Bị cáo Lê tại tòa - Ảnh: DANH TRỌNG
Ngày 12-8, TAND Hà Nội mở phiên tòa sơ thẩm xét xử bị cáo Phùng Anh Lê [55 tuổi, cựu đại tá công an], cựu trưởng Công an quận Tây Hồ, cựu trưởng Phòng cảnh sát kinh tế Công an TP Hà Nội, về tội nhận hối lộ.
Trong vụ án này, ngoài ông Lê còn có các thuộc cấp gồm Nguyễn Đức Châu, cựu đội trưởng cảnh sát hình sự; Vũ Công Ngọc, cựu đội phó cảnh sát hình sự và Lê Đình Trung, cựu đội phó cảnh sát thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp cùng hầu tòa về tội tha trái pháp luật người bị bắt, người đang bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù.
Tại phần thủ tục sáng 12-8, được trình bày ý kiến, bị cáo Phùng Anh Lê đề nghị thay đổi kiểm sát viên và trình bày nhiều lý do.
Theo bị cáo, quá trình giải quyết vụ án, kiểm sát viên đã có một số hành vi không khách quan. Khi hỏi cung và cho đối chất với ông Phùng Văn Bảy [chú họ bị cáo, người giữ vai trò trung gian nhận rồi đưa tiền hối lộ], kiểm sát viên đã "mớm cung" cho ông Bảy. Bị cáo còn cho rằng bị kiểm sát viên dọa nạt.
Bào chữa cho bị cáo Phùng Anh Lê, luật sư đề nghị hoãn phiên tòa để triệu tập đầy đủ nhân chứng, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan, vì nhiều người trong số này vắng mặt.
Về các đề nghị trên, đại diện viện kiểm sát khẳng định các kiểm sát viên được phân công đều đúng quy định. Quá trình thực hiện nhiệm vụ, kiểm sát viên đã khách quan, công tâm. Những điều mà cựu trưởng Công an quận Tây Hồ đưa ra chỉ là đánh giá cá nhân.
Sau khi hội ý nhanh, HĐXX nhận thấy các lý do mà bị cáo Phùng Anh Lê đưa ra là không xác đáng, nên không chấp nhận việc thay đổi kiểm sát viên.
Với yêu cầu triệu tập thêm một số người vắng mặt, HĐXX thấy rằng tất cả những người này đã được tống đạt triệu tập đúng quy định. Quá trình xét xử nếu thấy cần thiết sẽ ra lệnh dẫn giải.
Các bị cáo tại tòa - Ảnh: DANH TRỌNG
Theo cáo trạng, từ tháng 9-2016, Công an phường Yên Phụ, quận Tây Hồ thụ lý vụ việc anh Nguyễn Công Thành tố giác bị một nhóm người lạ mặt bắt giữ trái pháp luật, đánh gây thương tích. Nghi phạm của vụ việc này là Nguyễn Hữu Tài đã đến công an đầu thú và được đưa vào nhà tạm giữ.
Tuy nhiên, người nhà của Tài đã nhờ người quen "bắt mối" với trưởng Công an quận Tây Hồ nhờ giúp đỡ. Ông Phùng Anh Lê đã thông báo gia đình Tài chuẩn bị 110 triệu đồng để hòa giải với bị hại. Người quen của gia đình Tài đã mang tiền đến phòng làm việc đưa cho ông Lê, đặt lên bàn làm việc và nhờ giúp hòa giải.
Sau khi nhận tiền, bị cáo Lê khi đó là trưởng Công an quận Tây Hồ đã chỉ đạo thuộc cấp tha cho Tài về nhà không có căn cứ, không có quyết định hủy bỏ quyết định tạm giữ theo thủ tục tố tụng hình sự. Nguyễn Hữu Tài được tha trái pháp luật, hành vi phạm tội không bị điều tra xác minh xử lý.
Cũng theo cáo trạng, các bị cáo Nguyễn Đức Châu, Vũ Công Ngọc, Lê Đình Trung biết chỉ đạo của ông Phùng Anh Lê là trái pháp luật nhưng đã chấp hành, thực hiện tha trái pháp luật Nguyễn Hữu Tài.
