo dục môi trường vào chương trình giảng dạy ở lớp 4, 5.

2. Mục tiêu nhiệm vụ của đề tài

Đối với các môn Tiếng việt, Khoa học, Địa lí... Trong trường tiểu học tôi luôn lồng ghép những kiến thức cơ bản về môi trường như: vai trò của môi trường, các khái niệm về môi trường, sự ô nhiễm của môi trường nói chung và sự ô nhiễm của môi trường nước, môi trường không khí, môi trường đất, sinh vật nói riêng và các nguyên nhân dẫn đến sự ô nhiễm đó. Cho nên trong quá trình giảng dạy tôi luôn vận dụng các phương pháp hữu hiệu để giúp các em vừa tiếp thu tri thức vừa hiểu biết những vấn đề về môi trường của quê hương đất nước, có như vậy thì các em mới tham gia tích cực vào các hoạt động, sử dụng hợp lí, bảo vệ, cải tạo môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống gia đình, có tinh thần sẵn sàng tham gia xây dựng, bảo vệ quê hương đất nước và trở thành người công dân có ích cho xã hội sau này.

3. Đối tượng nghiên cứu

Tôi chọn đối tượng nghiên cứu là học sinh khối lớp 4-5 thông qua giảng dạy môn Tiếng việt, Khoa học, Địa lí...để giáo dục cho học sinh ý thức bảo vệ môi trường. Bở vì đây là lứa tuổi thiếu niên các em chăm học, vâng lời thầy cô giáo nên cần giáo dục cho các em ý thức ngay từ khi các em hiểu về môi trường, những việc làm cụ thể về môi trường. Từ đó các em có ý thức cao hơn trong mỗi hành vi, việc làm của mình đối với môi trường.

4. Phạm vi nghiên cứu

Học sinh lớp khối lớp 4- 5 trường Tiểu học Trần Phú từ năm 20.... – 20.... đến nay.

5. Phương pháp nghiên cứu

- Kinh nghiệm giáo dục của bản thân trong quá trình giảng dạy.

- Trao đổi với các bộ phận môi trường.

- Nghiên cứu tài liệu liên quan.

II. PHẦN NỘI DUNG

1. Cơ sở lí luận

Trong chương trình Tiểu học mới, vấn đề giáo dục môi trường đã được đề cập đến, có môn đã dành hẳn một chương nói về môi trường như môn Khoa học (SGK trang 127) hoặc có bài đề cập đến môi trường như: Mở rộng vốn từ Bảo vệ môi trường (Luyện từ và câu SGK trang 115), Luật bảo vệ môi trường (Chính tả SGK trang 103).

Một số bài có một phần nội dung liên quan đến môi trường nhưng SGK chưa yêu cầu đi sâu khai thác. Ví dụ chương “Vật chất và năng lượng” (Khoa học) hay “Sông ngòi”, “Vùng biển nước ta” (Địa lý)

Tuy nhiên kiến thức về môi trường vẫn còn mờ nhạt, giáo dục môi trường chưa được tách ra như một môn học, một số kiến thức chưa thật sự gần gũi với đời sống xung quanh của các em như khu bảo tồn thiên nhiên SGK/ 115, khu bảo tồn đa dạng sinh học SGK/ 126 do đó việc tiếp thu của học sinh còn nhiều khó khăn.

Gần đây nhất, đầu năm học 2008-2009 Sở Giáo dục Đắk Lắk, Phòng Giáo dục và Đào tạo Krông Ana đã triển khai lồng ghép giáo dục môi trường vào môn Tiếng Việt, môn Khoa học, Địa lí... đã được giáo viên tiếp thu và ứng dụng rộng rãi trong toàn ngành. Điều đó chứng tỏ rằng môi trường và giáo dục môi trường là vấn đề nóng mang tính sống còn của xã hội.

2. Thực trạng

a) Thuận lợi, khó khăn

* Thuận lợi:

- Về phía giáo viên

Đạt trình độ trên chuẩn, đều được tham gia tập huấn lồng ghép giáo dục môi trường trong từng khối, lớp, theo từng bài cụ thể. Được cấp phát tài liệu tận tay để lồng ghép khi soạn bài…Có tay nghề vững vàng, có năng lực sư phạm, có đầy đủ sách giáo khoa, sách hướng dẫn.

