Nguyên tắc đối xử quốc gia là một nguyên tắc trong luật pháp quốc tế quan trọng đối với nhiều chế độ hiệp ước. Nó về cơ bản có nghĩa là đối xử với người nước ngoài và người dân địa phương như nhau. Theo nguyên tắc đối xử quốc gia, nếu một nhà nước cấp quyền, lợi ích đặc biệt hoặc đặc quyền cho các công dân của mình, nó cũng phải cấp những lợi thế đó cho công dân của các quốc gia khác trong khi họ đang có trong nước đó. Trong bối cảnh của các điều ước quốc tế, một nhà nước phải cung cấp đối xử bình đẳng với những công dân của các quốc gia khác đang tham gia vào thỏa thuận. Các hàng hóa nhập khẩu và sản xuất trong nước phải được đối xử bình đẳng - ít nhất là sau khi hàng hoá nước ngoài đã vào thị trường.
Trong khi điều này thường được xem như là một nguyên tắc mong muốn, trong tùy chỉnh ngược lại nó có nghĩa là một nhà nước có thể lấy đi của người nước ngoài bất cứ thứ gì mà nó tước đi từ công dân của họ. Một nguyên tắc đối ngược kêu gọi nguyên tắc cho một tiêu chuẩn tối thiểu của công lý quốc tế [một loại thủ tục cơ bản] sẽ cung cấp một sàn cơ sở cho việc bảo vệ các quyền và tiếp cận với các thủ tục pháp lý. Mâu thuẫn giữa đối xử quốc gia và các tiêu chuẩn tối thiểu chủ yếu diễn ra giữa các quốc gia công nghiệp hóa và các quốc gia đang phát triển, trong những bối cảnh tước quyền sở hữu. Nhiều nước đang phát triển, có sức mạnh để kiểm soát tài sản của công dân nước mình, mong muốn thực hiện nó bằng tài sản của người nước ngoài.
Mặc dù hỗ trợ đối xử quốc gia được thể hiện trong các giải quyết nhiều tranh cãi [và không bắt buộc pháp lý] của Đại hội đồng LHQ, vấn đề tước quyền sở hữu gần như đã được xử lý thông qua các hiệp ước với các nhà nước khác và các hợp đồng với các thực thể tư nhân, chứ không phải thông qua sự phụ thuộc theo tập quán quốc tế.
Đối xử quốc gia chỉ áp dụng một khi một sản phẩm, dịch vụ hoặc sản phẩm sở hữu trí tuệ đã bước vào thị trường. Vì vậy, việc tính thuế hải quan trên một nhập khẩu không phải là một sự vi phạm đối xử quốc gia ngay cả khi các sản phẩm sản xuất trong nước không bị tính một khoản thuế tương đương.
GATT/WTO[sửa | sửa mã nguồn]
Đối xử quốc gia là một phần không thể thiếu của nhiều thỏa thuận Tổ chức Thương mại Thế giới. Cùng với nguyên tắc tối huệ quốc đối xử quốc gia là một trong những nền tảng của pháp luật thương mại của WTO. Nó được tìm thấy trong tất cả ba hiệp định chính của WTO [GATT, GATS và TRIPS].
Đối xử quốc gia là một nguyên tắc cơ bản của GATT/WTO cấm phân biệt đối xử giữa hàng nhập khẩu và sản xuất trong nước đối với thuế nội bộ hoặc quy định khác của chính phủ. Nguyên tắc đối xử quốc gia này được xây dựng tại Điều 3 của GATT năm 1947 [và được dẫn chiếu trong Hiệp định GATT 1994], Điều 17 của Hiệp định chung về Thương mại Dịch vụ [GATS] và tại Điều 3 của Hiệp định về các khía cạnh liên quan tới thương mại của quyền sở hữu trí tuệ [TRIPS]. Mục đích của quy tắc thương mại này là để ngăn chặn loại các loại thuế nội địa hoặc các quy định khác đang được sử dụng như là một thay thế cho bảo hộ thuế quan.
Một bản tóm tắt tốt được tìm thấy ở Rượu - Nhật Bản trong đó nói, "[một] nghĩa vụ đối xử quốc gia là một lệnh cấm chung về việc sử dụng các loại thuế nội địa và các biện pháp quy định nội bộ khác để bảo hộ sản xuất trong nước".
Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]
- Tối huệ quốc
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ WTO: Understanding the WTO //www.wto.org/english/theWTO_e/whatis_e/tif_e/fact2_e.htm The General Agreement on Tariffs and Trade [GATT] //www.wto.org/english/docs_e/legal_e/gatt47_01_e.htm
Nguyên tắc đối xử tối huệ quốc [Most-Favoured-Nation Treatment] trong ATISA yêu cầu Việt Nam phải đối xử với dịch vụ, nhà cung cấp dịch vụ của một nước ASEAN khác trong hoàn cảnh tương tự không kém thuận lợi hơn đối với dịch vụ, nhà cung cấp dịch vụ của bất kỳ nước nào khác [ASEAN hay ngoài ASEAN] tại Việt Nam.
Về điều kiện
Cũng như với nguyên tắc NT, nguyên tắc MFN trong ATISA chỉ áp dụng cho các dịch vụ, nhà cung cấp dịch vụ trong “hoàn cảnh tương tự” [Xem Câu hỏi 12 về cách hiểu thuật ngữ “hoàn cảnh tương tự”].