Sau khi nhận tiền, ông Lê gọi điện thoại cho thuộc cấp yêu cầu mang tài liệu xuống xem xét. Ông Lê cho rằng chứng cứ tạm giữ Tài còn yếu nên đã ra chỉ đạo "phải đưa nghi phạm ra khỏi nhà tạm giữ".
Bị cáo Ngọc lúc đó cho rằng Tài đang thi hành quyết định tạm giữ, nên muốn cho về phải có quyết định hủy bỏ tạm giữ hoặc quyết định trả tự do. Ông Lê "không quan tâm", vẫn chỉ đạo Ngọc tiếp tục thực hiện theo "lệnh".
Kết quả điều tra xác định khoảng 0h30 ngày 23-9-2016, Ngọc cùng một số cán bộ đội hình sự đến đưa Tài ra khỏi nhà tạm giữ. Khi đó ông Trung đang phụ trách ca trực tại nhà tạm giữ đã phản đối việc này, vì cho rằng không có quyết định hủy bỏ tạm giữ.
Sau khi báo cáo cấp phụ trách, ông Trung nhận được chỉ đạo của cấp trên rằng: "Sếp Lê đã chỉ đạo thì phải nghe thôi. Quận này của sếp cả, muốn làm gì chả được". Ngay trong đêm, nghi phạm Tài được thả khỏi nhà tạm giữ và cho về nhà.
"Mặc dù cả ba bị cáo đều nhận thức được hành vi của mình thực hiện theo chỉ đạo của Phùng Anh Lê là trái pháp luật, trước và sau khi thực hiện, các bị cáo không báo cáo lên cấp có thẩm quyền, và không thông báo cho viện kiểm sát cùng cấp biết, nên phải chịu trách nhiệm đối với hậu quả do hành vi vi phạm của mình gây ra", cáo trạng nêu.
DANH TRỌNG - THÂN HOÀNG
Tác giả: Thiên Di [tổng hợp]
Phùng Anh Lê là ai: Ông là nguyên trưởng Phòng cảnh sát kinh tế [Công an Hà Nội], vừa bị bắt tạm giam về tội liên quan đến một số vụ án từ năm 2016.
Đại tá Phùng Anh Lê [54 tuổi] được bổ nhiệm giữ chức Trưởng phòng Cảnh sát kinh tế, Công an Hà Nội từ tháng 1/2019.
Trước đó, ông Phùng Anh Lê từng giữ các chức vụ Đội trưởng CSGT-TT Công an quận Thanh Xuân, sau đó là Trưởng công an quận Tây Hồ.
Những vụ việc liên quan đến đại tá Phùng Anh Lê
Ngày 22/2/2021
Lãnh đạo Công an TP Hà Nội đã ra quyết định đình chỉ công tác với đại tá Phùng Anh Lê [lúc này đang giữ chức vụ Trưởng phòng PC03, Công an TP.Hà Nội] và ông Phạm Quý Hải [Phó trưởng công an quận Tây Hồ] để làm rõ một số "dấu hiệu xâm phạm hoạt động tư pháp" [theo Zing, Thanh Niên].
Lý do được cho là ông Phùng Anh Lê và ông Phạm Quý Hải có liên quan đến các vụ án hình sự do Công an Q.Tây Hồ thụ lý và điều tra, trong đó có vụ “Cướp tài sản” [2016]. Theo đó, hai ông đã không xử lý hình sự nhóm cướp tài sản này.
Cụ thể, trong vụ "Cướp tài sản" năm 2016, Nguyễn Hữu Tài và đồng bọn chỉ bị tạm giữ hình sự vài giờ và Tài được cho về nhà. Sau đó, Công an Tây Hồ không xử lý hình sự nhóm cướp mà tiến hành hòa giải 2 bên.
Ngoài ra, trong quá trình Công an Q.Tây Hồ thụ lý vụ án, vợ của Nguyễn Hữu Tài khai rằng có đưa 100 triệu đồng cho một cán bộ Công an Q.Tây Hồ để nhờ “chạy án” cho chồng [theo thanh Niên].