Phần lồng ghép giáo dục môi trường chỉ thực hiện ở một số bài qua từng phân môn như: tiếng Việt, Khoa học, Địa lí… Nội dung lồng ghép thể hiện ở 3 mức độ: toàn phần, bộ phận và liên hệ.

- Về phía học sinh

Đa số học sinh có ý thức giữ gìn vệ sinh trường, lớp xanh-sạch-đẹp, có thói quen bỏ rác đúng nơi quy định.

100% HS tích cực tham gia các phong trào do liên đội phát động như: Một phút làm sạch sân trường, chăm sóc tưới cây và hoa trong vườn trường.

+ Sự quan tâm của các bậc phụ huynh cũng góp phần nâng cao giáo dục bảo vệ môi trường.

* Khó khăn:

- Ý thức bảo vệ môi trường của một số học sinh chưa cao.

- Một số phụ huynh chưa quan tâm đến con em của mình, các em thường ăn sáng trước cổng trường nên việc xả rác chưa đúng quy định còn nhiều.

- Việc thu gom rác thải của nhiều hộ gia đình xung quanh khu vực trường chưa tốt.

b) Thành công và hạn chế

* Thành công:

Bản thân tôi đã xác định đúng mục tiêu của bài học đồng thời đã lồng

ghép giáo dục môi trường vào từng bài cụ thể và đạt được kết quả cao trong việc dạy và học. Kết quả cho thấy học sinh trường tôi đã tự giác vệ sinh lớp học, bỏ rác, tiểu tiện đúng nơi quy định.

Bên cạnh sự cố gắng của bản thân, tôi còn nhận được sự ủng hộ của các bậc phụ huynh. Và đặc biệt là những tiến bộ hàng ngày của học sinh, các em đã có sự tiến bộ rõ rệt về bảo vệ môi trường trong lớp học, trong nhà trường. Sự tiến bộ và chăm ngoan của các em đã làm tôi thêm vui, thêm phấn chấn và tự tin vào thành công của mình.

* Hạn chế:

- Công tác giáo dục môi trường đối với một số giáo viên thực hiện chưa thường xuyên, còn đối phó chỉ dừng lại ở các tiết thao giảng, dự giờ...

- Giáo viên tuân thủ cung cấp những kiến thức mà sách giáo khoa và sách giáo viên đặt ra, chưa mạnh dạn khai thác những vấn đề có liên quan đến môi trường vì sợ lệch mục tiêu bài dạy, chưa giúp các em nêu được những việc làm thực tế của trường của lớp để các em tự giác trong việc bảo vệ môi trường.

Ví dụ: Bài “ Sông ngòi” SGK/ 74, giáo viên không dám khai thác sự cần thiết phải bảo vệ và khai thác một cách hợp lý vì phần mục tiêu SGV không yêu cầu.

- Giáo viên còn chú trọng dạy kiến thức, còn xem nặng việc học kiến thức cơ bản của chương trình hơn là những vấn đề môi trường.

- Việc lồng ghép giáo dục môi trường đòi hỏi giáo viên phải nghiên cứu, suy nghĩ nên phần lớn giáo viên ngại khó vì không có thời gian.

- Một số học sinh vẫn xả rác không đúng nơi quy định, chưa tích cực trong lao động dọn vệ sinh trường, lớp.

c) Những mặt mạnh, mặt yếu

* Mặt mạnh:

- Qua nghiên cứu tôi thấy học sinh tiểu học thích ham chơi, hay quà vặt nên rác thải còn nhiều.

- Các giải pháp trong đề tài này đã giúp học sinh hiểu rõ hơn sự tác động của môi trường đối với đời sống của con người. Qua đó nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho các em.

- Ngoài việc tích hợp lồng ghép vào các tiết chính khoá, nhiều giáo viên đã chú trọng đưa nội dung giáo dục môi trường vào các tiết sinh hoạt ngoại khoá nhằm đưa các em gần gũi với thực tế, thực hành cho các em thói quen bảo vệ môi trường ở nhà cũng như ở trường.