Về phạm vi
Khác với nguyên tắc NT, nguyên tắc MFN trong ATISA có nhiều ngoại lệ.
Cụ thể, Việt Nam sẽ không phải tuân thủ nguyên tắc MFN trong các trường hợp sau đây:
- Đối với các dịch vụ thuộc phạm vi của ATISA [xem Câu hỏi 8], biện pháp ưu đãi dành cho dịch vụ, nhà cung cấp dịch vụ nước ngoài [ASEAN hoặc ngoài ASEAN] theo các Thỏa thuận, Hiệp định mà Việt Nam hoàn tất đàm phán hoặc đã ký trước thời điểm ATISA được ký [ngoại lệ áp dụng cả với các sửa đổi trong tương lai của các Thỏa thuận, Hiệp định này]
- Các biện pháp đối với các dịch vụ tài chính [sẽ áp dụng nguyên tắc MFN riêng, quy định tại Phụ lục về dịch vụ tài chính]
- Các biện pháp tạo điều kiện thuận lợi cho các nước láng giềng chung biên giới nhằm thúc đẩy trao đổi các dịch vụ trong các khu vực biên giới tiếp giáp [tuy nhiên chỉ giới hạn ở các dịch vụ được cung cấp và tiêu thụ đồng thời ở địa phương]
- Các biện pháp đối xử ưu đãi hơn trong các lĩnh vực dịch vụ cụ thể giữa Việt Nam với một hoặc một số nước ASEAN theo thỏa thuận tự do hóa riêng [các nước ASEAN không tham gia thỏa thuận có thể được hưởng các ưu đãi theo thỏa thuận nếu được Việt Nam và các nước tham gia thỏa thuận đồng ý; có thể tham gia thỏa thuận trên cơ sở đưa ra đề xuất tự do hóa ở mức tương tự hoặc ở mức chấp nhận được]
Ngoài các trường hợp ngoại lệ chung [áp dụng cho tất cả các nước Thành viên ATISA] nói trên, với riêng Việt Nam, Việt Nam còn được ghi nhận 04 lĩnh vực ngoại lệ khác, được loại trừ hoàn toàn khỏi nguyên tắc MFN, bao gồm:
- Dịch vụ viễn thông
- Dịch vụ vận tải biển
- Dịch vụ nghề cá
- Dịch vụ hỗ trợ vận tải hàng không
Về 04 lĩnh vực ngoại lệ tự động đối với nguyên tắc MFN dành cho Việt Nam
Việc cho Việt Nam được xây dựng danh mục các phân ngành dịch vụ ngoại lệ, được loại trừ toàn hoàn và tự động khỏi nghĩa vụ theo nguyên tắc MFN trong ATISA đã được Hội đồng Cộng đồng Kinh tế ASEAN đồng ý về nguyên tắc…..[các bạn MPI bổ sung giùm ngày tháng, sự kiện]
Sau đó, tại phiên đàm phán của Nhóm đặc trách đàm phán Hiệp định ATISA [TF-ATISA] diễn ra vào các ngày 20-21/8/2018 tại Singapore, các nước ASEAN đã thống nhất thông qua danh mục các phân ngành dịch vụ của Việt Nam [loại trừ hoàn toàn khỏi nghĩa vụ MFN tự động gồm 04 lĩnh vực dịch vụ là viễn thông, vận tải biển, nghề cá, hỗ trợ vận tải hàng không].
Trong quá trình xây dựng Danh mục NCM thực thi ATISA, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ phối hợp với các Bộ, ngành liên quan thể hiện nội dung này trong Danh mục NCM của Việt Nam.
Hãy giải thích tại sao nguyên tắc đối xử tối huệ quốc?
Nguyên tắc đối xử tối huệ quốc [MFN]: "Tối huệ quốc" có nghĩa là "nước [được] ưu đãi nhất", "nước [được] ưu tiên nhất". Nội dung của nguyên tắc này thực chất là việc WTO quy định rằng, các quốc gia không thể phân biệt đối xử với các đối tác thương mại của mình.
MFN là gì trọng xuất nhập khẩu?
Đây là chế độ thuế tối huệ quốc [Most Favoured Nation - MFN] mới của Vương quốc Anh có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2021. Chế độ này sẽ thay thế Biểu thuế quan ngoại khối chung của Liên minh châu Âu [EU's Common External Tariff - EU CET] hiện đang được áp dụng với hàng hóa nhập khẩu vào Vương quốc Anh.
MFN là viết tắt của từ gì?
Tối huệ quốc [Most Favoured Nation, viết tắt là MFN] là một trong những quy chế pháp lý quan trọng trong thương mại quốc tế hiện đại. Quy chế này được coi là một trong những nguyên tắc nền tảng của hệ thống thương mại đa phương của Tổ chức Thương mại Thế giới [WTO].
MFN Duty là gì?
Thuế MFN: Đây là mức thuế mà Đức áp dụng đối với hàng hóa đến từ các nước thành viên WTO. Mức thuế này do EU quyết định nhưng phải đảm bảo tuân thủ mức cam kết trong WTO và không có điều kiện nào kèm theo.