Ngày 21/9/2021
Đại tá Phùng Anh Lê bị Cơ quan điều tra của Viện KSND tối cao khởi tố bị can, bắt tạm giam nhằm làm rõ những sai phạm trên. Không chỉ có vậy, đầu năm 2020, khi điều tra vụ Lê Thanh Hưng [kiến trúc sư giết người cướp tài sản ở TP Bắc Ninh], Hưng khai đã đưa khoảng 600 triệu cho một số cán bộ công an và thẩm phán ở quận Tây Hồ để "chạy án".
Ngày 23/9/2021
Cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân tối cao ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, thực hiện lệnh bắt tạm giam Đại tá Phùng Anh Lê để điều tra về tội "tha trái pháp luật người bị bắt, người đang bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù" [điều 378 Bộ luật hình sự].
Lãnh đạo Công an TP Hà Nội xác nhận với Tuổi Trẻ Online thông tin Bộ Công an đã ra quyết định tước quân tịch đại tá Phùng Anh Lê và trung tá Nguyễn Đức Châu [Đội trưởng đội cảnh sát hình sự Công an quận Tây Hồ].
Việc tước quân tịch được thực hiện sau khi cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao khởi tố bị can, bắt tạm giam hai nguyên cán bộ công an trên về tội "tha trái pháp luật người bị bắt, người đang bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù" - những hành vi phạm tội đã xảy ra khi ông Phùng Anh Lê còn làm trưởng Công an quận Tây Hồ.
Sáng nay [12/8], Tòa án nhân dân TP.Hà Nội sẽ mở phiên tòa sơ thẩm, xét xử bị cáo Phùng Anh Lê và đồng phạm trong vụ không xử lý nhóm cướp vào năm 2016.
Bị cáo Phùng Anh Lê bị truy tố tội "Nhận hối lộ", theo quy định tại khoản 2, Điều 354 Bộ luật Hình sự [khung hình phạt từ 7 đến 15 năm tù].
3 cựu thuộc cấp của bị cáo Phùng Anh Lê ở Công an quận Tây Hồ bị truy tố tội "Tha trái pháp luật người bị bắt, người đang bị tạm giữ tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù", gồm Nguyễn Đức Châu [cựu Đội trưởng Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội], Vũ Công Ngọc [cựu Phó Đội trưởng Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội], Lê Đình Trung [cựu Phó Đội trưởng Đội Cảnh sát Thi hành án hình sự và Hỗ trợ tư pháp].
Cựu Trưởng Công an quận Tây Hồ Phùng Anh Lê bị cáo buộc đã không xử lý hình sự nhóm cướp vào năm 2016. Trong ảnh là phiên tòa xét xử nhóm cướp vào năm 2021, sau khi Công an TP.Hà Nội phát hiện, xử lý vụ việc. Ảnh: BT
Phiên tòa sẽ diễn ra trong 2 ngày, do thẩm phán Trần Nam Hà, Phó Chánh Tòa Hình sự làm chủ tọa.
Trở lại diễn biến vụ việc bị cáo Phùng Anh Lê tha cho nhóm cướp vào năm 2016, cơ quan truy tố cáo buộc, ngày 22/9/2016, Nguyễn Hữu Tài [phường Phúc Xá, Ba Đình, TP.Hà Nội, đối tượng chuyên cho vay nặng lãi] đến Công an quận Tây Hồ đầu thú về hành vi cùng đồng phạm bắt giữ và đánh anh Nguyễn Công T [Hoàn Kiếm, TP.Hà Nội], xảy ra ngày 19/9/2016 tại phường Yên Phụ [Tây Hồ].
Khoảng 21 giờ cùng ngày, Tài bị đưa vào Nhà tạm giữ Công an quận Tây Hồ để thi hành quyết định tạm giữ trong thời hạn 3 ngày.
Do lo sợ Tài bị xử lý, chị Nguyễn Thu H [vợ Tài], ông Nguyễn Văn H [Ba Đình, bố đẻ chị H] cùng với Nguyễn Văn T [cháu họ ông Nguyễn Văn H] đã nhờ ông Phùng Văn Bảy [Ứng Hòa, TP.Hà Nội, chú họ bị cáo Phùng Anh Lê] tìm người giúp cho Tài được hòa giải với bị hại, không bị xử lý.