* Mặt yếu:

- Công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức rất hạn chế trên địa bàn toàn xã vì nhà dân ở theo cụm rãi rác không tập trung.

- Việc bố trí cho học sinh tham gia vệ sinh nơi công cộng còn quá ít.

- Chưa có điều kiện tổ chức cho học sinh tham quan những nơi có tác động xấu như khí thải của nhà máy, nước thải của các khu công nghiệp, bãi rác lớn của

khu đông dân cư ảnh hưởng đến môi trường sống xung quanh.

d) Nguyên nhân

Qua thực tế giảng dạy nhiều năm ở lớp 4, 5, bản thân tôi được gần gũi tiếp xúc trao đổi với học sinh, với phụ huynh học sinh, với đồng nghiệp trong trường để đi đến kết luận. Tình trạng học sinh lớp 4, 5 chưa quan tâm đên việc bảo vệ môi trường là do những nguyên nhân chủ yếu sau:

+ Do phần lớn là các em ở vùng nông thôn.

+ Do các em chưa có động cơ, thái độ đúng đắn trong việc học bảo vệ môi trường.

+ Do các em chưa nắm vững được cách bảo vệ môi trường là những công việc gì.

+ Do các em chưa hiểu thế nào là bảo vệ môi trường?

+ Nhiều em còn có hoàn cảnh khó khăn, các em ít có điều kiện để tìm hiểu về môi trường

e) Phân tích và đánh giá các vấn đề thực trạng đã nghiên cứu.

Hiện nay, hiện tượng ô nhiễm môi trường đã lan tràn ở khắp mọi nơi từ đất, nước, đến không khí, từ bề mặt đến các lớp sâu của đất. Nguyên nhân của của nạn ô nhiễm là các sinh hoạt và hoạt động kinh tế của con người từ trồng trọt, chăn nuôi, do ý thức của người dân gần trường chưa cao còn bỏ rác ở những nơi chưa đúng quy định, ngoài ra không kể đến việc ý thức bảo vệ môi trường của một số học sinh chưa cao…Vấn đề môi trường không phải là môn học chính nên đa số giáo viên chú trọng nội dung của bài học và dành cho việc tích hợp còn ít nên đôi khi thiếu thời gian vì vậy giáo viên bỏ qua khâu này. Tình trạng giáo viên dạy chay không nghiên cứu tìm tòi số liệu, tranh ảnh…để minh hoạ cho bài học, chưa có sự nghiên cứu đầy đủ về phương thức thực hiện và cũng như tài liệu giảng dạy về giáo dục môi trường, làm cho tiết học kém hấp dẫn và không mang tính thuyết phục nên giáo dục cho học sinh chưa mang lại hiệu quả cao.

3. Giải pháp và biện pháp

a. Mục tiêu của giải pháp và biện pháp

Mục tiêu của việc lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường trong chương trình lớp 4, 5 là:

+ Bảo vệ môi trường xung quanh là trách nhiệm của toàn dân.

+ Trong trường học ngoài việc học kiến thức ra giáo viên còn phải dạy cho học sinh biết bảo vệ môi trường, biết làm một số việc cụ thể như: quét dọn vệ sinh trường, lớp; tiểu tiện, đổ rác đúng nơi quy định...

+ Giáo dục môi trường tính chất tổng hợp, vừa vận dụng các hiểu biết và

kĩ năng về môi trường.

Ngoài ra còn rèn kỹ năng sống cho học sinh khi tham gia bảo vệ môi trường từ đó hình thành nhân cách cho học sinh luôn có ý thức bảo vệ môi trường.

b. Nội dung và cách thực hiện giải pháp, biện pháp

b.1. Lồng ghép giáo dục môi trường thông qua một số bài học cụ thể

b.1.1. Xác định tên bài và mức độ tích hợp trong từng bài:

Tuỳ theo chương trình từng khối lớp để thực hiện tích hợp lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường. Căn cứ vào tài liệu tập huấn 109 của Bộ giáo dục và đào tạo ngày 25-27/5/2008 để giáo viên thực hiện lồng ghép vào một số bài cụ thể.

.............

Mời các bạn tải file tài liệu để xem thêm nội dung chi tiết