Do có quan hệ họ hàng với bị cáo Phùng Anh Lê nên ông Bảy đã đặt vấn đề và được Lê đồng ý giúp với yêu cầu phải đưa cho Lê 110 triệu đồng để hòa giải bồi thường.
Cùng bị khởi tố với Phùng Anh Lê trong vụ không xử lý nhóm cướp còn có cựu Trung tá Nguyễn Đức Châu và một số cựu thuộc cấp khác của Lê. Ảnh chụp màn hình
Khoảng từ 21 giờ 30 phút đến 22 giờ ngày 22/9/2016, tại khu vực vỉa hè đối diện trụ sở Công an quận Tây Hồ, chị Nguyễn Thu H cùng với bố đẻ, Nguyễn Văn T đã đưa bọc tiền 103 triệu đồng cho ông Bảy.
Ông Bảy cho mượn thêm 7 triệu đồng rồi cầm trên tay bọc tiền 110 triệu đồng đi vào phòng làm việc của Lê. Tại đây, ông Bảy đã đưa cho Lê số tiền 110 triệu đồng theo yêu cầu của Lê để hòa giải bồi thường và không xử lý đối với Nguyễn Hữu Tài.
Sau khi nhận tiền từ chú họ, bị cáo Phùng Anh Lê đã chỉ đạo Nguyễn Đức Châu gọi Vũ Công Ngọc mang hồ sơ đến báo cáo Lê việc tạm giữ Tài. Sau đó Lê chỉ đạo Lê Đình Trung bàn giao Tài cho Vũ Công Ngọc để tha cho về không có căn cứ, không có quyết định hủy bỏ quyết định tạm giữ theo thủ tục tố tụng hình sự.
Hậu quả dẫn đến Tài được tha trái pháp luật, đơn trình báo của anh Nguyễn Công T không được xác minh làm rõ, hành vi của Tài không bị điều tra xử lý cho đến khi Công an TP.Hà Nội phát hiện vụ việc và xử lý vào năm 2021.
Vợ chồng Phùng Anh Lê đã làm gì khi đến gặp chú họ?
Trong vụ án, Phùng Anh Lê ban đầu bị Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao khởi tố bị can vào ngày 20/9/2021 về tội "Tha trái pháp luật người bị bắt, người đang bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù". Tuy nhiên, đến ngày 15/3/2022, Phùng Anh Lê bị thay đổi tội danh sang tội "Nhận hối lộ".
Về tình tiết mà Phùng Anh Lê bị cáo buộc nhận hối lộ, theo cáo trạng, quá trình Công an TP.Hà Nội xác minh vụ việc nhóm Nguyễn Hữu Tài cướp tài sản, ông Bảy, Nguyễn Văn T, vợ Nguyễn Hữu Tài khai nhận, tối ngày 22/9/2016, tại khu vực vỉa hè đối diện trụ sở Công an quận Tây Hồ, chị H đã đưa cho ông Bảy 110 triệu đồng để đưa cho Lê nhờ hòa giải với người bị hại, giúp Tài không bị xử lý hành vi vi phạm pháp luật.
Nguyễn Hữu Tài thì thừa nhận đêm ngày 22/9/2016 đã bị đưa vào nhà tạm giữ ở tầng 2, Nhà tạm giữ Công an quận Tây Hồ trong khoảng từ 1 đến 2 tiếng, sau đó được đưa ra ngoài và thả cho về.
Nhằm che giấu hành vi nhận tiền để tha người trái pháp luật của mình, Phùng Anh Lê cùng vợ đã chủ động đến gặp chú họ, chủ động đưa vào cuộc nói chuyện các thông tin làm mờ hành vi phạm tội của mình rồi ghi âm lại. Ảnh: BT
Căn cứ theo lời khai trên, xác định có dấu hiệu tội phạm, ngày 8/2/2021, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.Hà Nội đã quyết định khởi tố vụ án hình sự "Không truy cứu trách nhiệm hình sự người có tội", chuyển vụ án đến Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao điều tra theo thẩm quyền.
Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao cáo buộc, số tiền 110 triệu đồng mà Phùng Anh Lê nhận từ ông Phùng Văn Bảy không được Lê đưa ra hòa giải, bồi thường cho người bị hại.
Cơ quan điều tra tiến hành cho đối chất giữa Nguyễn Đức Châu, Vũ Công Ngọc, Lê Đình Trung với Phùng Anh Lê, kết quả các bị can Châu, Ngọc, Trung vẫn khẳng định Lê chỉ đạo tha trái pháp luật Nguyễn Hữu Tài.
Kết quả đối chất giữa ông Phùng Văn Bảy với bị can Phùng Anh Lê, ông Bảy vẫn khẳng định đã đưa số tiền 110 triệu đòng để nhờ Lê giúp hòa giải vụ việc của Nguyễn Hữu Tài. Trong suốt quá trình điều tra, ông Bảy khai nhận đã nhờ và đưa số tiền 110 triệu đồng cho Lê để giúp Tài như đã nêu trên.
Khoảng tháng 3/2021, vợ chồng Phùng Anh Lê đến gặp ông Bảy tại nhà của bố mẹ ông Bảy ở Ứng Hòa. Tại đây ông Bảy có nói xin lỗi Lê vì việc Bảy nhờ lại làm ảnh hưởng đến Lê, cuộc nói chuyện này được em rể Lê đi cùng ghi âm lại.
Ngoài ra, vợ của Phùng Anh Lê còn đọc cho ông Bảy viết lá thư xin lỗi gửi cho Lê đề ngày 6/3/2021.
Tại Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, ông Bảy khai rõ nội dung cuộc gặp tại nhà bố mẹ ông Bảy và lá thư ông Bảy viết gửi cho Lê là do suy nghĩ hoảng loạn, lo sợ các nội dung do mình khai báo tại Công an TP.Hà Nội sẽ làm ảnh hưởng đến gia đình, họ hàng và theo sự tác động, hướng dẫn của vợ Lê nên mới trình bày bị Công an TP.Hà Nội ép cung, mớm cung.
Vợ chồng Lê đã chủ động đến gặp ông Bảy để nói chuyện rồi ghi âm lại và yêu cầu ông Bảy phải viết thư xin lỗi Lê. Còn bản chất sự việc, ông Bảy vẫn giữ nguyên những nội dung đã khai tại Công an TP.Hà Nội và Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, khẳng định đã nhờ Lê giúp vụ việc của Tài không bị xử lý.
Cơ quan truy tố nhận định, lời khai của ông Bảy phù hợp với các chứng cứ, tài liệu khác có trong hồ sơ.
Cáo trạng nêu rõ, Phùng Anh Lê khai không có quan hệ cá nhân với gia đình ông Nguyễn Văn H và các đối tượng liên quan đến Nguyễn Hữu Tài nhưng không thành khẩn khai báo về hành vi phạm tội, ngoan cố chối tội, đổ lỗi cho cấp dưới.
Lê không thừa nhận việc chiếm hưởng số tiền 110 triệu đồng từ ông Bảy để tha Tài trái pháp luật.
Khi Công an TP.Hà Nội phát hiện và điều tra, xử lý vụ án Nguyễn Hữu Tài cướp tài ản, nhằm che giấu hành vi nhận tiền để tha người trái pháp luật của mình, Phùng Anh Lê cùng vợ đã chủ động đến gặp ông Nguyễn Lê T, Phùng Văn Bảy, mục đích để trao đổi về nội dung vụ việc liên quan đến Tài, qua đó chủ động đưa vào cuộc nói chuyện các thông tin làm mờ hành vi phạm tội của mình rồi ghi âm lại.
Ngoài ra còn yêu cầu ông Bảy viết thư xin lỗi để nộp cho cơ quan điều tra nhằm chứng minh mình không phạm tội. Tuy nhiên, phía truy tố cho rằng các tài liệu này không có tính khách quan, không phù hợp với các chứng cứ, tài liệu có trong hồ sơ nên không xem xét.